No entries found. Showing closest matches:
instructē, adv., v. instruo fin.
in-structĭlis, e, adj., not compound (late Lat.): anima, Tert. Anim. 14.
in-structĭo, ōnis, f., a constructing, erecting, building.
- I. Lit.: novi balinei, Trajan. ad Plin. Ep. 10, 35: tubulorum in cloacas, i. e. a sinking into, insertion, Vitr. 5, 9.
- B. Transf., an arranging, planting, setting in array: signorum, Cic. Caec. 15, 43; cf. Front. Strat. 2, 3, 4: militum, Auct. Her. 3, 10, 18.
In plur., Amm. 28, 1.
- II. Trop., instruction (syn.: doctrina, institutio, disciplina): futuri temporis pro instructione (al. per structionem), Arn. 5, 167.
instructor, ōris, m. [instruo], a preparer: convivii, Cic. post Red. in Sen. 6, 15.
instructūra, ae, f. [instruo].
- I. Lit., a building in, enclosure, barrier, Gromat. Vet. p. 347, 8.
Plur., Gromat. Vet. p. 255, 25; p. 349, 14.
- II. Transf.
- A. Array, order of battle: Macedonum, Front. Strat. 2, 3, 17.
- B. Arrangement, construction of discourse, Fronto ad M. Caes. 2, ep. 1.
1. instructus, a, um, P. a., v. instruo fin.
* 2. instructus, ūs, m. [instruo], arrangement, preparation (syn. apparatus): oratio eodem est instructu ornatuque comitata, Cic. de Or. 3, 6, 23.
instrūmentum, i, n. [instruo], an implement of any kind, a utensil, tool, instrument (class.).
- I. Lit.: militare, Caes. B. G. 6, 30: culinarum argentea, Just. 38, 10, 4: crudelia jussae instrumenta necis, Ov. M. 3, 698.
- 2. Esp., sing. collect., instruments, apparatus, material, stock, furniture (freq. and class.): instrumentum ac ornamenta villae, Cic. Dom. 24, 62: orationes magna impensā magnoque instrumento tueri, id. Verr. 2, 3, 21, § 53: belli instrumentum et apparatus, id. Ac. 2, 1, 3: rusticum, Phaedr. 4, 4, 24; Val. Max. 4, 4, 6: hostium spolia, monumenta imperatorum, decora atque ornamenta fanorum, in instrumento atque in supellectile Verris nominabuntur, Cic. Verr. 2, 4, 44, § 97; cf. Pall. 1, 43, 1: hibernorum, Caes. B. C. 5, 31: bellicum, Liv. 42, 53, 4: nauticum, id. 30, 10, 3: venatorium, Plin. Ep. 3, 19, 3: piscationis, Paul. Sent. 3, 6, 41.
Esp., in law, the personalty, chattels, or stock of a farm, business, trade, etc.: fundo legato, neque instrumentum fundi … ad legatarium pertinet, Paul. Sent. 3, 6, 34: instrumento cauponio legato, ea debentur, quae in cauponis usum parata sunt, velut vasa, id. ib. 3, 6, 61: pistoris, id. ib. § 64: medici, Dig. 33, 7, 18, § 10; cf.: in fanis alia vasorum sunt et sacrae supellectilis, alia ornamentorum, quae vasorum sunt instrumenti instar habent, quibus sacrificia conficiuntur, apparatus, Macr. S. 3, 11, 5.
- II. Trop.
- A. Of writings, an instrument, document, record: opus est intueri omne litis instrumentum, Quint. 12, 8, 12: aerearum tabularum tria milia … instrumentum imperii pulcherrimum ac vetustissimum, Suet. Vesp. 8: publici instrumenti auctoritas, id. Calig. 8: emtionis, Dig. 24, 1, 58: si scriptum fuerit instrumento, promisisse aliquem, Paul. Sent. 5, 7, 2: instrumentorum obligatio desideratur, id. ib. 2, 17, 13.
- B. Store, provision, supply, means, assistance, furtherance, etc.: oratoris, provision, supply, Cic. de Or. 1, 36, 165: causarum, id. ib. 2, 34, 146.
Absol.: quid viatici, quid instrumenti satis sit, i. e. for a journey, Cic. Att. 12, 32, 2: instrumenta ad obtinendam sapientiam, means, id. Leg. 1, 22, 59: virtutis, id. Cat. 2, 5, 9: naturae, id. Brut. 77, 268: graviorum artium, id. ib. 97: dicendi, Quint. 12, 11, 24: ciborum, i. e. organs of digestion, Plin. 7, 50, 51, § 168.
- C. Ornament, embellishment: felices ornent haec instrumenta libellos, Ov. Tr. 1, 1, 9: anilia, apparel, dress, id. M. 14, 766; Suet. Aug. 73.
in -strŭo, xi (perf. sync. instruxti, Plaut. Mil. 4, 1, 34), ctum, 3, v. a., to build in or into; to build,, erect, construct (class.).
- I. Lit.
- A. In gen.: contabulationem in parietes, Caes. B. C. 2, 9: tubulos in earum (cloacarum) parietibus, Vitr. 5, 9, 7: muros, Nep. Them. 6: aggerem, Tac. H. 2, 22.
- B. In partic.
- 1. To set in order, draw up in battle array: legiones, Plaut. Am. 1, 1, 66: aciem, Cic. Mur. 9, 22; id. Phil. 4, 5, 11: contra copias praesidia vestrosque exercitus, id. Cat. 2, 11 init.
Absol.: ad instruendum spatium, Liv. 9, 37, 3; 10, 19, 15; 24, 48, 11: insidias in loco aliquo, to lay an ambush, id. Clu. 66, 190; cf.: quem insidiis instruendis locum? Liv. 6, 23, 6: acies circa vallum, id. 3, 22, 5: ad hunc modum aciem, Caes. B. C. 3, 88: postremo in plures ordines, Liv. 8, 8, 4: naves, Just. 5, 4, 1.
- 2. To prepare, make ready, furnish, provide, to equip, fit out (with necessaries): domum, Cic. Verr. 2, 4, 5, § 9: instruere et parare convivium omnibus rebus, id. ib. 2, 4, 27, § 62: mensas, Verg. A. 3, 231; Ov. M. 8, 571: agrum, to stock, furnish, Liv. 6, 5, 5: hortos, Col. 11, 2, 25; Plin. Ep. 8, 18, 11: frumento et stipendio victorem, Just. 6, 6: et dotare filiam, Suet. Vesp. 14: mulieri aurum atque ornamenta, Plaut. Mil. 4, 1, 35: instruit focum provincia, Juv. 5, 97: socios simul instruit armis, Verg. A. 8, 80: concubinas securibus peltisque, Suet. Ner. 44: Xerxes bellum per quinquennium instruxit, Just. 2, 10, 12; 8, 5, 2.
- II. Trop.
- A. In gen., to procure, provide for, prepare for, furnish: accusationem, Cic. Clu. 6: causam, Plin. Ep. 10, 85: in instruendo (orationem) dissipatus, in arranging, Cic. Brut. 59, 216: se, to furnish, prepare one’s self: ad judicium nondum se satis instruxerat, id. Verr. 2, 4, 19: neque spatium erat instruendi bellum, Just. 8, 5, 2.
- B. In partic., to provide with information, to teach, instruct: (oratores) parum his artibus instructos vidimus, Cic. Brut. 59, 214: judicem notitiā rerum, Quint. 4, 2, 24: juvenes salubribus praeceptis, Petr. 140: aliquem scientiā alicujus rei, Quint. prooem. § 23; cf. id. 1, 10, 5; 2, 4, 20; 2, 5, 1 al.
Absol., Just. praef. 4 (but in Cic. Cael. 30, 72, the true reading is instituimur).
- 2. To plan, devise: magnas res hic agito in mentem instruere, Plaut. Rud. 4, 2, 31: instruendae fraudi intentior, Liv. 23, 35, 14: insidias mihi, Cat. 18 (21), 7.
Hence, instructus, a, um, P. a., ordered, drawn up; furnished, provided with any thing.
- A. Lit.: exercitus ita stetit instructus, ut, etc., Liv. 4, 18: acies, Caes. B. G. 1, 48: domicilia rebus iis omnibus, quibus, etc., Cic. N. D. 2, 37, 95: instructa et exornata domus, provided with necessaries, id. Verr. 2, 2, 34, § 84: instructae ornataeque naves, id. ib. 2, 5, 51, § 133: instructae atque ornatae omnibus rebus copiae, id. de Imp. Pomp. 8: omnibus rebus instructum et paratum convivium, id. Verr. 2, 4, 27.
- B. Trop.
- 1. Arranged, prepared; instructed: jam instructa sunt mihi in corde consilia omnia, Ter. Phorm. 2, 2, 7: res satis scite instructae et compositae, Cic. Leg. 1, 13, 39: ad permovendos animos instructi et parati, id. Or. 5: ad mortem contemnendam, id. Fin. 2, 17: ad dicendum instructissimus, id. de Or. 3, 8.
- 2. Instructed, versed in: in jure civili, Cic. de Or. 1, 58, 249: omnibus ingenuis artibus, id. ib. 1, 16, 73: a jure civili, ab historia instructior (v. ab), id. Brut. 43.
In a bad sense: accusatores instructi et subornati, prepared, instructed, Cic. Vatin. 1, 3: vitiis instructior, Hor. Ep. 1, 18, 25.
Adv.: instructē, with great preparation; only comp.: ludos opulentius instructius facere, Liv. 1, 35, 7: instructius accusare, App. Mag. 34, p. 296.