Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

artĭfĭcĭālis, e, adj. [artificium], of or belonging to art, artificial, according to the rules of art (perh. only in Quint.): probationes, Quint. 5, 1, 1; so id. 5, 9, 1; 12, 8, 19: ratio, id. 6, 4, 4.
Once subst.: artĭfĭ-cĭālia, ium, n., things conformable to the rules of art, Quint. 1, 8, 14.
Adv.: artĭ-fĭcĭālĭter, according to art (opp. inartificialiter): se gerere, Quint. 2, 17, 42.

artĭfĭcĭōsē, adv., v. artificiosus fin.

artĭfĭcĭōsus, a, um, adj. [artificium].

  1. I.
    1. A. Act., accomplished in art, skilful, artistic (perh. found only in Cic. and Auct. ad Her.): rhetores elegantissimi atque artificiosissimi, Cic. Inv. 1, 35 fin.: quod si artificiosum est intellegere, quae sunt ex arte scripta, multo est artificiosius ipsum scribere ex arte, Auct. ad Her. 4, 4, 7: ipsius mundi natura non artificiosa solum, sed plane artifex, Cic. N. D. 2, 22, 58: Zeno naturam ita definit, ut eam dicat ignem esse artificiosum ad gignendum progredientem viā, id. ib. 2, 22, 58, § 57.
    2. B. Pass. (cf. artifex, II. B.), on which much art has been bestowed, made with art, artificial, ingenious: utraeque (sc. venae et arteriae) vim quandam incredibilem artificiosi operis divinique testantur, Cic. N. D. 2, 55, 138: Epicurus autem nec non volt, si possit, plane et aperte loqui: nec de re obscurā, ut physici; aut artificiosā, ut mathematici, id. Fin. 2, 5, 15.
  2. II. According to the rules of art, artificial (esp. freq. in opp. to naturalis, natural): ea genera divinandi non naturalia, sed artificiosa dicuntur, Cic. Div. 1, 33, 72; so several times Auct. ad Her. 3, 16 sq. al.
    Adv.: artĭfĭcĭōsē, in skilful manner, skilfully: digerere aliquid, Cic. de Or. 1, 41, 186: dicere aliquid, id. Fin. 3, 9, 32: ambulare, id. N. D. 3, 11, 27: commutare aliquid, Auct. ad Her. 3, 10, 17.
    Comp.: multo artificiosius efficere aliquid, Cic. N. D. 2, 22, 57.
    Sup.: artificiosissime facere, Auct. ad Her. 4, 4, 7.

artĭfĭcĭum, ii, n. [artifex].

  1. I. In gen., the occupation of an artifex, a profession, trade, an employment, a handicraft, an art: Jam de artificiis et quaestibus, qui liberales habendi, qui sordidi sint, etc., Cic. Off. 1, 42, 150: ne opifices quidem tueri sua artificia possent, nisi, etc., id. Fin. 3, 2, 4: in artificio perquam tenui et levi (sc. scaenico), id. de Or. 1, 28, 129: sordidum ancillareque, id. Tusc. 5, 20, 58; so Tac. Or. 32; Sen. Ben. 6, 17: de hoc artificio est nobis acquisitio, * Vulg. Act. 19, 25: non tu in isto artificio accusatorio callidior es quam hic in suo, Cic. Rosc. Am. 17, 49 al.
  2. II. Esp.
    1. A. Skill, knowledge, ingenuity in any thing: simulacrum Dianae singulari opere artificioque perfectum, Cic. Verr. 2, 4, 33; so id. ib. 2, 4, 21: quae certis signis artificii notata sunt, Auct. ad Her. 4, 4.
    2. B. Theory, system (cf. ars, I. C. 1.): non esse eloquentiam ex artificio, sed artificium ex eloquentiā natum, Cic. de Or. 1, 32, 146: existimant artificium esse hoc quoddam non dissimile ceterorum, cujusmodi de ipso jure civili Crassus componi posse dicebat, id. ib. 2, 19, 83: scientia cujusdam artificii non numquam dicitur prudentia, Auct. ad Her. 3, 2: artificium memoriae, mnemonics, id. ib. 4, 16.
    3. C. Skill serviceable in the attainment of any object, ingenuity, art, dexterity; and in a bad sense, craft, cunning, artifice (cf. ars, II.): id ipsum, quod contra me locutus es, artificio quodam es consecutus, Cic. de Or. 1, 17, 74: opus est non solum ingenio, verum etiam artificio quodam singulari, id. Verr. 2, 4, 40 fin.: vicinitas non assueta mendaciis, non fucosa, non fallax, non erudita artificio simulationis, id. Planc. 9: non virtute, neque in acie vicisse Romanos, sed artificio quodam et scientiā oppugnationis, Caes. B. G. 7, 29: quorum artificiis effectum est, ut res publica in hunc statum perveniret, id. ap. Cic. Att. 9, 8, C. fin.