Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

prŏba, ae, f. [probo], a proof (postclass.), Amm. 21, 16, 21; Cod. Just. 12, 25, 1.

prŏbābĭlis, e, adj. [probo].

  1. I. Lit., that may be assumed, believed, or proved; likely, credible, probable (class.): probabile est id, quod fere fieri solet, aut quod in opinione positum est, aut quod habet in se ad haec quandam similitudinem, sive id falsum est, sive verum, Cic. Inv. 1, 29, 46: quae probabilia videantur, id. Fin. 5, 26, 76: est enim in his rebus aliquid probabile, id. ib. 3, 17, 58; id. Ac. 2, 11, 33; 2, 63, 154: nihil est tam incredibile, quod non dicendo fiat probabile, id. Par. praef. 1: ratio, id. Off. 1, 3, 8: conjectura et ratio, id. Div. 2, 6, 16: probabilis et prope vera disputatio, id. de Or. 1, 56, 240: causa, id. Verr. 2, 5, 67, § 173: mendacium, Liv. 40, 29: Causae, Tac. A. 6, 14.
  2. II. Transf., in gen., worthy of approval, pleasing, agreeable, acceptable, commendable, laudable, good, fit (class.).
    1. A. Of persons: C. Licinius probabilis orator: jam vero etiam probatus, Cic. Brut. 76, 263: voce peracutā atque magnā, nec alia re ulla probabilis, id. ib. 68, 241: discipulus, id. de Or. 1, 28, 129: jucundior et probabilior populo orator, id. ib. 2, 36, 153; Nep. Cat. 3, 1.
    2. B. Of things concr. and abstr.: materia, Cic. Fam. 3, 6, 18: nomen, id. Caec. 25, 71: boves non minus probabiles animis, quam corporibus, Col. 6, 1, 2: aqua maxime probabilis, Plin. 31, 3, 23, § 38: gustus, Col. 3, 2, 24: soli et caeli qualitas, id. ib. 3, 1, 10: rosa nec odore, nec specie probabilis, Plin. 21, 4, 10, § 18: genus orationis, Cic. Part. 6, 19; Liv. 2, 13: mores, Col. 6, 2, 14: vir ingenio sane probabili, Cic. Brut. 48, 180.
      Hence, adv.: prŏ-bābĭlĭter.
    1. A. Probably, credibly (class.): rem breviter exponere et probabiliter, Cic. Or. 35, 122: rationem reddere, id. Fin. 3, 17, 58: dicere, id. de Or. 2, 82, 337: multa probabiliter argumentatus, Liv. 33, 28: justius et probabilius accusare, Cic. Inv. 2, 46, 136: defendere, Liv. 42, 48.
    2. B. Laudably, fitly, well (post-Aug.): consulatum gerere, Vell. 2, 46, 4: eleganter et probabiliter hoc dictum est, Gell. 9, 16, 6: recte et probabiliter dici, id. 1, 16, 9.
      Comp.: probabilius Lutatius, Val. Max. 2, 8, 2.

prŏbābĭlĭtas, ātis, f. [probabilis], probability, credibility (class.): magna, Cic. Ac. 2, 24, 75: captiosa, id. Fin. 3, 21, 72: quodcumque nostros animos probabilitate percussit, id dicimus, id. Tusc. 5, 11, 33.

prŏbābĭlĭter, adv., v. probabilis fin.

prŏbāmentum, i, n. [probo], proof (post-class.), Cod. Th. 13, 6, 10.

prŏbăta, ōrum, n., = πρόβατα, sheep (post-Aug. for oves), Plin. 7, 2, 2, § 16.

prŏbătĭcus, a, um, adj., = προβατικός, of or belonging to sheep, sheep- (eccl. Lat.): probatica porta Hierosolymis, the sheep-gate, near which the sheep destined for sacrifice were washed in a pool, Hier. de situ et nomine loc. Hebr. ex Joann. 5, 2.

prŏbātĭo, ōnis, f. [probo].

  1. I. A trying, proving; a trial, inspection, examination (class.): athletarum probatio, Cic. Off. 1, 40, 144: futura, id. Verr. 2, 1, 54, § 142; Varr. R. R. 1, 20, 1: oesypi, Plin. 29, 2, 10, § 36: croci sinceri, id. 21, 6, 17, § 32: pumicis, id. 36, 21, 42, § 155: gemmae recusant limae probationem, id. 37, 13, 76, § 200: equitum, a review, Val. Max. 2, 2, 9.
  2. II. In partic.
    1. A. Approbation, approval, assent (class.): ob probationem pretium datum, Cic. Font. 4, 17: tale visum nullum esse ut perceptio consequatur, ut autem probatio, multa, i. e. the assent of belief, though not the direct evidence of the senses, id. Ac. 2, 31, 99.
    2. B. Proof, demonstration (post-Aug.), Quint. 5, 10, 8: firma, id. 11, 3, 2: potentissimae, id. 5, 10, 103: ad cujus rei probationem immittit indices, Just. 32, 2, 9: oculorum, ocular demonstration, Plin. 2, 2, 2, § 5.
    3. C. In partic., in rhet., the third part of a discourse, also called confirmatio or fides orationis, in which the orator enumerates his arguments, Quint. 3, 9, 1.

prŏbătĭon, ii, n., = προβάτιον, a plant, also called arnoglossa, App. Herb. 1.

prŏbātīvus, a, um, adj. [probo], of or belonging to proof, probative (post-class.): quaestiones, Auct. Quint. Decl. 299.

prŏbātor, ōris, m. [probo],

  1. I. an approver (rare but class.): quid interest inter suasorem facti et probatorem? Cic. Phil. 2, 12, 29: rationis, id. Caecin. 29, 85: ingenii, Ov. P. 2, 2, 106: malorum improbator, bonorum probator, App. de Deo Socr. 16.
  2. II. A trier, examiner (eccl. Lat.), Vulg. Jer. 20, 12.

prŏbātōrĭa, ae, f. (sc. epistula) [id.], a letter of recommendation (from the emperor), a certificate of qualification (postclass.): sacra probatoria, Cod. Just. 12, 58, 2: emissa sacri scrinii probatoria, ib. 12, 60, 6; 12, 36, 7.

prŏbātus, a, um, Part. and P. a., from probo.

prŏbo, āvi, ātum, āre, v. a. [1. probus].

  1. I. To try, test, examine, inspect, judge of any thing in respect of its goodness, fitness, etc. (rare in class. Lat.; not in Cic. or Cæs.; in eccl. Lat. very freq.).
    1. A. Lit.: militem neque a moribus neque a fortunā probabat, sed tantum a viribus, Suet. Caes. 65: tus probatur candore, etc., Plin. 12, 14, 32, § 65: mucronem cultri ad buccam, Petr. 70: terram amaram sive macram, Plin. 17, 5, 3, § 33: denarios, id. 33, 9, 46, § 132: pecuniam, Dig. 46, 3, 39; cf.: sicut probavi ipse, have learned, proved by experience, Pall. 12, 7, 22: aurum per ignem probatur, Vulg. 1 Pet. 1, 7: juga boum, id. Luc. 14, 19.
    2. B. Trop.: tuo ex ingenio mores alienos probas, judge of, Plaut. Pers. 2, 2, 30; id. Trin. 4, 3, 42: amicitias utilitate, Ov. P. 2, 3, 8.
      So, to test, try, prove, examine the mind or heart: ipsi vos probate, Vulg. 2 Cor. 13, 5; cf. id. Zach. 13, 9; id. Psa. 138, 1 et saep.
  2. II. To esteem as good, serviceable, fit, just, etc.; to be satisfied with, to approve a thing (class.; cf. comprobare): quis est, qui non probet, qui non laudet? Cic. Mil. 28, 77: istam rationem laudo vehementer et probo, id. Fam. 7, 1, 5: Cato ea sentit, quae non probantur in vulgus, id. Par. prooem.; id. Fin. 2, 1, 1: Asia picem Idaeam maxime probat, Plin. 14, 20, 25, § 128.
    With objectclause: Caesar maxime probat coactis navibus mare transire et Pompeium sequi, Caes. B. C. 1, 29.
    1. B. In partic. (mil. t. t.), to approve for military service, to recruit, enlist: quo (die) primum probati sunt, Traj. ap. Plin. Ep. 10, 30, 2.
    2. C. To declare any thing well done, to express approbation of, to approve a thing: laudant fabrum atque aedes probant, Plaut. Most. 1, 2, 20: domum, Cic. Fam. 5, 6, 3: villam, Liv. 4, 22: petentibus, ut ad opera probanda, anni et sex mensium tempus prorogaretur, id. 45, 15: plausu probatae puellae, Juv. 11, 164.
    3. D. To approve a person, to recognize as fit or worthy: ad unum Vercingetorigem probant imperatorem, Caes. B. G. 7, 63, 6: quā impudentiā est, eumne testem improbabit quem judicem probarit? Cic. Rosc. Com. 15, 45.
  3. III. To represent or show a thing to be good, serviceable, fit, right, etc., to make acceptable, to recommend; and: aliquid alicui, to convince one of any thing: quos (libros), ut spero, tibi valde probabo, Cic. Att. 4, 14, 1: officium meum P. Servilio, id. Verr. 2, 4, 38, § 82: causam alicui, id. Quint. 30, 92: nostrum officium ac diligentiam, id. Div. in Caecil. 22, 72: factum suum alicui, id. Att. 16, 7, 4: omnia facta dictaque mea sanctissimis moribus tuis, Plin. Ep. 10, 3 (20), 3.
    With de: quibus de meo celeri reditu non probabam, Cic. Att. 16, 7, 4: se alicui, to make one’s self acceptable: (Epicurus) multis se probavit, id. Fin. 2, 25, 81: quā in legatione (Ligarius) et civibus et sociis ita se probavit, ut, etc., id. Lig. 1, 2.
    Pass.: mihi egregie probata est oratio tua, has pleased, Cic. Tusc. 4, 4, 8.
    1. B. In partic., to make a thing credible, to show, prove, demonstrate: crimen, Cic. Fl. 37, 93: his ego judicibus non probabo, C. Verrem contra leges pecunias cepisse? id. Verr. 2, 1, 4, § 10: causam paucis verbis, id. Balb. 21, 49: se memorem probare, grateful, id. Fam. 10, 24, 1: perfacile factu esse illis probat, conata perficere, Caes. B. G. 1, 3: hoc difficile est probatu, Cic. Tusc. 5, 1, 1: et patrio pater esse metu probor, my paternal fear shows that I am your father, Ov. M. 2, 91: sicut Thrasvmachi probat exitus, Juv. 7, 204.
      With se: malo praesens observantiā, indulgentiā, assiduitate memorem me tibi probare, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 1.
    2. C. To represent, pass off a person for another: loquebantur suppositum in ejus locum, quem pro illo probare velles, Cic. Verr. 2, 5, 30, § 78: quod tu istis lacrumis te probare postulas, Non pluris refert quam, etc., Plaut. Ps. 1, 1, 101.
      So absol.: forma et aetas ipsast, facile ut pro eunucho probes, pass for one, Ter. Eun. 2, 3, 84.
      Hence, prŏbātus, a, um, P. a.
    1. A. Tried, tested, proved, of approved goodness, good, excellent (syn. spectatus).
      1. 1. Of persons: ceterarum homines artium spectati et probati, Cic. de Or. 1, 27, 124: ingeniosos et opulentos, et aetatis spatio probatos, id. Top. 19, 73: operum probatissimi artifices, Col. 11, 1, 6: probatissima femina, most excellent, Cic. Caecin. 4, 10.
      2. 2. Of things: argentum, Plaut. Pers. 4, 6, 1: probata experimento cultura, Quint. 10, 2, 2: boleti probatissimi, Plin. 16, 5, 11, § 31: probatissima palma, id. 23, 5, 52, § 98: probatissima statua, id. 34, 8, 19, § 53: probata et exspectata adulescentia, Lucil. ap. Non. 437, 13: moneta, Vulg. Gen. 23, 16.
    2. B. Transf., pleasing, agreeable: ut nemo probatior primoribus patrum esset, Liv. 27, 8: probatissimus alicui, Cic. Planc. 11, 27.