Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

jānŭa, ae, f. [Janus, i. e. ianus, from i, ire; cf. Sanscr. yāna, itio, incessus, from yā, ire], a door, house-door.

  1. I. Lit.: principem in sacrificando Janum esse voluerunt, quod ab eundo nomen est ductum: ex quo transitiones perviae, jani; foresque in liminibus profanarum aedium januae nominantur, Cic. N. D. 2, 27, 67: claudere, id. Verr. 2, 1, 26, § 66: januam occludere, Plaut. Aul. 1, 2, 11: pultare, id. Poen. 3, 4, 30: ante ostium et januam, id. Pers. 5, 1, 6: indiligenter observare, id. As. 2, 2, 7: reserare, Ov. H. 4, 141: frangere, Hor. S. 1, 2, 128.
    The dog was commonly chained there; hence, janua mordax, Plaut. Truc. 2, 4, 1; cf. id. Most. 3, 2, 126 sq.
    1. B. Transf., an entrance of any sort: inferni janua regis, Verg. A. 6, 106; cf.: atri janua Ditis, id. ib. 6, 127: mortis, Sil. 11, 187: leti, Val. Fl. 4, 23: cum eam urbem sibi Mithridates Asiae januam fore putasset, the key of Asia, Cic. Mur. 15, 33: hic locus est gemini janua vasta maris, Ov. Tr. 1, 10, 32.
  2. II. Trop., an entrance, approach: qua nolui janua sum ingressus in causam, Cic. Planc. 3, 8: facillime vos ad ea, quae cupitis, perventuros, ab hoc aditu januaque patefacta, id. de Or. 1, 47, 204: illa januam Famae patefecit, Plin. Ep. 1, 18, 4; Val. Fl. 4, 231: vultus ac frons, quae est animi janua, Q. Cic. Pet. Cons. 11, 44: ego sum ostium, Vulg. Johan. 10, 2.

Jānŭal, ālis, n.: libi genus, quod Jano tantummodo libatur, Paul. ex Fest. p. 104 Müll.

Jānŭālis, e, adj. [Janus], of or belonging to Janus: versus Januales (al. Janulii), Paul. ex Fest. s. v. axamenta: Janualis porta dicta ab Jano: et ideo ibi positum Jani signum, et jus institutum a Numa Pompilio, ut scribit in annalibus L. Piso, ut sit clausa semper, nisi cum bellum sit, Varr. L. L. 5, § 165; cf. Ov. F. 1, 127; Macr. S. 1, 9.

Jānŭārĭus, a, um, adj. [Janus], of or belonging to Janus.
Esp.,

  1. A. Januarius mensis, the month of January: auctio constituta in mensem Januarium, Cic. Agr. 1, 2, 4: Januario mense cura ut Romae sis, id. Att. 1, 2, 2.
    Also, subst.: Jānŭārĭus, i, m. (sc. mensis), January: a. d. VII. Idus Januarii, Caes. B. C. 1, 5; Hirt. B. G. 8, 2.
  2. B. Kalendae Januariae, the first day of January. This was a festival on which the Romans presented their good wishes to each other It was also regarded as a fortunate day on which to begin any undertaking, Cic. Agr. 1, 8, 26; 2, 3, 6; 2, 3, 8; Ov. F. 1, 64; Col. 11, 2: Nonae Januariae, Caes. B. C. 3, 6; Plin. 8, 45, 70, § 177.