Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

aerumna, ae (pleb. er-), f. [contr. from aegrimonia; as to the suppressed g, cf. jumentum from jugum, Doed. Syn. IV. p. 420. Others explain aerumna (with Paul. ex Fest. s. v. aerumnula, p. 24 Müll.) orig. for a frame for carrying burdens upon the back; hence trop.],

  1. I. need, want, trouble, toil, hardship, distress, tribulation, calamity, etc. (objectively; while aegrimonia, like aegritudo, denotes, subjectively, the condition of mind, Doed. 1. c.; for the most part only ante-class., except in Cic., who uses it several times, in order to designate by one word the many modifications and shadings of the condition of mental suffering; in Quintilian’s time the word was obsolete, v. Quint. 8, 3, 26): tibi sunt ante ferendae aerumnae, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 47 Vahl.); cf.: Ilia dia nepos, quas erumnas tetulisti, id. ap. Charis. p. 70 P. (Ann. v. 56 ib.): quantis cum aerumnis exantlavi diem, id. ap. Non. 292, 8 (Trag. v. 127 ib.): uno ut labore absolvat aerumnas duas (of the pains of parturition), Plaut. Am. 1, 2, 26: animus aequos optimum est aerumnae condimentum, id. Rud. 2, 3, 71; id. Ep. 2, 1, 10; so, id. Capt. 5, 4, 12; id. Curc. 1, 2, 54; id. Pers. 1, 1, 1: lapit cor cura, aerumna corpus conficit, Pac. ap. Non. 23, 8; Ter. Hec. 3, 1, 8; Lucr. 3, 50: aerumna gravescit, id. 4, 1065: quo pacto adversam aerumnam ferant, Ter. Phorm. 2, 1, 12: maeror est aegritudo flebilis: aerumna aegritudo laboriosa: dolor aegritudo crucians, Cic. Tusc. 4, 8, 18: Herculis aerumnas perpeti: sic enim majores nostri labores non fugiendos tristissimo tamen verbo aerumnas etiam in Deo nominaverunt, id. Fin. 2, 35; cf. id. ib. 5, 32, 95: mors est aerumnarum requies, Sall. C. 51, 20; so id. J. 13, 22: Luculli miles collecta viatica multis Aerumnis, ad assem Perdiderat, with much difficulty, * Hor. Ep. 2, 2, 26: multiplicabo aerumnas tuas, Vulg. Gen. 3, 16: in labore et aerumnā (fui), ib. 2 Cor. 11, 27.
  2. II. In later Lat. for defeat (of an army), Amm. 15, 4; cf. id. 15, 8 al.
    Note: At a later period, also, ĕrumna was written with short e, Paulin. Petric. Vit. D. Mart. 1, 66. Hence, Enn. ap. Charis. p. 76 P. derives it from eruere (quod mentem eruat). Cf. Doed. Syn. IV. p. 420.

ērŭbescentĭa, ae, f. [erubesco], a blushing for shame, shamefacedness (postclass.), Tert. ad Nat. 1, 16; id. Poen. 10.

ērŭbescĭbĭlis, e, adj. [erubesco], of which one should be ashamed, Cassiod. Amic. 21, 5.

ē-rŭbesco, bŭi, 3, v. inch. n. and a.

  1. I. Neutr., to grow red, to redden.
    1. A. In gen.: vidi te totis erubuisse genis, Ov. Am. 2, 8, 16; id. M. 4, 330; id. Pont. 2, 1, 36.
    2. B. In partic., to redden or blush with shame, to feel ashamed.
          1. (α) Absol., with praepp. or abl.: erubui mecastor misera propter clamorem tuum, etc., Plaut. Truc. 2, 2, 36; Ter. Ad. 4, 5, 9: quas (voluptates) non erubescens persequitur nominatim, Cic. N. D. 1, 40, 111 fin.; id. Rosc. Com. 3, 8; id. Vatin. 16, 39; id. Fin. 2, 9, 28; id. Fam. 5, 12 al.: in aliqua re, id. Leg. 1, 14 fin.: aliquā re, Liv. 40, 14; Quint. 6, 4, 8; Ov. M. 5, 584; id. F. 2, 168; cf. viro, id. Tr. 4, 3, 64 al.: de sorore multum, Spart. Sever. 15; Vulg. Gen. 2, 25 et saep.
          2. (β) With inf. (postAug. and freq.; in Cic. Leg. 1, 19, 50, pudet enim loqui is the true reading): noli erubescere collegam habere, Liv. 10, 8; 45, 35, 5; Quint. 1, 10, 13; 6, 1, 14; Verg. E. 6, 2; Curt. 6, 5, 5; Plin. Ep. 9, 27, 2; Sen. Contr. 1, 8, 3.
  2. II. Act., with acc.: jura fidemque Supplicis erubuit, he respected, Verg. A. 2, 542: fratres, to blush on account of, Prop. 3, 14, 20 (4, 13, 20 M.): soloecismum, Sen. Ep. 95, 9 (dub. al. soloecismo).
    In the part. fut. pass. erubescendus, a, um, of which one should be ashamed: ignes (amoris), Hor. C. 1, 27, 15: id urbi Romanae fore erubescendum, Liv. 38, 59, 11; Vell. 2, 130, 4; Curt. 4, 21, 4: sentina, Val. Max. 2, 7, 1: causa belli, Flor. 2, 14, 3: anni domesticis cladibus, id. 3, 12, 3.

ērūca, ae, f.

  1. I. A caterpillar, cankerworm, Col. 11, 3, 63, p. 464 Bip.; Pall. 1, 35 saep.; Col. 10, 333; Plin. 17, 24, 37, § 229, but here Sillig reads uruca, q. v.
  2. II. A sort of cole-wort, Brassica eruca, Linn.; Col. 11, 3, 29; 10, 109; 372; Plin. 19, 8, 44, § 154; Hor. S. 2, 8, 51; Mart. 3, 75; Vulg. Amos, 4, 9.

Erucius, ii, m., a Roman proper name, Cic. Rosc. Am. 13 al.

ēructātĭo, ōnis, f. [eructo],

  1. I. a casting or throwing upward (post-class. and rare): altera (exhalatio) arida est atque animae similis, quae terrenis eructationibus surgit, App. de Mundo, p. 60, 40.
  2. II. Transf., an utterance: judiciorum Dei per voces prophetarum, Hilar. in Psa. 41, 12.

ē-ructo, āre, v. a.

  1. I. To belch or vomit forth, to throw up (rare but class.).
    1. A. Prop.: unde tu nos turpissime eructando ejecisti, Cic. Pis. 6, 13: saniem eructans, Verg. A. 3, 632; cf. Col. 8, 8, 10.
    2. B. Trop.: caedem sermonibus suis, i. e. to talk of murder when drunk, Cic. Cat. 2, 5, 10.
  2. II. Ingen., to cast forth, emit, exhale: Tartarus horriferos eructans faucibus aestus, Lucr. 3, 1012: aquam, Varr. R. R. 3, 14, 2: odorem, id. ib. 1, 4, 4: noxium virus, Col. 1, 5, 6: harenam, Verg. A. 6, 297: flammas, vaporem, fumum, Just. 4, 1, 4.
    1. B. Esp., to utter (eccl. Lat.): abscondita, Vulg. Matt. 13, 35; id. Psa. 44, 2; August. Civ. D. 18, 32; cf. Lact. 4, 8, 14.

ēructus, a, um, P. a., v. ‡ 2. erugo.

ē-rūdĕro, no perf., ātum, 1, v. a., to clear from rubbish (very rare).

  1. I. Lit.: solum, Varr. R. R. 2, 2, 7.
  2. II. Trop.: volumen de supervacuis sententiis, Sid. Ep. 5, 15; 5, 7; Ambros. Ep. 22, 2.

ē-rŭdĭo, īvi or ii, ītum, 4, v. a., qs. to free from roughness, i. e. to polish, educate, instruct, teach (freq. and class.; cf.: doceo, edoceo, praecipio, instituo).

  1. I. Prop.: studiosos discendi erudiunt atque docent, Cic. Off. 1, 44, 156: aliquem, id. Div. 2, 2 (with docere); id. de Or. 3, 9, 35 (with instituere); id. ib. 2, 1, 12; Quint. prooem. § 1; 6 et saep.: filios ad majorum instituta (with instituere), Cic. Verr. 2, 3, 69; cf. id. Tusc. 1, 26: aliquem artibus, id. Fam. 1, 7 fin.; cf. id. Rep. 2, 19, 34: eum ad exquisitissimam consuetudinem Graecorum erudiit, id. ib. 2, 21, 37: aliquem in jure civili, id. de Or. 1, 59 fin.; cf. id. Q. Fr. 1, 1, 3.
    With two acc. (poet. and in post-Aug. prose): aliquem leges praeceptaque belli, Stat. Th. 10, 507; cf. Val. Fl. 2, 50; v. also under P. a.: aliquem, with an object-clause, Plin. 33, 11, 53, § 149; cf. without aliquem, Ov. F. 3, 820; Sil. 11, 352.
    With a rel.-clause as object: qua possint arte capi, Ov. F. 3, 294: tirones neque in ludo, neque per lanistas, i. e. to cause to be instructed, Suet. Caes. 26: gladiatores sub eodem magistro eruditi, Quint. 2, 17, 33: Athenas erudiendi gratia missus, Just. 17, 3, 11; once: aliquem de aliqua re, Cic.: obviae mihi velim sint tuae litterae, quae me erudiant de omni re publica, instruct me, keep me informed of, Cic. Fam. 2, 12, 1.
  2. II. Transf., of objects not personal: artes, Ov. M. 8, 215: ut flerent, oculos erudiere suos, id. R. Am. 690; id. Am. 1, 14, 30: Polycletus consummasse hanc scientiam judicatur et toreuticen sic erudisse, ut Phidias aperuisse, to have cultivated, brought to perfection, Plin. 34, 8, 19, § 56.
    Hence, ērŭdītus, a, um, P. a., learned, accomplished, well-informed, skilled, experienced (cf.: litteratus, doctus, peritus, gnarus, scitus).
    1. A. Prop.: est non satis politus iis artibus, quas qui tenent eruditi appellantur, Cic. Fin. 1, 7 fin.: Graeculus otiosus et loquax, et fortasse doctus atque eruditus, id. de Or. 1, 22, 102: semper mihi et doctrina et eruditi homines placuerunt, id. Rep. 1, 17 fin.; id. Tusc. 1, 3: nec sicut vulgus sed ut eruditi solent appellare sapientem, id. Lael. 2, 6; cf. opp. rusticus, Quint. 11, 1, 45; 8, 6, 75 et saep.: non transmarinis nec importatis artibus eruditi, sed genuinis domesticisque virtutibus, Cic. Rep. 2, 15 fin.: homines non litteris ad rei militaris scientiam, sed rebus gestis ac victoriis eruditos, id. Font. 15, 33; id. Q. Fr. 1, 1, 7 fin.; cf. id. Brut. 67, 236; id. Arch. 7; id. N. D. 3, 9, 23 al.: eruditi Socraticis disputationibus, id. de Or. 3, 34, 139: a pueris eruditi artibus militiae, Liv. 42, 52 et saep.; cf. in the comp.: litteris eruditior quam Curio, Cic. Brut. 82; and in the sup.: Scaevola, homo omnium et disciplina juris civilis eruditissimus, id. de Or. 1, 39, 180.
      With acc.: Graecas res eruditi, Gell. 2, 21, 3; cf. id. 19, 12, 9.
      With inf.: eruditus utilia honestis miscere, Tac. Agr. 8.
    2. B. Transf., of inanimate and abstract subjects: quod ceteri minus eruditis hominum seculis fuerunt, Cic. Rep. 2, 10: tempora (with docti homines), id. ib.: aures, id. ib. 2, 42; id. Or. 34, 119; Quint. 10, 1, 32: animus, Cic. Fam. 5, 14: oratio (opp. popularis), id. Par. prooem. § 4; cf. Quint. 8, 3, 17; 8, 6, 24 al.: Graecorum copia, fulness of Greek learning, Cic. Leg. 1, 2, 7: palata, i. e. practised, fine (with docta), Col. 8, 16, 4; cf. gustus, Tac. A. 16, 18.
      In neutr. with a subject-clause: ex historia ducere urbanitatem, eruditum est, Quint. 6, 3, 98; cf.: eruditissimum longe, si, etc., id. 9, 2, 97.
      Adv.: ērŭdītē, learnedly, eruditely.
      Comp., Cic. de Sen. 1 fin.; Quint. 1, 5, 36.
      Sup., Cic. Or. 52; Plin. Ep. 1, 9, 8.

ērŭdītĭo, ōnis, f. [erudio], an instructing, instruction (cf.: doctrina, disciplina, scientia, intellegentia, cognitio).

  1. I. Prop.: de ejus eruditione quod labores, nihil est, quoniam ingenium ejus nosti, Cic. Q. Fr. 3, 1, 4 fin.; cf. Quint. 2, 3, 10; Gell. 11, 7, 3.
    Far more freq.,
  2. II. Transf., learning, knowledge, erudition, obtained by instruction: qui praeclara eruditione atque doctrina aut utraque re ornati, Cic. Off. 1, 33; id. de Or. 2, 1; id. Fin. 1, 21, 71; id. Tusc. 1, 2, 4; id. Div. 2, 63 fin.; Quint. 1, 4, 6; 6, 3, 17 et saep.
    In plur., Vitr. 1, 1, 11; Gell. praef. § 3.

ērŭdītor, ōris, m. [erudio], an instructor, teacher (post-class.), Tert. Pall. 4; Hier. Vit. Hil.; Vulg. Rom. 2, 20 al.

* ērŭdītrix, īcis, f. [eruditor], an instructress, Flor. 2, 6, 38.

* ērŭdītŭlus, i, m. dim. [1. eruditus], somewhat skilled or experienced (in love), said jocosely, Cat. 57, 7.

1. ērŭdītus, a, um, Part. and P. a., from erudio.

* 2. ērŭdītus, ūs, m. [erudio], instruction; in abl. sing., Tert, adv. Val. 29.

* ērūgātĭo, ōnis, f. [1. erugo], a clearing from wrinkles: cutis, Plin. 28, 12, 50, § 184.

1. ē-rūgo, āre, v. a., to clear from wrinkles, to smooth, Plin. 13, 12, 26, § 82; 21, 19, 74, § 127; 28, 12, 50, § 183.

2. ē-rūgo, ĕre, semel factum significat, quod eructare saepius, Paul. ex Fest. p. 83, 1 Müll.
Hence, * ēructus, a, um, P. a., belched out; transf., impure, bad: vinum (with fetidum), Gell. 11, 7, 3.

Erŭlus, i, m., v. Herulus.

ē-rumpo, rūpi, ruptum, 3, v. a. and n.

  1. I. Act., to cause to break or burst forth; to burst, sunder (rare; mostly ante-class.).
    1. A. Lit.: (brassica) tumida concoquit, eadem erumpit, Cato, R. R. 157, 3: ignes, Lucr. 1, 725; cf. id. 6, 583; Cic. Arat. 111: Achates et Aeneas erumpere nubem ardebant, Verg. A. 1, 580: cum sanguis eruptus est, Scrib. Comp. 84: se erumpere, in the neuter signif., to break or burst forth, Lucr. 4, 1111; cf.: portis se foras erumpunt, Caes. B. C. 2, 14, 1: et caput, unde altus primum se erumpit Enipeus, Verg. G. 4, 368.
    2. B. Trop.: gaudium, Ter. Eun. 3, 5, 2: ne in me stomachum erumpant, cum sint tibi irati, Cic. Att. 16, 3, 1; Caes. B. C. 3, 8, 3; cf.: iram in hostes, Liv. 36, 7, 13: sic illi invidiosa conjunctio ad bellum se erupit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 2; Tib. 4, 1, 88.
      Far more frequent and class.,
  2. II. Neutr., to break out, to burst or sally forth.
    1. A. Lit.
      1. 1. In gen.: ex castris, Caes. B. G. 3, 5 fin.; cf.: ignes ex Aetnae vertice, Cic. Verr. 2, 4, 48; and: ex stagno amnes, Plin. 6, 22, 24, § 86: tempestates, Hirt. B. G. 8, 5, 2: ne quo loco erumperent Pompeiani, Caes. B. C. 3, 44, 4; cf. portis, Sall. J. 99, 1: a porta, Liv. 34, 26: sive noctu, sive interdiu erumperent, Caes. B. C. 1, 81, 2; so absol., Liv. 9, 37; 29, 33 al.; cf.: abiit, excessit, evasit, erupit, Cic. Cat. 2, 1: per hostes, to break through, Liv. 22, 50, 8; cf.: inter tela hostium, Sall. J. 101, 9: ad Catilinam, id. Cat. 43, 2; Curt. 6, 3, 5 et saep.
      2. 2. In partic., to burst forth in growing, to shoot up, sprout out: folium e latere, Plin. 15, 14, 15, § 52: lentor cortice, id. 13, 6, 12, § 54: hordeum, id. 18, 7, 10, § 51: dentes, id. 11, 37, 64, § 170.
    2. B. Trop., to break out, to burst forth: cum illa conjuratio ex latebris atque ex tenebris erupisset, Cic. Sest. 4, 9: si illustrantur, si erumpunt omnia? are disclosed, Cic. Cat. 1, 3: qui ex media (oratione) erumpit, breaks away, digresses, Quint. 4, 3, 17: risus quo pacto ita repente erumpat, id. de Or. 2, 58, 235; cf.: aliquando vera vox, id. Phil. 10, 9, 19: affectus, Quint. 9, 3, 54; cf. lacrimae, id. 11, 3, 75: verba vi quadam veritatis, id. 9, 2, 76 et saep.: furor, Cic. Sull. 24; cf.: curae privatae in certaminibus publicis erumpebant, Liv. 7, 21: seditio, id. 28, 24, 12; Tac. H. 1, 26: lumen dicendi per obstantia, Quint. 12, 9, 5: ut odia occulta civium in fortunas optimi cujusque erumperent, Cic. Mur. 23, 47; cf. id. ib. 38, 81; id. Cat. 1, 13, 31; so, vitia in amicos, id. Lael 21: iracundia in naves, Caes. B. C. 3, 8, 3: conspirationes in rempublicam, Quint. 12, 7, 2 et saep.: vereor ne istaec fortitudo in nervum erumpat, i. e. may end in bringing you to the stocks, Ter. Phorm. 2, 2, 11 Ruhnk.; cf.: aliquid in omnium perniciem, Liv. 34, 61: omnia, quae per hoc triennium agitata sunt, in hos dies, in hos menses, in hoc tempus erumpunt, Cic. Mur. 38: elisa (vox) in illum sonum erumpit, Quint. 11, 3, 51: in aliquem voluptatis affectum, id. 8, 3, 4; 11, 3, 51; Tac. A. 11, 35; cf.: in omne genus crudelitatis, Suet. Tib. 61; id. Cal. 6: rem ad ultimum seditionis erupturam, Liv. 2, 45; cf.: ad majora vitia, Suet. Ner. 27: quorsus (dominatio) eruptura sit horremus, Cic. Att. 2, 21; cf.: huc ejus affectus, ut, etc., Quint. 9, 2, 64.

ē-runco, āre, v. a., to weed out: herbas, Col. 2, 10, 28: areas, id. 11, 3, 14.

ē-rŭo, ŭi, ŭtum, 3, v. a., to cast forth, throw out; to dig, tear, or pluck out (freq. and class.).

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: qui sciet, ubi quidque positum sit, quaque eo veniat, is, etiam si quid obrutum erit, poterit eruere, Cic. Fin. 4, 4 fin.; so, aurum terrā, Ov. Am. 3, 8, 53; cf.: caprificos sepulcris, Hor. Epod. 5, 17: gemmam vadis, Mart. 8, 28; Tac. A. 2, 69: segetem ab radicibus imis, Verg. G. 1, 320; cf.: pinum radicibus, id. A. 5, 449 Heyne N. cr.; and: herbam radicitus, Plin. 21, 11, 36, § 62: mortuum, Cic. Div. 1, 27 fin.: oculum, Plin. 25, 8, 50, § 89; 28, 8, 29, § 114: dentes de sinistra parte, id. 28, 8, 27, § 95: aquam remis, lo stir up, plough up, Ov. H. 5, 54; cf.: sepulcra (hyaena), Plin. 8, 30, 44, § 106.
      Poet. in Greek construction: eruitur oculos, his eyes are torn out, Ov. M. 12, 269 (cf. Zumpt, Gram. § 458).
    2. B. Since the Aug. per., sometimes, in partic., to root out, to destroy from the foundation: urbem totam a sedibus, Verg. A. 2, 612; Sil. 3, 2, 13; cf. under II. B. 2.
  2. II. Trop.
    1. A. In gen., to draw out, bring out, elicit: inde tamen aliquando (servum fugitivum) eruam, Vat. ap. Cic. Fam. 5, 9 fin.; cf. Curt. 4, 14: scrutari locos, ex quibus argumenta eruamus, Cic. de Or. 2, 34, 146; cf. id. Tusc. 1, 13: si quid est, quod indagaris, inveneris, ex tenebris erueris, id. Agr. 1, 3: ex annalium vetustate eruenda est memoria nobilitatis tuae, id. Mur. 7, 16: memoriam, id. de Or. 2, 68, 360: veritatem, Quint. 12, 9, 3: causam rerum et rationem, Plin. 18, 4, 5, § 24: sacra recognosces annalibus eruta priscis, Ov. F. 1, 17: mi sicunde potes, erues, qui decem legati Mummio fuerint, Cic. Att. 13, 30, 2 et saep.: fanum erui volo; neque hoc mihi erui potest, I cannot be talked out of it, id. ib. 12, 36.
    2. B. In partic.
      1. 1. To rescue, release: propter difficultatem pecuniariam, qua erui nusquam nisi ex privatorum bonis posset, Cic. Att. 10, 14, 1.
      2. 2. To overthrow, destroy: Trojanas ut opes et lamentabile regnum Eruerint Danai, Verg. A. 2, 5; cf. civitatem, Tac. H. 4, 72: Thracas (with frangere gentem), Stat. Th. 5, 76.

ēruptĭo, ōnis, f. [erumpo, II.], a breaking out, bursting forth.

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: (elephanti) universi eruptionem tentavere, Plin. 8, 7, 7, § 21; 16, 10, 19, § 45; 18, 17, 44, § 150 al.
      In plur., Plin. 24, 15, 86, § 136.
    2. B. In partic.
      1. 1. In milit. lang., a sally: ex oppido eruptionem fecerunt, Caes. B. G. 2, 33, 2; 3, 3, 3; 3, 5, 2; 3, 6, 1 et saep.
      2. 2. In medic. lang., concr., a breaking out, eruption of morbid matter, Plin. 23 prooem. 5, § 8; 24, 9, 38, § 63; 20, 7, 26, § 67; 20, 8, 27, § 71; 26, 11, 73, § 120; 28, 6, 18, § 66.
      3. 3. Of a volcano, an eruption: Aetnaeorum ignium, Cic. N. D. 2, 38, 96.
      4. 4. Of plants, the putting forth, sprouting: semen prima eruptione agnoscitur, Plin. 18, 17, 44, § 150.
  2. II. Trop.: vitiorum, Sen. Clem. 1, 2, 2.

ēruptor, ōris, m. [erumpo], one who makes a sally, Amm. 24, 5, 9.

ēruptus, a, um, Part., from erumpo.

ĕrus (less correctly, hĕrus, v. infra), i, m. [Sanscr. root, har-; har-āmi, I seize; har-anam, hand; Gr. χείρ, χέρης; Lat. heres, hirudo; but the form erus is that of the best MSS.; cf. Ritschl, Opusc. 2, 409; Brix ad Plaut. Trin. 1, 2, 24].

  1. I. Lit., the master of a house or family, in respect to servants: erum atque servom saluere, Plaut. Trin. 2, 4, 34: iis, qui vi oppressos imperio coercent, sit sane adhibenda saevitia, ut eris in famulos, si aliter teneri non possunt, Cic. Off. 2, 7, 24; cf.: non eros nec dominos appellabant eos, quibus juste paruerunt, id. Rep. 1, 41; Plaut. Am. 1, 1, 87: me meus erus Fecit ut vigilarem, id. ib. 141: nonne erae meae nunciare, quod erus meus jussit, licet? id. ib. 296: quis erus est igitur tibi? id. ib. 206; 225: nec victoris eri tetigit captiva cubile, Verg. A. 3, 324; Plaut. Am. 2, 1, 20; cf.: O ere, quae res Nec modum habet, etc., Hor. S. 2, 3, 265: Le. Ubinam est erus? Li. Major apud forum’st minor hic est intus, our old … our young master, Plaut. As. 2, 2, 63; cf. id. Capt. 3, 5, 49 sq.
  2. II. Transf.
    1. A. Of men, a master, lord, owner, proprietor (poet.): agellulum hunc erique villulam hortulumque pauperis Tuor, Cat. 20, 4; cf.: propriae telluris erus, Hor. S. 2, 2, 129; and: ne perconteris, fundus meus Arvo pascat erum, an, etc., id. Ep. 1, 16, 2: destinata Aula divitem manet erum, id. C. 2, 18, 32: O cubilequae tuo veniunt ero Quanta gaudia, Cat. 61, 116.
    2. B. Of the gods: nondum cum sanguine sacro Hostia caelestes pacificasset eros, Cat. 68, 76.
      Of the gods, absol.: quod temere invitis suscipiatur eris, Cat. 68, 78.

ērŭtor, ōris, m. [eruo], a rescuer: erutor meus es tu, Domine, Vers. Lat. Psa. 69, 6, ap. August. in Psa. 69 (cf.: implicatus sum, erue, August. ib.).

ērŭtus, a, um, Part., from eruo.

Hĕrŭli (Ĕrŭli), ōrum, m., the Herulians, the people of Northern Germany who penetrated into Italy and dissolved the western Roman Empire, Amm. 23, 1, 3; Paul. Diac. Longob. 1, 1; Claud. Mamert. Pan. ad Maxim. 5; Genethl. 7.
In sing. collect.: cursu Herulus, Sid. Carm. 7, 236.