Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

in-gĕnĕrasco, v. generasco.

in-gĕnĕro, āvi, ātum, 1, v. a.

  1. I. To implant, engender, produce.
    1. A. Lit.: natura ingenerat amorem in eos qui, etc., Cic. Off. 1, 4, 12: homini soli cupiditas ingeneratur, id. Fragm. ap. Non. 123, 5: non ingenerantur hominibus mores, id. Agr. 2, 35, 95: ingenerata familiae frugalitas, id. Sest. 9, 21: haec astro ingenerata, id. Div. 2, 46, 96.
    2. B. Transf., to generate, create: animum esse ingeneratum a Deo, Cic. Leg. 1, 8, 24: societas quam ingeneravit natura, Liv. 5, 27, 6.
  2. II. Transf., to plant.
    Absol.: ingenera; nunc sunt genitalia tempora mundi (sc. tellurem), Col. 10, 196.

ingĕnĭātus (ingĕnŭāt-), a, um, adj. [ingenium], naturally constituted, disposed or apt by nature: lepide ingeniatus, Plaut. Mil. 3, 1, 136: primordia, Gell. 12, 1, 17: ad astutiam, App. Flor. n. 18, p. 360, 20.

ingĕnĭcŭlātus, a, um, P. a., v. ingeniculo fin.

in-gĕnĭcŭlo, āvi, ātum, 1, v. a. [in-geniculum], to cause one to bend the knee; hence, ingeniculare se, to bend the knee, to sink down on the knee, to kneel, Hyg. Astr. 2, 6, fin.; also, without se, Lampr. Elag. 5, 4.
Hence, ingĕnĭcŭlātus, a, um, P. a., kneeling: Hercules, a constellation, also called ingeniculus, Vitr. 9, 6.

in-gĕnĭcŭlus, a, um, adj. [in-geniculum], kneeling: Ingeniculus, sc. Hercules, a constellation: in extremis partibus oritur Ingeniculus, qui a Graeeis ἐν γόνασιν dicitur, Firm. Math. 8, 17: ingenicla (by sync. for ingenicula) imago, Manil. 5, 645; v. ‡ engonasi.

ingĕnĭŏlum, i, n. dim. [ingenium], a little genius, feeble intellect, Arn. 5, 157; Hier. adv. Ruf. 4 fin.

ingĕnĭōsē, adv., v. ingeniosus fin.

ingĕnĭōsus (ingĕnŭ-), a, um, adj. [ingenium], intellectual, superior in intellect, endowed with a good capacity, gifted with genius, of good natural talents or abilities, clever, ingenious.

  1. I. Lit.: Aristoteles quidem ait, omnes ingeniosos melancholicos esse, Cic. Tusc. 1, 33, 80: ingeniosi vocantur, id. Fin. 5, 13, 36: vir ingeniosus et eruditus, id. Att. 14, 20, 3: quo quisque est solertior et ingeniosior, id. Rosc. Com. 11, 31: homo ingeniosissimus, id. Mur. 30, 62: ad aliquid, Ov. M. 11, 313: dandis ingeniosa notis, id. Am. 1, 11, 4: esse in aliqua re, Mart. praef. 1: in poenas, Ov. Tr. 2, 342: res est ingeniosa dare, giving requires good sense, id. Am. 1, 8, 62.
  2. II. Transf., of inanimate things.
    1. A. Ingenious, clever: argumentum, Plin. 35, 10, 36, § 69.
    2. B. Adapted to, apt, fit for any thing: vox mutandis ingeniosa sonis, Ov. Am. 2, 6, 18: terra ingeniosa colenti, id. H. 6, 117: ad segetes ager, id. F. 4, 684.
      Sup.: ingenuosissimus, Inscr. Murat. 1742, 15.
      Adv.: ingĕnĭōsē, acutely, wittily, ingeniously: tractantur ista ingeniose, Cic. Ac. 2, 27, 87: electas res collocare, id. Inv. 1, 6, 81: dicere, Quint. 1, 6, 36.
      Comp., Plin. 15, 13, 12, § 42.
      Sup.: homo ingeniosissime nequam, Vell. 2, 48, 3.

1. in-gĕnĭtus, a, um, adj. [2. in], unbegotten: Deus, Arn. 1, 17.

2. in-gĕnĭtus, v. ingigno.

ingĕnĭum, ii, n. [in-geno, from gigno], innate or natural quality, nature.

  1. I. In gen. (so mostly poet.; in Sall. and in postAug. prose; not in Cic. or Cæs.): pro ingenio ego me liberum esse ratus sum, pro imperio tuo tibi servire aequom censeo, Plaut. Trin. 2, 2, 22: ite in frundiferos locos Ingenio arbusta ubi nata sunt, non obsita, by their own nature, Naev. ap. Non. 323, 1 (Trag. Rel. v. 28 Rib.); so, loci, Sall. H. 3, 18 Dietsch: locorum hominumque ingenia, Liv. 28, 12, 11; Tac. A. 6, 41; id. H. 1, 51; Flor. 2, 6, 16 al.: terrae, Liv. 37, 54, 21: montis, Tac. H. 2, 4; cf.: campi suopte ingenio humentes, id. ib. 5, 14: arvorum, Verg. G. 2, 177; and, portūs, Sil. 14, 283: arbores sui cujusque ingenii poma ferunt, Col. 3, 1, 2: lactis ingenia et proprietates, Gell. 12, 1, 14: ingenium velox igni, Sev. Aetn. 214: crines ingenio suo flexi, naturally, Petr. 126: ut magistratus imperio suo vehemens mansueto permitteretur ingenio, Liv. 2, 30, 4; cf.: cum honesta suopte ingenio peterentur, in consequence of its own nature, Tac. A. 3, 26: mitis ingenio, id. ib. 6, 15: cunctator ingenio, id. ib. 15, 1: ingenio trux, id. H. 1, 21.
    Rarely of beasts: mitior ad feras bestias, praecipitia ingenia sortitas, Curt. 8, 1, 35.
  2. II. In partic., of persons.
    1. A. Natural disposition, temper, mode of thinking, character, bent, inclination: feci ego ingenium meum, have acted out, Plaut. Merc. 4, 1, 2: ita ingenium meumst, id. Am. 3, 2, 18: ut ingenium est omnium hominum ab labore proclive ad lubidinem, Ter. And. 1, 1, 50: liberale, id. ib. 4, 5, 59: pium ac pudicum, id. Hec. 1, 2, 77: durum atque inexorabile, id. Phorm. 3, 2, 12: inhumanum, id. Eun. 5, 2, 41: lene in liberos, id. Heaut. 1, 1, 99: utinam nunc matrescam ingenio, Pac. Con. Rel. v. 139 Rib. (1 Rib., maturescam): mobile, Plin. Ep. 2, 11, 22: cicur et mansuetum, Varr. L. L. 7, § 91 Müll.: inverecundum animi, Cic. Inv. 1, 45, 83: vera loqui etsi meum ingenium non moneret. Liv. 3, 68, 9: ingenio suo vivere, id. 3, 36, 1: redire ad ingenium, to return to one’s natural bent, to one’s old courses, Ter. Ad. 1, 1, 46: Volscis levatis metu suum rediit ingenium, Liv. 2, 22, 3: quae maxime ad muliebre ingenium efficaces preces sunt, id. 1, 9, 16: vanum dictatoris, id. 1, 27, 1: mitis ingenii juvenem, id. 1, 46, 4: Turni ferox, id. 1, 51, 7: temperare suum, to control his temper, id. 8, 36, 5: horrida, Curt. 4, 6, 3: molliora, id. 5, 6, 18: humana, id. 5, 10, 13: felix, Sen. Ep. 95, 36: rapax, id. ad Helv. 17, 4: atrox, Tac. A. 4, 50: procax, id. H. 3, 32: ingenium ingeni, in Plautus, signifies peculiarity of disposition, Stich. 1, 2, 69.
      1. 2. Concr. collect.: tanto corruptius iter immixtis histrionibus et spadonum gregibus et cetero Neronianae aulae ingenio, the people who gave character to the court, Tac. H. 2, 71.
    2. B. With respect to intelligence.
      1. 1. Natural capacity, talents, parts, abilities, genius: docilitas, memoria, quae fere appellantur uno ingenii nomine, Cic. Fin. 5, 13, 36: ingenium ad fingendum, id. Font. 14, 30: excellens ac singulare, id. de Or. 2, 74, 298: vir acerrimo ingenio, id. Or. 5, 18: cujus tanta vis ingenii est, ut, etc., id. de Or. 2, 74, 299: tardum, id. ib. 2, 27, 117: acutum aut retusum, id. de Div. 1, 36, 72: eximium, id. Tusc. 5, 24, 68: praestantissimum, id. Fin. 2, 16, 51: magnum, id. Ac. 2, 1, 1: illustre, id. Cael. 1, 1: oratorium, Tac. Dial. 10: pulcherrimum et maximum, Plin. Ep. 8, 12, 4: hebetatum, fractum, contusum, id. ib. 8, 14, 9: celeres ingenii motus, Cic. de Or. 1, 25, 113: ingenii acies, id. ib. 3, 5, 20: ingenii lumen, id. Brut. 15, 59: ingenii vis, id. Phil. 5, 18, 49: ingenii vena, Hor. C. 2, 18, 9: ingenii vigor, Ov. M. 8, 254: ingenii celeritas, Nep. Eum. 1: ingenii docilitas, id. Att. 1: ingenio abundare, Cic. Fam. 4, 8, 1: ingenio valere, Quint. 1, 8, 8: ingenio divino esse, Cic. Ac. 2, 36, 117: ingenio hebeti esse, id. Phil. 10, 8, 17: in eo ingenium ejus elucere videbatis, id. Cael. 19, 45: colere et imbuere ingenium artibus, Plaut. Trin. 2, 2, 16: acuere, Quint. 1, 4, 7: alere, id. 1, 8, 8: exercere multiplici variāque materiā, id. 2, 4, 20: versabatur in hoc nostro studio cum ingenio, with cleverness, Cic. Fam. 13, 10, 2; so, cum ingenio, Dig. 1, 16, 9: ingenii memoria immortalis est, Sen. Polyb. 18, 2.
        Plur.: acutiora ingenia et ad intellegendum aptiora eorum, qui, etc., Cic. N. D. 2, 16, 42: aliae (partes agrorum) quae acuta ingenia gignant, aliae quae retusa, intellects, id. Div. 1, 36, 79 fin.
      2. 2. Transf.
        1. a. A genius, i. e. a man of genius, a clever, ingenious person: excepi voluntatem tam excellens ingenium fuisse in civitate, Cic. Brut. 40, 147; id. Rep. 2, 1, 2; Liv. 41, 4, 3: nullum magnum ingenium sine mixtura dementiae fuit, Sen. Tranq. An. 17, 10.
          Plur.: ut saepe summa ingenia in occulto latent, Plaut. Capt. 1, 2, 62: decora, Tac. A. 1, 1: magna, id. H. 1, 1: nostra (i. e. oratores, id. Dial. 1; id. Agr. 2; Sen. Ep. 2, 1; id. ad Polyb. 27, 1: candidissimus omnium magnorum ingeniorum aestimator Livius, id. Suas. 6, 22: ingenia et artes vel maxime fovit, Suet. Vesp. 18; id. Aug. 89: id in magnis animis ingeniisque plerumque contingit, Cic. Off. 1, 22, 74.
        2. b. Of things, an invention, a clever thought: exquisita ingenia cenarum, Plin. Pan. 49, 7; cf. Tac. H. 3, 28: noctium suarum ingenia (= flagitiosae libidinis inventiones), voluptuous inventions, id. A. 16, 20.

(in-gĕno, false reading for ingenioque, Lucr. 3, 745.)

ingens, tis, adj. [2. in-genus, gens, that goes beyond its kind or species, qs. uncouth, monstrous],

  1. I. of immoderate size, vast, huge, prodigious, enormous; great, remarkable: magnas vero agere gratias Thais mihi? Gn. Ingentes, Ter. Eun. 3, 1, 1 (cf.: satis erat respondere magnas: ingentes inquit, semper auget assentator, Cic. Lael. 26, 98): ingens immanisque praeda, Cic. Verr. 2, 3, 46, § 110: ingens immensusque campus, id. de Or. 3, 19, 70: pecunia, an exorbitant sum, id. Div. in Caecil. 10 init.; cf. id. Prov. Cons. 3, 5: aquae, Liv. 35, 9, 2: aequor, Hor. C. 1, 7, 32: pinus, id. ib. 2, 3, 9: exitus Istri, Val. Fl. 8, 185: clamor, Liv. 2, 23, 7: gloria, id. 2, 22, 6: virtus atque animus, Hor. S. 2, 7, 103: ingentia facta, id. Ep. 2, 1, 6: vir, Sen. Herc. Fur. 441: ingens aliquā re, great, remarkable, distinguished in any respect: vir famā ingens, ingentior armis, Verg. A. 11, 124: gloriā, Tac. A. 11, 10: viribus opibusque, id. H. 1, 61: eloquio, Stat. S. 1, 4, 71.
          1. (β) With gen.: ingens virium atque animi, Sall. H. 3, 13 Dietsch: femina ingens animi, Tac. A. 1, 69: vir ingens rerum, id. H. 4, 66.
          2. (γ) With inf.: ingens ferre mala, Sil. 10, 216.
            Comp. (poet.), Verg. A. 11, 124.
  2. II. Trop., great, strong, powerful: senatus, Sil. 11, 67: Paulus, id. 17, 298: ingentis spiritus vir, Liv. 21, 1, 5: cui genus a proavis ingens, Verg. A. 12, 225.

ingĕnŭātus, v. ingeniatus.

ingĕnŭē, adv., v. ingenuus fin.

ingĕnŭīlis, e, adj. [ingenuus], sincere, ingenuous: AVRELIVS, Inscr. ap. Grut. 538, 9.

ingĕnŭīnus, a, um, adj. [ingenuus], that belongs to an ingenuus, Inscr. ap. Grut. 8, 7.

ingĕnŭĭtas, ātis, f. [ingenuus].

  1. I. The condition of a free-born man or gentleman, good birth: ornamenta ingenuitatis, Cic. Verr. 2, 1, 44, § 113: assertus in ingenuitatem, Suet. Aug. 74; Tac. Or. 32.
  2. II. Trop., a mode of thinking worthy of a freeman, noble-mindedness,frankness, ingenuousness, noble demeanor: prae se probitatem quandam et ingenuitatem ferre, Cic. Ac. 1, 9, 33; Plin. 35, 10, 36, § 66: praestare ingenuitatem et ruborem, Cic. de Or. 2, 59, 242.

ingĕnŭus, a, um, adj. [ingeno, ingigno].

  1. I. Native, indigenous, not foreign.
    1. A. Lit.: fontes, Lucr. 1, 230: tophus, produced in the country, Juv. 3, 20.
    2. B. Transf., inborn, innate, natural: inest in hoc amussitata sua sibi ingenua indoles, Plaut. Mil. 3, 1, 38: color, natural color, Prop. 1, 4, 13.
  2. II. Free-born, born of free parents.
    1. A. In gen.: ingenuus homo meant formerly one born of a certain or known father, who can cite his father: en unquam fando audistis patricios primo esse factos, non de caelo demissos, sed qui patrem ciere possent, id est nihil ultra quam ingenuos, Liv. 10, 8, 10: ingenui clarique parentes, Hor. S. 1, 6, 91; 1, 6, 8.
      Esp., subst.: ingĕnŭus, i, m., and ingĕnŭa, ae, f., a free-born man or woman: ingenui sunt qui liberi nati sunt; libertini, qui ex justa servitute manumissi sunt, Gai. Inst. 1, 11: tutela liberantur ingenuae, etc., id. ib. 1, 194; but this word differs from liber, inasmuch as the latter signifies also a freedman, Plaut. Mil. 4, 1, 15: ingenuamne an libertinam, id. ib. 3, 1, 189: omnis ingenuorum adest multitudo, Cic. Cat. 4, 7, 15: Patricios Cincius ait appellari solitos, qui nunc ingenui vocentur, Paul. ex Fest. p. 241 Müll.: libertinos ab ingenuis adoptari posse, Masur. ap. Gell. 5, 19, 11.
    2. B. In partic.
      1. 1. Worthy of a freeman, noble, upright, frank, candid, ingenuous (syn. liberalis): nihil apparet in eo ingenuum, Cic. Phil. 3, 11, 28; id. Off. 1, 42: timiditas, id. de Or. 2, 3: dolor, id. Phil. 10, 9, 18: vita, id. Fam. 5, 21, 3: est animi ingenui (with inf.), id. ib. 2, 6, 2: ingenuis studiis atque artibus delectari, id. Fin. 5, 18, 48: (with humanae) artes, id. de Or. 3, 6, 21: ingenui vultus puer ingenuique pudoris, Juv. 11, 154: amor, Hor. C. 1, 27, 16: per gemitus nostros ingenuasque cruces, and by such sufferings on the part of a freeman as belong only to slaves, Mart. 10, 82, 6: fastidium, Cic. Brut. 67: aperte odisse magis ingenui est, quam, etc., id. Lael. 18, 65: astuta ingenuum vulpes imitata leonem, Hor. S. 2, 3, 186.
      2. 2. Weakly, delicate, tender (free-born persons being less inured to hardships than slaves; poet.): invalidae vires, ingenuaeque mihi, Ov. Tr. 1, 5, 72: gula, Mart. 10, 82, 6.
        Hence, adv.: ingĕnŭē, in a manner befitting a person of free or noble birth, liberally; openly, frankly, ingenuously: educatus, Cic. Fin. 3, 11, 38: aperte atque ingenue confiteri, id. Fam. 5, 2, 2; id. Att. 13, 27, 1: pro suis dicere, Quint. 12, 3, 3.