Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

scīn’ for scisne, v. scio init.

scindo, scĭdi, scissum, 3 (old perf. redupl. scicidi, Enn., Naev., Att, and Afran. ap. Prisc. p. 890 P.; or Enn. p. 133 Vanl.; Com. Rel. pp. 19 and 164 Rib.; cf. also, sciciderat. Gell 6, 9, 16), v. a. [akin to Gr. σχίζω, to split; cf. Germ. scheiden, and Lat. scio], to cut, tear, rend, or break asunder; to split, cleave, divide, or separate by force, etc. (freq. and class.; but in tempp.perf.ante-class.and postAug.; syn.: findo, rumpo).

  1. I. Lit.: quom saxum scisciderit, Enn. ap. Prisc. l. l.: non ergo aquila scisciderat pectus, Att. ib. and ap. Gell. l. l.: satis fortiter vestras sciscidistis colus, Afran. ap. Prisc. l. l.: scindens dolore identidem intonsam comam, Att. ap. Cic. Tusc. 3, 26, 62: crines, Verg. A. 12, 870; Ov. M. 11, 683: capillos, id. H. 3, 79; Tib. 1, 10, 55; cf., in a Greek construction: scissaeque capillos matres, Ov. M. 8, 526: vela, Plaut. Trin. 4, 1, 18: epistulam, Cic. Fam. 5, 20, 9: vestem, to tear open, Liv. 3, 58; Quint. 2, 15, 7; Prop. 2, 15 (3, 7), 18; Ov. M. 9, 166; Hor. C. 1, 17, 27; cf.: vestem tibi de corpore, Prop. 2, 5, 21: pecora scindunt herbarum radices, Col. 2, 18, 2: asini me mordicibus scindant, tear, lacerate, Plaut. Aul. 2, 2, 57: sinus, Ov. M. 10, 386: latus flagello, id. Ib. 185: lacerum corpus ictibus innumeris, Sil. 1, 172: vitiato fistula plumbo Scinditur, bursts open, Ov. M. 4, 123; cf.: et faceret scissas languida ruga genas, wrinkled, Prop. 3, 10, 6: vallum, to break through, tear up, Caes. B. G. 3, 5; 5, 51; Liv. 7, 37; Tac. H. 4, 28: limen portae, to break in pieces, Plaut. Bacch. 4, 9, 31: pontem, to break down, id. ib. 5, 26: cuneis lignum, to split, cleave, Verg. G. 1, 144: quercum cuneis, id. A. 7, 510: cuneis fissile robur, id. ib. 6, 182; cf.: ferro aequor (i. e. humum), id. G. 1, 50; cf. solum, id. ib. 2, 399: vomere terram, Ov. A. A. 2, 671: freta ictu (remorum), id. M. 11, 463: puppis aquas, id. Tr. 1, 10, 48: fluvios natatu, Claud. Cons. Hon. 4, 347: tellurem mare scindit, Luc. 3, 61: agmen, Tac. A. 1, 65 et saep.: labra, to open wide, Quint. 11, 3, 81: obsonium, to cut up, carve, Sen. Vit. Beat. 17; cf. nihil (edulium), Mart. 3, 12, 2: aves in frusta, Sen. Brev. Vit. 12.
        1. b. Prov.: penulam alicui, to tear off one’s travelling cloak, i.e. to urge, press, solicit one to stay, Cic. Att. 13, 33, 4.
    1. B. Transf., to part, separate, divide; of places: dirimit scinditque Sueviam continuum montium jugum, Tac. G. 43: frons Italia in duo se cornua scindit, Mel. 2, 4, 7.
      Mid.: omnis Italia scinditur in duo promuntoria, Sall. H. 4, 18 Dietsch.
      In gen.: se (lutamenta), Cato, R. R. 128: se (nubes), Verg. A. 1, 587.
      Mid.: omnis fumus, vapor, etc. … scinduntur per iter flexum, Lucr. 4, 91: scinditur in geminas partes circumfluus amnis, Ov. M. 15, 739; Luc. 1, 551.
      Absol.: sentes quod tetigere, ilico rapiunt: si eas ereptum, ilico scindunt, Plaut. Cas. 3, 6, 2.
      1. 2. To destroy: scindunt proceres Pergamum, Plaut. Bacch. 4, 9, 130.
  2. II. Trop., to tear in pieces, to distract, agitate, disturb, etc.: aliquem quāvis scindunt cuppedine curae, Lucr. 3, 994: quantae tum scindunt hominem cuppedinis acres Sollicitum curae, id. 5, 46: nolo commemorare, quibus rebus sim spoliatus, ne scindam ipse dolorem meum, tear open, i. e. renew my grief, Cic. Att. 3, 15, 2: non sine piaculo sanctissimas necessitudines scindi, to be sundered, separated, Plin. Pan. 37 fin.: ut (actio) noctis interventu scinderetur, was interrupted, id. Ep. 2, 11, 16: verba fletu, Ov. P. 3, 1, 157: vox scinditur, is broken, cracked, Quint. 11, 3, 20: sic genus amborum scindit se sanguine ab uno, divides, branches off, Verg. A. 8, 142; cf.: scidit deinde se studium atque inertiā factum est, ut artes esse plures viderentur, was separated, divided, Quint. prooem. § 13; cf.: naturalis pars philosophiae in duo scinditur corporalia et incorporalia, Sen. Ep. 89, 16: scinditur incertum studia in contraria vulgus, Verg. A. 2, 39; cf. Tac. H. 1, 13: scindebatur in multiplices curas, Amm. 16, 3, 3.
    Hence, scissus, a, um, P. a., split, cleft, divided.
    1. A. Lit.: folia pluribus divisuris, Plin. 25, 5, 21, § 48: vitis folio, id. 14, 2, 4, § 23: scissae (aures) cervis ac velut divisae, id. 11, 37, 50, § 136: alumen, Col. 6, 13, 1 (for which: scissile alumen, Cels. 5, 2; 6, 11): vestibus, Vulg. Job, 2, 12.
    2. B. Trop.: genus vocum, harsh, grating, Cic. de Or. 3, 57, 216.
      No comp., sup., or adv.

sciscĭtātĭo, ōnis, f. [sciscitor], an asking, inquiry: diligentissima sciscitatio, Petr. 24, 5.

sciscĭtātor, ōris, m. [sciscitor], an inquirer, examiner, investigator (post-Aug.): urinae, Mart. 3, 82, 16; Prud. Cath. 7, 193: minutissimus artium, Amm. 22, 16, 16.

sciscĭto, āre, v. sciscitor fin.

sciscĭtor, ātus, 1, v. dep. a. [scisco], to inform one’s self; to ask, inquire, question, examine, interrogate, etc. (class.; syn.: percontor, interrogo); constr. regularly, ex (ab) aliquo aliquid, de aliquā re, with a rel.clause or absol.; also (post-Aug.) with aliquem quid.

        1. (α) With acc. rei: Epicuri ex Velleio sciscitabar sententiam, Cic. N. D. 1, 7, 17: sententiam ex aliquo (with requirere), id. de Or. 1, 23, 105: id sciscitari, id. Or. 16, 52: consulis voluntatem, Liv. 7, 26. consilium ejus, Tac. H. 2, 33: imperia ducum sciscitando, id. ib. 1, 84: diversa, id. ib. 2, 34: mores naturasque hominum, Gell. 1, 9, 2.
        2. (β) With de: de victoriă sciscitantes, Cic. Div. 1, 34, 76: de unoquoque nostrum sciscitantur omnes, id. Phil. 14, 7, 19: de Domitio, ut facis, sciscitare, ubi sit, id. Att. 9, 15, 4.
        3. (γ) With an indirect question: lubet prius sciscitari quid sit, Ter. Eun. 3, 4, 10; Liv. 1, 9; 1, 54; 1, 56; 2, 12 al.; Suet. Claud. 10; id. Ner. 48; id. Vit. 17 al.: ab utroque sciscitor, cur, etc., Cic. N. D. 1, 9, 21.
        4. (δ) Absol.: elicuit comiter sciscitando, ut fateretur, etc., Liv. 6, 34; cf. id. 1, 5; Quint. 9, 2, 7: si de vetere jure discendum esset, issem plane sciscitatum ad istos, Gell. 12, 13, 3.
          (ε) Aliquem: sciscitatum deos descendunt, Liv. 45, 27: ut mane singulos, anne jentassent, sciscitaretur, Suet. Vit. 7; so id. Calig. 28; id. Dom. 15.
      1. a. Act. collat. form: paucula etiam sciscitare prius volo, Plaut. Merc. 2, 3, 52.
      2. b. sciscĭtātus, a, um, pass.: omnium sententiis occultius sciscitatis, Amm. 25, 8, 12.

scisco, scīvi, scītum, 3 (dep. collat. form sciscor, acc. to Prisc. p. 799 P.), v. inch. a. [scio], to seek to know; to search, inquire.

  1. I. Lit. (ante-class. and very rare; cf., on the other hand, the deriv. sciscitor): praefestinamus, quae sit causa, sciscere, Afran. ap. Charis. p. 186 P.: ibo ad eam, ut sciscam, quid velint, Att. ap. Non. 505, 12; cf. Plaut. Am. 5, 1, 17.
  2. II. Transf.
    1. A. Publicists’ t. t., of the people, after inquiry or examination, to accept, approve, assent to something proposed; hence, to appoint, enact, decree, ordain, = rem cognitam jubere (cf. sancio): nullam illi (majores nostri) vim contionis esse voluerunt: quae scisceret plebes aut quae populus juberet summota contione, distributis partibusauditis auctoribus, re multos dies promulgatā et cognitā, juberi vetarique voluerunt, Cic. Fl. 7, 15: illa legitima: consules populum jure rogaverunt populusque jure scivit, id. Phil. 1, 10, 26; cf.: rogationes plurimas propter vos populus scivit, Plaut. Curc. 4, 2, 23: rogationem Marciam de Liguribus magno consensu plebes scivit jussitque. Ex eo plebiscito, etc., Liv. 42, 21 fin.: adeo id gratum plebi fuit ut id modo sciscerent juberentque, ut senatus decerneret, qui Romae regnaret, id. 1, 17 fin.: ad sciscendum plebi, id. 6, 35: si Gaditani sciverint nominatim de aliquo cive Romano, ut sit is civis Gaditanus, Cic. Balb. 11, 27; cf.: qui (Athenienses) sciverunt, ut, etc., id. Off. 3, 11, 46.
      Pass.: multa perniciose sciscuntur in populis (with sancire), Cic. Leg. 2, 5, 13; cf.: illud stultissimum, existimare omnia justa esse, quae scita sint in populorum institutis aut legibus, id. ib. 1, 15, 42 (v. also under P. a.).
      Poet., with obj.-clause: munera Martis Aequent imperio et solem concedere nocti Sciscant, Sil. 7, 545.
      1. 2. Transf., in gen. (like decerno), of an individual, to approve, assent to, vote for any thing: qui ulteriorem (Galliam decernit), ostendit, eam se sciscere legem, quam esse legem neget, Cic. Prov. Cons. 15, 36: quod primus scivit legem de publicanis, etc., id. Planc. 14, 35.
    2. B. To learn, ascertain, know: ut illi id factum sciscerent, Plaut. Bacch. 2, 3, 68: praefestinamus quae sit causa sciscere, quod, etc., Afran. ap. Charis. 2, p. 186 P. (Com. Rel. v. 396 Rib.).
  3. III. Trop., of nature, to decree, establish: confirmat antem illud vel maxime quod ipsa natura, ut ait ille, sciscet et probet, Cic. Fin. 1, 7, 23.
    Hence, scī-tus, a, um, P. a.
    1. A. (Acc. to I.) Mid. (orig., that has informed himself, obtained knowledge, had experience; hence), knowing, shrewd, wise, acute, experienced, skilful, adroit, etc. (of persons; mostly poet.; not in Cic., but cf. 2.; syn.: callidus, versatus): doctu’, fidelisScitus, etc., Enn. ap. Gell. 12, 4, 4 (Ann. v. 251 Vahl.): hominem astutum, doctum, scitum et callidum, Plaut. Ps. 1, 3, 151: mulier scita atque prudens, Gell. 13, 4 fin.: scitus agaso, Enn. ap. Fest. p. 330 Müll. (Ann. v. 217 Vahl.): sycophanta, Plaut. Am. 1, 3, 8: homo, Ter. Eun. 2, 2, 23: convivator, a clever, dexterous host, Liv. 35, 49: scitus bellum (venereum) init, Plaut. Truc. 5, 42: ea mulieris scitae comitas, Gell. 13, 4, 3.
      Comp.: non sum scitior, quae hos rogem, etc., Plaut. Cist. 4, 2, 12.
      Poet. and in post-Aug. prose with gen.: Nessus scitus vadorum, acquainted with, Ov. M. 9, 108: Thalia lyrae, id. F. 5, 54: Sthenelus pugnandi, Quint. 9, 3, 10 Spald. N. cr.
      With obj.-clause (poet.): scitus accendere corda Laudibus, Sil. 17, 293: accendere Martem, id. 15, 594.
        1. b. Of things, fit, suitable, proper, judicious, sensible, witty, etc.: pulcre scripsti: scitum syngraphum! Plaut. As. 4, 1, 57: scito illa quidem (scripsit) sermone et Attico, Cic. N. D. 1, 33, 93; cf. interrogationes, Quint. 5, 7, 28.
          Sup.: oratio optima et scitissima, Plaut. Stich. 1, 3, 30: si quid (dictum) est, quod mihi scitum esse videatur et homini ingenuo dignum atque docto, non aspernor, Cic. Planc. 14, 35; cf. id. Or. 16, 51: oratoris dictum, Tac. A. 6, 20.
          Esp. in the phrase scitum est, it is a witty or acute saying; shrewd, clever: vetus illud Catonis admodum scitum est, qui mirari se aiebat, quod non rideret haruspex, haruspicem cum vidisset, Cic. Div. 2, 24, 51; cf.: scitum est illud Catonis, ut multa: Melius, etc., id. Lael. 24, 90; Scytharum legati, Plin. 14, 22, 28, § 148: scitum est, inter Protogenem et eum (Apellem) quod accidit, a clever thing, id. 35, 10, 36, § 81: hoc Scitum est, periculum ex aliis facere, tibi quod ex usu siet, Ter. Heaut. 1, 2, 36; cf. id. Phorm. 5, 4, 2: scitum est causam conferre in tempus, Cic. de Or. 3, 61, 228.
      1. 2. Transf., beautiful, elegant, fine, etc. (mostly ante- and post-class.; syn.: venustus, bellus): satis scitum filum mulieris, Plaut. Merc. 4, 4, 15; cf. Iphis, Petr. 63, 3: mulierculae formae scitioris, Lampr. Commod. 2 fin. (v. perscitus): vox admodum scita et canora, Gell. 18, 5, 2: haec nox scita’st exercendo scorto, Plaut. Am. 1, 1, 132; cf. scitamenta.
    2. B. (Acc. to II. A.) Subst.: scītum, i. n., an ordinance, statute, decree; esp. in connection with plebis (plebei, v. plebs), or, in one word, plebiscitum, an ordinance or decree of the people or of the citizens (opp. to senatusconsultum, a decree of the Senate): scita plebei appellantur ea, quae plebs suo suffragio sine patribus jussit, plebeio magistratu rogante, Fest. p. 293 Müll.; cf. Lael. Felix ap. Gell. 15, 27, 4: quo plebiscito decreta a senatu est quaestio, etc., Cic. Fin. 2, 16, 54: quae (lex) postea plebiscito Canuleio abrogata est, id. Rep. 2, 37, 63: plebiscitis consularem potestatem minuere, id. de Or. 2, 48, 199 et saep. (v. 2. scitus).
      In a lusus verbb. with scitus, A.: Ps. Ecquid is homo scitus est? Ch. Plebiscitum non est scitius, Plaut. Ps. 2, 4, 58.
      In the order scitum plebis: de altero aedile scitum plebis est factum rogantibus tribunis, Liv. 31, 50 fin.; 10, 22 fin.: scita plebis injuncta patribus, id. 3, 67; 22, 26; Populi is used instead of plebis when the decrees of other nations are spoken of: cum lex esset Athenis, ne quis populi scitum faceret, ut quisquam coronā donaretur, etc., Cic. Opt. Gen. 7, 19: Athenienses quibusdam temporibus sublato Areopago nihil nisi populi scitis ac decretis agebant, id. Rep. 1, 27, 43; so, in one word, populiscitum, Nep. Alcib. 5, 4; id. Epam. 7, 4; id. Phoc. 2, 2: ut nullum de re scitum populi fieret aut litteris mandaretur, Liv. 45, 25. Tacitus is the first who has populi scita for decrees of the Roman people, Tac. A. 3, 58.
      Of Roman popular decrees also simply scita: cum scita ac jussa nostra sua sententia comprobat, Cic. Balb. 18, 42.
      Rarely of other public or official ordinances (cf.: decreta, edicta, jussa): (Numa) omnia publica privataque sacra Pontificis scitis subjecit, Liv. 1, 20: quo minus ferociter aliorum (decemvirorum) scitis adversarentur, id. 3, 33; Plin. 14, 22, 28, § 146: regis, Vulg. Esth. 3, 8.
      1. 2. Transf. (with decretum and placitum) as a transl. of the Gr. δόγμα, a maxim, tenet, dogma, Sen. Ep. 95, 10.
        Adv.: scītē (acc. to A.), shrewdly, cleverly, skilfully, adroitly, nicely, tastefully, elegantly (class.): eho, nimium scite scitus es, Plaut. Cas. 3, 1, 8; cf.: tondetur nimium scite, id. Merc. 3, 1, 28: satis scite et probe, id. Trin. 3, 3, 56; id. Bacch. 2, 3, 69; id. Mil. 4, 2, 74; id. Trin. 3, 3, 53; Ter. Heaut. 4, 4, 7; Cic. Fam. 11, 16, 1 (with commode): (rationes) ita sunt perscriptae scite et litterate, ut, etc., id. Pis. 25, 61; cf.: scite et venuste facta, id. Verr. 2, 2, 35, § 87: illa ex patellis quae evellerat, ita scite in aureis poculis inligabat, etc., id. ib. 2, 4, 24, § 54: non scite (dictum), id. Att. 14, 20, 3; so, dictum, Plin. 36, 22, 48, § 166: scite loqui, Liv. 10, 19: parum scite convivium exornare, Sall. J. 85, 39; cf. Liv. 4, 44 fin.
        Comp.: scitius, Gell. 4, 11, 10.
        Sup.: scitissime, Plaut. Stich. 1, 3, 116; Gell. 10, 11, 6; App. M. 9, p. 212, 16.

scissĭlis, e, adj. [scindo].

  1. I. That may easily be split, cleft, or rent: alumen, Cels. 5, 2; 6, 11: lapis, id. 6, 6, 30.
  2. II. (Postclass.) scissus, a, um, rent, torn: palliastrum, App. M. 1, p. 104, 27; cf. centunculus, id. 9, p. 222, 27: fasciae, Veg. 3, 47, 3.

scissim, adv. [scindo], by rending, cleaving, or dividing (late Lat.), Prud. Enchir. Vet. Test. 9.

scissĭo, ōnis, f. [scindo], a cleaving, dividing, scission of a number (late Lat.), Macr. Somn. Scip. 1, 6; Vulg. Amos, 6, 12.

Scissis, is, f., a town of Hispania Tarraconensis, probably in the territory of the Lacetani, Liv. 21, 60 fin.

scissor, ōris, m. [scinde].

  1. I. One who cleaves or divides, a carver, Petr. 36, 6.
  2. II. A kind of gladiator, Inscr. Orell. 2569.

scissūra, ae, f. [scinde], a tearing, rending, dividing; a rent, cleft, scissure (postAug.).

  1. I. Lit., Sen. Q. N. 6, 2: ad scissuram Nili, Plin. 5, 9, 9, § 50; 11, 28, 34, § 100: sal rectis scissuris, id. 31, 7, 39, § 79; Pall. Mai, 12; Vulg. Matt. 9, 16.
  2. II. Trop.: domestica turbat rem populi, Prud. Psych. 756: audio scissuras esse inter vos, Vulg. 1 Cor. 11, 18.

1. scissus, a, um, Part. and P. a. of scindo.

2. scissus = σχίσμα, a rent, cleft, Gloss. Philox.