Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

ĭn-ŏpĭa, ae, f. [inops], want, lack, scarcity.

  1. I. In gen.: argenti, Plaut. Curc. 2, 3, 55: summa rerum omnium, Caes. B. G. 5, 2: frumenti commeatusque, id. ib. 3, 6: frumenti, Sall. J. 91, 1; cf.: frumentaria, Caes. B. G. 5, 24: et amore pereo et inopia argentaria, Plaut. Ps. 1, 3, 66: loci, Liv. 1, 33, 6: advocatorum, Tac. A. 11, 7: consilii, Cic. Att. 6, 3, 2: criminum, id. Rosc. Am. 16, 48: occasionis, Suet. Cal. 56: remedii, Tac. A. 13, 57: veri, id. H. 1, 35 al.
  2. II. In partic., a want, esp. of necessaries, want, need, indigence, scarcity, fewness.
    1. A. Lit.: opem ferre inopiae, i. e. to one in want, Plaut. Rud. 3, 2, 3: Quor (me) conducebas? Bal. Inopia; alius non erat, id. Ps. 3, 2, 9: ne inopiam cives objectare possint tibi, id. Trin. 3, 2, 27: si propter inopiam in egestate estis, Cic. Inv. 1, 47, 88: utrum propter imbecillitatem atque inopiam desiderata sit amicitia, id. Lael. 8, 26; cf.: amicitiam ex inopia atque egestate natam volunt, id. ib. 9, 29; so also with egestas, id. Cat. 2, 11, 24: in Rhodiorum inopia et fame summaque annonae caritate, id. Off. 3, 12, 50: inopiae subsidium, Caes. B. C. 1, 48: inopiam vitare, id. ib. 3, 17: ad pudendam inopiam delabi, Tac. A. 2, 38: inopiam alicui facere, to bring one to want, id. H. 3, 48: manuum mercede inopiam tolerare, Sall. C. 38, 7: multorum dierum inopia contrahere pestem, Just. 2, 13, 12: dispensatio inopiae, of scanty supplies, Liv. 4, 12, 10.
    2. B. Transf.
      1. 1. Want, helplessness: praesidio esse contra vim et gratiam solitudini atque inopiae, to those who have no protectors, Cic. Quint. 1, 5: in hac causa improbitatem et gratiam cum inopia et veritate contendere, id. ib. 27, 84; id. Rosc. Am. 7, 20; id. Clu. 20, 57: judicum, worthlessness, id. Att. 1, 16, 2: ingenti cum difficultate itinerum locorumque inopia, and the want of necessaries in these regions, Vell. 2, 54, 3; Sen. ad Helv. 12.
      2. 2. Of a speaker: inopia et jejunitas, poverty of ideas, Cic. Brut. 55, 202.
      3. 3. Of the want of fruition: incendere animum cupidum alicujus inopiā, Ter. Heaut. 2, 3, 126.

ĭn-ŏpīnābĭlis, e, adj.,

  1. I. not to be supposed or expected, inconceivable: latebra, Gell. 17, 9, 18: id (dictum), id. 11, 18, 11: res, Aur. Vict. Caes. 39.
  2. II. Esp., rhet. t. t., surprising, paradoxical: infames materias, sive quis mavult dicere inopinabiles, quas Graeci ἀδόξους ὑποθέσεις appellant, veteres adorti sunt, Gell. 17, 12, 1.
    Adv.: inŏpīnābĭlĭter, unexpectedly, Cassiod. Hist. Eccl. 1, 3; 8, 1.

ĭn-ŏpīnans, antis, adj., not expecting, unaware (freq. in the historians; not in Cic.): inscios inopinantesque Menapios oppresserunt, Caes. B. G. 4, 4: impeditos et inopinantes aggressus, id. ib. 1, 12: imprudente atque inopinante Curione, id. B. C. 2, 3: rex in potestatem inopinanti (ei) venerat, Nep. Dat. 3, 4: suis inopinantibus, Liv. 27, 48, 14.
Hence, adv.: ĭnŏpīnanter, unexpectedly, Suet. Tib. 60.

ĭnŏpīnātē and ĭnŏpīnātō, advv., v. inopinatus fin.

ĭn-ŏpīnātus, a, um, not expected, unexpected (class.).

  1. I. Adj.: cum hoc illi improvisum atque inopinatum accidisset, Cic. Verr. 2, 2, 28, § 69: nova tibi haec sunt et inopinata? id. ib. 2, 2, 8, § 24: neque novum neque inopinatum mihi sit, Liv. 6, 40, 3: nec hoc tam re est, quam dictu inopinatum atque mirabile, Cic. Par. 5, 1, § 35: malum, Caes. B. C. 2, 12: finis vitae, Suet. Caes. 87: fraus, Sil. 7, 133: id quoque scriptum est, quod volgo inopinatum est, contrary to the common belief, Gell. 11, 18, 13.
    Sup.: inopinatissim us sensus, Aug. Trin. 7, 1.
  2. II. Subst.: ĭnŏpīnātum, i, n., something unexpected: nihil inopinati accidit, Cic. Tusc. 3, 31, 76.
    Hence, ex inopinato, adverbially, unexpectedly: aliae ut ex inopinato observant, id. N. D. 2, 48, 123: repente ex inopinato prope cuncta turbata sunt, Suet. Galb. 10.
    Adv. in two forms.
      1. 1. ĭnŏpīnātē, unexpectedly: aliquem inopinate occupare, Sen. ad Helv. 5.
      2. 2. ĭnŏpīnātō, unexpectedly: in castra irrumpere, Liv. 26, 6, 9.

ĭn-ŏpīnor, ātus sum, 1, v. dep., to suppose, think, opine: Alexander facilius inopinatus, Val. Res Gest. Alex. M. 1, 52 Mai. (but a false read. for opinor, Gell. 18, 7, 5).

ĭn-ŏpīnus, a, um, adj., unexpected (poet. and in post-Aug. prose = in-opinatus, insperatus): quies, Verg. A. 5, 857: nova inopinave facies laborum, id. ib. 6, 104: fors, id. ib. 8, 476: visus, Ov. M. 4, 232: siccitas, Plin. Pan. 30, 2; Tac. A. 1, 68.

* ĭnŏpĭōsus, a, um, adj. [inops], in want of something: res inopiosae consilii, Plaut. Poen. 1, 1, 2.