Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

dē-mĭnŭo, ui, ūtum, 3, v. a., to lessen by taking from, i. e. to make smaller, to lessen, diminish (cf. diminuo, to break up into small parts—freq. and class.).

  1. I. Lit.: de mina una quinque nummos, Plaut. Truc. 2, 7, 10: istum laborem tibi, Plaut. Aul. 2, 1, 43 (cf. Wagner ad loc.): ne de bonis quae Octavii fuissent deminui pateretur, Cic. Q. Fr. 1, 2, 3, § 10; cf. Cic. de Or. 3, 49, 189: deminuunt aequora venti, Lucr. 5, 268; 390: deminutae copiae, Caes. B. G. 7, 31, 3; 7, 73; id. B. C. 3, 2; Liv. 2, 1; Tac. A. 12, 64 al.: militum vires inopia frumenti deminuerat, Caes. B. C. 1, 52; Tac. A. 13, 58: fenore deminuto, Suet. Aug. 41: arborem, Tac. A. 13, 58 al.
  2. II. Trop.
    1. A. In gen., to take away from, abate, lessen, etc.: de hujus praesidiis deminuturum putavit, Cic. Sull. 1, 2: neque de tanta voluptate et gratulatione quicquam fortuna deminuerat, Caes. B. G. 1, 53, 6: aliquid de jure aut de legibus, id. ib. 7, 33; Liv. 8, 34: de sua in Aeduos benevoientia, Caes. B. G. 7, 43, 4: de libertate mea, Cic. Planc. 38: ex regia potestate, Liv. 2, 1: alicui timor studia deminuit, Caes. B. C. 2, 31, 4: partem aliquam juris, Cic. Caecin. 2, 5; cf. Liv. 4, 24: sententiam hujus interdicti (coupled with inflrmata), Cic. Caecin, 13, 38: dignitatem nostri collegii, id. Brut. 1: potentiam, Caes. B. G. 1, 18, 8: lenitatem imperitantis, Tac. A. 16, 28: curam, Prop. 2, 18, 21 (3, 10, 21 M.) al.: se capite deminuere, to lose or forfeit civil rights, be deprived of citizenship, Cic. Top. 4, 18; 6, 29; Liv. 22, 60, 15; cf. caput, no. III. 1. b.
    2. B. Esp. in grammat. lang., to form into a diminutive: sacellum ex sacro deminutum est, Gell. 6, 12, 6: deminuuntur adverbia, ut primum, primule; longe, longule, etc., Don. p. 21 Lind. N. cr. Cf.: deminutus, deminutio, and deminutivus.
      Hence, dēmĭnūtus, a, um, P. a. (very rare), diminished, small, diminutive.
    1. A. In gen.: deminutior qualitas, Tert. adv. Marc. 2, 9.
    2. B. In grammat. lang., diminutive, ὑποκοριστικός (for which, later, deminutivus): pro nomine integro positum sit deminutum (viz. in the expression magnum peculiolum), Quint. 1, 5, 46.

dēmĭnūtĭo, ōnis, f. [deminuo], a diminution, decrease, lessening, abatement (good prose).

  1. I. Lit.: accretio et deminutio luminis, Cic. Tusc. 1, 28: civium, id. Cat. 3, 10, 24: vectigalium, id. Agr. 1, 7, 21: de bonis privatorum, id. Off. 2, 21, 73; cf.: tanta de imperio, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 4: multari imperatorem deminutione provinciae, i. e. by shortening his term of command, Cic. Prov. Cons. 15 fin.
  2. II. Trop.
    1. A. In gen.: alicujus libertatis, Cic. Agr. 2, 7: muliebre fastigium in deminutionem sui accipiens (sui, i. e. his own dignity), Tac. A. 1, 14: mentis, a being out of one’s senses (shortly before, alienata mens), Suet. Aug. 99 fin.: honor aut deminutio, i. e. dishonor, Plin. 34, 13, 38, § 137.
    2. B. Esp. (legal t. t.), the right of alienation of one’s estate: uti Feceniae Hispalae datio deminutio esset, Liv. 39, 19, 5 (Weissenb. ad loc.).
    3. C. Public. t. t.: capitis deminutio, the loss or forfeiture of civil rights, Caes. B. C. 2, 32, 9; Gai. Inst. 1, 160 sq.; Dig. 28, 3, 6, § 6; 25, 3, 7, § 1; Ulp. Reg. 10, 3; cf. Dig. 38, 17, 1: Poste Gai. p. 108; Sandars, Just. Inst. Introd. 40 sq.; v. Caput, III. 1. b.
    4. D. In grammat. lang., a diminutive form, Quint. 1, 6, 6; cf. ib. 4; Charis. p. 73 P.; 128 P. et saep.

dēmĭnūtīvus, a, um, adj. [deminuo, no. II. B.], in the later gramm. lang., diminutive: vox, Tert. Apol. 32: nomen, a diminutive, Don. p. 1744 P. sq.; in this sense often subst. dēminūtīvum, i, n., Diom. p. 312 P.; Prisc. p. 609 sq. et saep: verba (sorbillo from sorbeo, garrulo from garrio), id. p. 827 P.
Adv.: dēmĭnūtīvē, as a diminutive: cymbia deminutive a cymba dicta, Macr. S. 5, 21 al.; al. diminutive.