Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

hostĭa (also fostia), ae, f. [2. hostio, acc. to Paul. ex Fest. p. 102 Müll.], an animal sacrificed, a victim, sacrifice (cf.: victima).

  1. I. Lit.: cum Trebatius doceat, hostiarum genera esse duo, unum in quo voluntas dei per exta disquiritur, alterum, in quo sola anima deo sacratur, unde etiam haruspices animales has hostias vocant, Macr. S. 3, 5, 1: illud ex institutis pontificum et haruspicum non mutandum est, quibus hostiis immolandum cuique deo, Cic. Leg. 2, 12, 29: ea prodigia partim majoribus hostiis partim lactentibus procurarentur, Liv. 22, 1, 15: majoribus hostiis rem divinam facere, id. 31, 5, 3: Veneri immolare hostiam, Plaut. Poen. 2, 2: hostiis propitiare Venerem, id. ib. 4, 2, 25; cf. v. 27: Pseudole, arcesse hostias, Victimas, lanios, ut ego huic sacrificem summo Jovi, id. Ps. 1, 3, 93: hostias immolare, Cic. Div. 1, 42, 93: hostias ad sacrificium praeberehostias redimere (used interchangeably with victimae), id. Inv. 2, 31, 96 sq.: hostiae omnibus locis immolabantur, Hirt. B. G. 8, 51, 3: C. Mario per hostias dis supplicanti, Sall. J. 63, 1: nondum cum sanguine sacro Hostia caelestes pacificasset heros, Cat. 68, 76: ad scelus perficiendum caesis hostiis (shortly before: nocturna sacrificia), Cic. Clu. 68, 194: mactata hostia, Hor. C. 1, 19, 16: non sumptuosa blandior hostia Mollivit aversos Penates Farre pio et saliente mica, id. ib. 3, 23, 18: quadraginta hostiis sacrificare, Liv. 41, 19, 2: hostiis piare prodigia, Tac. H. 5, 13: si primis hostiis litatum non est, Gell. 4, 6, 6: ruminalis, Plin. 8, 51, 77, § 206: maximam hostiam ovilli pecoris appellabant, non ab amplitudine corporis sed ab animo placidiore, Paul. ex Fest. p. 126 Müll.: (Galli) humanis hostiis aras ac templa funestant, Cic. Font. 10, 21 (for which: Galli pro victimis homines immolant, Caes. B. G. 6, 16, 2); cf.: humanis hostiis litare, Tac. G. 9: humana, Plin. 8, 22, 34, § 82.
    Collect., Verg. A. 1, 334.
  2. II. Transf., Hostia, a group of stars belonging to the constellation Centaurus, Hyg. Astr. 3, 37.

* hostĭātus, a, um, adj. [hostia], provided with victims: candidatas venire hostiatasque, Plaut. Rud. 1, 5, 12.

hosticapas, hostium captor, Paul. ex Fest. p. 102 Müll. [hostis-capio; the final s is archaic, as in PARICIDAS for parricida].

hostĭcus, a, um, adj. [hostis].

  1. I. Of or belonging to an enemy, hostile (mostly poet. and in post-Aug. prose; not in Cic. or Cæs.): ager, Liv. 44, 13: tellus, Ov. P. 1, 3, 65: moenia, Hor. C. 3, 2, 6: vindemia, Ov. F. 4, 893: manus, Plaut. Capt. 2, 1, 49; 2, 2, 61: ensis, Hor. S. 1, 9, 31: incursiones, Col. praef. § 19: tumultus, Flor. 3, 10, 17.
    In neutr. as subst.: hostĭcum, i, the enemy’s territory: castra in hostico incuriose posita, Liv. 8, 38, 2: raptae ex hostico messes, Plin. Pan. 29, 3: transire in hosticum, Eum. Pan. ad Constant. 13; also enmity: hosticum spirare, Tert. Mag. 35.
  2. II. Of or belonging to a stranger, strange, foreign: hosticum hoc mihi domiciliumst, Athenis domus est, Plaut. Mil. 2, 5, 40.

* hostĭfer, ĕra, ĕrum, adj. [hostis-fero], hostile: quisquam, Manil. 1, 420 dub.

hostĭfĭcē, adv., v. hostificus fin.

hostĭfĭcus, a, um, adj. [hostis-facio], that deals in a hostile manner, hostile (anteclass.): o dirum hostificumque diem! Att. ap. Non. 485, 24 (Fragm. Trag. v. 80 Rib.): bellum, Cic. Dom. 23, 60.
* Adv.: hostĭ-fĭcē, in a hostile manner, Att. ap. Non. 224, 11 (Fragm. Trag. v. 82 Rib.).

Hostĭlīna, ae, f. [hostio = aequo], a goddess that promotes the growth of corn in equal ears, Aug. Civ. Dei, 3, 8.

hostīlis, e, adj. [hostis].

  1. I. Of or belonging to an enemy, hostile.
    1. A. In gen. (class.): amator simili’st oppidi hostilis, Plaut. Truc. 1, 2, 68: terra, Cic. Inv. 1, 55, 108: manus, id. Tusc. 1, 35, 85: naves, Hor. Epod. 9, 19: domus, id. ib. 5, 53: aratrum, id. C. 1, 16, 21: manus, Plaut. Capt. 2, 2, 61: cadavera, Sall. C. 61, 8: vis, Plaut. Capt. 2, 2, 52: condictiones pactionesque (with bellicae), Cic. Off. 3, 29, 108: minae, Tac. A. 13, 57: metus, of the enemy, Sall. J. 41, 2: spolia, Liv. 29, 35, 5; Suet. Ner. 38: terra, Liv. 44, 3, 8: clamor, id. 1, 29, 2: turmae, id. 9, 22, 9: murmur, Tac. H. 2, 42: audacia, id. A. 14, 23: solum, id. ib. 11, 16; 11, 20: nationes, id. ib. 11, 23.
      As subst.: hostīle, is, n., hostile country, the enemy’s land or soil: prior Parthus apud Gaium in nostra ripa, posterior hic apud regem in hostili (sc. solo) epulatus est, Vell. 2, 101 fin.
    2. B. In partic., in divining: hostilis pars (opp. pars familiaris), the part of the entrails that related to the enemy, Luc. 1, 622.
  2. II. That is usual with an enemy, hostile (class.): hominis hostilem in modum seditiosi imago, Cic. Rab. Perd. 9, 24; cf.: hostilem in modum vexare, id. Prov. Cons. 3, 5: in hunc hostili odio est, id. Clu. 5, 12: spiritus, Tac. H. 4, 57: ne quid ab se hostile timeret, Sall. J. 88, 5: caedem, fugam aliaque hostilia portendant, id. ib. 3, 2: legati retulerunt, omnia hostilia esse, Liv. 21, 16, 1: multa hostilia audere, Tac. H. 4, 15: facere, Sall. J. 107, 2: loqui, Tac. H. 2, 66: invicem coeptare, id. ib. 3, 70: induere adversus aliquem, id. A. 12, 40: apibus inimica est nebula: aranei quoque vel maxime hostiles, Plin. 11, 19, 21, § 65.
    Hence, adv.: hostī-lĭter, like an enemy, in a hostile manner, hostilely: quid ille fecit hostiliter, Cic. Phil. 5, 9, 25; Sall. J. 20, 4; Liv. 2, 14, 2; 9, 38, 1; Tac. H. 2, 85; Suet. Caes. 54; Ov. M. 11, 372; 14, 68.

hostīlĭtas, ātis, f. [hostilis], enmity, hostility, Cassiod. Var. 4, 50.

hostīlĭter, adv., v. hostilis fin.

Hostīlĭus, a,

  1. I. name of a Roman gens.
      1. 1. Hostus Hostilius, who fought victoriously against the Sabines, Liv. 1, 12.
      2. 2. His grandson, Tullus Hostilius, the third king of Rome, Liv. 1, 22 sqq.; Cic. N. D. 2, 3, 9.
      3. 3. L. Hostilius Tubulus, prœtor in A. U. C. 611, a rude person, Lucil. ap. Cic. N. D. 1, 23, 63.
  2. II. Deriv. Hostīlĭus, a, um, adj., of or belonging to a Hostilius, Hostilian: Curia, built by king Tullus Hostilius, Liv. 1, 22; 30; Varr. L. L. 5, § 155 Müll.: Hostiliis Laribus immolabant, quod ab his hostes arceri putabant (perhaps named after Hostus Hostilius), Paul. ex Fest. p. 102 Müll.: lex, Just. Inst. 4, 10.

hostīmentum, i, n. [1. hostio], a recompense, requital: hostimentum beneficii pensatio, Paul. ex Fest. p. 102 Müll.; cf.: hostimentum est aequamentum, Non. 3, 26 (ante-class.): audi atque auditis hostimentum adjungito, Enn. ap. Fest. p. 270 Müll. (Trag. v. 154 Vahl.): par pari datum hostimentum’st, opera pro pecunia, Plaut. As. 1, 3, 20: beneficiis hostimentum peperisti grave, Att. ap. Non. 315, 19; Serv. Verg. A. 2, 156.

1. hostio, īre, v. a., to make even, return like for like, to recompense, requite: hostire (ab antiquis) ponebatur pro aequare. Fest. s. v. status dies, p. 314 Müll.; ib. s. v. redhostire, p. 270 (ante-class.): nisi coërceo Protervitatem atque hostio ferociam, Pac. ap. Fest. s. v. redhostire, p. 270; and ap. Non. 121, 16 (Trag. Rel. v. 346 Rib.): quin promitto hostire contra, ut merueris, Plaut. As. 2, 2, 110.

2. hostio, īre, v. a., to strike: hostia dicta est ab eo, quod est hostire ferire, Paul. ex Fest. p. 102 Müll. (ante-class.): quae mea comminus machaera atque hasta hostibit e manu, Enn. ap. Fest. s. v. redhostire, p. 270 Müll. (Trag. v. 212 Vahl.).

hostis (also fos-), is, comm. [Sanscr. root ghas-, to eat, consume, destroy; Germ. Gast; cf. also hasta],

  1. I. a stranger, foreigner; afterwards transf., an enemy (cf.: adversarius, inimicus, perduellis): equidem etiam illud animadverto, quod qui proprio nomine perduellis esset, is hostis vocaretur, lenitate verbi rei tristitiam mitigatam. Hostis enim apud majores nostros is dicebatur, quem nunc peregrinum dicimusquamquam id nomen durius effecit jam vetustas: a peregrino enim recessit et proprie in eo qui arma contra ferret remansit, Cic. Off. 1, 12, 37; cf. Varr. L. L. 5, § 3 Müll.: hostis apud antiquos peregrinus dicebatur, et qui nunc hostis perduellio, Paul. ex Fest. p. 102 P.
  2. II. An enemy in arms or of one’s country (opp. inimicus, a private enemy, or one who is inimically disposed).
    1. A. Lit.: qui (Pompeius) saepius cum hoste conflixit quam quisquam cum inimico concertavit, Cic. de Imp. Pomp. 10, 28; cf.: omnes nos statuit ille quidem non inimicos sed hostes, id. Phil. 11, 1, 3; opp. inimicus, Curt. 7, 10 (v. also the foll.): debent oratori sic esse adversariorum nota consilia, ut hostium imperatori, Quint. 12, 1, 35: legiones hostium, Plaut. Am. prol. 136: hostes nefarios prostravit, Cic. Phil. 14, 10, 27: (bellum) compellere intra hostium moenia, id. Rep. 1, 1: vita ex hostium telis servata, id. ib. 1, 3: adventus hostium, id. ib. 2, 3: ut eam (probitatem) vel in eis quos numquam vidimus, vel, quod majus est, in hoste etiam diligamus, id. Lael. 9, 29: hostem rapinis prohibere, Caes. B. G. 1, 15, 4: quando hostis alienigena terrae Italiae bellum intulisset, Liv. 29, 10, 5: servit Hispanae vetus hostis orae Cantaber sera domitus catena, Hor. C. 3, 8, 21: terra marique victus hostis, id. Epod. 9, 27 et saep.: inimicis quoque et hostibus ea indigna videri, Cic. Inv. 1, 54, 105; cf.: inimicus, hostis esset, tanta contumelia accepta, id. Verr. 2, 2, 24, § 58: sibi inimicus atque hostis, id. Fin. 5, 10, 29: horum omnium communis hostis praedoque, id. Verr. 2, 2, 6, § 17: tam dis hominibusque hostis, id. Phil. 2, 26, 64; id. Att. 15, 21, 1: Cn. Pompeius auctor et dux mei reditus, illius (Clodii) hostis, id. Mil. 15, 39: acer Bupalo hostis (Hipponax), Hor. Epod. 6, 14: fas est et ab hoste doceri, Ov. M. 4, 428: di meliora piis erroremque hostibus illum! Verg. G. 3, 513; cf. Ov. H. 16, 219; id. Am. 2, 10, 16; id. F. 3, 494; id. P. 4, 6, 35: quam (aquam) hostis hosti commodat, Plaut. Rud. 2, 4, 21.
      In fem.: hostis est uxor, invita quae ad virum nuptum datur, Plaut. Stich. 1, 2, 83: nupta meretrici hostis est, Ter. Hec. 5, 2, 23: ut, quo die captam hostem vidisset, eodem matrimonio junctam acciperet, Liv. 30, 14, 2: cum certa videbitur hostis, Ov. A. A. 2, 461; id. H. 6, 82; Prop. 1, 4, 18: ille uxorem, tu hostem luges, Curt. 4, 11, 4.
    2. B. Transf., of animals or things (poet. and in post-Aug. prose): qualem ministrum fulminis alitem … in ovilia Demisit hostem vividus impetus, Hor. C. 4, 4, 10; Ov. F. 1, 359: rhinoceros genitus hostis elephanto, Plin. 8, 20, 29, § 71.
      Of a chessman: unus cum gemino calculus hoste perit, Ov. A. A. 3, 358: fac, pereat vitreo miles ab hoste tuus, id. ib. 2, 208: rerum ipsa natura non parens sed noverca fuerit, si facultatem dicendi sociam scelerum, adversam innocentiae, hostem veritatis invenit, Quint. 12, 1, 2: illa vero vitiosissima, quae jam humanitas vocatur, studiorum perniciosissima hostis, id. 2, 2, 10
      1. 2. Of an adversary in a suit, in a parody of the law of the Twelve Tables: si status condictus cum hoste intercedit dies, Plaut. Curc. 1, 1, 5; cf. also Gell. 16, 4, 4.

Hostĭus, a, name of a Roman gens, Sall. H. 4, p. 228 Gerl. Min. (Dietsch, 4, 27; Hostilius); Sen. Q. N. 1, 16 al.