Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

‡ portella, ae, f. dim. [porta], a small door: portella, ῤυμοπύλιον, παραπύλιον, Gloss. Lat. Gr.

portendo, di, tum, 3 (inf. pres. portendier, Plaut. Poen. 3, 5, 4), v. a. [an archaic collat. form in relig. lang. of protendo, to stretch forth], to point out, indicate (future events, misfortunes, etc.), to foretell, predict, presage, portend (cf.: ostendo, monstro): ea (auspicia) illis exeuntibus in aciem portendisse deos, Liv. 30, 32, 9; cf.: di immortales mihi sacrificanti … laeta omnia prosperaque portendere, id. 31, 7 fin.: magnitudinem imperii portendens prodigium, id. 1, 55: populo commutationem rerum portendit fore, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 45: triginta annos Cyrum regnaturum esse portendi, Cic. Div. 1, 23, 46: quod portentum regni ruinam portendebat, of an earthquake, Just. 17, 1, 3.
Pass., to be indicated (by a sign), to threaten, impend.

        1. (α) Usually of bad fortune, loss, injury, etc.: nobis periculum magnum portenditur, Plaut. As. 3, 1, 27: haruspices dudum dicebant mihi, malum damnumque maximum portendier, id. Poen. 3, 5, 4; cf.: malum quod in quiete tibi portentum est, id. Curc. 2, 2, 22: quod in extis nostris portentum est, id. Poen. 5, 4, 35.
        2. (β) Of good fortune, etc.: salvos sum: libertas portenditur, Plaut. Rud. 5, 3, 38: quid spei Latinis portendi? Liv. 1, 50.
          Hence, portentum, i, n., a sign, token, omen, portent (syn.: ostentum, prodigium).
  1. I. Lit.: ex quo illa ostenta, monstra, portenta, prodigia dicuntur, Cic. N. D. 2, 3, 7; cf. Fest. p. 245 Müll.; and Paul. ex Fest. p. 244 Müll.: nam si quod raro fit, id portentum putandum est, sapientem esse portentum est, Cic. Div. 2, 28, 61: portentum inusitatum conflatum est recens, Poët. ap. Gell. 15, 4: alii portenta atque prodigia nunciabant, Sall. C. 30, 2: ne quaere profecto, Quem casum portenta ferant, Verg. A. 8, 533.
    Of miracles, Vulg. Heb. 2, 4; id. Deut. 34, 11; cf. id. Marc. 13, 22.
  2. II. Transf.
    1. A. A monster, monstrosity: cetera de genere hoc quae sunt portenta perempta, Lucr. 5, 37; Hor. Ep. 2, 1, 11: quale portentum neque militaris Daunias latis alit aesculetis Nec, etc., id. C. 1, 22, 13: quae virgineo portenta sub inguine latrant, i. e. the dogs of Scylla, Ov. Am. 2, 16, 23: praeter naturam hominum pecudumque portentis, monstrous births, monsters, Cic. N. D. 2, 5, 14; cf.: bovem quendam putari deum, multaque alia portenta apud eosdem, id. Rep. 3, 9, 14.
      Trop., in a moral sense, a monster of depravity: P. Clodius, fatale portentum prodigiumque rei publicae, Cic. Pis. 4, 9: Gabinius et Piso, duo rei publicae portenta ac paene funera, id. Prov. Cons. 1, 2: qualia demens Aegyptus portenta colat, Juv. 15, 2.
    2. B. A marvellous or extravagant fiction, a strange tale, a wonderful story: cetera de genere hoc monstra et portenta locuntur, Lucr. 4, 590: poëtarum et pictorum portenta, Cic. Tusc. 1, 6, 11: portentum atque monstrum certissimum est, esse aliquem humanā specie et figurā, qui tantum immanitate bestias vicerit, id. Rosc. Am. 22, 63: portenta atque praestigias scribere, Gell. 10, 12, 6.

portentĭfer, ĕra, ĕrum, v. portentificus.

portentĭfĭcus, a, um, adj. [portentum-facio], marvellous, monstrous, unnatural, extraordinary (poet. and in post-class. prose): venena, Ov. M. 14, 55 Jahn (al. portentifera): figurae animalium, Lact. 2, 13, 11: opera, id. 4, 13, 15.

portentōsus (-tŭōsus), a, um, adj. [portentum], full of monsters, monstrous, portentous, unnatural, hideous, revolting, etc. (class., but not used of abstract things till after the Aug. period): si quando aliqua portentosa aut ex pecude aut ex homine nata dicuntur, Cic. Div. 2, 28, 60: puer portentoso parvoque capite, Suet. Dom. 4: portentosissima genera ciborum, id. Calig. 37: labyrinthi, vel portentosissimum humani impendii opus, Plin. 36, 13, 19, § 84: mendacia Graeciae, id. 5, 1, 1, § 4: scientia, i. e. of wonderful things, id. 23, 1, 27, § 58: ars, id. 30, 1, 2, § 8: ingenia, id. 9, 41, 65, § 140: quo quid fieri portentosius potest? Sen. Ep. 87, 19: oratio portentosissima, id. ib. 114, 8.

portentum, i, v. portendo fin.

portentus, a, um, Part., from portendo.