Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

dŭbĭe, adv., doubtfully, v. dubius fin.

dŭbĭĕtas, ātis, f. [dubius], doubt, uncertainty (post-class.), Amm. 20, 4; Eutr. 6, 19.

dŭbĭōsus, a, um, adj. [dubius], doubtful, dubious (post-class.): fabulae, Gell. 3, 3, 3: hoc (with inexplicabile), id. 5, 10, 15.

Dūbis, is, m., = Δοῦβις, a river in Gallia Belgica, now Doubs, Caes. B. G. 1, 38, 4.

dŭbĭtābĭlis, e, adj. [dubito], doubtful (very rare).

  1. I. Pass., to be doubted: verum, Ov. M. 1, 223: virtus, id. ib. 13, 21.
  2. II. Act., feeling doubt: pectus, Prud. Apoth. 649.

dŭbĭtanter, adv., doubtingly, v. dubito fin. A.

dŭbĭtātim, adv., hesitatingly, v. dubito fin. B.

dŭbĭtātĭo, ōnis, f. [dubito].

  1. I. A wavering in opinion or judgment; a being uncertain, a doubting; uncertainty, doubt.
    1. A. Prop.
      1. 1. In gen. (freq. and good prose).
          1. (α) Absol.: nec tibi sollicitudinem ex dubitatione mea, nec spem ex affirmatione, afferre volui, Cic. Fam. 9, 17 fin.: cum res non conjecturā, sed oculis ac manibus teneretur, neque in causa ulla dubitatio posset esse, id. Cluent. 7, 20: in ea obscuritate ac dubitatione omnium, id. ib. 27: quod quamquam dubitationem non habet, tamen rationes afferendas puto, etc., id. Fin. 5, 10; cf. id. Agr. 1, 4, 11; Quint. 4, 3, 6: dubitationem afferre, Cic. Off. 1, 41, 147; cf. id. ib. 3, 4, 18: eo sibi minus dubitationis dari, quod, etc., Caes. B. G. 1, 14, 1: ad tollendam dubitationem sola non sufficiunt, Quint. 5, 9, 8; cf. id. 5, 13, 51; Cic. Att. 12, 6 fin. al. So in Cicero a few times: sine ulla dubitatione, without any doubt, i. e. per litoten, most certainly (an emphatic sine dubio, v. dubius, I. B. 2. b. ε), Cic. Tusc. 3, 3, 5; id. Balb. 13, 31; id. Verr. 2, 4, 18, § 39; id. Cat. 4, 3, 5; so too, sine dubitatione, Col. 3, 6, 2 (but far more freq. in signif. II., v. infra).
          2. (β) With gen.: omnem dubitationem adventus legionum expellere, Caes. B. G. 5, 48 fin.; cf. juris (i. e. dubitatio, penes quem esset jus), Cic. Caecin. 4, 9: generum, id. de Or. 2, 31, 134: hujus utilitatis, Quint. 1, 10, 28.
          3. (γ) With de: illa Socratica, de omnibus rebus, Cic. Ac. 1, 4, 17; Auct. B. Afr. 26.
          4. (δ) With rel. or interrog. clause: si quando dubitatio accidit, quale sit id, etc., Cic. Off. 3, 4, 18; id. Cluent. 28, 76; id. Fam. 15, 21: alterum potest habere dubitationem, adhibendumne fuerit hoc genus … an, etc., id. Off. 3, 2, 9; id. Fam. 3, 5, 3; Quint. 11, 2, 44.
            (ε) With quin: cum hic locus nihil habeat dubitationis, quin, etc., Cic. Off. 2, 5, 17; cf. id. N. D. 2, 63, 158.
            (ζ) With a subject acc. and inf.: hoc a rustico factum extra dubitationem est, Quint. 7, 1, 48.
      2. 2. Esp., as a fig. of speech, i. q. Gr. διαπόρησις, i. e. hesitation, embarrassment of the speaker, because unable to do justice to the greatness of his theme (e. g. Cic. Rosc. Am. 11; id. de Or. 3, 56, § 214), Auct. Her. 4, 29, 40; cf. Ernest. Lex. Technol. Lat. p. 136.
    2. B. Meton. (dubito, I. B.), a doubt, question, considering: indigna dubitatio homine! Cic. Lael. 19, 67; so, ad rem publicam adeundi, id. Rep. 1, 7, 12.
  2. II. A wavering, hesitating in coming to a conclusion; hesitancy, irresolution, delay: aestuabat dubitatione, versabat se in utramque partem non solum mente, verum etiam corpore, Cic. Verr. 2, 2, 30; cf.: qui timor! quae dubitatio! quanta haesitatio tractusque verborum! id. de Or. 2, 50: inter dubitationem et moras senati, Sall. J. 30, 3; cf. id. ib. 62, 9: aluit dubitatione bellum, Tac. A. 3, 41 fin. et saep.: (Caesar) nulla interposita dubitatione legiones ex castris educit, without any hesitation, promptly, Caes. B. G. 7, 40, 1; in this signif. very freq. in Cicero: sine ulla dubitatione, Cic. Cluent. 28, 75; id. Verr. 2, 3, 12; id. Pis. 3; 21 fin.; id. N. D. 1, 1; id. de Or. 2, 28, 122; id. Fam. 1, 5, b. 2. et saep.; cf.: absque ulla dubitatione, Vulg. Ruth, 3, 13; less freq. merely sine dubitatione, without hesitation, unhesitatingly, Cic. Agr. 2, 9, 23; id. N. D. 3, 34, 84; id. Ac. 2, 29, 94; id. Top. 15 fin.; id. Att. 11, 16, 3; so Cic. Fil. Fam. 16, 21; Auct. B. Alex. 63, 2; Vulg. Act. 10, 29.

dŭbĭtātīvus, a, um, adj. [dubito], doubtful (late Lat.): sensus, Tert. adv. Marc. 2, 25 fin.
Adv.:
dŭbĭtātīve, doubtfully: pronuntiare, Tert. Car. Chr. 23 fin.

dŭbĭtātor, ōris, m. [dubito], a doubter (late Lat.); with gen., Tert. adv. Haeret. 33.

dŭbĭto, āvi, ātum, 1, v. freq. n. and a. [for duhibitare, freq. from duhibeo, i. e. duohabeo (cf. habitare from habeo), to have or hold, as two, v. dubius; cf. also Gr. δοιάζω from δοιοί; Germ. zweifeln from zwei], to vibrate from one side to the other, to and fro, in one’s opinions or in coming to a conclusion (freq. in all periods and sorts of composition; in class. prose usually with negations or in a negative interrogation, as: non dubito, haud dubito, quis dubitat? etc.

  1. I. To waver in opinion or judgment, to be uncertain, to be in doubt, to doubt, question.
          1. (α) Absol. (rare but class.): ne vinolenti quidem quae faciunt eadem approbatione faciunt qua sobrii; dubitant, haesitant, revocant se interdum, Cic. Ac. 2, 17, 52; cf. id. ib. 2, 23, 72: et interrogamus et dubitamus et affirmamus, Quint. 6, 3, 70; cf. id. 10, 1, 19; 10, 3, 19: Livius frequentissime dubitat, id. 2, 4, 19; 9, 2, 20: vivo equidem, ne dubita; nam vera vides, Verg. A. 3, 316: ut jam liceat una comprehensione omnia complecti non dubitantemque (= sine ulla dubitatione) dicere, Cic. Fin. 5, 9, 26; id. Fam. 5, 16, 4 Madv.; so id. Div. 1, 55, 125.
          2. (β) With de (class.): de indicando dubitat, Cic. Sull. 18, 52; id. Fam. 12, 17; Quint. 1, 10, 29; 4, 5, 13.
            With a negation: nec vero de hoc quisquam dubitare posset, nisi, etc., Cic. Tusc. 1, 30, 73: de aliqua re, id. N. D. 1, 8: de divina ratione, id. ib. 2, 39, 99: de tua erga me voluntate, id. Fam. 13, 45 fin.; cf. id. Att. 12, 26: de ejus fide, Caes. B. G. 7, 21, 1: cf. id. ib. 7, 77, 10; 1, 40 fin.: de carminibus, Quint. 10, 5, 4: de ultima illa (parte), id. 12, 2, 10: de se, Pompei ap. Cic. Att. 8, 12 A et saep.
            Pass. impers.: de armis dubitatum est, Cic. Caecin. 13, 38: de judicio Panaetii dubitari non potest, id. Off. 3, 3; so, de auctore, Quint. 7, 2, 8: de hac (virtute) nihil dubitabitur, id. 2, 20, 7.
          3. (γ) With acc. (in class. prose only with a neutr. pron.): haec non turpe est dubitare philosophos, quae ne rustici quidem dubitant? Cic. Off. 3, 19, 77; Quint. 2, 17, 2; Plaut. Ps. 2, 1, 2; Ov. H. 17, 37; id. M. 6, 194; id. Tr. 2, 331.
            In the pass.: causa prorsus, quod dubitari posset, nihil habebat, Cic. Verr. 2, 2, 22; cf. id. ib. 28; Liv. 5, 3: dubitati tecta parentis, Ov. M. 2, 20: sidera, Stat. S. 1, 4, 2: ne auctor dubitaretur, Tac. A. 14, 7; cf. infra, ε: dicta haud dubitanda, Verg. A. 3, 170.
          4. (δ) With an interrog. pron. (good prose, but rare): ubi tu dubites, quid sumas potissimum, Ter. Ph. 2, 2, 29: non dubito, quid nobis agendum putes, Cic. Att. 10, 1, 2; id. Fam. 11, 17, 2; 15, 9; Caes. B. C. 2, 32, 10: cur dubitas, quid de re publica sentias? Cic. Rep. 1, 38 fin.; cf. id. ib. 3, 17 fin.; id. de Imp. Pomp. 16 fin.
            (ε) With interrog. particles (very freq. and class.): si me non improbissime tractasset, dubitassem fortasse utrum, etc., Cic. Att. 16, 15, 1: desinite dubitare, utrum sit utilius, etc. . . . an, etc., Cic. Verr. 2, 3, 89; cf. impers., id. Att. 4, 15, 7; Liv. 5, 3: honestumne factu sit an turpe dubitant, Cic. Off. 1, 3, 9: dubitavi, hos homines emerem, an non emerem, Plaut. Capt. 2, 3, 95; cf. Sall. J. 74, 2; Hor. C. 1, 12, 35: recte necne, etc., id. Ep. 2, 1, 80: licet et dubitare num quid nos fugerit, Quint. 6, 1, 3: dubito, num, etc., Plin. Ep. 6, 27, 1; Tac. H. 2, 37; de L. Bruto fortasse dubitarim, an, etc., Cic. Tusc. 4, 22, 50 et saep.
            Cf. respecting the expression dubito an, the art. an, II., and Zumpt, Gramm. § 354.
            Poet. in pass. (cf. supra, γ): an dea sim, dubitor, Ov. M. 6, 208.
            (ζ) Non dubito, quin (very freq. and class.): non hercle dubito, quin tibi ingenio nemo praestiterit, Cic. Rep. 1, 23; id. Div. 1, 57, 129; id. de Sen. 10, 31; id. Att. 6, 2, 3; id. Fam. 13, 73 fin.; id. Verr. 2, 1, 40: numquid tu dubitas quin ego nunc perpetuo perierim? Have you a doubt? etc., Ter. Eun. 5, 8, 13; Caes. B. G. 1, 17, 4; 1, 31, 15; Quint. 12, 1, 42; Suet. Tib. 17; Ov. H. 17, 11; 245; id. Tr. 5, 7, 59 et saep.; cf. pass. impers.: dubitari (non) potest, quin, etc., Cic. Ac. 2, 23 fin.; id. Off. 3, 2, 9; Quint. 10, 2, 1: dubitari potest quin usque eo eicienda sit, Sen. Contr. 1, 3, 1: illud cave dubites, quin, etc., Cic. Fam. 5, 20, 6; quid dubitas, quin sit, etc., Plaut. Aul. 2, 1, 42; so in an interrog., id. Poen. 1, 1, 55; 4, 2, 59; Quint. 7, 6, 10; cf. Cic. N. D. 2, 38, 97; Caes. B. G. 7, 38, 8.
            (η) With acc. and inf. (freq. only since the Aug. period, and in gen. only negatively; not found in Plaut., Ter., or Cic.; but usual in Nepos): neque humorem dubitavi aurasque perire, Lucr. 5, 249: gratos tibi esse qui de me rumores afferuntur, non dubito, Cic. Fil. Fam. 16, 21, 2 (cf., on the contrary, § 7: noli dubitare, quin te sublevaturus sim): ignorabant aut dubitabant animas hominum immortales esse, Lact. 6, 3, 5: non dubito, fore plerosque qui, etc., Nep. praef. § 1; id. Milt. 3, 6; id. Lys. 3, 5; id. Alcib. 9, 5; id. Ages. 3, 1; id. Eum. 2, 3; id. Hann. 11, 2; Liv. 2, 64; 22, 55 Drak. et saep.; Quint. 3, 7, 5; 5, 10, 76; 9, 4, 114; Suet. Claud. 35 et saep.; cf. in an interrog.: an est quisquam qui dubitet, tribunos offensos esse? Liv. 5, 3; so, quis dubitat, Quint. 9, 4, 68; 130; 10, 1, 81.
            Pass. impers.: an dubitabitur, ibi partes oratoris esse praecipuas? id. prooem. § 12.
            Affirm.: piraticam ut musicam, fabricam dici adhuc dubitabant mei praeceptores, Quint. 8, 3, 34.
      1. 2. Transf., of inan. and abstr. subjects, to be uncertain, doubtful: si tardior manus dubitet, Quint. 5, 10, 124: suspensa ac velut dubitans oratio, id. 10, 7, 22: aut vincere aut, si fortuna dubitabit (= adversabit), etc., Liv. 21, 44 fin.: nec mox fama dubitavit, cum, etc., Flor. 1, 1, 2.
    1. B. Meton., to reflect upon, to ponder, consider, deliberate: in utramque partem cogitare, deliberare, etc. (very rare): haec dum dubitas, menses abierunt decem, Ter. Ad. 4, 5, 57: restat, judices, ut hoc dubitemus, uter, etc., Cic. Rosc. Am. 31, 88: percipe porro, quid dubitem, Verg. A. 9, 191: dubitaverat Augustus Germanicum rei Romanae imponere, had considered whether he should, Tac. A. 4, 57.
  2. II. To waver in coming to a conclusion, to be irresolute; to hesitate, delay.
          1. (α) With inf. (so most commonly): non dubitaverim me gravissimis tempestatibus obvium ferre, Cic. Rep. 1, 4; so with a negation, id. ib. 1, 15; id. Lael. 1; id. de Or. 1, 40 et saep.; Caes. B. G. 2, 23, 2: flumen transire, 6, 8, 1; id. B. C. 1, 71, 2; 2, 33, 2 and fin.; Verg. A. 7, 311; 8, 614 et saep.: quid dubitamus pultare atque huc evocare ambos foras? Plaut. Bacch. 5, 1, 29; so in an interrog., id. Mil. 4, 2, 17; id. Ps. 2, 2, 30; id. Poen. 3, 5, 44; Caes. B. C. 2, 34, 4; Quint. 12, 5, 3; 12, 10, 63; Verg. A. 6, 807 al.
            Very seldom affirmatively: quod ea illi nubere dubitabat, Sall. C. 15, 2: accusat fratrem, quod dubitet omnia quae ad beatam vitam pertineant ventre metiri, Cic. N. D. 1, 40, 113: dubitat agnoscere matrem, Stat. Achill. 1, 250: si forte dubitaret quod afferretur accipere, Curt. 4, 5: isdem mandatum ut occiderent, si venire dubitaret, id. 10, 8.
            Ellipt.: quod dubitas, ne feceris, Plin. Ep. 1, 18, 5.
          2. (β) Non dubito quin (rare in Cic. and Caes.): nemo dubitabat, quin, etc., Cic. Verr. 2, 2, 13; id. Mil. 23, 63; id. Agr. 2, 26, 69: tum dubitandum non existimavit, quin proficisceretur, Caes. B. G. 2, 2, 5; id. B. C. 3, 71, 1; cf.: nolite dubitare, quin huic uni credatis omnia, Cic. de Imp. Pomp. 23, 68; and in an interrog.: dubitabitis, judices, quin? etc., id. Fl. 17, 40; id. de Imp. Pomp. 16, 49.
          3. (γ) Absol. (rare): te neque umquam dubitasse, neque timuisse, Caes. B. G. 1, 41, 3: sed mora damnosa est, nec res dubitare remittit, Ov. M. 11, 377: quid igitur ego dubito? Plaut. Am. 1, 2, 283; so in an interrog., id. Men. 5, 7, 6; Caes. B. G. 5, 44, 3; Verg. A. 9, 12: magnitudine supplicii dubitantes cogit, Caes. B. G. 7, 4, 9; id. ib. 7, 63, 3; Sall. C. 28, 1 al.: dubitantia lumina, failing, Sil. 10, 154.
            Hence,
    1. A. dŭbĭtanter, adv.
      1. * 1. Doubtingly: sine ulla affirmatione, dubitanter unum quodque dicemus, Cic. Inv. 2, 3, 10.
      2. 2. Hesitatingly, with hesitancy (very rare): illum verecunde et dubitanter recepisse, Cic. Brut. 22, 87; cf. Asin. Pollio ap. Cic. Fam. 10, 31, 2.
    2. B. dŭbĭ-tātim, adv. (i. q. dubitanter, 2.), hesitatingly, with hesitation (only in the foll. passages), Sisenn. ap. Non. 98, 33; so Cael. Ann. ib.

dŭbĭus, a, um, adj. [for duhibius, duohabeo, held as two or double, i. e. doubtful; cf. dubito, Corss. Ausspr. 2, 1027].

  1. I. Moving in two directions alternately, vibrating to and fro, fluctuating (cf. ambiguus, anceps, incertus, perplexus, duplex).
    1. A. Lit. (very rare): ut vas non quit constare, nisi humor Destitit in dubio fluctu jactarier intus, Lucr. 6, 556; cf.: fluctibus dubiis volvi coeptum est mare, Liv. 37, 16, 4.
      Far more freq. and class.,
    2. B. Trop., vacillating in mind, uncertain.
      1. 1. Act.
        1. a. Wavering in opinion, doubting, doubtful, dubious, uncertain, = ambigens, haesitans, etc.: sin est is homo, anni multi me dubiam dant, Plaut. Ep. 4, 1, 17: quae res est, quae cujusquam animum in hac causa dubium facere possit? Cic. de Imp. Pomp. 10.
          With an interrog. clause, A. and S. Gr. § 213 R. 4 (1.): temptat dubiam mentem rationis egestas, ecquae nam fuerit mundi genitalis origo, Lucr. 5, 1211; cf.: equites procul visi ab dubiis, quinam essent, Liv. 4, 40: dubius sum, quid faciam, Hor. S. 1, 9, 40: dubius, unde rumperet silentium, id. Epod. 5, 85: spemque metumque inter dubii, seu vivere credant, Sive extrema pati, Verg. A. 1, 218; cf. Liv. 1, 42: Philippus non dubius, quin, etc., id. 31, 42: haud dubius quin, id. 42, 14; Curt. 5, 12.
          With acc. and inf.: dictator minime dubius, bellum cum his populis Patres jussuros, Liv. 6, 14; so, haud dubius, id. 31, 24; Curt. 9, 7: nec sum animi dubius, verbis ea vincere magnum Quam sit, well aware how hard it is, Verg. G. 3, 289; so, dubius with the genitives animi, Auct. B. Alex. 56, 2: mentis, Ov. F. 6, 572: consilii, Just. 2, 13: sententiae, Liv. 33, 25 Drak.: salutis, Ov. M. 15, 438: vitae, id. Tr. 3, 3, 25: fati, Luc. 7, 611 al.; cf. Zumpt, Gr. § 437; A. and S. Gr. § 213 R. 1 (a.).
        2. b. Wavering in resolution, irresolute, undecided (very rare): dubio atque haesitante Jugurtha incolumes transeunt, Sall. J. 107, 6; cf. hostes (opp. firmi), id. ib. 51 fin.: nutantes ac dubiae civitates, Suet. Caes. 4 fin.: quid faciat dubius, Ov. M. 8, 441.
          Poet. transf.: cuspis, Sil. 4, 188.
      2. 2. Pass., that is doubted of, uncertain, doubtful, dubious, undetermined (so most freq. in all periods and kinds of composition): videsne igitur, quae dubia sint, ea sumi pro certis atque concessis? Cic. Div. 2, 51, 106; cf. id. ib. 2, 50 fin.; id. Fin. 4, 24, 67; id. de Or. 1, 20, 92; id. Mur. 32, 68; Quint. 3, 4, 8; 7, 8, 6: nihil aegrius est quam res secernere apertas Ab dubiis, Lucr. 4, 468 (cf. verba, vague language, opp. aperta, Quint. 7, 2, 48): jus, opp. certum, id. 12, 3, 6; opp. confessum, id. 7, 7, 7: in regno, ubi ne obscura quidem est aut dubia servitus, Cic. Rep. 1, 31: dubium vel anceps genus causarum, Quint. 4, 1, 40; cf. id. 9, 2, 69: dubii variique casus, Auct. ap. Cic. Clu. 21, 58: et incerta societas, Suet. Aug. 17 et saep.: quia sciebam dubiam esse fortunam scenicam, Ter. Hec. prol. alt. 8: salus (opp. aperta pernicies), Cic. N. D. 3, 27, 69: spes pacis, id. Att. 8, 13: victoria, Caes. B. G. 7, 80, 6; cf.: victoria, praeda, laus, Sall. J. 85, 48: Marte, Vell. 2, 55, 3: spes armorum, id. 2, 71: discrimen pugnae, indecisive, Sil. 5, 519: proelia, Tac. G. 6: auctor, unknown, Ov. M. 12, 61 et saep.: an auspicia repetenda, ne quid dubiis diis agerem? i. e. unassured of their favor, Liv. 8, 32: dubii socii suspensaeque ex fortuna fidei (opp. fideles socii and certi hostes), id. 44, 18; cf. Caes. B. C. 1, 3, 5: Hispaniae, Tac. A. 3, 44; cf.: gens dubiae ad id voluntatis, Liv. 9, 15: lux, i. e. morning twilight, dawn, Ov. M. 11, 596: sidera, Juv. 5, 22; cf. nox, evening twilight, Ov. M. 4, 401: caelum, i. e. over cast, Verg. G. 1, 252: fulgor solis, Sen. Herc. Fur. 670; cf.: et quasi languidus dies, Plin. Ep. 6, 20, 6: dubiāque tegens lanugine malas, i. e. between down and a beard, Ov. M. 9, 398; 13, 754; cf.: dubia lanuginis umbra, Claud. Epith. Pall. et Cel. 42: vina, not sure to ripen, Plin. 18, 31, 74, § 319: consilia, wavering, Tac. Agr. 18 et saep.: hunc annum sequitur annus haud dubiis consulibus (shortly thereafter the contrary: Papirius Semproniusque, quorum de consulatu dubitabatur), Liv. 4, 8; so, haud dubius praetor, id. 39, 39 fin.: haud dubii hostes, open enemies, id. 37, 49: haud dubii Galli (opp. degeneres, mixti, Gallograeci vere), id. 38, 17: cena dubia, see below, II.
        1. b. In the neutr. absol.
          1. (α) (Non, haud) dubium est, it is (not, not at all) doubtful, uncertain, undecided. (αα) Absol.: si quid erit dubium, Plaut. Ep. 5, 1, 40: haud dubium id quidem est, id. Poen. 3, 4, 27; Ter. And. 2, 3, 25; cf. in the interrog.: o! dubiumne id est? Ter. Eun. 1, 2, 49; id. Heaut. 3, 3, 46; id. Phorm. 5, 2, 9; and with the dat.: an dubium id tibi est? Ter. Heaut. 5, 1, 38; Cic. Fam. 4, 15.
            (ββ) With de: de Pompeii exitu mihi dubium numquam fuit, Cic. Att. 11, 6, 5; so, de eorum jure, id. de Or. 1, 57: de re, Quint. 7, 3, 4; cf. id. 7, 6, 3.
            (γγ) With an interrog. clause: illud dubium (est), ad id, quod summum bonum dicitis, ecquaenam fieri possit accessio, Cic. Fin. 4, 24, 67; cf. Quint. 7, 9, 12: hoc ergo, credo, dubium est, uter nostrum sit verecundior, Cic. Ac. 2, 41, 126: hoc enim dubium est, utrum … an, Quint. 6, 3, 83: Ambiorix copias suas judicione non conduxerit … an tempore exclusus, dubium est, Caes. B. G. 6, 31, 1: an dubium vobis fuit inesse vis aliqua videretur necne? Cic. Caecin. 11, 31 et saep.
            Since the Aug. per. freq. dubium, absol. and adv.: codicilli, dubium ad quem scripti, Quint. 7, 2, 52: quo postquam dubium pius an sceleratus, Orestes venerat, Ov. Tr. 4, 4, 69; Suet. Caes. 58; id. Aug. 28; id. Tib. 10; Flor. 1, 1, 12; 2, 14, 3: Erechtheus, Justitiā dubium validisne potentior armis, Ov. M. 6, 678; cf. id. Pont. 3, 1, 17: neque multo post exstincto Maximo, dubium an quaesita morte, Tac. A. 1, 5; Flor. 1, 1, 8; 4, 2, 91 al.
            (δδ) Non dubium est quin uxorem nolit filius, Ter. And. 1, 2, 1; id. Eun. 5, 6, 27; Cic. de Or. 2, 8, 32; id. Att. 13, 45; Quint. 11, 2, 10 et saep.: haud dubium est, quin, Ter. And. 2, 3, 17; 3, 2, 50; id. Ad. 5, 9, 19; and interrog., Quint. 3, 2, 1; 10, 1, 5.
            (εε) With acc. and inf.: periisso me una haud dubium est, Ter. Hec. 3, 1, 46; so Liv. 38, 6; Suet. Caes. 52 fin.; cf. interrog.: an dubium tibi est, eam esse hanc? Plaut. Mil. 2, 5, 9.
            Ellipt.: si exploratum tibi sit posse te, etc., non esse cunctandum: si dubium sit, non esse conandum, Cic. Fam. 1, 7, 5.
          2. (β) Dubium habere, to regard as uncertain, to doubt: an tu dubium habebis, etiam sancte quom jurem tibi? Plaut. Capt. 4, 2, 112: an dubium habetis, num obficere quid vobis possit? etc., Sall. H. Fragm. III. 61, 8 Dietsch; cf.: haec habere dubia, neque, etc., Cic. Ac. 2, 9 fin.
          3. (γ) In dubium: in dubium vocare, to call in question, Cic. de Or. 2, 34; cf.: illud me dixisse nemo vocabit in dubium, Asin. Pollio ap. Cic. Fam. 10, 31, 5. Vid. also under 3. b.: venire in dubium, Cic. Quint. 2; id. ib. 21, 67; Liv. 3, 13; cf.: alii non veniunt in dubium de voluntate, i. e. there is no doubt what their wish is, Cic. Att. 11, 15, 2. Vid. also under 3. b.
          4. (δ) In dubio, in doubt, in question, undetermined: dum in dubio est animus, Ter. And. 1, 5, 31; cf. Luc. 7, 247: in dubioque fuere utrorum ad regna cadendum esset, etc., Lucr. 3, 836; cf. id. 1085; Quint. 7, 9, 9: aestate potius quam hieme dandum, non est in dubio, Plin. 25, 5, 24, § 59 et saep.: ut in dubio poneret, utrum … an, etc., Liv. 34, 5. Vid. also 3. b.
            (ε) Sine dubio, without doubt, doubtless, indisputably, certainly (very freq.; in Cic. more than twenty times; not in Caes. and Sall.): Th. Numquid dubitas quin? etc. Gn. Sine dubio, opinor, Ter. Eun. 5, 9, 14; Cic. Verr. 2, 1, 2; 47; id. Cat. 2, 1; id. Balb. 24, 55; id. Tusc. 2, 7, 18; id. Off. 1, 29, 102; id. N. D. 1, 9, 23; id. Att. 1, 19, 2 et saep. Vid. the passages in Stuerenb. Cic. Off. p. 134 sq. Sometimes, esp. in Quint., with adversative particles: sed, verum, at, etc., no doubt, doubtless … but, yet, etc.: cum te togatis omnibus sine dubio anteferretsed, etc.. Cic. N. D. 1, 21, 58; so with sed, id. de Or, 3, 57; Quint. 1, 6, 38; 5, 10, 53; 6, 3, 64; with sed tamen, id. 12, 6, 7; with tamen, id. 3, 8, 21; 5, 7, 28; 6, 4, 12; with verum, id. 8 prooem. § 33; with at, id. 8, 3, 67; with autem, id. 1, 6, 12 Spald.
            (ζ) Procul dubio, beyond question, undoubtedly (very rare), Lucr. 3, 638; Liv. 39, 40 fin.; Plin. 18, 21, 50, § 187; and: dubio procul, Lucr. 1, 812; 2, 261.
      3. 3. Meton., like anceps (4), doubtful, dubious, i. e. precarious, dangerous, critical, difficult (freq. but mostly poet.): res dubias, egenas, inopiosas consili, critical condition, Plaut. Poen. 1, 1, 2; so, res, id. Capt. 2, 3, 46; id. Most. 5, 1, 1; Sall. C. 10, 2; 39, 3; id. J. 14, 5; Liv. 2, 50 fin.; Tac. A. 2, 62; Verg. A. 6, 196; 11, 445 al.; cf. pericla (with advorsae res), Lucr. 3, 55; 1076: tempora (opp. secunda), Hor. C. 4, 9, 36: mons erat ascensu dubius, Prop. 4, 4, 83; cf.: quae (loca) dubia nisu videbantur, Sall. J. 94, 2.
        1. b. In the neutr. absol. (i. q. discrimen, II. B. 2, and periculum): mea quidem hercle certe in dubio vita est, is in danger, Ter. And. 2, 2, 10 Ruhnk.; Sall. C. 52, 6; cf. Ov. Am. 2, 13, 2: sese suas exercitusque fortunas in dubium non devocaturum, Caes. B. G. 6, 7, 6; cf. Cic. Caecin. 27, 76: tua fama et gnatae vita in dubium veniet, Ter. Ad. 3, 2, 42; cf. id. ib. 2, 2, 35; Ov. H. 16, 138 Loers.
          Plur. as subst.: hinc Italae gentes in dubiis responsa petunt, Verg. A. 7, 86: mens dubiis percussa pavet, Luc. 6, 596.
  2. II. For the syn. varius, manifold, various (only in the foll. passages): o multimodis variūm et dubiūm et prosperūm copem diem, Pac. ap. Non. 84, 23 (Trag. Rel. p. 115, ed. Rib.). And so prob. is to be explained dubia cena, a multifarious, richly provided supper, Ter. Ph. 2, 2, 28 (for the subjoined explanation of Terence: ubi tu dubites, quid sumas potissimum, is only outwardly adapted to the meaning of dubius); so, dubia cena, Hor. S. 2, 2, 77; and: fercula dubiae cenae, Aus. Mos. 102; Hier. Ep. 22, no. 16.
    Hence, adv., in two forms.
          1. (α) dŭbĭe (acc. to I. B. 1.), doubtfully, dubiously (not in Plaut., Ter., or Caes.): potest accidere, ut aliquod signum dubie datum pro certo sit acceptum, Cic. Div. 1, 55.
            Esp. freq. (particularly since the Aug. per.) with negatives: haud (rarely non) dubie, undoubtedly, indisputably, positively, certainly: etsi non dubie mihi nuntiabatur Parthos transisse Euphratem, tamen, etc., Cic. Fam. 15, 1 (nowhere else as an adv. in Cic.): non dubie, Quint. 7, 2, 6; 9, 4, 67; Front. Strat. 2, 3, 16; and with sed (cf. dubius, I. B. 2. b. ε), Quint. 11, 2, 1; so, too, nec dubie, Liv. 2, 23 fin.; Quint. 2, 14, 2; and with verum, id. 3, 4, 1; with sed, Tac. A. 4, 19 fin.: haud dubie jam victor, Sall. J. 102, 1 (cf. on the contrary in Cic.: sine ulla dubitatione hostis, Phil. 14, 4, 10; cf. Liv. 3, 38; Cic. Cat. 4, 3, 5); so, haud dubie, Liv. 1, 9; 13; 3, 24; 38; 53; 4, 2; 23; 5, 10 fin.; 33 fin.; 49 fin. et saep. (about 70 times; see the passages in Stuerenb. Cic. Off. p. 138); Quint. 10, 1, 85; Tac. A. 2, 43; 88; id. H. 1, 7; 46; 72; 3, 86; 4, 27 fin.; 80; id. G. 28; Suet. Caes. 55; id. Calig. 9; id. Galb. 2; Vulg. Lev. 13, 43.
          2. (β) dubio = dubie, App. M. 9, 2.