Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

cŭpĭens, entis, Part. and P. a., from cupio.

cŭpĭo, īvi or ĭi, ītum, 3 (imperf. subj. cŭpīret, Lucr. 1, 72; quoted ap. Non. p. 506 fin., and ap. Prisc. p. 879 P.), v. a. [Sanscr kup, to be in active motion, to be angry; cf. recupero], to long for a thing, to desire, wish (designating a natural, involuntary inclination, or an unbridled or passionate desire, while volo indicates an energetic will, and opto a deliberate wish or choice, Cic. Mil. 12, 32; Sen. Ep. 116, 2; cf. Klotz in Jahn’s Neues Jahrb. 1834, II. p. 119 sq.; freq. in every per. and species of composition); constr. with acc., inf., acc. and inf., acc. and part., ut, ne, the gen., or absol.

  1. I. In gen.
    1. A. Lit., of persons.
          1. (α) With acc.: quid istuc tam cupide cupis? Plaut. Cas. 2, 3, 49: nec bonum illud esse, quod cupias ardenter, Cic. Tusc. 4, 17, 39: nuptias, Ter. Heaut. 5, 1, 12: cupere eadem, eadem odisse, Sall. J. 31, 14: domum alius, alius agros, id. C. 11. 4: novas res, id. J. 70, 1: quanto plura parasti, Tanto plura cupis, Hor. Ep. 2, 2, 148: (magistratus, imperia, etc.) minime mihi hac tempestate cupienda videntur, Sall. J. 3, 1; cf. Ov. Tr. 4, 4, 66 et saep.
            In part. perf.: corde cupitus, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 41: cupitus atque exspectatus, Plaut. Poen. 5, 4, 104: Mars videt hanc visamque cupit potiturque cupitā, Ov. F. 3, 21: cupitus aetatis flos, Lucr. 3, 770; 5, 847: cujus rei semper cupitae, Liv. 26, 7, 3; Tac. A. 4, 3 et saep.: tandem huic cupitum contigit, Plaut. Poen. 5, 4, 116; so in neutr., Liv. 3, 37, 7; Tac. A. 6, 32; 14, 2 al.
          2. (β) With inf. (so most freq.): emori cupio, Ter. Heant. 5, 2, 18: vitam mutare, Lucr. 5, 170; 1, 71: te celare de phaleris, Cic. Verr. 2, 4, 12, § 29: audire cupio, id. Caecin. 12, 33: diem consumere, id. Att. 4, 2, 4: operam navare, Caes. B. G. 2, 25 fin.: proelium facere, Sall. J. 57, 4 et saep.: cum nostri quid sine imperatore efficere possent perspici cuperent, Caes. B. G. 3, 21.
          3. (γ) With acc. and inf.: te tuā frui virtute cupimus, Cic. Brut. 97, 331; id. Fam. 1, 2, 2: cupio me esse clementem; cupio in tantis rei publicae periculis me non dissolutum videri, id. Cat. 1, 2, 4; cf. Haase ad Reisig, Lect. p. 790: (Pausanias) se tecum affinitate conjungi cupit, Nep. Paus. 2, 3.
          4. * (δ) With acc. and part.: Cu. Quis nominat me? Ph. Qui te conventum cupit. Cu. Hau me magis cupis, quam te ego cupio, Plaut. Curc. 2, 3, 25.
            (ε) With ut: cupio ut impetret, Plaut. Capt. 1, 1, 34: quin etiam necesse erit cupere et optare, ut peccet, etc., Cic. Lael. 16, 59: responsum est mihi cupere quidem universos ut a me rationes coloniae legerentur, Plin. Ep. 10, 47 (56), 1.
            (ζ) With ne: cupio, nehabeant, Plin. Ep. 5, 17, 6; cf. Ov. H. 6, 6.
            (η) With subj. alone: cupio te quoque sub idem tempus Campania tua remittat, Plin. Ep. 5, 14 (15), 9.
            (θ) Absol.: ubi nolis, cupiunt ultro, Ter. Eun. 4, 7, 43: qui cupit aut metuit, Hor. Ep. 1, 2, 51; so with metuo, id. ib. 1, 6, 12; 1, 16, 65; cf. Cic. de Or. 2, 44, 185; 1, 1, 2: cohortatus suos, omnibus cupientibus ad hostium castra contendit, Caes. B. G. 3, 24; cf. id. ib. 3, 19 et saep.
            (κ) With gen.: pol quamquam domi cupio, opperiar, Plaut. Trin. 4, 1, 23 Brix ad loc.; cf. P. a. α infra.
            With gen. pers.: quae (puellae) cupiunt tui, Plaut. Mil. 4, 1, 17; cf.: jam dudum vestri cupiunt Lucrina tacita, Symm. Ep. 1, 8 init.
    2. B. Transf., of things: asperiora vina rigari utique cupiunt, Plin. 17, 26, 41, § 250.
  2. II. Pregn., to be well disposed, be favorable or inclined to one, to favor, to wish well, to be interested for, etc.: favere et cupere Helvetiis propter eam affinitatem, Caes. B. G. 1, 18; cf.: quid ego Fundanio non cupio? Cic. Q. Fr. 1, 2, 3, § 10: ipsi Glycerio, Ter. And. 5, 4, 2: cui maxime, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 4: cujus causā omnia cum cupio, tum mehercule etiam debeo, Cic. Fam. 13, 75, 1; cf.: causam mihi tradidit, quem suā causā cupere ac debere intellegebat, id. Rosc. Am. 51, 149: vehementer ejus causā, id. Fam. 13, 64, 1: qui istius causā cupiunt omnia, qui ab eo benignissime tractati sunt, etc., id. Verr. 2, 2, 73, § 180; cf. id. Div. in Caecil. 6, 21 Halm ad loc.
    Hence the phrase cupio omnia quaevis, your wishes are mine; cf. the Engl., I am entirely at your service, Hor. S. 1, 9, 5.
    Hence, cŭpĭens, entis, P. a., desiring, desirous, longing, eager for something (mostly ante- class. and post-Aug.; most freq. in Plaut. and Tac.).
          1. (α) With gen.: corporis, Plaut. Mil. 4, 2, 7: nuptiarum, id. ib. 4, 4, 29: tui (tua amica), id. ib. 4, 2, 58: liberorum, Tac. A. 16, 6: novarum rerum, id. ib. 15, 46: bonarum artium, id. ib. 6, 46: voluptatum, id. ib. 14, 14: erogandae pecuniae, id. ib. 1, 75.
            Comp., Aur. Vict. Caes. 24.
            Sup.: cupientissimus legis, Sall. Fragm. ap. Diom. p. 291 P.
          2. (β) Absol.: ut quibusque bellum invitis aut cupientibus erat, Tac. A. 1, 59.
            Sup.: Marius cupientissimā plebe consul factus, Sall. J. 84, 1.
            Adv.: cŭpĭenter, desirously, earnestly, eagerly, = cupide (only ante-class.): cupienter cupere, Enn. ap. Non. p. 91, 8 (Trag. Rel. v. 337 Vahl.): discerpere membra, Att. ib. p. 91, 6 (Trag. Rel. v. 543 Rib.): petere, Plaut. Ps. 2, 3, 17.