Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

instructē, adv., v. instruo fin.

in-structĭlis, e, adj., not compound (late Lat.): anima, Tert. Anim. 14.

in-structĭo, ōnis, f., a constructing, erecting, building.

  1. I. Lit.: novi balinei, Trajan. ad Plin. Ep. 10, 35: tubulorum in cloacas, i. e. a sinking into, insertion, Vitr. 5, 9.
    1. B. Transf., an arranging, planting, setting in array: signorum, Cic. Caec. 15, 43; cf. Front. Strat. 2, 3, 4: militum, Auct. Her. 3, 10, 18.
      In plur., Amm. 28, 1.
  2. II. Trop., instruction (syn.: doctrina, institutio, disciplina): futuri temporis pro instructione (al. per structionem), Arn. 5, 167.

instructor, ōris, m. [instruo], a preparer: convivii, Cic. post Red. in Sen. 6, 15.

instructūra, ae, f. [instruo].

  1. I. Lit., a building in, enclosure, barrier, Gromat. Vet. p. 347, 8.
    Plur., Gromat. Vet. p. 255, 25; p. 349, 14.
  2. II. Transf.
    1. A. Array, order of battle: Macedonum, Front. Strat. 2, 3, 17.
    2. B. Arrangement, construction of discourse, Fronto ad M. Caes. 2, ep. 1.

1. instructus, a, um, P. a., v. instruo fin.

* 2. instructus, ūs, m. [instruo], arrangement, preparation (syn. apparatus): oratio eodem est instructu ornatuque comitata, Cic. de Or. 3, 6, 23.

instrūmentum, i, n. [instruo], an implement of any kind, a utensil, tool, instrument (class.).

  1. I. Lit.: militare, Caes. B. G. 6, 30: culinarum argentea, Just. 38, 10, 4: crudelia jussae instrumenta necis, Ov. M. 3, 698.
      1. 2. Esp., sing. collect., instruments, apparatus, material, stock, furniture (freq. and class.): instrumentum ac ornamenta villae, Cic. Dom. 24, 62: orationes magna impensā magnoque instrumento tueri, id. Verr. 2, 3, 21, § 53: belli instrumentum et apparatus, id. Ac. 2, 1, 3: rusticum, Phaedr. 4, 4, 24; Val. Max. 4, 4, 6: hostium spolia, monumenta imperatorum, decora atque ornamenta fanorum, in instrumento atque in supellectile Verris nominabuntur, Cic. Verr. 2, 4, 44, § 97; cf. Pall. 1, 43, 1: hibernorum, Caes. B. C. 5, 31: bellicum, Liv. 42, 53, 4: nauticum, id. 30, 10, 3: venatorium, Plin. Ep. 3, 19, 3: piscationis, Paul. Sent. 3, 6, 41.
        Esp., in law, the personalty, chattels, or stock of a farm, business, trade, etc.: fundo legato, neque instrumentum fundiad legatarium pertinet, Paul. Sent. 3, 6, 34: instrumento cauponio legato, ea debentur, quae in cauponis usum parata sunt, velut vasa, id. ib. 3, 6, 61: pistoris, id. ib. § 64: medici, Dig. 33, 7, 18, § 10; cf.: in fanis alia vasorum sunt et sacrae supellectilis, alia ornamentorum, quae vasorum sunt instrumenti instar habent, quibus sacrificia conficiuntur, apparatus, Macr. S. 3, 11, 5.
  2. II. Trop.
    1. A. Of writings, an instrument, document, record: opus est intueri omne litis instrumentum, Quint. 12, 8, 12: aerearum tabularum tria miliainstrumentum imperii pulcherrimum ac vetustissimum, Suet. Vesp. 8: publici instrumenti auctoritas, id. Calig. 8: emtionis, Dig. 24, 1, 58: si scriptum fuerit instrumento, promisisse aliquem, Paul. Sent. 5, 7, 2: instrumentorum obligatio desideratur, id. ib. 2, 17, 13.
    2. B. Store, provision, supply, means, assistance, furtherance, etc.: oratoris, provision, supply, Cic. de Or. 1, 36, 165: causarum, id. ib. 2, 34, 146.
      Absol.: quid viatici, quid instrumenti satis sit, i. e. for a journey, Cic. Att. 12, 32, 2: instrumenta ad obtinendam sapientiam, means, id. Leg. 1, 22, 59: virtutis, id. Cat. 2, 5, 9: naturae, id. Brut. 77, 268: graviorum artium, id. ib. 97: dicendi, Quint. 12, 11, 24: ciborum, i. e. organs of digestion, Plin. 7, 50, 51, § 168.
    3. C. Ornament, embellishment: felices ornent haec instrumenta libellos, Ov. Tr. 1, 1, 9: anilia, apparel, dress, id. M. 14, 766; Suet. Aug. 73.

in -strŭo, xi (perf. sync. instruxti, Plaut. Mil. 4, 1, 34), ctum, 3, v. a., to build in or into; to build,, erect, construct (class.).

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: contabulationem in parietes, Caes. B. C. 2, 9: tubulos in earum (cloacarum) parietibus, Vitr. 5, 9, 7: muros, Nep. Them. 6: aggerem, Tac. H. 2, 22.
    2. B. In partic.
      1. 1. To set in order, draw up in battle array: legiones, Plaut. Am. 1, 1, 66: aciem, Cic. Mur. 9, 22; id. Phil. 4, 5, 11: contra copias praesidia vestrosque exercitus, id. Cat. 2, 11 init.
        Absol.:
        ad instruendum spatium, Liv. 9, 37, 3; 10, 19, 15; 24, 48, 11: insidias in loco aliquo, to lay an ambush, id. Clu. 66, 190; cf.: quem insidiis instruendis locum? Liv. 6, 23, 6: acies circa vallum, id. 3, 22, 5: ad hunc modum aciem, Caes. B. C. 3, 88: postremo in plures ordines, Liv. 8, 8, 4: naves, Just. 5, 4, 1.
      2. 2. To prepare, make ready, furnish, provide, to equip, fit out (with necessaries): domum, Cic. Verr. 2, 4, 5, § 9: instruere et parare convivium omnibus rebus, id. ib. 2, 4, 27, § 62: mensas, Verg. A. 3, 231; Ov. M. 8, 571: agrum, to stock, furnish, Liv. 6, 5, 5: hortos, Col. 11, 2, 25; Plin. Ep. 8, 18, 11: frumento et stipendio victorem, Just. 6, 6: et dotare filiam, Suet. Vesp. 14: mulieri aurum atque ornamenta, Plaut. Mil. 4, 1, 35: instruit focum provincia, Juv. 5, 97: socios simul instruit armis, Verg. A. 8, 80: concubinas securibus peltisque, Suet. Ner. 44: Xerxes bellum per quinquennium instruxit, Just. 2, 10, 12; 8, 5, 2.
  2. II. Trop.
    1. A. In gen., to procure, provide for, prepare for, furnish: accusationem, Cic. Clu. 6: causam, Plin. Ep. 10, 85: in instruendo (orationem) dissipatus, in arranging, Cic. Brut. 59, 216: se, to furnish, prepare one’s self: ad judicium nondum se satis instruxerat, id. Verr. 2, 4, 19: neque spatium erat instruendi bellum, Just. 8, 5, 2.
    2. B. In partic., to provide with information, to teach, instruct: (oratores) parum his artibus instructos vidimus, Cic. Brut. 59, 214: judicem notitiā rerum, Quint. 4, 2, 24: juvenes salubribus praeceptis, Petr. 140: aliquem scientiā alicujus rei, Quint. prooem. § 23; cf. id. 1, 10, 5; 2, 4, 20; 2, 5, 1 al.
      Absol., Just. praef. 4 (but in Cic. Cael. 30, 72, the true reading is instituimur).
      1. 2. To plan, devise: magnas res hic agito in mentem instruere, Plaut. Rud. 4, 2, 31: instruendae fraudi intentior, Liv. 23, 35, 14: insidias mihi, Cat. 18 (21), 7.
        Hence, instructus, a, um, P. a., ordered, drawn up; furnished, provided with any thing.
    1. A. Lit.: exercitus ita stetit instructus, ut, etc., Liv. 4, 18: acies, Caes. B. G. 1, 48: domicilia rebus iis omnibus, quibus, etc., Cic. N. D. 2, 37, 95: instructa et exornata domus, provided with necessaries, id. Verr. 2, 2, 34, § 84: instructae ornataeque naves, id. ib. 2, 5, 51, § 133: instructae atque ornatae omnibus rebus copiae, id. de Imp. Pomp. 8: omnibus rebus instructum et paratum convivium, id. Verr. 2, 4, 27.
    2. B. Trop.
      1. 1. Arranged, prepared; instructed: jam instructa sunt mihi in corde consilia omnia, Ter. Phorm. 2, 2, 7: res satis scite instructae et compositae, Cic. Leg. 1, 13, 39: ad permovendos animos instructi et parati, id. Or. 5: ad mortem contemnendam, id. Fin. 2, 17: ad dicendum instructissimus, id. de Or. 3, 8.
      2. 2. Instructed, versed in: in jure civili, Cic. de Or. 1, 58, 249: omnibus ingenuis artibus, id. ib. 1, 16, 73: a jure civili, ab historia instructior (v. ab), id. Brut. 43.
        In a bad sense: accusatores instructi et subornati, prepared, instructed, Cic. Vatin. 1, 3: vitiis instructior, Hor. Ep. 1, 18, 25.
        Adv.: instructē, with great preparation; only comp.: ludos opulentius instructius facere, Liv. 1, 35, 7: instructius accusare, App. Mag. 34, p. 296.