Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

1. moenĭa, ĭum (gen. plur. moeniōrum for moenium, like anciliorum for ancilium, acc. to Cledon. p. 1898 P.; abl. plur. MOENIIS for moenibus, Inscr. Grut. 408, 1, 34; in sing. moene: moene singulariter dixit Ennius (al. Naevius), Paul. ex Fest. p. 145 Müll.), n. [perh. Sanscr. root mū-, bind; Gr. ἀμύνω, μύνη; cf.: munus, immunis, munio], defensive walls, ramparts, bulwarks, city walls, as a means of protection and security.

  1. I. Lit. (class.): uti haberent tuta oppida quod operis muniebant, moenia dicta, Varr. L. L. 5, § 141 Müll.: domicilia conjuncta, quas urbes dicimus, moenibus sepserunt, Cic. Sest. 42, 91: diligentius urbem religione quam ipsis moenibus cingitis, id. N. D. 3, 40, 94; id. Ac. 2, 44, 137; id. Rep. 1, 11, 17: altissima, Caes. B. C. 3, 80: cum paene inaedificata in muris ab exercitu nostro moenia viderentur, bulwarks, fortifications, id. ib. 2, 16: summa arcis, Enn. ap. Macr. S. 1, 4 (Ann. v. 170 Vahl.): dividimus muros, et moenia pandimus urbis, Verg. A. 2, 234.
  2. II. Transf.
    1. A. Poet., in gen., walls, enclosure: moenia navis, Ov. M. 11, 532: angusta theatri, Lucr. 4, 82: mundi, id. 1, 73; cf. caeli, Ov. M. 2, 401.
    2. B. A city enclosed by walls, a walled town (mostly poet. and in post-Aug. prose): nulla jam pernicies moenibus ipsis intra moenia comparabitur, to our walls, i. e. our city, Cic. Cat. 2, 1, 1: moenia lata videt triplici circumdata muro, Verg. A. 6, 549: moenia circumdare muro, Flor. 1, 4, 2; Vitr. 8, 4.
    3. * C. A mansion, dwelling: Ditis magni, Verg. A. 6, 541.

2. moenĭa, for munia, v. h. v.

moenĭo, īre, for munio, v. h. v.

Moenis, is, m., the River Main, in Germany, Mel. 3, 3, 3.
Called also Moenus, i, Tac. G. 28; Plin. 9, 15, 17, § 45; Amm. 17, 1, 6.

moenītus, Part., from moenio, v. munio.

mūnĭa (archaic form moenia: moenia praeter aedificia significant etiam et munia, hoc est officia, Paul. ex Fest. p. 151 Müll.), ōrum (class. only in the form munia, nom. and acc.), n. [Sanscr. root , bind; that to which one is bound; cf. Gr. ἀμύνω; also moenia, murus, munus, immunis, etc.], duties, functions, esp. official or professional duties (class.; syn.: officia, munera): munia candidatorum, Cic. Mur. 35, 73: qui suis cervicibus tanta munia atque rem publicam sustinent, id. Sest. 66, 138: cuncti omnium ordinum extrema munia sequi, Sall. Fragm. ap. Non. 137, 12: belli pacisque munia facere, Liv. 1, 42: senatūs, magistratuum, legum in se trahere, Tac. A. 1, 2; cf.: munia consulatūs obire, id. ib. 2, 26: munia ducis implere, id. H. 1, 62: vitae servare munia, Hor. Ep. 2, 2, 131.
Post-class. forms, gen.: OB HAEC INSIGNIA GENERA MVNIORVM, Inscr. Spon. Miscell. Antiq. p. 36 (A. D. 394), but gen. muniūm, Tert. Cor. Mil. 11.
Dat. munibus, Claud. Laud. Stil. 3, 76: muniis, Amm. 31, 2, 20; Serv. Verg. A. 12, 559; Cod. Just. 8, 10, 8 al.

mūnīmentum (moen-, archaic form, Enn. ap. Cic. Fin. 2, 32, 106 B. and K.), i, n. [1. munio], a defence, fortification, intrenchment, rampart, bulwark, protection (class. but not in Cic.).

  1. I. Lit.: ut instar muri hae sepes munimenta praeberent, Caes. B. G. 2, 17: fossa, haud parvum munimentum, a planioribus aditu locis, Liv. 1, 33, 7: sepulcri, Dig. 11, 7, 37.
    Esp., of military fortifications, intrenchments: tenere se munimentis, Tac. A. 13, 36: domūs munimentis septae, id. ib. 15, 38: munimentis se defendere, id. H. 5, 20: coërcere intra munimenta militem, id. ib. 2, 18: munimenta perrumpere, id. A. 12, 17: regni, i. e. flumina, Curt. 4, 5, 4.
    Of a defence or covering for the body: munimentum ipsis equisque loricae plumatae sunt, Just. 41, 2, 10: pingues aliquando lacernas, munimenta togae accipimus, Juv. 9, 28.
  2. II. Trop., defence, protection, shelter: id munimentum (Horatium Coclem) illo die fortuna urbis Romanae habuit, Liv. 2, 10: rati, noctem sibi munimento fore, Sall. J. 97, 3: munimento foret, id. ib. 50, 3: legiones firma imperii munimenta, Tac. H. 4, 52: legum, Val. Max. 6, 3 prooem.; 2, 1, 5.