Lewis & Short

Hispāni, ōrum, m.,

  1. I. the Spaniards, Liv. 21, 27; Tac. A. 1, 78; Suet. Caes. 76 al.
  2. II. Derivv.
    1. A. Hispānus, a, um, adj., of or belonging to the Spaniards, Spanish: mare, Plin. 3, 5, 10, § 74: aurum, Mart. 7, 88, 7: Tarraco, id. 10, 104, 4: populi, Liv. 21, 19: equites, Caes. B. G. 5, 26: cohortes, id. B. C. 3, 88: legio, Tac. H. 1, 6: acies, Luc. 3, 454: gladio cingi, Liv. 7, 10, 5.
      * Adv.: Hispānē: Hispane non Romane memoretis loqui me, Enn. ap. Charis. p. 180 P. (Ann. v. 495 Vahl.).
    2. B. Hispā-nĭa, ae, f., the country of the Spaniards, Spain, Mel. 1, 3, 4; 1, 5, 1; 3; 2, 6, 1 sq.; Plin. 3, 1, 2, § 6; 18, 11, 28, § 108; Cic. de Imp. Pomp. 4, 9; id. Tusc. 1, 37, 89; id. Fam. 15, 17, 3; Caes. B. G. 1, 1 fin.; 5, 1; 7, 55 et saep.: citerior, on this side of the Ebro, Caes. B. G. 3, 23: ulterior, beyond it, id. B. C. 1, 39.
      In apposition: in terra Hispania, Liv. 38, 58, 5.
      As consisting of two parts, freq. also in plur.: Hispāniae, ārum, Mel. 3, 1, 10; Plin. 4, 20, 34, § 110; 17, 26, 40, § 249; Caes. B. C. 1, 10; 29, 85; Tac. H. 2, 97; 3, 2; 70 et saep.; cf.: Carthago nixa duabus Hispaniis, Cic. Balb. 15, 34.
    3. C. Hispānĭensis, e, adj., of or belonging to Spain, existing in Spain, Spanish: Balbus Cornelius non Hispaniensis natus, sed Hispanus, not merely born in Spain, but a thorough Spaniard, Vell. 2, 51 fin.; cf. Mart. 12 praef.: aestus maritimi, Cic. N. D. 3, 10, 24: naufragia, Plin. 2, 67, 67, § 168: spuma argenti, id. 33, 6, 35, § 106: legatus, Cic. Vatin. 5, 12: iter, id. ib.: bellum, id. de Imp. Pomp. 10, 28; cf. casus, id. Fam. 2, 16, 6: exercitus, Tac. A. 1, 3: triumphus, Plin. 14, 15, 17, § 97; Suet. Caes. 37: victoria Caesaris, id. ib. 38.
    4. D. Hispānĭcus, a, um, adj., Spanish: verbum, Suet. Aug. 82: spartum, Vitr. 7, 3.