No entries found. Showing closest matches:
concĭtāmentum, i, n. [concito], an incentive, Sen. Ira, 3, 9, 2.
concĭtātē, adv., v. concito, P. a. fin.
concĭtātĭo, ōnis, f. [concito], lit.,
- I. a hastening, quick movement: remorum, Liv. 44, 28, 10.
- II. Trop.
- A. In gen., an exciting or rousing up; esp., of the passions, an emotion of mind, affection, passion (in good prose; most freq. in Cic. and Quint.): sapientem ab omni concitatione animi, quam perturbationem voco, semper vacare, Cic. Tusc. 5, 16, 48; cf.: concitationes vehementiores animi, id. Q. Fr. 1, 1, 13, § 39: quaedam animi, id. Div. 1, 18, 34: animorum (i. e. ira), Liv. 9, 7, 10: mentis, Cic. Div. 2, 11, 27; and absol., Quint. 1, 11, 12; 2, 8, 11; 7, 4, 31; 10, 1, 114; 11, 3, 146 (opp. misericordia), id. 1, 10, 25.
- B. Concr., a sedition, a tumult: plebei contra patres concitatione et seditione nuntiatā, Cic. Brut. 14, 56; cf. crebrae (multitudinis), Caes. B. C. 3, 106 fin.
concĭtātor, ōris, m. [concito], one who excites or rouses, a mover, exciter (rare): belli, Hirt. B. G. 8, 38; Tac. H. 3, 2: turbae ac tumultūs, Liv. 25, 4, 10: concitator et instimulator seditionis, Cic. Dom. 5, 11: tabernariorum, id. ib. § 13; absol.: multitudo concitata ipsum concitatorem antecessit, Sen. Ira, 3, 2, 4.
concĭtātrix, īcis, f. [concitator], that which excites or stirs up (very rare): Veneris (eruca), Plin. 19, 8, 44, § 154; and adj.: concitatricem vim habet satyrion, id. 26, 10, 62, § 96.
1. concĭtātus, a, um, Part. and P. a., from concito.
* 2. concĭtātus, ūs, m. [concito], = concitatio, impulse, Sid. Carm. 23, 365.
concĭto, āvi, ātum, 1, v. freq. a. [concieo], to move violently, to put in violent or quick motion, to stir up, rouse up, excite, incite, shake.
- I. Prop. (thus most freq. in the poets and histt.): artus, Lucr. 3, 292; 3, 301: equum calcaribus, Liv. 2, 6, 8; cf.: equum in aliquem, Nep. Pelop. 5, 4: concitant equos permittuntque in hostem, Liv. 3, 61, 8: equos adversos, id. 8, 7, 9; cf. also under P. a.: naves quantā maximā celeritate poterat, id. 36, 44, 4; cf.: classem concitatam remis, id. 30, 25, 8; 37, 11, 10: navem remis, Curt. 4, 3, 2: in alteram (navem) quinqueremis eadem concitata, id. 4, 4, 7: agmen, Ov. M. 14, 239: omne nemus, id. F. 1, 436: feras, id. ib. 2, 286: tela, Liv. 34, 39, 3: eversas Eurus aquas, Ov. H. 7, 42; cf.: mare aeriore vento, Curt. 4, 3, 17: graves pluvias, Ov. F. 2, 72: se in hostem, Liv. 8, 39, 7; cf.: se in Teucros alis (Alecto), Verg. A. 7, 476: se in fugam, to take to flight, Liv. 22, 17, 6; cf.: se fugā in aliquem locum, Val. Fl. 3, 383.
- II. Trop. (class. and very freq. in prose and poetry).
- A. Aliquem, to rouse, urge, impel one to any act, feeling, etc., to move strongly, to influence, stir up, instigate, etc.; constr. with acc. pers. and ad, in, adversus, the inf. and absol.
- (α) With ad and a subst., gerund, or gerundive: concitari ad studium cognoscendae percipiendaeque virtutis, Cic. de Or. 1, 47, 204; cf.: concitatus ad philosophiam studio, id. Brut. 89, 306: judicem ad fortiter judicandum, Quint. 6, 1, 20: victum ad depellendam ignominiam, id. 1, 2, 24: nos ad quaerendum, id. 10, 2, 5: omnem Galliam ad nostrum auxilium, Caes. B. G. 7, 77: multitudinem ad arma, id. ib. 7, 42 fin.; cf.: cessantes ad arma, * Hor. C. 1, 35, 16: colonias ad audendum aliquid, Suet. Caes. 8: ad convicia, id. Tib. 54: ad despiciendam vitam, id. Oth. 10.
- (β) With in: qui in iram concitat se, Quint. 6, 2, 27; cf. Cic. Verr. 2, 3, 3, § 6.
- (γ) With adversus: Etruriam omnem adversus nos, Liv. 5, 4, 14: exercitum adversus regem, id. 1, 59, 12.
- * (δ) With inf.: quae vos dementia concitat captam dimittere Trojam? Ov. M. 13, 226.
(ε) Absol., both with and without abl.: te ipsum animi quodam impetu concitatum, Cic. Mur. 31, 65; so, uxorem dolore, id. Scaur. 6, 9 (Fragm. ap. Prisc. p. 689 P.): aliquem injuriis, Sall. C. 35, 3: multitudinem fallaci spe, Liv. 6, 15, 6: familiam seditionibus, Col. 1, 8, 18: aliquem aliquo adfectu, Quint. 10, 7, 15: irā, Liv. 23, 7, 7; 42, 59, 2; Quint. 6, 3, 46; Liv. 7, 8, 3: aspectu pignorum suorum concitari, Tac. Agr. 38; Cic. Verr. 2, 3, 3, § 6: quo enim spectat illud … nisi ut opifices concitentur? should be excited to sedition, id. Ac. 2, 47, 144; cf. id. Fl. 8, 18 sq.; Asin. ap. Cic. Fam. 10, 33, 4; cf. servitia, Sall. C. 46, 3: multitudinem, Nep. Arist. 1, 3: suos, Caes. B. G. 5, 26: judices (opp. flectere), Quint. 6, 1, 9; cf. (opp. placare), id. 11, 3, 170; (opp. mitigare), id. 3, 4, 3; 4, 2, 9; 6, 2, 12: concitare animos ac remittere, id. 9, 4, 11: tuas aures de nobis, Prop. 3 (4), 15, 45.
- B. Aliquid, to rouse, excite, cause, occasion, produce any action, passion, evil, etc.: bellum, Cic. Fam. 15, 4, 6; Hirt. B. G. 8, 22; Nep. Ham. 4, 3; Liv. 5, 5, 11; Flor. 4, 5, 1 al.; cf.: bellum Romanis, Liv. 35, 12, 18: quantas turbas mihi, Sall. H. 3, 61, 11 Dietsch; cf.: quantam pugnam mihi, Quint. 10, 1, 105: lacrimas totius populi Romani, id. 11, 3, : misericordiam populi, Cic. de Or. 1, 53, 227: odium (just before, commovere odium), id. Inv. 1, 54, 105; cf. id. ib. 1, 53, 100: invidiam in te ex illis rebus, id. Verr. 2, 5, 8, § 21: invidiam, odium, iram, Quint. 6, 1, 14: iram (opp. lenire), id. 3, 8, 12: risum, Cic. de Or. 2, 58, 235: seditionem ac discordiam, id. Mur. 39, 83: tumultum, Caes. B. C. 3, 18; Liv. 38, 33, 7: aspera iambis maxime concitantur, Quint. 9, 4, 136: error vanis concitatus imaginibus, Val. Max. 9, 9 init.: morbos, Cels. 2, 13: pituitam, id. 6, 6, 15: somnum, Plin. 20, 17, 73, § 189.
Hence, concĭtātus, a, um, P. a.
- A. (Acc. to I.) Violently moved, i. e. rapid, swift, quick: equo concitato ad hostem vehitur, at full speed, Nep. Dat. 4 fin. (more freq. citato equo; v. 2. cito, P. a.): quam concitatissimos equos immittere jubet, Liv. 35, 5, 8: conversio caeli concitatior, Cic. Rep. 6, 18, 18; so, cursu, Liv. 35, 29, 6: concitatissimus corporis motus, Quint. 2, 11, 4.
- B. (Acc. to II.) Roused up, excited, vehement, ardent (freq. in Quint.): testimonia non concitatae contionis sed jurati senatūs, Cic. Fl. 7, 17: (in comoediis pater) interim concitatus, interim lenis est, Quint. 11, 3, 74: adfectus (opp. mites atque compositi), id. 6, 2, 9; cf. opp. flebiles, id. 11, 3, 162: animus an remissus, id. 3, 9, 7: causae, id. 11, 1, 3: oratio, id. 3, 8, 58 and 60: sententiae, id. 12, 9, 3; 10, 1, 44: erectā et concitatā voce (opp. summissā atque contractā), id. 11, 3, 175: Lucanus ardens et concitatus, id. 10, 1, 91.
Comp.: concitatior accidens clamor, Liv. 10, 5, 2; Quint. 2, 15, 28; 8, 3, 14.
Hence, concĭtātē, adv. (not in Cic.).
- 1. (Acc. to 1.) Quickly, rapidly: agitur pecus, Col. 6, 6, 4.
- 2. (Acc. to 2.) Impetuously, ardently (most freq. in Quint.): dicere, Quint. 8, 3, 40; 10, 2, 23; 11, 3, 23; 12, 10, 71: itur, id. 11, 3, 133.
Comp.: dicere, Quint. 1, 8, 1; 3, 8, 68; 9, 4, 130: movere adfectus, id. 12, 10, 26.
*Sup.: raperet ventus, Aug. Civ. Dei, 5, 26.