Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

plānum, i, n., v. planus, I. B.

1. plānus, a, um, adj. [for placnus; root plac-; Gr. πλακοῦς; cf. 2. plaga, planca], even, level, flat, plane (class.; cf. aequor).

  1. I. Lit.: facilis et plana via, Plaut. Trin. 3, 2, 19: cum duae formae praestantes sint, ex solidis globus, ex planis circulus aut orbis, Cic. N. D. 2, 18, 47: planum et aequabile corpus universitatis, id. Univ. 5: planus et aequus locus, id. Caecin. 17, 50: litus, Caes. B. G. 4, 23: carina, id. ib. 3, 13: pisces, flat-fish, Plin. 9, 20, 37, § 73: aedificia, quae plano pede instituuntur, on level ground, Vitr. 6, 11: postquam jacuit planum mare, Juv. 12, 62: planā faciem contundere palmā, flat, id. 13, 128.
    Comp.: aditus planior, Liv. 34, 29.
    Sup.: planissimus locus, Cic. Agr. 2, 35, 96.
    1. B. Subst.: plānum, i, n., level ground, a plain: aciem in planum deducit, Sall. J. 49, 6: per planum ire, Ov. A. A. 2, 243: cadere in plano, id. Tr. 3, 4, 17: in planum deferre aliquid, Sen. Tranq. 10, 6: castra in plano erant, Flor. 4, 12, 59: de plano, on level ground, Dig. 13, 6, 5; Aus. Grat. Act. 21: ad planiora, Vulg. Judic. 1, 34.
      In partic., jurid. t. t.: e plano or de plano, on level ground, below, not on the bench, i. e. out of court, extrajudicially: aut e plano aut e quaesitoris tribunali, Suet. Tib. 33: custodiae non solum pro tribunali, sed et de plano audiri possunt, Dig. 48, 18, 18; ib. 37, 1, 3.
  2. II. Trop.
    1. A. Lowly, inconsiderable, humble (post-Aug.): haec magnanimitas melius in tribunali, quam in plano conspicitur, shows better in one of high than of low station, Sen. Clem. 1, 5, 3: fortunam suam in planum deferre, id. Tranq. 10, 6: de plano, without difficulty, easily (poet.): hoc tibi de plano possum promittere, Lucr. 1, 411.
    2. B. Plain, clear, distinct, intelligible (class.): satinhaec sunt tibi plana et certa! Plaut. Pers. 2, 2, 1: narrationes, Cic. Top. 26, 97: conjectatio, Plin. 2, 7, 5, § 22: pol planum id quidem est, it is plain, clear, evident, Plaut. Capt. 3, 4, 32: planum facere, to make plain, clear, or intelligible, to set forth, Cic. Verr. 1, 18, 56; 2, 1, 10, § 27; 2, 1, 20, § 52; 2, 5, 64, § 165: planum facere multis testibus, id. ib. 1, 14, 40: planum facere atque probare, Lucr. 2, 932.
    3. C. Easy, free from danger: illam viam vitae, quam ante praecipitem et lubricam esse ducebat, huic planae et stabili praeponendam esse, Cic. Flac. 42, 105.
      Hence, adv.: plānē, plainly, evenly; trop., simply, clearly, distinctly, intelligibly.
      1. 1. Lit. (class.): videre, Plaut. Trin. 4, 3, 64: scribere, id. As. 4, 1, 10: scire, id. Truc. 2, 6, 9: plane loqui, Plaut. Am. 2, 1, 30: plane et dilucide loqui, Cic. de Or. 1, 32: plane et perspicue expedire aliquid, id. Fin. 3, 5, 19: plane et Latine loqui, to speak plainly, right out, without circumlocution, id. Phil. 7, 6, 17.
        Comp.: quo pacto excludi potis est planius, quam, etc., Plaut. Truc. 2, 8, 5: planius dicere (opp. dicere obscurius), Cic. de Or. 2, 80, 329: planius atque apertius dicere, id. Rosc. Com. 14, 43: quid, hoc planius egissem, si, etc., id. Verr. 2, 1, 10, § 27: ostendere, Plin. 18, 28, 68, § 273.
        Sup.: apertissime planissimeque explicare, Cic. Verr. 2, 2, 64, § 156.
    4. B. Transf., wholly, entirely, completely, quite (class.), Plaut. Ep. 3, 4, 55: perdidisti mulierem, id. Ps. 4, 7, 115: illam plane amo, id. Capt. 3, 4, 6: carere sensu communi, Hor. S. 1, 3, 66: quod reliquos coheredes convenisti, plane bene, you have acted quite right, Cic. Att. 13, 6, 2: illud plane moleste tuli, quod, etc., id. Fam. 3, 10, 11: non plane par, Auct. Her. 4, 20, 28: ex rebus penitus perspectis, planeque cognitis, Cic. de Or. 1, 23, 108: propemodum, vel plane potius, id. Brut. 97, 332: explicari mihi tuum consilium plane volo, ut penitus intellegam, thoroughly, id. Att. 8, 12, 1: planissime perii, Plaut. Truc. 2, 6, 67: plane perfecteque eruditus, Cic. Brut. 81, 282: plane atque omnino rem defuisse, id. ib. 59, 214: plane cum, particularly as, Inscr. Grut. 208; cf.: et plane quid rectum esset diutius cogitare malui, Cic. Att. 8, 12, 3.
      1. 2. By all means, assuredly: eo acrius te rogo ut plane ad nos advoles, Cic. Att. 2, 24, 5 fin.
      2. 3. In partic., in affirmative answers, certainly, to be sure, exactly so (anteclass.): ego et domi privatus sum et perii. Ge. Plane istuc est, Plaut. Truc. 2, 7, 57; id. Ps. 4, 7, 73: De. Etiam argentum est ultro objectum, ut sit, qui vivat, dum aliud aliquid flagitii conficiat Ge. Planissume, Ter. Phorm. 5, 2, 4.
      3. 4. Besides, but (late Lat.), Dig. 9, 2, 7; 32, 1, 52.