Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

dē-nūbo, psi, ptum, 3, v. n., to marry off (sc. from the paternal home; cf. deduco), to marry (rare; perhaps not ante-Aug.).

  1. I. Prop.: nec Caenis in ullos Denupsit thalamos, Ov. M. 12, 196; Ap. M. 9, p. 231, 29; 5, p. 166, 6: Claro fratri denupta, id. Mag. p. 319, 6.
    1. B. Esp., To demean one’s self by marriage, to marry beneath one’s rank: Julia denupsit in domum Rubellii Blandi, Tac. A. 6, 27 (33).
  2. II. Transf.: plantis, Col. poët. 10, 158.
      1. 2. Obscene, of a mock marriage, Tac. A. 15, 37; Suet. Ner. 29.

dē-nūdātĭo, ōnis, f., a laying bare, uncovering, Vulg. Sir. 11. 29. From

dē-nūdo, āvi, ātum, 1, v. a., to lay bare, make naked, denude.

  1. I. i. q., nudo, to uncover (rare but class.).
    1. A. Lit.: denudatis ossibus, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 106: ne Verres denudetur a pectore, ne cicatrices populus Romanus aspiciat, id. Verr. 2, 5, 13: capita cum superciliis denudanda tonsori praebuimus, Petr. 103, 3: matresfamilias et adultas aetate virgines, Suet. Aug. 69: (surculi) medullam, Varr. R. R. 1, 41, 2: femur virginis, Vulg. Judith, 9, 2.
    2. B. Trop., to disclose, reveal, detect, betray, expose: denudavit mihi suum consilium, Liv. 44, 38; cf. id. 42, 13: multa incidunt quae invitos denudent, Sen. Tranq. 15: arcana amici, Vulg. Sir. 27, 17.
  2. II. i. q., spolio, to strip, plunder.
    1. * A. Lit.: civibus Romanis crudelissime denudatis ac divenditis, Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 15.
    2. * B. Trop.: ne dum novo et alieno ornatu velis ornare juris civilis scientiam, suo quoque eam concesso et tradito spolies atque denudes, id. de Or. 1, 55, 235.

dēnuntĭātĭo (-ciatio), ōnis, f. [denuntio], an indication, intimation, announcement, declaration.

        1. (α) With gen. obj. = significatio: quae est enim ista a deis profecta significatio et quasi denuntiatio calamitatum? Cic. Div. 2, 25, 54: belli, id. Phil. 6, 2, 4; cf. Liv. 21, 19: armorum, id. 45, 3 fin.: testimonii, threatening to summon as a witness, Cic. Fl. 6, 14; cf. denuntio, no. I.: denuntiatione periculi permovere aliquem, by a menacing, *Caes. B. C. 3, 9: ingentis terroris, Liv. 3, 36: accusatorum, i. e. information, an informing, = delatio, Suet. Aug. 66.
          With gen. subj.: Catilinae, Cic. Sull. 18, 52: boni civis (i. e. professio, promissio), Planc. ap. Cic. Fam. 10, 8, 4: quietis, warning in a dream, Vell. 2, 70, 1.
        2. (β) Absol.: huic denuntiationi ille pareat? Cic. Phil. 6, 3, 5; Quint. 4, 55 al.

dēnuntĭātīvus, a, um, adj. [denuntio], monitory, indicatory, Cael. Aur. Tard. 1, 4, 67.

dēnuntĭātor, ōris, m. [denuntio], under the emperors (since the second century of the Christian era), a police officer, police inspector, Inscr. Orell. 5; 2544 and 3216.

dē-nuntĭo (-cĭo), āvi, ātum, 1, v. a. Orig. t. t. in the lang. of pub. law, relig., and jurispr., to give an official intimation, to make an official announcement or declaration of one’s intentions (by means of a messenger, herald, etc.); to announce, intimate, declare, = nuntiando declarare; and with a foll. ut or merely the subjunctive, to intimate, order, command (for syn. cf.: edico, indico, narro, nuntio, refero, defero, renuntio, enuntio, dico).

  1. I. Prop.
    1. A. Polit. lang.
          1. (α) With acc.: ut omne bellum, quod denuntiatum indictumque non esset, id injustum esse atque impium judicaretur, Cic. Rep. 2, 17; so with indictum, id. ib. 2, 23 fin. (Fragm. ap. Isid. Orig. 18, 1, 3); id. Off. 1, 11, 36; cf.: quos senatus ad denuntiandum bellum miserat, id. Fam. 12, 24: utrum paucorum ea denuntiata an universae civitatis essent, Liv. 24, 37 fin.
          2. (β) With acc. and inf.: quod sibi Caesar denuntiaret, se Aeduorum injurias non neglecturum, etc., Caes. B. G. 1, 36, 6: cum se scire quae fierent denuntiaret, id. ib. 5, 54; Liv. 45, 1 fin. et saep.
            And with inf. alone: denuntiat centurionibus exsequi caedem, Tac. A. 11, 37.
          3. (γ) With ut or ne: Gaditanos denuntiavisse Gallonio, ut sua sponte excederet Gadibus; si id non fecisset, sibi consilium capturos, Caes. B. C. 2, 20, 3; cf. Liv. 7, 31: nationibus denuntiare, uti auxilia mittant, Caes. B. G. 6, 10; cf.: per vicos urbesque, ut commeatus expedirent, Liv. 44, 26: simul denuntiavit ut essent animi parati, Caes. B. C. 3, 86 fin.: cf.: dictator magistro equitum denuntiavit, ut sese loco teneret, neu, etc., Liv. 8, 30; and so with ne, id. 9, 36 fin.; Vulg. Act. 4, 18.
          4. (δ) With simp. subj.: (legati) denuntient Gallicis populis, multitudinem suam domi contineant, Liv. 39, 54 fin.; cf. Suet. Calig. 55: (Alcibiades) denuntiavit his (militibus), qui in stationibus erant, observarent lumen, etc., Front. Strat. 3, 12, 1 al.
    2. B. In relig. lang.
          1. (α) With acc.: quibus portentis magna populo Romano bella denuntiabantur, Cic. Div. 1, 43, 97: caedem Caesari evidentibus prodigiis, Suet. Caes. 81 init.; cf. id. Aug. 94; 96; Verg. A. 3, 366 al.
          2. (β) With ut: si quid tale acciderit, ut a deo denuntiatum videatur, ut exeamus e vita, Cic. Tusc. 1, 49, 118.
    3. C. In jurid. lang.
          1. (α) Alicui testimonium, to summon a witness: si accusator voluerit testimonium eis denuntiare, Cic. Rosc. Am. 38, 110 (cf.: denuntiatio testimonii, id. Fl. 6, 14); so, testibus: quoniam duo genera sunt testium, aut voluntariorum aut eorum, quibus in judiciis publicis lege denuntiatur, Quint. 5, 7, 9; cf. ib. § 15; Plin. Ep. 6, 5, 2.
            Absol.: non denuntiavi, Cic. Fl. 15, 35.
          2. (β) To give notice of a suit or process, Dig. 5, 3, 20, § 6 fin.: de isto fundo, Cic. Caecin., 32, 95: in foro denuntiat fundum illum suum esse, id. ib. 7, 19.
          3. (γ) Litem denuntiare, to summon for immediate trial (late Lat.), Symm. Ep. 10, 52; Aur. Vict. Caes. 16, 11.
  2. II. Transf. beyond the technical sphere, to announce, intimate, declare; to denounce, menace, threaten; with ut, or merely the subjunct., to intimate, order, command.
    1. A. Of personal subjects.
          1. (α) With acc.: ille inimicitias mihi denuntiavit, Cic. Phil. 5, 7, 19; cf.: populo Romano servitutem, id. ib. 5, 8, 21: proscriptionem, caedem, direptionem, id. Sest. 20, 46; cf. id. ib. 17 fin.; id. Mur. 24 fin. et saep.: oculis et aspectu vim tribuniciam, id. Agr. 2, 5, 13; id. Att. 13, 12, 3.
          2. (β) With acc. and inf.: Sex. Alfenus denuntiat, sese procuratorem esse, Cic. Quint. 6, 27; cf. id. Phil. 6, 3 (with testificor and ante praedico): cum se ad omnia, de quibus quisque audire vellet esse paratum denuntiaret, id. de Or. 1, 22, 103; id. Rep. 3, 11 fin. et saep.
          3. (γ) With a relative clause: denuntiasti homo adulescens, quid de summa reipublicae sentires, Cic. Planc. 22.
          4. (δ) With ut: mihi Lupus noster subito denuntiavit, ut ad to scriberem, Cic. Fam. 11, 25.
            (ε) With simple subjunctive, = moneo, praedico, ante denuntio, abstineant, etc., Cic. Verr. 1, 12 fin.
            (ζ) With de: de isto fundo, Cic. Caecin. 32 fin.
            (η) Absol.: monente et denuntiante te, Cic. Fam. 4, 3; id. Quint. 17.
    2. B. Of subjects not personal, to give notice, make known, signify, indicate: terra continens adventus hostium multis indiciis ante denuntiat, Cic. Rep. 2, 3: illa arma non periculum nobis sed praesidium denuntiant, id. Mil. 1, 3: si ante exortum nubes globabuntur, hiemem asperam denuntiabunt, etc., Plin. 18, 35, 78, § 344: caeruleus (color) pluviam denuntiat, igneus euros, Verg. G. 1, 453: hoc juncti boves, hoc paratus equus, hoc data arma denuntiant, Tac. G. 18 fin.: arbor statim pestem denuntians, Plin. 13, 22, 38, § 118.

dēnŭō, adv. [contr. from nŏvo, which never occurs; v. Ruhnk. Ter. And. prol. 26; Oud. App. M. 3, p. 225.; cf.: Fr. de nouveau], anew, afresh, again (most freq. in Plaut. and Ter.; elsewh. rare; not in Caes. or the Aug. poets—for syn. cf.: iterum, rursus, ab integro).

  1. I. Of the restoration of a thing which has been destroyed, = de integro, anew, afresh, ἐκ καινῆς: aedificantur aedes totae denuo, Plaut. Most. 1, 2, 36; cf.: urbes terrae motu subversas denuo condidit, Suet. Aug. 47: oportet vos nasci denuo, Vulg. Joan. 3, 7.
  2. II. For iterum, a second time, once more, again: si parum intellexti, dicam denuo, Plaut. Rud. 4, 4, 59; cf. id. Mil. 3, 3, 3; id. Most. 1, 3, 66: jam ego tibi Persam adducam denuo, id. Pers. 5, 2, 47: in Etruria rebellante denuo, Liv. 10, 31: denuo in voluntarium exsilium proficiscitur, Just. 5, 5 fin.
  3. III. For rursus, of any thing that is repeated (not precisely a second time), once more, again; hence often with verbs compounded with re: ecce Apollo denuo, etc., Plaut. Men. 5, 2, 115: So. Amphitruonis ego sum servus Sosia. Me. Etiam denuo? what, again? id. Amph. 1, 1, 238; 1, 1, 139; Ter. Eun. 5, 2, 60: Sicilia censa denuo est, Cic. Verr. 2, 2, 56: recita denuo, id. ib. 2, 1, 14.
    Pleonast. with redire, Plaut. Capt. 2, 3, 51; cf. id. Truc. 2, 4, 42; with redauspicari, id. ib. 3, 5, 109; with respondere, Ter. Eun. 4, 4, 24; with referre, id. Hec. prol. alt. 30. And sometimes with rursus (rursum), Plaut. Cas. prol. 33; id. Poen. prol. 79.
  4. IV. Like our again (in, I am going back again), Gr. [?AU = ?], where an action is reversed (mostly colloquial): apericontinuo operito denuo, and then cover it up again, Plaut. Trin. 3, 3, 76; cf. id. Merc. 5, 2, 14; Ter. Heaut. 4, 6, 4: et nunc quid exspectat, Syre? an dum hinc denuo abeat, etc., id. ib. 3, 2, 32: fiet tibi puniceum corium postea atrum denuo, and then again back, Plaut. Rud. 4, 3, 61: chlamydem sumam denuo, id. Merc. 5, 2, 79; Auct. Her. 4, 19, 26; cf. Hand Turs. II. p. 278-280.