Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

impendĭum (inp-), ĭi, n. (also fem. DE SVA IMPENDIA, Inscr. Grut. 871, 8; 1070, 6; 62, 8) [impendo], money laid out on any thing, outlay, cost, charge, expense (class.; most freq. in plur.; cf.: sumtus, impensa).

  1. I. In gen.: qui quaestum sibi instituisset sine impendio, Cic. Quint. 3, 12; so in sing., Plin. 18, 6, 7, § 38; 16, 37, 68, § 175; 18, 14, 36, § 134; Dig. 38, 1, 20; in plur.: reposcere rationem impendiorum, quae in educationem contulerit, Quint. 1, 10, 18; Suet. Caes. 54; id. Ner. 31; Dig. 9, 2, 7.
    1. B. Transf.: nulla fodiendi impendia, Plin. 17, 23, 35, § 203.
  2. II. In partic.
    1. A. Money paid out for a loan, i. e. interest: usura quod in sorte accedebat impendium appellatum, Varr. L. L. 5, § 183 Müll.: faenus et impendium recusare, Cic. Att. 6, 1, 4: plebes impendiis debilitata, id. Rep. 2, 34.
      1. 2. Transf.: ut impendiis etiam augere possimus largitatem tui muneris, Cic. Brut. 4, 16: magna impendia mundi, i. e. tribute, Stat. S. 3, 3, 88.
    2. B. In abl. impendio.
      1. 1. At or with an expense, i. e. with a loss of any thing (mostly post-Aug.): multatio non nisi ovium boumque inpendio dicebatur, Plin. 18, 3, 3, § 11: nimium risus pretium est, si probitatis impendio constat, Quint. 6, 3, 35: inpendio miserorum experiri commentaria, Plin. 34, 11, 25, § 108: inpendio magis publico quam jactura, Liv. 7, 21, 7: regi suo parvo impendio immortalitatem famae daturos, Curt. 9, 4 med.; cf.: tantulo impendio ingens victoria stetit, id. 3, 11 fin.
      2. 2. Adv.: impendĭo (inp-) (at great expense, i. e. as an intensive particle), by a great deal, greatly, very much; cf. impense under impendo (in vulg. lang.).
        1. a. With compp.: inpendio magis animus gaudebat mihi, Ter. Eun. 3, 5, 39; cf.: at ille inpendio nunc magis odit senatum, Cic. Att. 10, 4, 9: ille vero minus minusque inpendio Curare, Plaut. Aul. prol. 18: nonne hoc impendio venustius gratiusque est, etc., Gell. 18, 12, 2: impendio probabilius, id. 19, 13, 3: leges impendio acerbiores, id. 11, 18, 4: impendio gnarus sermonis, Amm. 14, 1, 9.
        2. b. With verbs: impendio infit, Laev. ap. Gell. 19, 7, 10: cum impendio excusarem, negavit veniam, App. M. 2, p. 122: commoveri, id. Mag. p. 275.