No entries found. Showing closest matches:
īlĭco (less correctly illĭco, Ritschl ad Plaut. Trin. 3, 1, 7), adv. [in-loco], in that very place, on the spot, there.
- I. Lit. (anteclass.): his persuadent, ut ilico manerent: pars ilico manent, Cass. Hem. ap. Non. 325, 10: manete ilico, Caecil. ib. 12; Naev. ib. 7: ilico habitato, Att. ib.: otiose nunc jam ilico hic consiste, Ter. Ad. 2, 1, 2 Don.: sta ilico, id. Phorm. 1, 4, 18.
- II. Transf.
- * A. Ilico illo, to that place, thither, Non. 325, 5; Turp. ap. Non. l. l. (Com. Fragm. v. 105 Rib.).
- B. Of time, Engl. on the spot, i. e. instantly, immediately, directly (class.; syn.: extemplo, repente, protinus, statim, continuo): regrediendum est ilico, Pac. ap. Non. 325, 2: ilico ante ostium hic erimus, Caecil. ib. 3: haec ubi legati pertulere, Amphitruo e castris ilico Producit omnem exercitum, Plaut. Am. 1, 1, 61; cf. id. Stich. 4, 1, 51; id. Cas. 4, 4, 6: simul atque increpuit suspicio tumultus, artes ilico nostrae conticescunt, Cic. Mur. 10, 22 fin.: sequitur ilico, id. Fat. 12, 28: ilicone ad praetorem ire convenit? id. Quint. 15, 48.
ille (old orthog., olle), a, ud (ollus, a, um, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 42 Müll.; Verg. A. 5, 197; in dramat. poets often ĭlle, v. Corss. Ausspr. II. p. 624), gen. illī̆us (usu. illĭus in epic and lyric poets; Cic. de Or. 3, 47, 183; illīus in the time of Quint; cf. Ritschl, Opusc. 2, 683 sqq.; 696; gen. sing. m. illi, Cato ap. Prisc. p. 694; dat. sing. f. olli, Verg. A. 1, 254; Cato, R. R. 153 and 154; abl. plur. ‡ ab oloes = ab illis, Paul. ex Fest. p. 19 Müll.); pron. demonstr. [Etym. dub., v. Corss. Beitr. p. 301], points (opp. hic) to something more remote, or which is regarded as more remote, and, in contrast with hic and iste, to something near or connected with a third person, that; he, she, it (absol.).
- I. In gen.
- (α) With substantives: ille vir haud magna cum re sed plenus fidei, Enn. ap. Cic. de Sen. 1, 1 (Ann. v. 342 Vahl.): si quid vos per laborem recte feceritis, labor ille a vobis cito recedet … nequiter factum illud apud vos semper manebit, Cato ap. Gell. 16, 1 fin.: sol me ille admonuit, that sun, Cic. de Or. 3, 55, 209: in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere, id. Rep. 1, 1: cum omnis arrogantia odiosa est, tum illa ingenii atque eloquentiae multo molestissima, id. Div. in Caecil. 11, 36: in illa vita, id. ib. 1, 3: illum Aurora nitentem Luciferum portet, Tib. 1, 3, 93.
- (β) Absol.: illos bono genere gnatos, Cato ap. Gell. 10, 3, 17: ergo ille, cives qui id cogit, etc., Cic. Rep. 1, 2: tum ille, Non sum, inquit, nescius, etc., id. de Or. 1, 11, 45; cf. id. Rep. 1, 9; 1, 10: illum ab Alexandrea discessisse nemo nuntiat, id. Att. 11, 17, 3; cf.: de illius Alexandrea discessu nihil adhuc rumoris, id. ib. 11, 18, 1: ne illi sanguinem nostrum largiantur, Sall. C. 52, 12.
In neutr. with gen.: Galba erat negligentior, quam conveniret principi electo atque illud aetatis, Suet. Galb. 14: illud horae, id. Ner. 26.
- B. With other pronouns: itaque cum primum audivi, ego ille ipse factus sum: scis quem dicam, Cic. Fam. 2, 9, 1; cf.: qui cum illis una ipsum illum Carneadem diligenter audierat, id. de Or. 1, 11, 45: ille quoque ipse confessus est, Cels. 1, 3: huic illi legato, Cic. Fl. 22, 52: hunc illum fatis Portendi generum, Verg. A. 7, 255; cf.: hic est enim ille vultus semper idem quem, etc., Cic. Tusc. 3, 15, 31: hic est ille status quantitatis, Quint. 7, 4, 15: est idem ille tyrannus deterrimum genus, Cic. Rep. 1, 42: eandem illam (sphaeram), id. ib. 1, 14: cum et idem qui consuerunt et idem illud alii desiderent, id. Off. 2, 15 fin.: illum reliquit alterum apud matrem domi, Plaut. Men. prol. 26.
- C. Opp. to hic, to indicate that object which is the more remote, either as regards the position of the word denoting it, or as it is conceived of by the writer; v. hic, I. D.
- D. Pleon., referring back to a subject or object already mentioned in the same sentence: sic oculos, sic ille manus, sic ora ferebat, Verg. A. 3, 490; cf. Cic. de Or. 1, 20, 91: non ille timidus perire, etc., Hor. C. 4, 9, 51; id. S. 2, 3, 204: Parmenides, Xenophanes, minus bonis quamquam versibus, sed tamen illi versibus increpant, etc., Cic. Ac. 2, 23, 74.
- II. In partic.
- A. Pregn., that, to indicate some well-known or celebrated object, equivalent to the ancient, the wellknown, the famous: si Antipater ille Sidonius, quem tu probe, Catule, meministi, Cic. de Or. 3, 50, 194: Xenophon, Socraticus ille, id. ib. 2, 14, 58: auditor Panaetii illius, id. ib. 1, 11, 45: a qua (gratia) te flecti non magis potuisse demonstras, quam Herculem Xenophontium illum a voluptate, id. Fam. 5, 12, 3: ut ex eodem Ponto Medea illa quondam profugisse dicitur, id. de Imp. Pomp. 9, 22: magno illi Alexandro simillimus, Vell. 2, 41: honestum illud Solonis est, Cic. de Sen. 14, 50: illa verba, Quint. 10, 7, 2: velocitas, id. ib. 8.
- B. Particular phrases.
- a. Hic … ille, this … that, the one … the other, of single objects in opp. to the whole: non dicam illinc hoc signum ablatum esse et illud; hoc dico, nullum te Aspendi signum, Verres, reliquisse, Cic. Verr. 2, 1, 20, § 53.
- b. Ille aut or et ille, that or that, such and such: quaesisse, num ille aut ille defensurus esset, Cic. Rosc. Am. 21, 59: commendo vobis illum et illum, Suet. Caes. 41.
- c. Ille quidem … sed (autem, etc.), certainly, to be sure, indeed, etc., … but still: philosophi quidam, minime mali illi quidem, sed, etc., Cic. Off. 3, 9, 39: ludo autem et joco uti illo quidem licet, sed, etc., id. ib. 1, 29, 103: Q. Mucius enucleate ille quidem et polite, ut solebat, nequaquam autem, etc., id. Brut. 30, 115: alter bellum comparat, non injustum ille quidem, suis tamen civibus exitiabile, id. Att. 10, 4, 3: sequi illud quidem, verum, etc., id. Fat. 18, 41.
- d. Ex illo, from that time, since then (poet. and very rare): ex illo fluere et retro sublapsa referri Spes Danaūm, Verg. A. 2, 169 (for which in full: tempore jam ex illo casus mihi cognitus urbis Trojanae, id. ib. 1, 623): solis ex illo vivit in antris, Ov. M. 3, 394: scilicet ex illo Junonia permanet ira, id. H. 14, 85.
Hence, advv.
- 1. illā (sc. viā = ab hac parte), in that way, in that direction, there (very rare): nunc ego me illa per posticum ad congerrones conferam, Plaut. Most. 3, 3, 27; id. Mil. 2, 3, 17: hac vel illa cadit, Plin. Ep. 2, 17, 18: ac ne pervium illa Germanicis exercitibus foret, obsaepserat, Tac. H. 3, 8; 5, 18; id. A. 2, 17: ipsum quin etiam Oceanum illa tentavimus, id. G. 34: forte revertebar festis vestalibus illa, qua, etc., Ov. F. 6, 395 Merk. (vulg. illac).
- 2. illō (sc. loco), to that place, thither (class.).
- A. Lit., with verbs of motion, = illuc: principio ut illo advenimus, ubi primum terram tetigimus, Plaut. Am. 1, 1, 48: neque enim temere praeter mercatores illo adit quisquam, Caes. B. G. 4, 20, 3: nam illo non saxum, non materies advecta est, Cic. Verr. 2, 1, 56, § 147; Sen. Q. N. 4, 2, 28; Plin. 18, 33, 76, § 328: To. Vin’ huc vocem? Do. Ego illo accessero, Plaut. Pers. 4, 4, 26: positiones huc aut illo versae, Sen. Q. N. 2, 11, 1.
- B. Transf.
- a. To that end, thereto: haec omnia Caesar eodem illo pertinere arbitrabatur, ut, etc., to that very purpose, Caes. B. G. 4, 11, 4: spectat, Dig. 47, 10, 7.
- b. Post-class. for ibi, there, Dig. 48, 5, 23.
- 3. illim, adv., an early form (cf.: istim, exim) for illinc (i. e. illim-ce), from that place, thence (ante-class. and a few times in Cic.): sarculum hinc illo profectus illim redisti rutrum, Pompon. ap. Non. 18, 21 (Fragm. Com. v. 90 Rib.); Plaut. Poen. 5, 2, 98; Ter. Hec. 3, 1, 17; Lucr. 3, 879: illim equidem Gnaeum profectum puto, Cic. Att. 9, 14, 2 (al. illinc): quid illim afferatur, id. ib. 7, 13, b, 7 (al. illinc); id. ib. 11, 17, 3: omnem se amorem abjecisse illim atque in hanc transfudisse, i. e. from her, id. Phil. 2, 31, 77; id. Harusp. Resp. 20, 42.
2. illex or illix (inl-), ĭcis, adj. [illicio], alluring, enticing, seductive (ante- and post-class.).
- I. Adj.: oculi, App. Mag. p. 323: ars, Prud. adv. Symm. 2, 6: halitus, id. Psych. 328.
More freq.,
- II. Subst. com.
- A. A decoy, lure: aedis nobis area’st, auceps sum ego, Esca’st meretrix, lectus illex est, amatores aves, Plaut. As. 1, 3, 67.
- B. Transf., a seducer, a seductress: malae rei tantae fuimus illices, Plaut. Poen. 3, 4, 35: illex animi Venus, App. Mag. p. 295.
illi, adv., v. 2. illic init.
illībābĭlis (inl-), e, adj. [in-libo], incapable of diminution: sapientia, Lact. 2, 7, 33.
illībātus (inl-), a, um, adj. [in-libo], undiminished, unimpaired, uninjured, unharmed (not freq. till after the Aug. per.): veteres illibataeque divitiae, * Cic. Sest. 43, 93: vires, Liv. 42, 30, 6: robur, Col. 12, 1, 1: imperium, Liv. 3, 61, 5: magnitudo, Vell. 2, 48: gloria, Tac. A. 2, 46: libertas, Just. 28, 4: quae (with integra), Plin. Pan. 25, 1: versus, complete, unabridged, Diom. p. 497 P.: potestas, Rescript. ap. Just. Inst. 1, 8, 2: foedera prisci tori, unviolated, Luc. 2, 342: virginitas, Val. Max. 6, 1, 4.
illībĕrālis (inl-), e, adj. [in-liberalis],
- I. unworthy of a freeman, ignoble, ungenerous, sordid, mean, disobliging (class.; mostly of things): illiberales et sordidi quaestus mercenariorum omnium, quorum operae, non quorum artes emuntur, Cic. Off. 1, 42, 150: labor, id. Fin. 1, 1, 3: facinus, Ter. Ad. 3, 4, 3: duplex omnino est jocandi genus, unum illiberale, petulans, flagitiosum, obscenum: alterum elegans, urbanum, ingeniosum, facetum, Cic. Off. 1, 29, 104: res ad cognoscendum non illiberalis, id. de Or. 1, 32, 146: mens, Quint. 1, 3, 14: cibus (raphanus), Plin. 19, 5, 26, § 79: servom haud illiberalem praebes te, Ter. And. 5, 5, 5: non te in me illiberalem putabit, disobliging, Cic. Fam. 13, 1, 5.
- II. Niggardly, grasping: paulatim illiberali adiectione ad centum talenta perductus, Liv. 38, 14, 14.
Adv.: illībĕrālĭter, ignobly, ungenerously, meanly: factum a vobis (with duriter immisericorditerque), Ter. Ad. 4, 5, 30: me audiatis ut unum e togatis, patris diligentia non illiberaliter institutum, Cic. Rep. 1, 22; id. Att. 16, 3, 2: aliquid aestimare valde illiberaliter, i. e. meanly, stingily, id. ib. 4, 2, 5.
illībĕrālĭtas (inl-), ātis, f. [illiberalis], conduct unworthy of a freeman, ignoble or ungenerous behavior, meanness, stinginess (very rare): habenda est ratio rei familiaris, sed ita, ut illiberalitatis avaritiaeque absit suspicio, Cic. Off. 2, 18, 64; id. Att. 8, 6, 3.
illībĕrālĭter (inl-), adv., v. illiberalis fin.
Illiberi (Ili-, -erri), n. indecl. (f. acc. -im, Liv. 21, 24, 3), a city of Hispania Bœtica, between the Bœtis and the coast, now Granada, Mel. 2, 6, 8; Plin. 3, 1, 3, § 10; Liv. 21, 24, 1.
illībĕris (inl-), e, adj. [in-liberi], without children, childless (post-class.): frater, Tert. adv. Marc. 4, 34.
1. illic (archaic ollic, acc. to Paul. ex Fest. p. 196 Müll.), illaec, illuc, or illoc, pron. [ille-ce].
- I. He, she, or it yonder, that (only ante-class.): sed Amphitruonis illic est servos Sosia, A portu illic nunc cum laterna huc advenit, Plaut. Am. prol. 148 sq.; id. ib. 1, 1, 138: nimis demiror, Sosia, Qui illaec (i. e. Alcumena) illi me donatum esse aurea patera sciat, id. ib. 2, 2, 134: cupio dare mercedem, qui illunc, ubi sit, commonstret mihi, id. Curc. 4, 4, 34: unde auscultare possis, quom ego illanc osculer, id. Cas. 1, 45: latuit intus illic in illac hirnea, id. Am. 1, 1, 275; cf.: quid illac impudente audacius? id. ib. 2, 2, 186: sed quid illuc est? id. ib. 1, 1, 114; cf. id. As. 2, 1, 17: illuc sis vide, id. Ps. 4, 1, 4: illuc est sapere? Ter. Eun. 4, 7, 12: cum illoc pacisce, si potes: perge obsecro: Pacisce quidvis, Plaut. Bacch. 4, 8, 29 et saep.: ubi illic est scelus, qui me perdidit? that scoundrel, Ter. And. 3, 5, 1.
- B. With the interrogative part. ne: illicine, etc.: Si. Illicine est? Ps. Illic ipsus est, Plaut. Ps. 4, 1, 44: illancine mulierem alere cum illa familia? Ter. Heaut. 4, 5, 3.
- II. Hence, advv.
- A. illac (sc. viā), that way, on that side, there: angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 152: ita nunc hac an illac eam, incerta sum consili, id. Rud. 1, 3, 31: hac atque illac perfluo, Ter. Eun. 1, 2, 25: hac illac circumcursa, id. Heaut. 3, 2, 1: omnes damnatos, omnes ignominia adfectos illac facere, stand on that side, belong to that party, Cic. Att. 7, 3, 5.
- B. illuc or illoc (the old form, like hoc for huc), adv., to that place, thither.
- 1. Lit.
- (α) Form illuc: imus huc, illuc hinc; cum illuc ventum est, ire illinc lubet, Enn. ap. Gell. 19, 10, 12 (Trag. v. 258 Vahl.): clam illuc redeundum est mihi, Plaut. Am. 1, 3, 29: cum illuc veneris, id. Merc. 3, 4, 64: paulo momento huc illuc impelli, Ter. And. 1, 5, 31: huc illuc quasi vitabundi agitare, Sall. J. 60, 4: salientes huc illuc, Quint. 10, 7, 6; so, huc atque illuc intuens, Cic. de Or. 1, 40, 184: huc et illuc Cursitant mixtae pueris puellae, Hor. C. 4, 11, 9: illuc ex his vinculis, i. e. into the other world, Cic. Tusc. 1, 31, 75: proponimus illuc ire, ubi, etc., Juv. 3, 24: illuc, unde fugit mus, id. 6, 339.
- (β) Form illoc: post illoc veni quam, etc., Plaut. Truc. 3, 1, 3: cum illoc advenio, Ter. And. 2, 2, 25 (dub.; Fleck. illo).
- 2. Transf., to that person or thing, thereto (very rare): Pe. Illuc redi. Me. Quo redeam? Pe. Equidem ad phrygionem censeo, Plaut. Men. 4, 2, 54: quo res haec pertinet? illuc: Dum vitant stulti vitia, in contraria currunt, Hor. S. 1, 2, 23: illuc, unde abii, redeo: Nemon’ ut avarus, etc., id. ib. 1, 1, 108; cf. ib. 1, 3, 38: illuc cuncta vergere, to Nero, Tac. A. 1, 3.
- b. To that point, to such a pitch: tunc adversis urgentibus, illuc decidit ut malum ferro summitteret, Juv. 12, 53.
2. illic (old form illi, Verg. G. 1, 54; 1, 251; 3, 17 Rib.; cf. id. A. 2, 548; Ter. Ad. 1, 2, 36 Donat. ad loc.), adv. [1. illic], in that place, yonder, there (most. freq. ante-class.).
- I. Lit.: haec illi vi pugnata pugnast usque a mane ad vesperum, Plaut. Am. 1, 1, 97; id. ib. 261; 1, 3, 36: illic sum atque hic sum, id. Trin. 4, 4, 17: sive illic sive alibi libebit, id. Men. 5, 2, 42: multo melius, hic quae fiunt, quam illic, ubi sum adsidue, scio, Ter. Hec. 2, 1, 20; so with ubi: vivendum est illic, ubi nulla incendia, Juv. 3, 197: illic, quicquid ero, semper tua dicar imago, Prop. 1, 19, 11; 13: cives Romani, qui illic negotiarentur, Caes. B. C. 3, 102, 6: illic radices, illic fundamenta sunt, illic, etc., Quint. 10, 3, 3.
- II. Transf., with that person or thing (very rare): non isto vivitur illic, Quo tu rere, modo, there, i. e. with him, with Mœcenas, Hor. S. 1, 9, 48: civile bellum a Vitellio coepit et … initium illic fuit, Tac. H. 2, 47: hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur, Ter. And. 4, 1, 14.
- B. In that matter, therein: res publica et milite illic et pecunia vacet, i. e. in that war, Liv. 2, 48, 9: ego illi maxumam partem fero, Ter. Ad. 1, 2, 36: ego illic me autem sic adsimulabam quasi stolidum, Plaut. Ep. 3, 4, 39; Quint. 1, 3, 4.
illĭcĭbĭlis, e, adj. [illicio], seductive, Lact. 7, 27 init.
illicine, v. 1. illic, I. B.
illĭcĭo (inl-), lexi, lectum, 3 (inf. perf. sync. illexe, Att. ap. Cic. N. D. 3, 27, 68; Fragm. Trag. v. 205 Rib.; Plaut. Merc. 1, 1, 45), v. a. [in-lacio], to allure, entice, attract, seduce, inveigle, decoy (most freq. in a bad sense; allicere oftenest in a good sense; cf.: invito, prolecto, inesco; mostly poet. and in post-Aug. prose; perh. only once in Cic.; not in Cæs.): qui non sat habuit conjugem illexe in stuprum, Att. ap. Cic. N. D. 3, 27, 68 (Trag. Rel. p. 137 Rib.): is me ad illam illexit, Plaut. Aul. 4, 10, 7: homines mente alienatos ad se (hyaena), Plin. 28, 8, 27, § 92: aliquem in fraudem, Plaut. Mil. 5, 42; id. Truc. 2, 2, 43; Ter. And. 5, 4, 8: quos ad bellum spes rapinarum illexerat, Sall. C. 59, 1: aliquem ad proditionem, id. J. 47 fin.: illectus praemio, id. ib. 97, 3: Gallorum fraude illectus, Tac. H. 4, 56; id. A. 13, 37: quin etiam illud par in utroque nostrum, quod ab eisdem illecti sumus, misled, led astray, Cic. Att. 9, 13, 3: cavere, ne illiciaris, Lucr. 4, 1145: invexisse in Galliam vinum, inliciendae gentis causa, Liv. 5, 33, 3: inlicite lucro mercatorem, ut, etc., id. 10, 17, 6: quietos Inlicere, ut cuperent vitam mutare priorem, id. 5, 169; so with ut, Lact. 2, 12, 18: inescandae illiciendaeque multitudinis causa, Vell. 2, 13, 2: pars dialectica utilis saepe illiciendo, implicando, Quint. 12, 2, 13.
Poet.: saltus, i. e. to surround with nets, Naev. ap. Non. 6, 18 dub. (Rib. Trag. Rel. v. 32 conject.: sublimen alios in saltus inlicite).
In a good sense: ut populus illiciatur ad magistratus conspectum, be summoned, Varr. L. L. 6, § 94 Müll.
illĭcĭtātor (inl-), ōris, m. [in-licito], one who bids at an auction to make others bid higher, a sham-bidder, mock-purchaser: non illicitatorem venditor, non, qui contra liceatur, emptor apponet, Cic. Off. 3, 15, 61; cf.: nunc quoniam tuum pretium novi, il. licitatorem potius ponam quam illud minoris veneat, id. Fam. 7, 2, 1 (explained, Paul. ex Fest. p. 113: illicitator emptor, erroneously).
illĭcĭtē, adv., v. illicitus fin.
illĭcĭtus (inl-), a, um, adj. [in-licitus], not allowed, forbidden, unlawful, illegal, illicit (post-Aug.): amor, Tac. A. 12, 5; cf.: flammis arsere senes, Luc. 6, 454: exactiones, Tac. A. 13, 51: viae, by which it is forbidden to go, Val. Fl. 1, 97: undas temerare rudentibus, id. ib. 1, 627; cf.: ire per illicitum pelago, Stat. Th. 1, 223: per licita et illicita foedatus, Tac. A. 15, 37: lampas caeli, lightning (because what was struck by it was not allowed to be touched), Stat. Th. 10, 470; Sen. Ep. 108, 14; id. Herc. Fur. 599; id. Herc. Oet. 360; Lact. 6, 23, 5; id. Epit. 61, 2; Macr. S. 3, 11 init.
Sup.: res illicitissima atque indignissima, Aug. Ep. 202 med.
Adv.: illĭcĭtē, in a forbidden or unlawful manner, unlawfully, illegally (late Lat.): aedificare, Dig. 32, 1, 11, § 14: contrahere matrimonium, ib. 48, 5, 38: comparare praedium, ib. 49, 16, 9 et saep.
illĭcĭum (inl-), ii, n. [illicio], that which entices, an allurement, inducement (ante-class.).
- I. In gen.: si transiturae sunt apes, alvearia apiastro perfricanda, quod illicium hoc illis, Varr. R. R. 3, 16, 22; in plur., ib. 31.
- II. Publicists’ t. t., a calling together of the people, Varr. L. L. 6, § 94 Müll.; cf. Fest. s. h. v. p. 113, 3 Müll.
illico, v. ilico.
illīdo (inl-), si, sum, 3, v. a. [in-laedo], to strike or dash against or upon, to beat against, to strike, dash or beat in any direction.
- I. Lit. (mostly poet., not in Cic. prose; cf.: incutio, impingo, infligo): libravit caestus effractoque illisit in ossa cerebro, Verg. A. 5, 480: ad vulnus manus, Cic. poët. Tusc. 3, 31, 76 fin.: (naves) vadis, Verg. A. 1, 112: repagula ossibus, Ov. M. 5, 121: funale fronti, id. ib. 12, 250: dentem fragili (corpori), Hor. S. 2, 1, 77: caput foribus, Suet. Aug. 23: superbissimos vultus solo, Plin. Pan. 52, 4: linum illisum crebro silici, Plin. 19, 1, 3, § 18: fluctus se illidit in litore, Quint. 10, 3, 30 Zumpt N. cr.: quos Rex suus illisit pelago, drove to the sea, i. e. forced to navigate the sea, Val. Fl. 7, 52: avidos illidit in aegrum Cornipedem cursus, i. e. guides, Stat. Th. 11, 517.
- II. Transf., to strike or dash to pieces (very rare): illisis cruribus, Varr. R. R. 3, 7, 10: serpens compressa atque illisa morietur, Cic. Har. Resp. 25 fin.
illĭgāmentum (inl-), i, n. [illigo], a binding on, a band, ligament (late Lat.): femineis tegminum illigamentis capita velare, Salvian. Gub. D. 7, p. 284 Rittersh.
illĭgātĭo (inl-), ōnis, f. [illigo], a binding, joining, fastening (post-class.): nodorum, Arn. 5, 156: alterna circulorum, Mart. Cap. 2, § 201.
illĭgo (inl-), āvi, ātum, 1 (in tmesi: inque ligatus, Verg. A. 10, 794), v. a. [in-ligo], to bind on, tie on, to fasten, attach (class.).
- I. Lit.
- A. In gen.: emblemata ita scite in aureis poculis illigabat, ut, etc., Cic. Verr. 2, 4, 24, § 54: litterae in jaculo illigatae, Caes. B. G. 5, 45, 4: in eo (corpore) influente atque effluente animi divini ambitus illigabant, Cic. Univ. 13: cum Archimedes lunae, solis, quinque errantium motus in sphaeram illigavit, attached or added to the celestial globe, id. Tusc. 1, 25, 63: in currus distentum illigat Metium, Liv. 1, 28, 10: juvencis illigata aratra, Hor. Epod. 1, 25: tauris juga, id. ib. 3, 11: dolia aedibus, Dig. 33, 7, 27: illigata tigna tenere, Caes. B. G. 4, 17, 7: manibus post tergum illigatis, Liv. 5, 27, 9: faciem laxis vesicis illigant, Plin. 33, 7, 40, § 122: fel cum elaterio umbilico, id. 28, 14, 58, § 203.
- B. In partic., with the idea of hinderance to free motion predominating, to fetter, encumber, entangle, impede (poet. and in post-Aug. prose; syn.: illaqueo, irretio, implico; impedio): inutilis inque ligatus Cedebat clipeoque inimicum hastile trahebat, Verg. A. 10 794: se impeditis locis, Tac. A. 13, 40: volucres viscatis illigatae viminibus, Petr. 109: illigatus praedā, Tac. A. 3, 21: aliquem veneno, id. ib. 6, 32.
- II. Trop.
- A. In gen., to attach, connect, bind: (paeon) quam commodissime putatur in solutam orationem illigari, Cic. Or. 64, 215: orationis genus, in quo omnes verborum illigantur lepores, id. ib. 27, 76: sententiam verbis, id. de Or. 3, 44, 175: sermonibus ejusmodi personas tam graves illigare, id. Ac. 2, 2, 6: non iis condicionibus illigabitur pax, ut movere bellum possit, Liv. 33, 12, 13; 36, 11, 2.
- B. In partic. (acc. to I. B.), to bind, in a good or bad sense; to oblige, to hold bound; to fetter, encumber, entangle, impede: magnis et multis pignoribus M. Lepidum res publica illigatum tenet, Cic. Phil. 13, 4, 8: familiari amicitia illigati Philippo erant, Liv. 32, 22, 11: nos praeceptis illigaverunt, Quint. 5, 13, 60: ut sociali foedere se cum Romanis non illigarent, Liv. 45, 25, 9; 41, 24, 15: illigari bello, id. 32, 21, 11: angustis et concisis disputationibus illigati, Cic. de Or. 2, 14, 61: aliquem conscientiā, Tac. A. 15, 51: vix illigatum te triformi Pegasus expediet Chimaera, Hor. C. 1, 27, 23.
illim, adv., v. ille fin. 3.
* illīmātus (inl-), a, um, adj. [in-limus], fastened or attached by means of rich earth: frondes, Col. 9, 7, 4 Schneid. N. cr.
* illīmis (inl-), e, adj. [in-limus], without mud or slime: fons, i. e. pure, clear (syn.: liquidus, purus), Ov. M. 3, 407.
illīmĭtātus, a, um [in-limito], unlimited, boundless, Auct. Itin. Alex. M. 20.
illinc, adv. [for illim-ce], from that place, thence.
- I. Lit.: jube illos illinc abscedere, Plaut. Most. 2, 2, 36: illinc venire, id. Men. 2, 3, 61: se illinc subducet, Ter. Eun. 4, 1, 14: illinc huc transferetur virgo, id. Ad. 4, 7, 13: illinc pallium mihi huc ferte, Plaut. Merc. 5, 2, 70: illinc equidem Gnaeum profectum puto, Cic. Att. 9, 14, 2: imperator utrimque hinc et illinc Jovi Vota suscipere, here and there, Plaut. Am. 1, 1, 74; cf.: et hinc et illinc, id. Most. 3, 1, 38.
- II. Transf., from that person or thing, from that quarter, from or on that side: habeo pro meis, nec manu adseruntur; neque illinc partem quisquam postulat, Plaut. Rud. 4, 3, 33: si illinc beneficium non sit, rectius putem quidvis domi perpeti, Cic. Att. 9, 7, 4: illinc omnes praestigiae; illinc omnes fallaciae: omnia denique ab his mimorum argumenta nata sunt, id. Rab. Post. 12, 35; so opp. hinc: illinc cornicines, hinc praecedentia longi agminis officia, on one side … on the other, Juv. 10, 44.
illĭnīmentum (inl-), i, n. [illinio], a besmearing, anointing (post-class.): medicamentorum, Cael. Aur. Tard. 3, 8, § 132.
illĭnĭo, īre, v. the foll. art.
illĭno (inl-), lēvi, lĭtum, 3 (also acc. to the 4th conj.: illinire, Col. 12, 46, 5; Plin. 30, 8, 21, § 65; but not in Plin. 20, 17, 73, § 191, and 32, 10, 51, § 140, where the correct read. is illinunt and illini, v. Sillig. ad h. ll.), v. a. [in-lino], to put on by smearing or spreading, to smear, spread, or lay on (mostly poet. and in post-Aug. prose).
- I. Lit.: oculis collyria, Hor. S. 1, 5, 31: papavera madefacta teneris genis, Ov. Med. Fac. 100: psyllion fronti, Plin. 25, 12, 91, § 143: anisum recens phreneticis, id. 20, 17, 73, § 191: solani folia contrita et illita, Cels. 5, 26, 33: aurum vestibus illitum, Hor. C. 4, 9, 14: aurum tecto, Sen. Ep. 119 fin.: aurum marmori, Plin. 33, 3, 20, § 64: faces taedamque et malleolos stuppae inlitos pice parari jubet, Liv. 42, 64, 3.
Poet.: quod si bruma nives Albanis illinet agris, spreads, Hor. Ep. 1, 7, 10: quodcumque semel chartis illeverit, has written, id. S. 1, 4, 36.
- II. Transf.
- A. Aliquid aliqua re, to besmear, bedaub, anoint with any thing: ventrem alicui fimo, Plin. 28, 14, 58, § 208; 30, 8, 21, § 65: adustas gingivas melle, Cels. 7, 12, 1: texta Nesseo veneno, Ov. H. 9, 163: pocula ceris, id. M. 8, 670: faces taedamque et malleolos pice, Liv. 42, 64, 3: faces galbano, Suet. Galb. 3: navem bitumine ac sulphure, Curt. 4, 3: porticum Medis, to paint, Pers. 3, 53: tela dolis, Luc. 8, 382 et saep.
- B. Trop.: venustatis, non fuco illitus, sed sanguine diffusus color, daubed over with paint, Cic. de Or. 3, 52, 199: donum inimicorum veneno illitum, Liv. 5, 2, 3: vita illita maculā, Sil. 11, 43.
* illĭquĕfactus (inl-), a, um, Part. [in-liquefacio], melted, liquefied, liquid: tamquam illiquefactae voluptates, Cic. Tusc. 4, 9, 20.
* illīquor (inl-), i, v. dep. n. [in-liquor], to flow into: illis (cochleis) de caelo nihil illiquitur, Symm. Ep. 1, 27.
illīsĭo (inl-), ōnis, f. [illido], a striking or dashing against (late Lat.): scopulorum, Hier. Ep. 43, 3: dentium, Cael. Aur. Tard. 1, 4, 65.
1. illīsus (inl-), a, um, Part., from illido.
2. illīsus (inl-), ūs, m. [illido], a striking or dashing against (only in the abl. sing.): aquarum, Sil. 17, 246: illisu repercussus ventus, Plin. 2, 48, 49, § 132: linguae, App. M. 2, p. 119.
illittĕrātus or illītĕrātus (inl-), a, um, adj. [in-litteratus].
- I. Unlettered, illiterate, uneducated, unlearned (class.): quem cognovimus virum bonum et non illitteratum, Cic. de Or. 2, 6, 25: rusticus illitteratusque, Quint. 2, 21, 16: illitteratum dicimus non ex toto rudem, sed ad litteras altiores non perductum, Sen. Ben. 5, 13, 4; cf. also of one who cannot read, Col. 1, 8, 4.
Of things, unlearned, unpolished, inelegant: incidunt in sermone vario multa, quae fortasse illis cum dixi nec illitterata nec insulsa esse videantur, Cic. Fam. 9, 16, 4: nervi, Hor. Epod. 8, 17: scribo plurimas sed illitteratissimas litteras, Plin. Ep. 1, 10, 9; 2, 3, 8.
- II. Unwritten, i. e. not drawn up in writing, = ἄγραφος (post-class. and very rare): tacito illitteratoque Atheniensium consensu, Gell. 11, 18, 4; cf.: illitterata pax est, quae litteris comprehensa non est, Paul. ex Fest. p. 113 Müll.
- III. Inarticulate: sonitus, interjections, Prisc. 1024 P.: vox, id. 537 P.
1. illĭtus (inl-), a, um, Part., from illino.
2. illĭtus (inl-), ūs, m. [illino], a bedaubing, besmearing, anointing with medicaments (only in the abl. sing.), Plin. 26, 15, 90, § 151; 28, 15, 61, § 217.
illix, ĭcis, v. 2. illex.