Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

fordĭcīdĭa (archaic form ‡ hordĭ-cīdia, Paul. ex Fest. p. 102 Müll., v. the foll. art.), ōrum, n. [forda + caedo], the sacrifice of a cow that is with calf, which was performed on the 16th of April, in honor of Tellus, Varr. L. L. 6, § 15; Paul. ex Fest. p. 83 and 102 Müll., v. the foll. article.

fordus, a, um (archaic form hordus, v. in the foll.), adj. [fero], with young, pregnant: fordicidia a fordis bubus: bos forda quae fert in ventre, etc., Varr. L. L. 6, § 15 Müll.; cf.: fordicidiis boves fordae id est gravidae immolabantur, Paul. ex Fest. p. 83 Müll.; and: tertia post Veneris cum lux surrexerit Idus. Pontifices, forda sacra litate bove. Forda ferens bos est fecundaque, dicta ferendo, Ov. F. 4, 630 sq.
Subst.: forda, ae, f., a cow that is with calf: Col. 6, 24, 3; Ov. F. 4, 631.
Archaic form: horda praegnans, unde dies, quo gravidae hostiae immolabantur, hordicidia, Paul. ex Fest. p. 102 Müll.

* haedillus (hoed-), i, m. dim. [haedus], a little kid, kidling; as a term of endearment, Plaut. As. 3, 3, 77.

haedĭnus (hoed-), a, um (* acc. to others, -īnus), adj. [haedus], of a kid, kid-: coagulum, Varr. R. R. 2, 11, 4: pelliculae, Cic. Mur. 36, 75.
As subst.: haedina, ae, kid’s flesh, Cael. Aur. Acut. 1, 11, 95.

* haedŭlus (hoed-), i, m. dim. [haedus], a little kid: pinguissimus, Juv. 11, 66.

haedus (less correctly hoedus, and archaic aedus or ēdus; cf. Quint. 1, 5, 19, and see the letter H; Sabine, fedus, like fircus for hircus, cf. Varr. L.L. 5, § 97 Müll., and see the letter F), i, m. [Sanscr. huda, ram; O. H. Germ. Geiz; cf. Gr. χίμαρος], a young goat, a kid (cf.: hircus, caper).

  1. I. Lit., Varr. R. R. 2, 3, 4; 8; Cic. de Sen. 16, 56; Verg. G. 4, 10; Hor. C. 3, 18, 5; id. Epod. 2, 60; Mart. 10, 87, 17.
    As a fig. for wantonness: tenero lascivior haedo, Ov. M. 13, 791; as a fig. of weakness, Lucr. 3, 7.
  2. II. Transf., plur.: Haedi, a small double star in the hand of the Waggoner (Auriga), Cic. poët. N. D. 2, 43, 110; so in plur., Varr. R. R. 2, 1, 8; Col. 11, 2, 73: pluviales Haedi, Verg. A. 9,668; cf. nimbosi, Ov. Tr. 1, 11, 13.
    In sing.: purus et Orion, purus et Haedus erit, Prop. 2, 26 (3, 22), 56.

hīc, haec, hōc

    (
  1. I. gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huïc, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Müll.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Müll.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.
          1. (α) With subst.: hic homo sanus non est, Plaut. Am. 1, 1, 246: rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potestapud hunc fluvium, etc., id. Bacch. 1, 1, 53: quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc., Cic. Rep. 1, 17: genus hoc, id. ib. 1, 25: hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus, id. ib. 1, 19; cf.: quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria, id. ib. 1, 1: his libris, id. ib. 1, 7: hae feriae, id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.: hoc otio, id. ib. 9 fin.: haec caelestia vel studiosissime solet quaerere, id. ib. 1, 10: ad haec cituma, id. ib. 1, 21: hic vir, Liv. 7, 39, 12.
          2. (β) Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520): hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent, Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13: feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus, id. ib. 1, 21 fin.: hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc., Plaut. Am. 1, 1, 87: docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere, Cic. Rep. 1, 15: dixerat hoc ille, cum, etc., id. ib. 1, 12: haec Scipio cum dixisset, id. ib. 1, 11: haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc., id. ib. 1, 7.
    1. B. More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce); and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante-class.): hoce haud dubium est quin, etc., Ter. And. 2, 3, 17: eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce, Plaut. Capt. prol. 10; so, hujusce, id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.: atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum, Cic. Div. in Caecil. 14, 47: hisce homines ubi habitent, Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so, hisce, id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38: haec aedes, Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so, haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates, id. Aul. 3, 5, 58: haec (puellae), Ter. Eun. 3, 5, 34: haec sententiae, Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24: aliut posticum harunce aedium, Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.: harunc aedium, id. Most. 2, 1, 57: sine opera tua nihil di horunc facere possunt, id. Cist. 1, 1, 53: horunc, id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33: cedo signum, si harunc Baccharum es, Plaut. Mil. 4, 2, 25: harunc aedium, id. Merc. 5, 1, 3: hisce ego Placidum ted hodie reddam, id. Curc. 5, 3, 48; cf.: quid dicam hisce, incertus sum, Ter. Hec. 3, 4, 36: tu ab hisce rebus animum avoca, Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so, hisce, Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so, hosce, id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4: apud hasce aedes, Plaut. Am. 1, 1, 194; so, hasce, id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.
      With the interrog. particle: hicin’ Achilles est? Plaut. Mil. 1, 1, 61; so, hicinest? id. Pers. 5, 2, 49; cf.: hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur? Cic. Mil. 38, 104 et saep.: haecine, Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24: huncine hominem, Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.: huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam! Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62: hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister? Plaut. Bacch. 3, 3, 43: o Juppiter, hoscine mores! Ter. Ad. 4, 7, 40: hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri, Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3; so in the shorter form, hicne, Cic. Rosc. Am. 48, 141: ex hocne equo, id. Fat. 3, 5: cum hocne, id. Att. 9, 7, 3: ex hacne natura, id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.
      So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54; in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI, Inscr. Orell. 5; cf.: HVIVSQ. LOCI, id. ib. 1580; 2300; and HOIVSQVE AEDIS ERGO, id. ib. 2488.
    2. C. With other pronouns: hos eosdem motus perturbationes dixerimus, Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.: cum idem hoc visum diceretur, id. Rep. 1, 14: hoc idem fit in reliquis civitatibus, Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17: haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant, Caes. B. G. 7, 17 fin.: haec eadem genera, Quint. 6, 3, 54: hoc ipsum civile jus, Cic. Rep. 1, 2: sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione, Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45: ad hunc eum ipsum, Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.: idem hoc ipsum, id. Tusc. 5, 9, 26: huic illi legato, id. Fl. 22, 52: hunc illum fatis Portendi generum, Verg. A. 7, 255; cf.: hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc., Cic. Tusc. 3, 15, 31: hic est ille status quantitatis, Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae δείνωσις vocatur, id. 6, 2, 24: hujus istius facti stultitia, Cic. Rab. Post. 9, 24: ista haec epigrammata, Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3: callidum quendam hunc, Cic. de Or. 1, 50, 218.
    3. D. Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.): ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse, Cic. Inv. 2, 16, 50: in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere, id. Rep. 1, 1: si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est, Quint. 7, 2, 30: cum hic testamento, ille proximitate nitatur, id. 3, 6, 95: in his judicem sibi, in illis alii credere, id. 5, 7, 33: haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis, id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17: cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda, Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1: iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur, id. Ac. 2, 33, 105: si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset, id. Inv. 2, 41, 121: has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt, id. Ac. 2, 42, 130: Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est, this … that, id. Fam. 9, 16, 4: ego hoc dico. adversarius hoc, Quint. 4, 4, 8: vendidit hic auro patriamHic thalamum invasit natae, Verg. A. 6, 621 sq.: hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere, Tac. A. 14, 8: quid responsuri sint adversarii his et hiscum sciret haec et haec, Quint. 6, 1, 3 sq.: interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium? id. 7, 3, 9: alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit, Cic. Rosc. Am. 6, 17: occupat hic collem, cymbā sedet alter aduncā, Ov. M. 1, 293.
      1. 2. Referring to that which in the speaker’s mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7: hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem, id. Fin. 4, 4, 10: hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio, Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1: melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est, the former … the latter, Liv. 30, 30, 19: quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aër: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax, Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.
    4. E. In the neutr. sing. subst., with gen.: quid hoc hominist? Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8: quid hoc morbi est? id. ib. 2, 1, 19: quid hoc est negoti? id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6: hoc fructi pro labore ab his fero, id. Ad. 5, 4, 16: edormiscam hoc villi, id. ib. 5, 2, 11: hoc commodi est, quod, etc., Cic. Rosc. Am. 32, 91: hoc copiarum in Hispanias portatum est, Liv. 42, 18, 7: hoc servitutis injunxisse, ut, etc., id. 5, 2, 8: hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit, id. 3, 25, 4: hoc consilii, id. 5, 39, 6: hoc solacii, id. 30, 13, 13: hoc noctis, Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.
  2. F. Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.): eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam, there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, Ter. Heaut. 3, 1, 1: lucet hoc, Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.
  3. G. Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this … here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. ὅδε, for ego: hic homost omnium hominum praecipuos, Plaut. Trin. 5, 1, 1: hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera, Ter. Heaut. 2, 3, 115; so, huic homini, i. q. mihi, Plaut. Ep. 1, 2, 38: hic homo, i. q. ego, id. Curc. 2, 1, 33: hunc hominem, i. q. me, Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.: vintu huic seni auscultare? Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7: haec res, my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106: hunc in collum, my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.
    In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.
  4. H. With reference to time, of this time, now present, actual, this: cena hac annonā est sine sacris hereditas, in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83: sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat, Liv. 3, 20: his temporibus, Cic. Fam. 13, 77, 1: M. Cato, hujus nostri Catonis pater, id. Off. 3, 16, 66; cf.: si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem, Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.: etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur, the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138: ne horum quidem magnificentia operum, Liv. 1, 55 fin.; very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta, Plin. 14, 22, 28, § 143: ante hos sex menses, Phaedr. 1, 1, 10: ante hoc triduum, Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.
  5. II. Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).
          1. (α) With relat. clause: Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur, Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.: eos, qui, etc. … his, qui, etc. … longe duco esse anteponendos, Cic. Rep. 1, 2: neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo, id. ib. 1, 22: non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt, id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43: quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis? Plaut. Am. 1, 1, 136: unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc., Cic. Rep. 1, 2; 1, 17: haec quae sunt in hoc genere, id. ib. 1, 11: mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt, id. ib. 1, 13: hoc autem sphaerae genus, in quo, etc., id. ib. 1, 14; 1, 16: in his libris, quos legistis, id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5: quam quisque norit artem, in hac se exerceat, id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.: lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias, Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113: servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles, Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19: de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius, id. Att. 13, 36 fin.; cf.: is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur, Quint. 1, 2, 30: hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc., Cic. Rep. 1, 10; 1, 24: mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset, Quint. 9, 2, 41.
          2. (β) With acc. and inf.: erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere, Cic. Rep. 1, 16: sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc., id. ib. 2, 3: hoc tantum admiror, Flavum, etc., Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22: unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc., Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum … , Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf. with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc., Plaut. Am. 1, 1, 48: ut hoc: Non debes alienam uxorem optare, Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.
          3. (γ) With quod or quia: maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc., Cic. Rep. 1, 6: quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret, id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1: propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent, id. 12, 9, 6: nostri primo integris viribus fortiter repugnaresed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc., in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30: hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia, id. 9, 2, 53: hoc ipso, quod, id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.: id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur, Caes. B. G. 1, 2, 3: hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc., id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22: hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius, id. 6, 2, 36: hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei, Plaut. Rud. 2, 3, 57: quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc., Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.: hoc sunt exempla potentiora, quia, etc., Quint. 10, 1, 15.
          4. (δ) With ut or ne: nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc., Plaut. Am. prol. 64; cf.: hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc., id. ib. 81: atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim, id. Ps. 2, 3, 19: nec enim hoc suscepi, ut, etc. … neque hoc polliceor me facturum, ut, etc., Cic. Rep. 1, 24: neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, utsed ut, etc., id. ib. 1, 4; for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc., id. ib. 6, 15: quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc., id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12: plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc., Quint. 8 praef. § 6; cf.: habenda fides est vel in hoc, ut, etc., id. 11, 2, 51; so, in hoc, ut, id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so, in hoc scilicet, ne suspectus his foret, Vell. 2, 41 fin.
    1. B. Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely: in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt, Cic. Div. in Caecil. 4, 11: quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit, id. Caecin. 7, 19; 34, 100: cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui, id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8: primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit, id. Quint. 24, 76 et saep.
      Sarcastically: ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum, Cic. Mil. 9, 24: at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus, id. Phil. 2, 28, 70.
    2. C. Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.: hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibuscernam? Verg. A. 2, 664; Petr. 93.
      Hence,
  6. III. Advv.
      1. 1. hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151: nunc hac An illac eam, incerta sum consili, id. Rud. 1, 3, 30: plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo, Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.: hac illac circumcursa, id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28: sequere hac, reducam te ubi fuisti, this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.: sequere hac me intus ad Glycerium nunc, Ter. And. 5, 6, 14: sequere me ergo hac intro, id. Ad. 4, 3, 18: i hac mecum intro, Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.: quin igitur ad illa spatia nostra pergimus? … Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram, Cic. Leg. 1, 4, 14: ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus, Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.
        Hac-hac, for hac-illac (poet.): namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges, Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne: utrum hacin feriam an ab laeva latus? Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22).
      2. 2. hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.
  1. I. In space.
    1. A. Lit.: hos quos videtis stare hic captivos duos, etc. … Senex qui hic habitat, etc., Plaut. Capt. prol. 1 sq.: ego jam dudum hic adsum, Ter. Eun. 4, 6, 5: quem praestolare hic ante ostium? id. ib. 5, 6, 5: hic propter hunc adsiste, id. Ad. 2, 1, 15: hic tui omnes valent, Cic. Fam. 6, 20, 3: non modo hic, ubi, etc.. . sed, ubicumque, etc., id. Verr. 2, 5, 55, § 143: mons ibi arduus Nomine Parnasushic ubi Deucalionparva rate vectus adhaesit, Ov. M. 1, 319: hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit, Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17: hicine, id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc. … Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76: facile hic plus mali est, quam illic boni, Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20: hic segetes, illic veniunt felicius uvae, Verg. G. 1, 54: hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes, Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).
      With gen.: hic proxume viciniae, in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2: modo vidi virginem hic viciniae miseram, Ter. Phorm. 1, 2, 45.
      With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).
    2. B. Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here: hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit, Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49: hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas, id. Arch. 4, 8; cf.: hic vos dubitabitis, judices, id. Verr. 2, 2, 44, § 109: hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc., id. de Imp. Pomp. 13, 39: hic jam plura non dicam, id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra): hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur, Ter. And. 4, 1, 14: ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus, Cic. Fam. 3, 10, 3.
      Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.): alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia, Vell. 2, 49, 3.
  2. II. Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture: hic reddes omnia, Ter. And. 2, 3, 15: hic ego quid praedicem? Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26: hic cum uterque me intueretur, id. Fin. 2, 1, 1; so, hic cum, id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3: hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit, Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 § 66 al.: hic regina gravem poposcit pateram, Verg. A. 1, 728.
    So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus; hic Scipio, etc., Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.
      1. 3. huc (access. form hoc), v. huc.

hice, haece, hoce, v. hic, I. B.

1. hicine, haecine, hocine, v. hic, I. B.

ho! interj., an expression of astonishment, oh! ho! tune is eras? Ter. Phorm. 5, 7, 52 dub. (al. oh!).

1. hoc, abl. and neutr. of hic, q. v.

2. hoc, adv., v. huc.

hŏdĭē, adv. [contr. from hoc die, on this day], to-day.

  1. I. Lit.: quem quidem negat Eros hodie: cras mane putat, Cic. Att. 13, 30, 2; so opp. cras, Ov. R. Am. 94; Hor. Ep. 1, 16, 33: hodie mane, this morning, Cic. Att. 13, 9, 1: hodie cum diluculo, Plaut. Am. 2, 2, 111: hodie numquam ad vesperum vivam! id. As. 3, 3, 40: pridie Vinalia, qui dies hodie est, Cic. Phil. 14, 5, 14: Nonae sunt hodie Sextiles, id. Verr. 1, 10, 31: hodie tricesima sabbata, Hor. S. 1, 9, 69: equidem te, nisi nunc, hodie nusquam vidi gentium, Plaut. Am. 2, 2, 54: ego hodie compendi feci binos panes in dies: Ita mea ancilla, quae fuit hodie, sua nunc est: Jam hodie alienum cenabit, etc., till today, id. Pers. 4, 3, 2 sq.: faciam hodie, ut, etc., * Caes. B. C. 3, 91, 3: si cenas hodie mecum, Hor. Ep. 1, 7, 70.
    Of the nighttime: illa nocte aliquis, tollens ad sidera vultum, Dicet: Ubi est hodie, quae Lyra fulsit heri? Ov. F. 2, 76.
    1. B. Pleon. (freq. in Plaut.): maximo hercle hodie malo vostro istunc fertis, Plaut. Men. 5, 7, 24: ut ego hodie raso capite calvos capiam pileum, id. Am. 1, 2, 1.
  2. II. Transf., in gen., to-day, at the present day, at this time, now, in these times: ut omnes, qui tum eos agros, ubi hodie est haec urbs, incolebant, etc., Cic. Rep. 2, 2 fin.; cf.: id quod retinemus hodie, id. ib. 2, 9; id. Fam. 9, 22, 2: mihi non minori curae est, qualis res publica post mortem meam futura sit, quam qualis hodie sit, id. Lael. 12, 43; id. Cael. 2, 3; id. Ac. 2, 1, 3: hodie omnes sic habent, etc., id. Verr. 2, 5, 25, § 64: nec turba deorum talis (erat) ut est hodie, Juv. 13, 47: sunt summa hodie, quibus illustratur forum, ingenia, Quint. 10, 1, 122; cf.: sunt et hodie clari ejusdem operis auctores, qui, etc., id. 3, 2, 21; for which: sunt clari hodieque et qui olim nominabuntur, id. 10, 1, 94; so, hodieque = et hodie, Cic. de Or. 1, 22, 103; id. Rab. Post. 16, 43 al.; but in the post-Aug. per. freq. hodieque for hodie quoque: hodie etiam, usque adhuc, etiam nunc, to this day, still, Vell. 1, 4, 3; 2, 8, 3; 2, 27, 5; Sen. Ep. 90, 16; Tac. G. 3; Suet. Claud. 19; id. Galb. 1; id. Tit. 2; Plin. 8, 45, 70, § 176; 30, 1, 1, § 2; v. que.
    1. B. To-day, now, at once, immediately (cf. τήμερον): hodie itura, on the point of going, Ter. Eun. 3, 2, 10: quin agitis hodie? … Properate, Plaut. Cas. 4, 1, 7: non dices hodie, quorsum, etc., Hor. S. 2, 7, 21: si hodie postulem, etc., Cic. Tull. 23, 53.

hŏdĭernus, a, um, adj. [hodie], of this day, to-day’s.

  1. I. Lit.: quod ex hodierno ejus edicto perspicere potestis, Cic. Phil. 4, 3, 7: disputatio hesterni et hodierni diei, id. de Or. 3, 21, 81: hodierno die, mane, today, id. Cat. 3, 9, 21: ante hodiernum diem, id. ib. 3, 8, 20: quis scit an adiciant hodiernae crastina summae Tempora di superi? Hor. C. 4, 7, 17: (Servio Tullio regnante) multo diutius Athenae jam erant quam est Roma ad hodiernum diem, Cic. Brut. 10, 39.
    Poet. for hodie: sic venias, hodierne, Tib. 1, 7, 53.
  2. II. (Acc. to hodie, II.) Of the present time, present, actual (rare and postAug.; cf. Krebs, Antibarb. p. 524 sq.).
    Only in neutr. absol.: servatumque in hodiernum est, ne quis, etc., to this day, Plin. 33, 1, 7, § 30: in hodiernum, Min. Fel. Octav. 22 fin.; Dict. Cret. 3, 25: in hodiernum diem, to the present time, Vitr. 3, 1, 8; Aug. de Cons. Evang. 3, 24, 69.

hŏdoedŏcos latro atque obsessor viarum, Paul. ex Fest. p. 103 Müll. [= όδοιδόκος].

hŏdoepŏrĭcon, i, n., = όδοιπορικόν, an itinerary, Hier. Ep. 108, 8.

hoedus, i, and its derivv., v. haed.

holcē, ēs, f., = ὁλκή, a drachma: holceque a drachma non re sed nomine differt, Fann. de Pond. 19.

holcus, i, m., = όλκός, a sort of grain, mouse-barley, Hordeum murinum, Linn.; Plin. 27, 10, 63, § 90.

hŏlĕrācĕus (ŏlĕr-), a, um, adj. [holus], resembling herbs, vegetable: frutex, Plin. 26, 8, 53, § 85.

hŏlĕrārĭum (ŏlĕr-), i, n. [holus], a vegetable-garden, kitchen-garden: olerarium, λαχανάριον, Gloss.

hŏlĕrātor (ŏlĕr-), ōris, m. [holero], one who cultivates vegetables, a market-gardener: holerator, λαχανοπώλης, Gloss. Philox.

hŏlĕro (ŏlĕro), āvi, ātum, 1, v. a. [holus], to plant with vegetables: hortulos, Matt. ap. Prisc. p. 722 P.: holeratus, holeribus consitus, Not. Tir. p. 168.

hŏlŏcaustum, i, n., = ὁλόκαυστον, a whole burnt-offering, holocaust, Prud. Apoth. 537; id. Psych. 784; Vulg. Exod. 40, 6; id. Lev. 4, 7 al.; cf. the foll. art.

hŏlŏcautōma, ătis, n., = ὁλοκαύτωμα, a whole burnt-offering, holocaust, Tert. adv. Jud. 5; id. adv. Marc. 5, 5 fin.; Vulg. Jer. 6, 20; id. Ev. Marc. 12, 33 al. (in some edd. falsely holocaustoma).

hŏlŏchrȳsus, i, f., = ὁλόχρυσος, a plant, otherwise unknown, Plin. 21, 8, 24, § 48; 21, 20, 85, § 148; App. Herb. 128.

hŏlŏcyron, i, n., = ὁλόκυρον, a plant, called also chamaepitys, ground-pine, App. Herb. 26.

hŏlŏgrăphus, a, um, adj., = ὁλόγραφος, entirely autograph (late Lat.): epistula, entirely written by one’s own hand, autograph, Hier. adv. Ruf. 3, 5: membrana, Sid. Ep. 9, 11 med.: testamentum, Isid. Orig. 5, 24.

hŏlŏporphyrus, a, um, adj., = ὁλοπόρφυρος, entirely purple: stola, Varr. ap. Non. 537, 30: vestis, Isid. Orig. 19, 22, 14.

hŏloschoenos, i, m., = ὁλόσχοινος, a sort of rush, Plin. 21, 18, 69, § 113.

hŏlŏsērĭcus, a, um, adj., = ὁλοσηρικός, all of silk: vestis, Lampr. Heliog. 20; Vop. Aur. 45; id. Tac. 10; Cod. Th. 15, 9, 1.
Collat. form, hŏlŏsērĭcātus, a, um, Aug. in Psa. 85, 3.

hŏlŏsĭdērus, a, um, adj., = ὁλοσίδηρος, all iron: spatula, Theod. Prisc. 1, 28.

hŏlosphȳrātus, a, um, adj., = ὁλοσφύρᾶτος (Doric for ὁλοσφύρητος, all hammered), beaten, solid: aes, Plin. 33, 4, 24, § 82.

hŏlostĕon, i, n., = ὁλόστεον, a whitish plantain, Plantago albicans, Linn.; Plin. 27, 10, 65, § 91.

hŏlŏthūrĭa, ōrum, n., = ὁλοθούρια, τά, a sort of water-polype, Holothuria priapus, Linn.; Plin. 9, 47, 71, § 154.

* hŏlŏvērus, a, um, adj. [vox hybr. from ὅλος-verus], quite real; entirely of purple: vestimenta, Cod. Th. 10, 21, 3.

hŏlus (better than ŏlus; archaic he-lus; cf.: helus et helusa antiqui dicebant, quod nunc holus et holera, Paul. ex Fest. p. 100 Müll. A form, holu, anciently helu, can be inferred from helvola, helvella, and olvatum; v. Müll. Paul. ex Fest. p. 203, b), ĕris (gen. plur. holerorum for holerum, Lucil. ap. Non. 490, 25; dat. plur. holeris for holeribus, Cato, R. R.), n. [Sanscr. haris, green; Gr. χλόη; cf.: helvus. helvola, Helvius; O. H. Germ. grucni; Germ. grün; Engl. green, etc.].

  1. I. Kitchen or garden herbs of any kind; vegetables, esp. cabbage, colewort, turnips, greens, Varr. R. R. 1, 16 fin.; Col. 2, 10, 22; Verg. G. 4, 130: pomum, holus, ficum, uvam, Afran. ap. Macr. S. 2, 16: donec Discoqueretur holus, Hor. S. 2, 1, 74: prandere, id. Ep. 1, 17, 13: silvestre, Plin. 22, 22, 38, § 80: marinum, sea-cale, id. 29, 4, 25, § 80: semper holus metimus, Calp. Ecl. 2, 74: Syria in hortis operosissima, venitque in proverbium Graecis, multa Syrorum holera, Plin. 20, 5, 16, § 33.
    Prov. for a coarse or humble meal, plain diet: melius est vocari ad olera cum caritate quam ad vitulum saginatum cum odio, Vulg. Prov. 16, 17: qui infirmus est olus manducet, ib. Rom. 14, 2.
  2. II. Holus atrum, also joined into one word, holusatrum (in gen. holeris atri and holusatri), n., a plant, called also Smyrnium holusatrum, Linn.; Col. 11, 3, 18; id. 12, 7, 1; Plin. 19, 8, 48, § 162; id. 19, 12, 62, § 187; called also: holus pullum, Col. 10, 123.

holusatrum, i, v. 1. holus, II.

hŏluscŭlum, i, n. dim. [holus], a small herb or vegetable, a little cabbage (class.), Cic. Att. 6, 1, 13; Hor. S. 2, 6, 64; Juv. 11, 79; Gell. 19, 7, 1.

homeltium pilei genus, Paul. ex Fest. p. 103 Müll.

Hŏmērĭăcus, Hŏmērĭcus, and Hŏmērius, a, um, and Hŏmērista, ae, v. Homerus.

Hŏmērŏcento, ōnis, m. [Homeruscento], a poem made up of verses from Homer, Tert. de Praescr. 39; Hier. Ep. 103, 7.

Hŏmērŏmastix, īgis, m., = Ὁμηρομάστιξ (Homer’s scourge), the censurer of Homer.

  1. I. Lit., an epithet given to the critic Zoilus, Vitr. 7 praef.
  2. II. Transf., in gen., a censorious person: ut obiter caveam istos Homeromastigas, etc., Plin. H. N. praef. § 28.

Hŏmērŏnĭdes, ae, m., v. the foll. art. II. E.

Hŏmērus, i, m., = Ὅμηρος,

  1. I. the Greek poet Homer, Cic. Tusc. 1, 1, 3; 1, 32, 79; id. Rep. 2, 10; id. Brut. 10, 40; id. Arch. 8, 19; id. de Or. 3, 34, 137; Vell. 1, 5, 2; Quint. 10, 1, 47 sq.; Hor. A. P. 359 al.
  2. II. Derivv.
    1. A. Hŏmērĭcus, a, um, adj., = Ὁμηρικός, of or belonging to Homer, Homeric: versus, Cic. Div. 1, 25, 52; cf. dispositio, Quint. 5, 12, 14: facultas eloquendi, id. 10, 1, 81: more, id. 7, 10, 11: Ajax, Cic. Div. 2, 39, 82; cf. Agamemno, id. Tusc. 3, 26, 62: senex, i. e. Nestor, Plin. Ep. 4, 3, 3: oculi, i. e. blind, Tert. Pall. 2.
    2. * B. Hŏmērĭă-cus, a, um, adj., the same: notae, Auct. Priap. 69.
    3. * C. Hŏmērĭus, a, um, adj., the same: scyphi, quos Homerios a caelatura carminum Homeri vocabat, Suet. Ner. 47.
    4. D. Hŏmērista, ae, m., = Ὁμηριστής, a Homeric rhapsodist, Petr. 29; Diom. p. 481 P.
    5. * E. Hŏmērŏnĭdes, ae, m., an imitator of Homer, Plaut. Truc. 2, 6, 4.

hŏmĭcīda, ae, comm. [homo-caedo], a man-slayer, homicide, a murderer, murderess (syn.: interfector, sicarius, percussor).

  1. I. Lit.: statuendum tibi esse, utrum illi, qui istam rem gesserunt, homicidaene sint, an vindices libertatisConfiteor eos plus quam sicarios, plus quam homicidas, plus etiam quam parricidas esse, Cic. Phil. 2, 12, 30 sq.; Juv. 2, 26; Quint. 7, 3, 34: an, qui se interficit, homicida sit, id. 7, 3, 7: mandatores caedis perinde ut homicidae puniuntur, Paul. Sent. 5, 23, 11: qui, cum vellet occidere, id casu aliquo perpetrare non potuit, ut homicida punitur, id. 5, 23, 3; cf. Gai Inst. 3, 194.
    Of a woman: quid si tantum homicida? quid si tantum rea fuisses? Sen. Contr. 1, 2.
  2. * II. In a good sense, as a transl. of the Homeric ἀνδροφόνος, an epithet of Hector, slayer of men, Hor. Epod. 17, 12.

hŏmĭcīdālis, e, adj. [homicida], homicidal, murderous (late Lat.), Pseudo-Hilar. in Job, 1, p. 101.

* hŏmĭcīdārĭus or hŏmŏcīdĭā-rĭus, a, um, adj. [homicida and homicidium], of or relating to man-slaying, homicidal: sanguis, Auct. Pan. ad Const. 4.

hŏmĭcīdĭum, ĭi, n. [homicida], manslaughter, homicide, murder (post-class.): si quis homicidii accusetur, Quint. 3, 10, 1; 4, 2, 52; 11, 3, 59; Petr. 137; Plin. 18, 3, 3, § 12; Tac. G. 21.

hŏmo, ĭnis (archaic form hemonem hominem dicebant, Paul. ex Fest. p. 100 Müll.; cf. humanus init., and nēmo, from nĕ-hĕmo: homōnem, Enn. ap. Prisc. p. 683 P. = Ann. v. 141 Vahl.: hŏmōnes, Naev. 1, 1), comm. [root in humus, Gr. χαμαί; cf. Germ. -gam in Bräutigam; O. H. Germ. gomo; Goth. guma; Old Engl. goom; Engl. groom; cf. also Gr. ἐπιχθόνιοι; Hebr. Adam], a human being, man.

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: animal hoc providum, sagax, multiplex, acutum, memor, plenum rationis et consilii quem vocamus hominem, praeclara quadam condicione generatum esse a summo deo, etc., Cic. Leg. 1, 7, 22; cf., on the natural history of man, Plin. 7 praef. sq.; § 5 sq.: decem hominibus vitam eripis, indictā causā, Cato ap. Gell. 13, 25 (24), 12: dum quidem unus homo Romanus toga superescit, Enn. ap. Fest. p. 302 Müll. (Ann. v. 486 Vahl.); cf.: unus homo nobis cunctando restituit rem, id. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 313 ib.): navus repertus homo Graio patre Graius homo rex, id. ap. Fest. p. 169 Müll. (Ann. v. 183 ib.): homo jam grandior, Ter. Phorm. 2, 3, 15: homo amicus nobishomo antiqua virtute ac fide, id. Ad. 3, 3, 86 sq.; cf.: bonus homo et nobis amicus, Cic. Fam. 16, 18 fin.: quid est, quod homo masculus lubentius videre debeat bella uxore? Varr. ap. Non. 248, 16: infelix, Plaut. Am. 1, 1, 169: homo omni doctrina eruditus, Cic. Fin. 1, 5, 13; cf.: homo summā prudentiā, multā etiam doctrinā, id. Fam. 3, 7, 5: de hujus hominis (i. e. Pompei) felicitate, etc., id. de Imp. Pomp. 16, 47: iners atque inutilis, id. Off. 3, 6, 31; cf.: contemptus et abjectus, id. Agr. 2, 34, 93: insulsus, id. Tusc. 1, 8, 15; cf. also: hominum homo stultissime, Ter. Ad. 2, 2, 10: quid hoc homine faciatis? Cic. Verr. 2, 1, 16, § 42: consulere generi hominum, the human race, mankind, id. Rep. 3, 12: genus hominum, id. ib. 2, 26; id. de Or. 1, 9, 36; Hor. Ep. 2, 1, 7 et saep. (more freq., genus humanum; v. humanus and genus); cf.: natura hominem conciliat hominihominum coetus et celebrationes, Cic. Off. 1, 4, 12: placet Stoicis, quae in terris gignantur, ad usum hominum omnia creari, homines autem hominum causa esse generatos, id. ib. 1, 7, 22: homines plurimum hominibus et prosunt et obsunt, id. ib. 2, 5, 17: is dictus popularibus olim, Qui tum vivebant homines, Enn. ap. Cic. Brut. 15, 58 (Ann. v. 308 Vahl.): homines Romani, Cic. de Imp. Pomp. 14, 41: lege conciliati homines cum dis putandi sunt, id. Leg. 1, 7, 23: pro deum atque hominum fidem! Plaut. Curc. 5, 3, 16 et saep.: divumque hominumque pater, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 65 Müll. (Ann. v. 566 Vahl.); so, id. ap. Cic. N. D. 2, 2, 4 (Ann. v. 567) and ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 254); but homo, sing., is used of the human race, mankind (= homines, genus humanum), when it has no predicate joined with it: qua haud scio an quidquam melius sit homini datum, Cic. Lael. 6, 20; 3, 11: taces, Monstrum hominis? Ter. Eun. 4, 4, 29; cf.: odium illud hominis impuri, Cic. Fam. 12, 1, 1: quid hoc sit hominis? Plaut. Am. 2, 1, 26; cf.: quid illuc hominus est? Ter. Eun. 5, 1, 17; in addresses: nisi caves tu homo, etc., id. Heaut. 5, 3, 1: tu homo adigis me ad insaniam, id. Ad. 1, 2, 31.
      In apposition: mares homines, Plaut. Poen. 5, 5, 32: amanti homini adulescenti, id. Trin. 1, 2, 94; cf.: filius homo adulescens, Ter. Phorm. 5, 8, 52; v. adulescens: verberare hominem senem, id. Ad. 4, 2, 23: servom hominem, id. Phorm. 2, 1, 62: oculi hominis histrionis, Cic. de Or. 2, 46, 193: nemo homo, Plaut. Pers. 2, 2, 29; cf.: ut homo nemo velit nisi hominis similis esse, Cic. N. D. 1, 28, 78; v. nemo.
      Of females: mater, cujus ea stultitia est, ut eam nemo hominem appellare possit, Cic. Clu. 70, 199: quae (Io) bos ex homine est, Ov. F. 5, 620; Juv. 6, 284: dulcissimum ab hominis camelinum lac, Plin. 28, 9, 33, § 123: homines feminae (opp. mares homines), Aug. Civ. Dei, 3, 3.
      1. 2. Prov.
        1. a. Quot homines, tot sententiae, many men, many minds, i. e. every one has his own opinion, Ter. Phorm. 2, 4, 14; Cic. Fin. 1, 5, 15.
        2. b. Ut homo est, ita morem geras, Ter. Ad. 3, 3, 77 (but in Plaut. Most. 3, 2, 36 spurious, v. Ritschl ad h. l.).
        3. c. Homines, dum docent, discunt, Sen. Ep. 7, 8 fin.
        4. d. Aiunt homines plus in alieno negotio videre quam in suo, the lookers-on see farther in the game than the players, id. ib. 109, 16.
        5. e. Homo nulli coloris, neither fish nor flesh, Plaut. Ps. 4, 7, 99.
        6. f. Homo sum; humani nihil a me alienum puto, Ter. Heaut. 1, 1, 25; cf.: homo ego sum, homo tu es, Plaut. Trin. 2, 4, 46.
        7. g. Lupus homo homini, non homo, quom qualis sit non novit, Plaut. As. 2, 4, 88.
    2. B. In partic.
      1. 1. Pregn., in a good or a bad sense.
        1. a. In a good sense (cf. vir), a man, as a reasonable or moral being: homo es, qui me emunxisti mucidum, Plaut. Ep. 3, 4, 57: si homo esset, eum potius legeret, Cic. Att. 2, 2, 2: nox te expolivit hominemque reddidit, id. de Or. 2, 10, 40: si vis homo esse, id. Att. 4, 15, 2: homines visi sumus, id. ib. 13, 52, 2: nos quod simus, quod habeamus, quod homines existimemur, id omne abs te habere, id. Fam. 7, 29, 1: si tu sis homo, Ter. Ad. 5, 8, 11: et tu illum tuom, si esses homo, sineres, etc., if you had a man’s sense, id. ib. 1, 2, 27: exuens hominem ex homine, Cic. Fin. 5, 12, 35: cum Socrates Alcibiadi persuasisset, eum nihil hominis esse, that he was nothing of a man (i. e. in no respect such as a man should be), id. Tusc. 3, 32, 77: (Nero) dicebat se quasi hominem tandem habitare coepisse, like a human being, Suet. Ner. 31: me hominem inter homines voluit esse, Petr. 39.
        2. b. In a bad sense, a man, as a weak, mortal being, subject to error, of low condition (rare): fateor me saepe peccasse, nam et homo sum et adhuc juvenis, Petr. 130: cf. homines sumus, non dei, id. 75: (Demosthenes, Homerus) summi sunt, homines tamen, Quint. 10, 1, 25.
          In fem.: quae si hoc tempore non diem suum obiisset, paucis post annis tamen ei moriendum fuit, quoniam homo nata fuerat, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 4.
          Also of servants (as distinguished from a free Roman): homo P. Quinti, Quintus’s man, i. e. his slave, servant, Cic. Quint. 19, 61: vinum familiaeSaturnalibus et Compitalibus in singulos homines congios, Cato, R. R. 57, 2; Cat. 10, 16.
      2. 2. In opp. to a woman, a man (anteand post-class., and very rare): mi homo et mea mulier, vos saluto, Plaut. Cist. 4, 2, 57; Lact. 2, 12; Dig. 48, 19, 38.
      3. * 3. In milit. lang., homines, opp. to cavalry, foot-soldiers, infantry: capti homines equitesque producebantur, Caes. B. C. 2, 39, 5; cf. vir.
      4. 4. Homo novus, v. novus.
      5. 5. Bodies, corpses: jam pigritia singulos sepeliendi promisce acervatos cumulos hominum urebant, Liv. 5, 48, 3.
      6. 6. Particular phrases.
        1. a. Paucorum hominum esse, to have but few intimates, be choice in one’s company: (Maecenas) paucorum hominum et mentis bene sanae. Hor. S. 1, 9, 44: homo est Perpaucorum hominum, Ter. Eun. 3, 1, 19.
          Hence, comically, of the favorite but rare fish, acipenser: Scipio vide, quid agas: acipenser iste paucorum hominum est, Cic. Fragm. ap. Macr. S. 2, 12 (see the anecdote in connection).
        2. b. Inter homines esse (agere).
          1. (α) To be among the living, to be alive, to live (very rare): Hercules numquam abiisset ad deos, nisi cum inter homines esset, eam sibi viam munivisset, Cic. Tusc. 1, 14, 32: inter homines esse desinere, i. e. to die, Dig. 31, 1, 59; so, agere inter homines desinere, Tac. A. 15, 74 fin.: ab hominibus ereptus est, Dig. 31, 1, 58.
          2. (β) To see the world, be among men: iste homo qui numquam inter homines fuerit, Cic. Rosc. Am. 28, 76.
  2. II. Transf., esp. in familiar lang., the man, the fellow, instead of the pron. he, his, him: haben argentum ab homine? Plaut. Ps. 4, 7, 65: ibi homo coepit me obsecrare, ut, etc., Ter. Eun. 2, 2, 30: itast homo, id. Ad. 1, 2, 63: dixit, se senatui roganti de Marcello ne hominis quidem causa negaturum, Cic. Fam. 4, 4, 3: ei medico imperasti, ut venas hominis incideret, id. Pis. 34, 83: tantum esse in homine sceleris, id. Sest. 9, 22 Halm.; 41, 89; id. Verr. 2, 4, 27, § 62: persuasit homini, Nep. Dat. 10, 3: aut insanit homo aut versus facit, Hor. S. 2, 7, 117: agnoscit hominem Caesar, Phaedr. 2, 5, 19 Burm. ad loc.; al.
    1. B. Hic homo, this man, = I, myself (ante-class. and poet.): hunc hominem velles si tradere, Hor. S. 1, 9, 47: solus hic homo est, qui sciat, etc., Plaut. Curc. 2, 1, 33: tibi verba, huic homini verbera, Ter. Heaut. 2, 2, 114 (cf. hic, G.).

hŏmŏcīdālis, e, adj. [homo-caedo], murderous: animus suus, Anon. (Hilar.) in Job, 1, p. 101.

hŏmoeŏmĕrīa, ae, f., = ὁμοιομέρεια; in the philosophy of Anaxagoras, the homogeneousness of the elements or first principles, Lucr. 1, 830; Serv. Verg. A. 4, 625.

hŏmoeŏprŏphĕron, i, n., = ὁμοιοπρόφερον, alliteration, as in the verse of Ennius (ap. Prisc. p. 947 P. = Ann. v. 113 Vahl.): o Tite tute Tati tibi tanta tyranne tulisti, Mart. Cap. 5, § 514.

hŏmoeoptōton, i, n., = ὁμοιόπτωτον, similar case-endings, Mart. Cap. 5, § 532; Charis. 251 P.; cf. Quint. 9, 3, 78 sqq.

hŏmoeŏtĕleuton, i, n., = ὁμοιοτέλευτον, like ending, rhyme, Mart. Cap. 5, § 532; Charis. 251 P.

Hŏmŏlē, ēs, f., = Ὁμόλη,

  1. I. a high mountain in Thessaly, near Tempe, Verg. A. 7, 675.
    At the foot of it was the city Hŏmŏlĭum, Plin. 4, 9, 16, § 32; Liv. 42, 38, 10.
  2. II. Deriv. Hŏmŏlōĭ-des, um, f. (sc. portae), = Ὁμολωίδες πύλαι, the Homoloian gate in Thebes (so named from the Cadmeans, who came from Mount Homole), Stat. Th. 7, 252.

hŏmŏlŏgus, i, m., = ὁμόλογος, a later colonist, Cod. Theod. 11, 24, 6, § 3.

Hŏmŏlōis, idos, v. Homole, II.

hŏmōnymĭa, ae, f., = ὁμωνυμία, homonymy, Fronto, Diff. Verb. p. 353.

hŏmōnymus, a, um, adj., = ὁμώνυμος, of the same name, homonymous: sicut in his, quae homonyma vocantur: ut, Taurus animal sit, an mons, an signum in caelo, an nomen hominis, an radix arboris, nisi distinctum non intelligitur, Quint. 8, 2, 13.

hŏmŏtŏnus, a, um, adj., = ὁμότονος, stretched alike or in unison: nervi, funes, etc., Vitr. 1, 1 med.

hŏmŏūsius, a, um, adj., = ὁμοούσιος, of like substance, consubstantial (Lat. consubstantialis): Trinitas, Hier. Ep. 77, 2.

hŏmullŭlus, i, m. dim. [homullus], a manikin, Prisc. p. 614 P.

hŏmullus, i, m. dim. [homo], a little man, manikin: brevis hic est fructus homullis, Lucr. 3, 914: quid cessat hic homullus, ex argilla et luto fictus Epicurus, etc., Cic. Pis. 25, 59.

hŏmuncĭo, ōnis, m. dim. [homo], a little man, manikin: ego homuncio hoc non facerem? Ter. Eun. 3, 5, 42: homuncio hic, qui multa putat praeter virtutem homini cara esse (opp. deus), Cic. Ac. 2, 43, 134: (Augustus Horatium) inter alios jocos homuncionem lepidissimum appellat, Suet. Vit. Hor.; Sen. Ep. 116, 6: quadringenta tibi si quis deus aut similis dis homuncio, Juv. 5, 133.

hŏmuncĭōnītae, ārum, m. [homuncio], a Christian sect who considered Jesus as man only, Prud. Apoth. 552 in lemm.

hŏmuncŭlus, i, m. dim. [homo], a little or weakly man, a manikin: hui, Homunculi quanti estis! Plaut. Rud. 1, 2, 66; id. Capt. prol. 51; cf. id. Trin. 2, 4, 90: hem! nos homunculi indignamur, si quis, etc., Sulpic. ap. Cic. Fam. 4, 5, 4: neque tam desipiens fuisset, ut homunculis similem deum fingeret, Cic. N. D. 1, 44, 123: ut homunculus unus e multis, etc., id. Tusc. 1, 9, 17; cf.: humilis homunculus, id. ib. 5, 23, 64; App. M. 9, p. 222.

hŏnestāmentum, i, n. [honesto], an ornament, grace (rare; not in Cic.): nullo honestamento eget virtus, Sen. Ep. 66, 2.
In plur.: omnia honestamenta pacis, Sall. Or. ad Caes. 2: morum, App. Mag. p. 276: orationis, Gell. 10, 26, 4; Cod. Theod. 12, 1, 4.

hŏnestas, ātis, f. [honestus], honorableness.

  1. I. (Acc. to honestus, I.) Honorable consideration which a man enjoys, honor, reputation, character, respectability, credit, opp. to turpitudo (class.; cf.: existimatio, dignitas).
    1. A. Lit.: quid est honestas nisi honor perpetuus ad aliquem secundo populi rumore delatus. Lact. 3, 8, fin.: unde pudor, continentia, fuga turpitudinis, appetentia laudis et honestatis? Cic. Rep. 1, 2; cf.: fugiendae turpitudinis adipiscendaeque honestatis causa, id. Tusc. 2, 27, 66; Gell. 1, 3, 23 sq.: nihil esse in vita magnopere expetendum nisi laudem atque honestatem, Cic. Arch. 6, 14; cf.: omnia, quae putant homines expetenda, honestas, gloria, tranquillitas animi atque jucunditas, id. Lael. 22, 84; id. Phil. 7, 5, 14: cogita, ea nobis erepta esse, quae hominibus non minus quam liberi cara esse debent, honestatem, dignitatem, honores omnes, id. Fam. 4, 5, 2: quas familias honestatis amplitudinisque gratia nomino, on account of their character, id. Rosc. Am. 6, 15: honestate spoliatus, id. Rab. Post. 16, 44; cf.: omni jure atque honestate interdictus, Q. Metell. ap. Gell. 17, 2, 7: fautor infimi generis hominum, odio alienae honestatis, Liv. 1, 47, 11: honestatem omnem amittere, consideration, respect, Cic. Rosc. Am. 39, 114: in eoque (officio) et colendo sita vitae est honestas omnis et in negligendo turpitudo, id. Off. 1, 2, 4; Gell. 1, 3, 24: honestati alicujus convenire (with subj. clause), Paul. Sent. 3, 5, 2.
      In plur. (= honores): ceteris ante partis honestatibus atque omni dignitate fortunaque aliquem privare, Cic. Mur. 40, 87.
    2. B. Transf., concr.: causa, in qua omnes honestates civitatis, omnes aetates, omnes ordines una consentiunt, honorable, reputable persons, Cic. Sest. 51, 109.
  2. II. (Acc. to honestus, II.)
    1. A. Honorableness of character, honorable feeling, honor, honesty, probity, integrity, virtue (class.): ubi est autem dignitas, nisi ubi honestas? Cic. Att. 7, 11, 1: nemo est inventus tam perditus, tam ab omni non modo honestate sed etiam simulatione honestatis relictus, qui, etc., id. Rab. Perd. 8, 23 and 24: (qui summum bonum) suis commodis, non honestate metiturhonestatem propter se expetere, id. Off. 1, 2, 5 and 6; cf.: cum omnis honestas manet a partibus quatuor, quarum, etc., id. ib. 1, 43, 152; and: habes undique expletam et perfectam formam honestatis, quae tota his quatuor virtutibus continetur, id. Fin. 2, 15, 48; Quint. 3, 8, 26: et in laude justitia utilitasque tractantur, et in consiliis honestas, id. 3, 4, 16: sunt qui tradant tanta eum (Staberium Erotem) honestate praeditum, ut, etc., such an honorable, noble character; Fr. honnēteté, Suet. Gramm. 13: quod factum causā publicae honestatis vindictam exspectat, Paul. Sent. 5, 4, 21.
    2. B. Transf., of things, beauty, grace (very rare): testudinis, Cic. Q. Fr. 3, 1, 1, § 2: si est honestas in rebus ipsis, de quibus dicitur, exsistit ex rei natura quidam splendor in verbis, id. de Or. 3, 31, 125.

hŏnestē, adv., v. honestus fin.

hŏnestĭtūdo, ĭnis, f. [honestus], honorableness, virtue (ante-class. for honestas, II.): tua honestitudo Danaos decipit diu, Att. ap. Non. 121, 1 (Trag. Fr. v. 501 Rib.): horrida Europae, id. ib. 120, 31 (Fragm. Tr. v. 16 Rib.).

hŏnesto, āvi, ātum, 1, v. a. [honestus], to clothe or adorn with honor; to honor, dignify; to adorn, grace, embellish (class.; cf. honoro), with personal or inanimate objects.

    1. 1. With personal objects quom me tanto honore honestas, Plaut. Capt. 2, 2, 106; 2, 1, 50; cf.: quod non dignos homines honore honestatos videbam, Sall. C. 35, 3 Kritz.: tantam laudem, quantā vos me vestris decretis honestatis, nemo est assecutus, Cic Cat 4, 10, 20: Saturnini imagine mortem ejus honestare, id. Rab. Perd. 9, 24; id. Sull. 29, 81; id. Off. 1, 39, 139: haec famigeratio Te honestet, me autem collutulet, Plaut. Trin. 3, 2, 67: ad eum augendum atque honestandum, Cic. Off. 2, 6, 21: a quibus, si interdum ad forum deducimur, si uno basilicae spatio honestamur, diligenter observari videmur et coli, are honored by being accompanied through the basilica, id. Mur. 34, 70: summi viri Gracchorum et Flacci sanguine non modo se non contaminarunt, sed etiam honestarunt, id. Cat. 1, 12, 29: quem vultus honestat, Dedecorant mores, Claud. Laud. Stil. 1, 26; cf.: arma auro et argento distincta corpus rarae magnitudinis honestabant, Curt. 8, 44, 7: ingens corpus erat (Navii), et arma honestabant, Liv. 26, 5, 16.
  • II. With inanimate objects: nec domo dominus, sed domino domus honestanda est, Cic. Off. 1, 39, 139: L. Pauli currum rex nobilissimus Perses honestavit, id. Cat. 4, 10, 21: caput (avis) plumeo apice honestante (with distinguere), Plin. 10, 2, 2, § 3; cf. Curt. 8, 13: formam pudor honestabat, id. 6, 2; 3, 6 fin.: exornatio est, qua utimur rei honestandae et locupletandae causa, adorn, Auct. Her. 2, 18, 28; Plaut. Stich. 2, 1, 7.
  • hŏnestus, a um, adj. [honos, honor, qs. furnished or clothed with honor], full of honor, honorable.

    1. I. Regarded with honor, enjoying respect or consideration, honored, distinguished, honorable, respectable, noble, = honoratus: qui me honore honestiorem fecit, Plaut. Capt. 2, 3, 32: cum honos sit praemium virtutis judicio studioque civium delatum ad aliquem; qui eum sententiis, qui suffragiis adeptus est, is mihi et honestus et honoratus videtur, etc., Cic. Brut. 81, 281: satis honestam honoratamque imaginem fore, Liv. 36, 40, 9: magnus atque honestus, Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 3, 4; cf.: salvi et honesti, id. ib. 11, 2, 2: honestus homo et nobilis, Cic. Mur. 36, 75: cum honesto aliquo homine, id. Fam. 16, 9, 4: amplae et honestae familiae, illustrious and honorable families, id. Mur. 7, 15; cf.: homines honestis parentibus ac majoribus nati, id. Fragm. ap. Quint. 11, 1, 85: bonis parentibus atque honesto loco natus, id. Tusc. 5, 20, 58: cum Sabinas honesto ortas loco virgines rapi jussit, id. Rep. 2, 7: loco natus honesto, Caes. B. G. 5, 45, 2: Polla, Nursiae honesto genere orta, Suet. Vesp. 1: equite Romano in primis honesto et ornato, distinguished, eminent, Cic. Fam. 13, 14, 1; 13, 31, 1: eques Romanus, id. ib. 13, 62; cf.: erant complures honesti adulescentes, senatorum filii et ordinis equestris, Caes. B. C. 1, 51, 3: publicani, homines honestissimi atque ornatissimi, Cic. de Imp. Pomp. 7, 17: homo honestissimus, Caes. B. G. 1, 53, 6: milites honestissimi sui generis, id. B. C. 1, 20, 1: virginis honestae vaticinatione, Suet. Galb. 9 et saep.: quia deus auctor culpae honestior erat, Liv. 1, 4, 2: tam grave, tam firmum, tam honestum municipium, Cic. Fam. 13, 4, 2: honestissimus conventus, Quint. 1, 2, 9: ut honestiore judicio conflictere? more honorable, Cic. Quint. 13, 44: dies honestissimus nobis, id. Fam. 1, 2, 2: atque erit illa mihi mortis honesta dies, Prop. 3 (4), 21, 34: honesta paupertas, Vell. 129, 3: omnium honestarum rerum egens, not able to live suitably to his rank, Sall. J. 14, 17: honestis manibus omnia laetius proveniunt, i. e. of generals (cf. shortly before: ipsorum tunc manibus imperatorum colebantur agri), Plin. 18, 3, 4, § 19.
      As substt.
        1. 1. hŏnestĭōres, um, m., men of noble birth: qui hominem castraverit … sive is servus sive liber sit, capite punitur: honestiores publicatis bonis in insulam deportantur, Paul. Sent. 5, 23, 13; 1, 21, 4 sq.; opp. humiliores, id. ib. 5, 25, 1 sq.; Mos. et Rom. Leg. Coll. 1, 2, 2; 8, 4, 2.
        2. 2. hŏnestum, i, n., honorable conduct, morality, virtue: nec honesto quicquam honestius, Cic. Fin. 4, 7, 25: rigidi servator honesti (Cato), Luc. 2, 389.
    2. II. Bringing or deserving of honor, honorable, respectable, creditable, worthy, virtuous, decent, proper, becoming.
      1. A. In gen.: ut (civium vita) opibus firma, copiis locuples, gloria ampla, virtute honesta sit, Cic. Att. 8, 11, 1: in convivio moderato atque honesto, id. Mur. 6, 13: aequa et honesta postulatio, id. Rosc. Am. 2, 7: honestum ac probabile nomen, id. Caecin. 25, 71; cf.: ut honesta praescriptione rem turpissimam tegerent, Caes. B. C. 3, 32, 4: causas abeundi quaerat honestas, Lucr. 4, 1181: certatio, Cic. Lael. 9, 32: honestam rem actionemve aut non suscipere aut, etc., id. ib. 13, 47: res, causa (opp. turpis), Auct. Her. 1, 3, 5; cf.: honesta res dividitur in rectum et laudabile, id. 3, 2, 3: hominum honestissimorum testimoniis non credere, Cic. Verr. 2, 1, 49, § 128; id. Rosc. Am. 6, 16: homines honestissimi, id. ib. 17, 49: quod omnium sit votum parentum, ut honestiores quam sint ipsi, liberos habeant, Quint. 1, 1, 82: soror, virtuous, chaste, Hor. S. 2, 3, 58: vita honestissima, Cic. Rosc. Am. 17, 48; so in sup.: labor, Quint. 12, 7, 10: praecepta, id. 12, 2, 27: testimonia, id. 5, 11, 37: vitae instituta sic distant, ut Cretes et Aetoli latrocinari honestum putent, Cic. Rep. 3, 9: honestum quibusdam rapto vivere, Quint. 3, 7, 24: honestius est de amicorum pecunia laborare quam de sua, Cic. Fam. 13, 14, 2: ut neque rectum neque honestum sit, nec fieri possit, ut, etc., id. Lael. 21, 76: honestum et rectum, id. ib. 22, 82: honestum id intellegimus, quod tale est, ut, detracta omni utilitate, sine ullis praemiis fructibusve per se ipsum possit jure laudari, id. Fin. 2, 14, 45; cf. id. Inv. 2, 53, 159; id. Leg. 1, 18, 48: si maritus uxorem suam in adulterio deprehensam occiditnon inique aliquid ejus honestissimo calori permittitur, Mos. et Rom. Leg. Coll. 4, 10, 1: mores honestos tradere, Juv. 6, 239.
        As subst.: hŏnestum, i, n., honesty, integrity, virtue (cf.: honor, virtus, etc.): quandoquidem honestum aut ipsa virtus est aut res gesta virtute, id. Fin. 5, 23, 66; cf.: sive honestum solum bonum est, ut Stoicis placet, sive quod honestum est, id ita summum bonum est, ut, etc., id. Off. 3, 3, 13; 1, 4, 14: formam quidem ipsam et tamquam faciem honesti vides, id. ib. 1, 5, 14: omnis honesti justique disciplina, Quint. 12, 2, 1: honesti praesens imago, id. 12, 1, 28: quo (honesto) detracto quid poterit beatum intellegi? Cic. Tusc. 5, 15, 45: de honesto ac bono, Quint. 2, 2, 5: honesta ac turpia, Cic. Leg. 1, 16, 44; 1, 17, 46: honestis similia sunt quaedam non honesta, id. Ac. 2, 16, 50: in eodem pectore nullum est honestorum turpiumque consortium, Quint. 12, 1, 4: de honestis, justis, utilibus quaestiones, id. 3, 6, 41.
        Prov.: honesta mors turpi vita potior, Tac. Agr. 33: imponit finem sapiens et rebus honestis, Juv. 6, 444: honestus rumor alterum est patrimonium, Pub. Syr. 217 Rib.
      2. B. In partic., of personal appearance, noble, fine, handsome, beautiful (mostly poet.): ille erat honesta facie et liberali, Ter. Eun. 4, 4, 15; 2, 1, 24; cf.: ita me di ament, honestus est. id. ib. 3, 2, 21: erat forma praeter ceteras honesta, id. And. 1, 1, 96: facies, Suet. Tib. 68: caput, Verg. A. 10, 133; id. G. 2, 392: asini, Varr. R. R. 2, 6, 2: (equi), Verg. G. 3, 81: ager honestior, Varr. R. R. 1, 4, 2: tunc ora rigantur honestis Imbribus (i. e. lacrimis), Stat. Th. 2, 234.
        As subst.: hŏnestum, i, n., beauty: nec, si quid honesti est, jactat habetque palam, quaerit, quo turpia celet, = si quid pulchri habent, Hor. S. 1, 2, 84.
        Hence, adv.: hŏ-nestē.
        1. 1. (Acc. to I.) Honorably, nobly (very rare): honeste natus, of noble birth, Suet. Aug. 43.
          Far more freq. and class.,
        2. 2. (Acc. to II.) Decently, becomingly, properly, creditably, virtuously: neque illa matrem satis honeste tuam sequi poterit comes, Plaut. Merc. 2, 3, 69; id. Rud. 2, 3, 77: sic volo Te ferre (aquam) honeste, ut ego fero, id. ib. 2, 5, 7: unde Mundior exiret vix libertinus honeste, Hor. S. 2, 7, 12: ut videamur vestiti esse honeste, Varr. L. L. 8, § 31 Müll.: (Lucretia) tum quoque jam moriens, ne non procumbat honeste, Respicit, Ov. F. 2, 833: (Caesar) sinum ad ima crura deduxit, quo honestius caderet, Suet. Caes. 82; Lucil. ap. Non. 427, 26: valde se honeste gerunt, Cic. Att. 6, 1, 13: honestius hic, quam Q. Pompeius, id. Off. 3, 30, 109: quae in nostris rebus non satis honeste, in amicorum fiunt honestissime, id. Lael. 16, 57: aliquid recte honesteque dicere, id. Rep. 1, 2: beate et honeste vivere, id. ib. 4, 3: honeste vivere (opp. turpiter), Quint. 5, 10, 24: facere ac dicere (opp. turpiter), id. 11, 1, 14; 10, 5, 13: tam jejuna fames, cum possit honestius tremere, etc., Juv. 5, 10. iste quidem veteres inter ponetur honeste, fairly, properly, Hor. Ep. 2, 1, 43: fastigium nunc honeste vergit in tectum inferioris porticus, Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, 14.

    hŏnor or hŏnos (the latter form almost exclusively in Cic., who has honor only Phil. 9, 6 fin., and Fragm. pro Tull. 21; also in Caes., Liv., Sall., Prop., Verg., Nep., and Curt.; but honor in Sen., Vell., Ov.; and Hor. and Tac. use both forms. Honos was antiquated in Quintilian’s day, v. Quint. 1, 4, 13; Neue, Formenl. 1, 168 sq.), ōris (archaic gen. honorus, like venerus, Lex Puteol. ap. Haubold, n. 7), m. [perh. Sanscr. hu-, call], honor, repute, esteem in which a person or thing is held.

    1. I. Lit.
      1. A. In gen.: cum honos sit praemium virtutis judicio studioque civium delatum ad aliquem, qui eum sententiis, qui suffragiis adeptus est, is mihi et honestus et honoratus videtur. Qui autem occasione aliqua etiam invitis suis civibus nactus est imperium, hunc nomen honoris adeptum, non honorem puto, Cic. Brut. 81, 281; cf.: is autem, qui vere appellari potest honos, non invitamentum ad tempus, sed perpetuae virtutis est praemium, id. Fam. 10, 10, 1 sq.: honos alit artes omnesque incenduntur ad studia gloria, id. Tusc. 1, 2, 4; so with gloria, id. Part. 24, 87: si honos is fuit, majorem tibi habere non potui, id. Fam. 5, 20, 2: quanto et honor hic illo est amplior, etc., id. Att. 9, 2, A, 1: gratia, dignitate, honore auctus, Caes. B. G. 1, 43, 8: amplissimis honoribus et praemiis decorarihonos maximus, Cic. de Or. 1, 54, 232: ut eum amplissimo regis honore et nomine affeceris, id. Deiot. 5, 14: aliquem praecipuo honore habere, Caes. B. G. 5, 54, 4: suum cuique honorem et gradum reddere, Cic. Rosc. Am. 47, 136: apud eum sunt in honore et in pretio, id. ib. 28, 77; Caes. B. C. 3, 61, 1; so with in: in honore magno esse, Cic. Brut. 8, 30: summo in honore, id. de Or. 1, 55, 235; id. Off. 2, 19, 65: tanto in honore, id. Tusc. 2, 2, 4; Caes. B. C. 1, 77, 2; 3, 47, 7; Liv. 42, 6, 12; but without in: Jovem autem quanto honore in suo templo fuisse arbitramini, Cic. Verr. 2, 4, 58, § 129: (Druides) magno sunt apud eos honore, Caes. B. G. 6, 13, 4; 5, 54, 5; Liv. 1, 40, 1; Tac. A. 14, 6; id. H. 1, 6, 4: honorem accipere, Cic. Att. 9, 2, A, 1: honorem huic generi (i. e. poëtis) non fuisse declarat oratio Catonis, id. Tusc. 1, 2, 3: honori summo nostro Miloni fuit qui P. Clodii conatus compressit, id. Off. 2, 17, 58; cf.: quod (i. e. medium ex tribus sedere) apud Numidas honori ducitur, Sall. J. 11, 3: rite suum Baccho dicemus honorem, honor, praise, Verg. G. 2, 393: tanto ille vobis quam mihi pejorem honorem habuit, worse honor, i. e. greater dishonor or disgrace, Q. Metell. ap. Gell. 12, 9, 4; cf.: exsilii honor, i. e. honorable exile, Tac. H. 1, 21.
        Personified: tute pone te latebis facile, ne inveniat te honos, Plaut. Trin. 3, 2, 37.
        Of inanim. and abstr. things, honor, esteem, value: physicae quoque non sine causa tributus idem est honos, Cic. Fin. 3, 22, 73; id. Fam. 7, 26, 2: ornatus ille admirabilis, propter quem ascendit in tantum honorem eloquentia, id. Or. 36, 125: multa renascentur quae jam cecidere, cadentque Quae nunc sunt in honore vocabula, si volet usus, Hor. A. P. 71: apud antiquos piscium nobilissimus habitus acipenser nullo in honore est, Plin. 9, 17, 27, § 60; 19, 6, 32, § 104: vino Pramnio etiam nunc honos durat, id. 14, 4, 6, § 54 al.
      2. B. In partic.
        1. 1. Public honor, official dignity, office, post, preferment (cf. munus): ita quaestor sum factus, ut mihi honorem illum tum non solum datum, sed etiam creditum ac commissum putem, Cic. Verr. 2, 5, 14, § 35: ille honoris gradus, id. Sull. 29, 82: equites Romanos in tribunicium restituit honorem, Caes. B. C. 1, 77 fin.: extraordinarium honorem appetere, id. ib. 1, 32, 2: hic ipse honos (sc. dictatura), delatus ad me, testis est innocentiae meae, Liv. 9, 26, 14: curulem adferri sellam eo jussit (Flavius) ac sede honoris sui inimicos spectavit, id. 9, 46, 9: honore abiit, Suet. Aug. 26; cf.: deposito honore, id. ib. 36: paene honore summotus est, id. Claud. 9: honor municipalis est administratio rei publicae cum dignitatis gradu, sive cum sumtu, sive sine erogatione contingens, Dig. 50, 4, 14 pr.: honorem aut magistratum gerere, Gai Inst. 1, 96: clari velamen honoris sufficiunt tunicae summis aedilibus albae, Juv. 3, 178: tempus honoris, the term of office, id. 8, 150: honorem militiae largiri, military honors, id. 7, 88.
          In plur.: populum Romanum hominibus novis industriis libenter honores mandare semperque mandasse, Cic. Verr. 2, 4, 37, § 81; cf.: qui (populus) stultus honores Saepe dat indignis, Hor. S. 1, 6, 15: ascendisset ad honores, nisi, etc., Cic. Brut. 68, 241: honoribus amplissimis et laboribus maximis perfungi, id. Fam. 1, 8, 3: obrepisti ad honores errore hominum, id. Pis. 1, 1: Catulus maximis honoribus usus, Sall. C. 49, 2: magistratus atque honores capere, Suet. Aug. 26: largiri opes, honores, Tac. A. 11, 12.
        2. 2. Particular phrases.
          1. a. Honoris causa.
            1. (α) Out of respect, in order to show honor (class.): C. Curio, quem ego hominem honoris potius quam contumeliae causa nominatum volo, Cic. Verr. 1, 7, 18: quem honoris causa nomino, id. Rosc. Am. 2, 6: toties hunc et virum bonum esse dixisti et honoris causa appellasti, id. Rosc. Com. 6, 18: Campanis equitum honoris causa, civitas sine suffragio data, Liv. 8, 14, 10; 32, 34, 8; 39, 22, 2.
            2. (β) For the sake of (ante-class.): ejus honoris causa, feci thensaurum ut hic reperiret Euclio, Plaut. Aul. prol. 25: mei honoris causa mittere coquos, id. ib. 3, 4, 4: huc honoris vostri venio gratia, id. Am. 3, 1, 7; id. Stich. 2, 2, 14: vestri honoris causa, Ter. Phorm. 5, 7, 35.
          2. b. Praefari or dicere honorem, to make an excuse in saying any thing that may be distasteful = by your leave or saving your presence: si dicimus: ille patrem strangulavit, honorem non praefamur. Sin de Aurelia aliquid aut Lollia, honos. praefandus est, Cic. Fam. 9, 22, 4; for which: haec sunt quae retulisse fas sit, ac pleraque ex his non nisi honore dicto, Plin. 28, 8, 24, § 87; cf. also: honos auribus sit, i. e. pardon the expression, Curt. 5, 1, 22.
        3. 3. Personified, Hŏnor or Hŏnos, as a deity whose temple adjoined that of Virtus, and who was worshipped with uncovered head, Cic. Verr. 2, 4, 54, § 121; id. Sest. 54, 116; id. Leg. 2, 23, 58; Val. Max. 1, 1, 8; Liv. 27, 25, 7 sqq.; Aug. Civ. Dei, 4, 21; Inscr. Orell. 543.
    2. II. Transf.
      1. A. Concr., any thing given as a mark of honor, an honorary gift, a reward, acknowledgment, recompense, fee; a sacrifice; funeral rites; a legacy, etc. (mostly poet. and since the Aug. period): Itan tandem hanc majores famam tradiderunt tibi tui, … honori posterorum tuorum ut vindex fieres, Plaut. Trin. 3, 2, 18: Curio misi, ut medico honos haberetur et tibi daret quod opus esset, Cic. Fam. 16, 9, 3; Vitr. 10, 22: geminum pugnae proponit honorem, Verg. A. 5, 365: nil victor honoris Ex opibus posco, Sil. 9, 199: dicite, Pierides, quonam donetur honore Neaera, Tib. 3, 1, 5: nec Telamon sine honore recessit Hesioneque data potitur, Ov. M. 11, 216: arae sacrificiis fument, honore, donis cumulentur, Liv. 8, 33, 21: divūm templis indicit honorem, Verg. A. 1, 632; Ov. F. 4, 409: nullos aris adoleret honores, id. M. 8, 742: meritos aris mactavit honores, Verg. A. 3, 118: honore sepulturae carere, Cic. de Sen. 20, 75; id. Inv. 1, 55, 108: cernit ibi maestos et mortis honore carentes Leucaspim, etc., Verg. A. 6, 333; cf. Ov. Tr. 3, 3, 45: mille viri, qui supremum comitentur honorem, Verg. A. 11, 61: solutus honos cineri, Val. Fl. 3, 357: honorem habere alicui, Curt. 3, 12, 13: omnem honorem funeri servare, id. 4, 10, 23: communem sepulturae honorem alicui tribuere, Suet. Aug. 17: nec enim quaerimus, cui acquiratur, sed cui honos habitus est, the honorary legacy, Dig. 37, 5, 3; 32, 1, 11: sepulturae honore spoliatus, Val. Max. 4, 7, 1; 9, 8, 1 fin.; cf.: supremitatis honor, Amm. 31, 13: supremus condicionis humanae honos, Val. Max. 6, 3, 1.
      2. B. Objectively, a quality that brings honor or consideration, an ornament, grace, charm, beauty (poet.): silvis Aquilo decussit honorem, Verg. G. 2, 404: December silvis honorem decutit, Hor. Epod. 11, 6; cf.: populeus cui frondis honor, Val. Fl. 6, 296: notus in vultus honor, Hor. Epod. 17, 18; Stat. Th. 10, 788.
        In plur.: laetos oculis afflārat honores, Verg. A. 1, 591; cf. Sil. 12, 244: hic tibi copia Manabit ad plenum benigno Ruris honorum opulenta cornu, Hor. C. 1, 17, 16: nullum ver usquam nullique aestatis honores, Sil. 3, 487.
      3. C. A magistrate, office-holder: sed cum summus honor finito computet anno, sportula quid referat, Juv. 1, 117; cf. v. 110.

    hŏnōrābĭlis, e, adj. [honoro], that procures honor or esteem, honorable (very rare): haec ipsa sunt honorabilia quae videntur levia atque communia, salutari, appeti, decedi, assurgi, etc., * Cic. de Sen. 18, 62: personae, Amm. 30, 4, 16: honorabilior omnium, Vulg. Dan. 13, 4.
    Adv.: hŏnōrābĭlĭter, honorably: colebatur, Amm. 29, 2; so, sepelire, Capitol. Macr. 5.

    hŏnōrārĭum, ĭi, n., v. honorarius, I. B.

    hŏnōrārĭus, a, um, adj. [honor], of or relating to honor, done for the sake of conferring honor, honorary.

    1. I. In gen.
      1. A. Adj. (class.): cum essem in provincia legatus, quamplures ad praetores et consules vinum honorarium dabant: numquam accepi, ne privatus quidem, Cato ap. Isid. Orig. 20, 3: frumentum, Cic. Pis. 35, 86: tumulus, i. e. a cenotaph, Suet. Claud. 1: arbiter, i. e. one chosen out of respect by the parties themselves (opp. to one chosen by the judge), Cic. Tusc. 5, 41, 120; id. Fat. 17, 39; cf. arbitria (opp. judicia legitima), id. Rosc. Com. 5, 15: opera (opp. severitas judicis), id. Caecin. 2, 6: tutor, Dig. 23, 2, 61; 26, 7, 3: VACCA, i. e. an honorary offering (opp. to a sin-offering), Inscr. ap. Marin. Fratr. Arv. 32; 36; 41: ludi, i. e. given by the magistrates to the people, Suet. Aug. 32; cf. Paul. ex Fest. p. 102 Müll.: munus, a post of honor, Gell. 16, 13, 6: codicilli, honorary letters-palent, Cod. Theod. 6, 22; Cod. Just. 3, 24, 3: docere debitum est, delectare honorarium, permovere necessarium, is done out of respect for the audience, voluntarily, Cic. Opt. Gen. 1, 3: curatores honorarii, qui a praetore constituuntur, Ulp. Fragm. 12, 1; cf. § 3.
      2. B. Subst.: hŏnōrārĭum, ĭi, n. (sc. donum), a present made on being admitted to a post of honor, a douceur, fee, honorary (post-class.): decurionatus, Traj. ap. Plin. Ep. 10, 114: carae cognationis, Tert. Idol. 10; Dig. 11, 6, 1: in honorariis advocatorum ita versari judex debet, ut pro modo litis, etc., ib. 50, 13, 1; 26, 7, 8 al.
    2. II. In partic., in jurid. Lat., of or belonging to the prœtorian law, or law of custom (opp. to laws strictly defined by statutes): (jus) honorarium dicitur, quod ab honore praetoris venerat, Dig. 1, 2, 2, § 10; so, actio, ib. 30, 1, 28: obligatio, ib. 20, 1, 5: successor, ib. 46, 4, 13 fin. et saep.

    hŏnōrātē, adv., v. honoro, P. a. fin.

    hŏnōrātĭo, ōnis, f. [honoro], a mark of respect, honor (post-class.), Arn. 7, 221; Mart. Cap. 1, § 7; Paul. ex Fest. s. v. gradivus, p. 97 Müll.

    hŏnōrātus, a, um, Part. and P. a., from honoro.

    Hŏnōrĭădes, ae; -ĭānus, a, um; -ĭas, adis, v. Honorius.

    hŏnōrĭfĭcē, adv., v. honorificus fin.

    hŏnōrĭfĭcentĭa, ae, f. [honorificus], a doing of honor, honor (post-class.): imperialis, Symm. Ep. 6, 36; Vop. Aur. 25, 6; Ambros. de Abr. 2, 10, 69; id. de Jacob, 2, 2, 7.

    hŏnōrĭfĭco, āvi, ātum, 1, v. a. [honorificus], to do honor to, to honor (eccl. Lat.): regem magnum, Lact. 7, 24 fin.: Deum, id. Ira D. 23: Salvatorem, Aug. Ep. 119.

    hŏnōrĭfĭcus, a, um, adj. [honor + facio], that does honor, honorable (class.): numquam ab eo mentio de me nisi honorifica, Cic. Phil. 2, 15, 39: cum tu a me rebus amplissimis atque honorificentissimis ornatus esses, id. Fam. 5, 2, 1: orationem meam in te honorificam fuisse, id. ib. § 3: honorificentissima verba, id. Phil. 14, 11, 29: seria partitur (Domitius Marsus) in tria genera, honorificum, contumeliosum, medium, Quint. 6, 3, 108; cf. id. ib. § 6: si quid honorificum pagina blanda sonat, Mart. 10, 45, 2: P. Clodius in senatu sub honorificentissimo ministerii titulo M. Catonem a re publica relegavit, Vell. 2, 45, 4.
    Comp.: honorificentius est, Nep. Eum. 1, 5.
    Adv.: hŏnōrĭfĭcē, honorably, with honor or respect, honorably: aliquid de aliquo honorifice praedicare, Cic. Phil. 11, 13, 33: respondere alicui, id. ib. 7, 8, 23: consurgitur, id. Verr. 2, 4, 62, § 138: promittere (with large), Q. Cic. Petit. Cons. 11, 44: iratus, quodnihil in se honorifice neque publice neque privatum factum esset, that no honors had been shown him, Liv. 42, 1, 7.
    Comp.: ut nemini sit triumphus honorificentius quam mihi salus restitutioque perscripta, Cic. Pis. 15, 35: nec liberalius nec honorificentius se potuisse tractari, id. Fam. 13, 27, 2.
    Sup.: aliquem honorificentissime appellare, id. ib. 6, 6, 10: litterae tuae cum amantissime tum honorificentissime scriptae, id. Att. 14, 13, B, 2.

    hŏnōrĭger, ĕra, ĕrum, adj. [honorgero], that brings honor, honorable (late Lat.): nota virginitatis, Tert. Verg. Vell. 10.

    Hŏnōrīnus, i, m., i. q. Honor, the god of honor, Aug. Civ. Dei, 4, 21 dub. (al. Honor).

    * hŏnōrĭpĕta, ae. m. [honor-peto], striving for honors, ambitious, App. Dogm. Plat. 2, p. 20.

    Hŏnōrĭus, ĭi, m.,

    1. I. son of the emperor Theodosius I., and brother of Arcadius, the first emperor of the western Roman empire, Claud. Nupt. Hon. 118; Aur. Vict. Epit. 48 fin.
    2. II. Derivv.
      1. A. Hŏnōrĭānus, a, um, adj., of or belonging to the emperor Honorius, Honorian: thermae, Cod. Theod. 15, 1, 50.
      2. B. Hŏnōrĭădes, ae, m., a male descendant, son of the emperor Honorius, Claud. Nupt. Hon. et Mar. 341.
      3. C. Hŏnōrĭas, ădis, f., a female descendant, daughter of the emperor Honorius, Claud. Laud. Seren. 130.

    hŏnōro, āvi, ātum, 1, v. a. (depon.: Dionysius Platonem in litore occurrens honoratus est, Sol. 1, § 123; 2, § 26; Ampel. 2, 5) [honor], to clothe or adorn with honor; to honor, respect; to adorn, ornament, embellish, decorate (class.; cf. honeste): mortem ejus (Ser. Sulpicii) non monumento sed luctu publico esse honorandam putarem, Cic. Phil. 9, 3, 5: ornandi honorandique potestas, id. ib. 5, 17, 45 Orell. N. cr.: honorandus sum, quia tyrannum occidi (opp. puniendus), Quint. 3, 6, 74; cf. id. 7, 4, 41: Amphiaraüm sic honoravit fama Graeciae, Cic. Div. 1, 40, 88: virtutem, id. Phil. 9, 2, 4: aliquos sellis curulibus, toga praetexta, corona triumphali laureaque honorare, Liv. 10, 7, 9: populum congiariis, to honor, i. e. present, Vell. 2, 129, 3; cf: nisi in arena passi sunt se honorari, Dig. 3, 1, 1; 48, 10, 15: honoratus equestri statua, Vell. 2, 61, 3: Apollo lyram modo nato flore honorabat, adorned, Petr. 83: lato clavo vel equo publico similive honore honorari, Ulp. Fragm. 7, 1.
    Hence, hŏnō-rātus, a, um, P. a., honored, respected; honorable, respectable, distinguished.

    1. A. In gen. [class.): qui honorem sententiis, qui suffragiis adeptus est, is mihi et honestus et honoratus videtur, etc., Cic. Brut. 81, 281: satis honestam honoratamque imaginem fore, Liv. 36, 40, 9: beati, qui honorati sunt, videntur; miseri autem, qui sunt inglorii, Cic. Leg. 1, 11, 32: clari et honorati viri, id. de Sen. 7, 22: homo et princeps, id. Off. 1, 39, 138: honoratus et nobilis Thucydides, id. Or. 9, 32: Achilles, Hor. A. P. 120: cani, Ov. M. 8, 9: praefectura, Cic. Planc. 8, 19: amici, i. e. courtiers, Liv. 40, 54, 6: rus, granted as a mark of honor, Ov. M. 15, 617; cf. sedes, Tac. A. 2, 63.
      Comp.: Dionysius apud me honoratior fuit, quam apud Scipionem Panaetius, Cic. Att. 9, 12, 2: spes honoratioris militiae, Liv. 32, 23, 9.
      Sup.: genus pollens atque honoratissimum, Plaut. Capt. 2, 2, 28: honoratissimo loco lectus, Vell. 2, 76, 1: honoratissimae imaginis vir, Liv. 3, 58, 2: genus assensus, Tac. G. 11.
    2. B. In partic., honored by a public office, filling a post of honor, honorable, respectable (perh. not anteAug.): praetor, Ov. F. 1, 52: consul honoratus vir, id. P. 4, 5, 1: honoratior, Vell. 2, 54 fin.: familia honorata magis quam nobilis, Eutr. 7, 18: si quis forte honoratorum, decurionum, possessorum, etc., Cod. Th. 9, 27, 6; Lampr. Alex. Sev. 40; Inscr. Orell. 3540; 3971 al.; cf.: HONORATVS AD CVRAM KALENDARII, Inscr. Grut. 444, 5: honoratae comae, i. e. of a high magistrate, Ov. P. 2, 2, 92.
      1. 2. Act., conferring honor, = honorificus (very rare): senatus quam poterat honoratissimo decreto adlocutus eos mandat consulibus, Liv. 27, 10, 6.
        Hence, adv.: hŏnōrātē, with honor, honorably: quam illum et honorate nec secure continet? Vell. 2, 129, 4: quod filium honorate custodierant, Tac. H. 4, 63.
        Comp.: utrum contumeliosius expulerint, an revocaverint honoratius, Just. 5, 4, 13; Val. Max. 5, 1, 11.
        Sup.: aliquem honoratissime excipere, Val. Max. 2, 10, 2.

    hŏnōrus, a, um, adj. [honor, analog. with decorus from decor] (poet. and in postAug. prose).

    1. * I. Worthy of honor, honorable, Stat. Th. 5, 40.
    2. II. That confers honor, honorable: carmen, glorifying, Val. Fl. 4, 342: fama, Stat. Th. 2, 629: mors, id. ib. 4, 230: oratio, Tac. A. 1, 10 fin.: quae in Drusum patrem Germanici honora et magnifica Augustus fecisset, id. ib. 3, 5: honora de Germanico disserebat, id. ib. 4, 68.

    hŏnos, ōris, m., v. honor.

    hŏnus and hŏnustus, v. onus init.

    hoplītes, ae, m., = ὁπλίτης, a heavyarmed man, Plin. 35, 10, 36, § 71, v. Sillig. ad h. l.

    hoplŏmăchus, i, m., = ὁπλομάχος, a heavy-armed combatant, a sort of gladiator, Suet. Calig. 35; Mart. 8, 74, 1; Firm. Math. 8, 21; Inscr. Orell. 2566.

    1. hōra, ae (archaic gen. sing. horāï, Lucr. 1, 1016.
    In abl. plur. HORABVS, Inscr. Orell. 4601), f. [kindred with ὥρα; Zend yare, year; ayara, day; orig. for ϝοsara, from ϝέαρ, ver], (lit., a definite space of time, fixed by natural laws; hence, as in Greek).

    1. I. An hour.
      1. A. Lit. (among the Romans, of varying length, according to the time of year, from sunrise to sunset being reckoned as twelve hours; cf.: aetas, aevum, tempus, dies): aestiva, Mart. 12, 1, 4; cf.: viginti milia passuum horis quinque duntaxat aestivis conficienda sunt, Veg. Mil. 1, 9: horam amplius jam in demoliendo signo moliebantur, Cic. Verr. 2, 4, 43, § 95: īdem eadem possunt horam durare probantes? Hor. Ep. 1, 1, 82: ternas epistolas in hora dare, Cic. Fam. 15, 16, 1: in hora saepe ducentos versus dictabat, Hor. S. 1, 4, 9: horas tres dicere, Cic. Att. 4, 2, 4: primum dormiit ad horas tres, id. ib. 10, 13, 1: quatuor horarum spatio antecedens, Caes. B. C. 3, 79 fin.: quatuor aut plures aulaea premuntur in horas, Hor. Ep. 2, 1, 189: non amplius quam septem horas dormiebat, Suet. Aug. 78: haec (cogitatio) paucis admodum horis magnas etiam causas complectitur, Quint. 10, 6, 1: paucissimarum horarum consulatus, Plin. 7, 53, 54, § 181: hora quota est? what o’clock is it? Hor. S. 2, 6, 44: nuntiare horas, to tell the time of day, Juv. 10, 216; cf.: cum a puero quaesisset horas, Plin. 7, 53, 54, § 182; Suet. Dom. 16: si te grata quies et primam somnus in horam Delectat, Hor. Ep. 1, 17, 6: hora secunda postridie, Cic. Quint. 6, 25: quartā vix demum exponimur horā, Hor. S. 1, 5, 23: cum ad te quinta fere hora venissem, Cic. Pis. 6, 13: ea res acta est, cum hora sexta vix Pompeius perorasset, usque ad horam octavam, id. Q. Fr. 2, 3, 2: hora fere nona, id. ib.: hora diei decima fere, id. Phil. 2, 31, 77: hora fere undecima aut non multo secus, id. Mil. 10, 29: prima salutantes atque altera continet hora; Exercet raucos tertia causidicos: In quintam varios extendit Roma labores: Sexta quies lassis, septima finis erit, etc., Mart. 4, 8: post horam primam noctis. … decem horis nocturnis, Cic. Rosc. Am. 7, 19: prima noctis, Suet. Aug. 76: tribus nocturnis, id. Calig. 50: id quidem in horam diei quintam vel octavam spectare maluerint, i. e., towards that part of the heavens where the sun is at the fifth or eighth hour, Plin. 17, 11, 16, § 84; 6, 32, 37, § 202: hic tu fortasse eris diligens, ne quam ego horam de meis legitimis horis remittam, of the hours allowed to an orator, Cic. Verr. 2, 1, 9, § 25: hora partūs, the hour of one’s birth, natal hour, Suet. Aug. 94: hora natalis, Hor. C. 2, 17, 19: mortis, Suet. Dom. 14: cenae, id. Claud. 8: pugnae, id. Aug. 16: somni, id. Dom. 21 et saep.: ad horam venire, at the hour, punctually, Sen. Q. N. 2, 16: clavum mutare in horas, every hour, hourly, Hor. S. 2, 7, 10; id. C. 2, 13, 14; id. A. P. 160; Plin. Ep. 3, 17, 3.
        1. 2. Prov.
          1. a. In horam vivere, to care only for the passing hour, to live from hand to mouth, Cic. Phil. 5, 9, 25.
          2. b. Omnium horarum homo (amicus, etc.), ready, active, well disposed at all times, Quint. 6, 3, 110 Spald.; Suet. Tib. 42 (for which: C. Publicium solitum dicere, P. Mummium cuivis tempori hominem esse, Cic. de Or. 2, 67, 271).
      2. B. Transf., in plur.: hōrae, ārum, a horologe, dial, clock: cum machinatione quadam moveri aliquid videmus, ut sphaeram, ut horas, Cic. N. D. 2, 38, 97; Petr. 71; cf.: videt oscitantem judicem, mittentem ad horas, to look at the clock, Cic. Brut. 54, 200.
    2. II. Poet., in gen., time, time of year, season: tu quamcumque deus tibi fortunaverit horam, Grata sume manu, Hor. Ep. 1, 11, 22: et mihi forsan, tibi quod negarit, Porriget hora, id. C. 2, 16, 31: neu fluitem dubiae spe pendulus horae, id. Ep. 1, 18, 110: qui recte vivendi prorogat horam, id. ib. 1, 2, 41: extremo veniet mollior hora die, Prop. 2, 28 (3, 24), 16: numquam te crastina fallet Hora, Verg. G. 1, 426: sub verni temporis horam, Hor. A. P. 302; so of spring: genitalis anni, Plin. 9, 35, 54, § 107: flagrantis atrox hora Caniculae, Hor. C. 3, 13, 9: (hae latebrae) Incolumem tibi me praestant Septembribus horis, id. Ep. 1, 16, 16: arbor ipsa omnibus horis pomifera est, at all seasons, all the year round, Plin. 12, 3, 7, § 15.
    3. III. Personified: Hōrae, ārum, f., like the Gr. Ὧραι, the Hours, daughters of Jupiter and Themis, goddesses that presided over the changes of the seasons and kept watch at the gates of heaven, Ov. M. 2, 26; 118; Val. Fl. 4, 92; Stat. Th. 3, 410; Ov. F. 1, 125; 5, 217; Hyg. Fab. 183.

    2. Hō̆ra, ae, f. [perh. an old form for hĕra, lady], the wife of Quirinus (Romulus), who was worshipped as a goddess (called, before her death, Hersilia, Ov. M. 14, 830): Quirine pater, veneror, Horamque Quirini, Enn. ap. Non. 120, 2 (Ann. v. 121 Vahl.): Hora Quirini, Gell. 13, 22, 2; cf.: pariter cum corpore nomen Mutat Horamque vocat, Ov. M. 14, 851.

    hōraeus, a, um, adj., = ὡραῖος (sc. τάριχος), salted in season: scomber, pickled mackerel, Plaut. Capt. 4, 2, 71.

    hōrālis, e, adj. [hora], of or belonging to an hour (late Lat.): spatium, i. e., of an hour, Venant. Vit. S. Mart. 4, 364.

    hōrārĭum, ĭi, n. [hora], a dial, clock (late Lat.), Censorin. de Die Nat. 23 med.

    A maximum of 100 entries are shown.