Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

hĭĕmālis, e, adj. [hiems], of or belonging to winter, wintry, winter-.

  1. I. Adj. (class.): arbores ut hiemali tempore tempestive caedi putentur, Cic. Div. 2, 14, 33: dies, Col. 11, 1, 21: circulus, i. e. the tropic of Capricorn, Hyg. Astr. 3, 26: hiemalem vim perferre, Cic. Tusc. 5, 27, 77: circum murum planities limosa hiemalibus aquis paludem fecerat, by the rains of winter, Sall. J. 37, 4: nimbi, Ov. M. 9, 105 (for which: hibernae aquae Albulae, id. F. 2, 390): faba, winter bean, Plin. 18, 23, 52, § 191: loca, winter apartments, Pall. 1, 9: totis hoc Alpibus notum et hiemalibus provinciis, cold, Plin. 18, 7, 12, § 69: navigatio longa et hiemalis, stormy, Cic. Fam. 6, 20, 1: Luna, bringing cold, Plin. 18, 35, 79, § 349.
  2. II. Subst.: hĭĕmālia, ium, n., for the usual hiberna, winter-quarters (post-class. and very rare): hiemalia atque aestiva disponere, Val. ap. Vop. Aur. 11.

* hĭĕmātĭo, ōnis, f. [hiemo], a passing the winter, wintering: reliquum (mellis) hiemationi relinquatur, Varr. R. R. 3, 16, 34.

hĭĕmo, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [hiems].

  1. I. Neutr.
    1. A. Of persons, to pass the winter, to winter; of soldiers, to keep in winter-quarters: ubi piratae quotannis hiemare soleant, Cic. Verr. 2, 4, 47, § 104: naviget ac mediis hiemet mercator in undis, Hor. Ep. 1, 16, 71: assidue in Urbe, Suet. Aug. 72: tres (legiones), quae circum Aquileiam hiemabant, ex hibernis educit, Caes. B. G. 1, 10, 3: legionem hiemandi causa collocaret, id. ib. 3, 1: cupio scire quid agas et ubi sis hiematurus, Cic. Fam. 7, 9, 1: facies me certiorem, quomodo hiemaris, id. Att. 6, 1 fin.
    2. B. Of things, to be wintry, frozen, cold, stormy (freq. since the Aug. per.; not in Cic.): hiemantes aquae, Sall. Fragm. ap. Sen. Ep. 114: atrum Defendens pisces hiemat mare, storms, Hor. S. 2, 2, 17; Plin. 2, 47, 47, § 125; cf.: repente hiemavit tempestastotus hiemavit annushiemante Aquilone, Arrunt. ap. Sen. Ep. 114: delphini vespertino occasu continui dies hiemant Italiae, Plin. 18, 26, 64, § 235.
      1. 2. Impers., hiemat, it is winter weather, wintry, cold, frosty (post-Aug.): decimo sexto Cal. Febr. Cancer desinit occidere: hiemat, Col. 11, 2, 4: vehementer hiemat, id. ib. 20: hiemat cum frigore et gelicidiis, id. ib. 78; Plin. 18, 35, 79, § 348.
  2. II. Act., to congeal, freeze, turn to ice (post-Aug.): decoquunt alii aquas, mox et illas hiemant, Plin. 19, 4, 19, § 55 (for which: decoquere aquam vitroque demissam in nives refrigerare, id. 31, 3, 23, § 40): hiemato lacu, id. 9, 22, 38, § 75.

Hĭempsal, ălis, m.

  1. I. Son of Micipsa and king of Numidia, Sall. J. 5, 7; 11, 3; Flor. 3, 8, 4; Suet. Caes. 71.
  2. II. Another king of Numidia, perh. son of the former, Sall. J. 17.
  3. III. A king of Mauritania, Cic. Vatin. 5, 12 al.

hĭems or hiemps, ĕmis, f. [Gr. χιών, χεῖμα; Sanscr. himas, snow], the winter, winter time, rainy season (cf.: bruma, solstitium).

  1. I. Lit.: aestatem autumnus sequitur, post acer hiemps fit, Enn. ap. Prisc. p. 647 P. (Ann. v. 406 Vahl.): solvitur acris hiems grata vice veris et Favoni, Hor. C. 1, 4, 1: crudelis, Enn. ap. Prisc. p. 891 P. (Ann. v. 482 Vahl.); opp. to aestas, Dig. 43, 20, 1, §§ 31 and 32: dies primus est veris in Aquario, aestatis in Tauro, autumni in Leone, hiemis in Scorpione, Varr. R. R. 1, 28, 1; cf. id. ap. Col. 11, 2, 84; Plin. 2, 47, 47, § 125; 18, 25, 60, § 224 sq.: prodit hiems, sequitur crepitans hanc dentibus algor. Lucr. 5, 747: hanc vim frigorum hiememque, quam nos vix hujus urbis tectis sustinemus, excipere, Cic. Rab. Post. 15, 42: summa, id. Verr. 2, 4, 40, § 86; id. de Imp. Pomp. 12, 32: gravissimā hieme, Caes. B. C. 3, 8 fin.: jamque hiems appropinquabat, id. ib. 3, 9, 8: initā hieme, id. B. G. 3, 7, 1: jam prope hieme confectā, id. ib. 7, 32, 2: ante exactam hiemem, id. ib. 6, 1, 4: hiems jam praecipitaverat, id. B. C. 3, 25, 1: modestia hiemis, Tac. A. 12, 43: bellum difficillimum gessit hieme anni, in winter time, Suet. Caes. 35: stridebat deformis hiems, Juv. 4, 58: Arabes campos et montes hieme et aestate peragrantes, winter and summer, i. e. in all seasons, Cic. Div. 1, 42, 94.
    In plur.: confligunt hiemes aestatibus acres, Lucr. 6, 373: est ubi plus tepeant hiemes? Hor. Ep. 1, 10, 15: informīs hiemes reducit Juppiter, idem Summovet, id. C. 2, 10, 15; 3, 1, 32: in his locis maturae sunt hiemes, Caes. B. G. 4, 20, 1; Cic. N. D. 2, 19, 49: seu plures hiemes, seu tribuit Juppiter ultimam, years, Hor. C. 1, 11, 4: post certas hiemes, id. ib. 1, 15, 35; cf.: sic multas hiemes atque octogensima vidit solstitia, Juv. 4, 92.
    Personified: Hiems, Ov. M. 2, 30; 15, 212; 4, 436; Verg. A. 3, 120.
    1. B. Transf. (mostly poet.).
      1. 1. Rainy, stormy weather, a storm, tempest: imber Noctem hiememque ferens, Verg. A. 5, 11; cf.: non tam creber agens hiemem ruit aequore turbo, id. G. 3, 470: Juppiter horridus austris Torquet aquosam hiemem, id. A. 9, 671; id. G. 1, 321; Hor. Epod. 2, 52; Ov. M. 11, 490; 521; 13, 709 al.
        In plur., Val. Fl. 2, 22; Stat. S. 5, 1, 36.
        In prose: maritimos cursus praecludebat hiemis magnitudo, Cic. Planc. 40 fin.: qui (gubernator) navem ex hieme marique scopuloso servat, Nep. Att. 10 fin.
      2. 2. In gen., cold, chill; tempest, violence (poet.): sic letalis hiems paulatim in pectora venit, a deadly chill, Ov. M. 2, 827; cf. Mart. 2, 46, 7: Vesuvinus apex et flammea diri Montis hiems, the fiery tempest, Stat. S. 3, 5, 72; so of Vesuvius: vix dum ignea montem Torsit hiems, Val. Fl. 4, 508: instamus jactu telorum et ferrea nimbis Certat hiems, the iron storm, shower of weapons, Stat. Th. 5, 386.
  2. II. Trop.
      1. 1. Cold, storm (poet.): ab illa Pessima (die) mutati coepit amoris hiems, cold, Ov. H. 5, 34: hiems rerum, the storm of war, disturbance of war, Claud. B. Get. 151.
      2. 2. Trouble, distress: suae senectuti acriorem hiemem parat, quom illam inportunam tempestatem conciet, Plaut. Trin. 2, 3, 7.