Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

sēcūrē, adv., v. securus fin.

sĕcūrĭclātus, a, um, adj. [securicula, II.].

  1. I. Shaped like a hatchet-head, dovetailed: cardines, Vitr. 10, 15.
  2. II. As subst.: sĕcūrĭclāta, ae, f. (sc. herba), a weed growing among lentils, hatchet-vetch, Plin. 18, 17, 44, § 155 (al. securidaca).

sĕcūrĭcŭla, ae, f. dim. [securis].

  1. I. A little axe, a hatchet, Plaut. Rud. 4, 4, 114 sq.; Mart. 14, 35 in lemm. (but Plin. 18, 19, 49, § 177, sericulam).
  2. II. Transf., in carpentry, a mortise in the shape of a hatchethead, a dovetail, Vitr. 4, 7, 4; 10, 17 (10, 11, 8).

sĕcūrĭdāca, v. securiclatus, II.

* sĕcūrĭfer, fĕra, fĕrum, adj. [securisfero], axe-bearing: Pyracmon, i. e. armed with a battle-axe, Ov. M. 12, 460; cf. securiger.

sĕcūrĭger, gĕra, gĕrum, adj. [securisgero], axe-bearing (poet.): puellae, i. e. Amazons armed with battle-axes, Ov. H. 4, 117: dextra, Sil. 16, 48: Nealces, Val. Fl. 3, 191: catervae, id. 5, 138: Lycurgus, Sen. Oedip. 470; cf. securifer.

sĕcūris, is (acc. securim, Plaut. Aul. 1, 2, 17; id. Men. 5, 2, 105; Cic. Mur. 24, 48; id. Planc. 29, 70; Verg. A. 2, 224; 11, 656; 696; Ov. M. 8, 397; Liv. 1, 40, 7; 3, 36, 4; Plin. 7, 56, 57, § 201; cf. Gell. 13, 21, 6: securem, Liv. 3, 36, 4; 8, 7, 20; 9, 16, 17; Cic. Verr. 2, 5, 47, § 123; Varr. ap. Non. p. 79; Val. Max. 1, 3, ext. 3; 3, 2, ext. 1; Tert. adv. Marc. 1, 29; Lact. Mort. Pers. 31, 2; Amm. 30, 8, 5; cf. Prisc. 758; abl. securi, Plaut. Ps. 1, 2, 25; Cic. Verr. 2, 1, 3, § 7; 2, 1, 5, § 12; 2, 4, 64, § 144; 2, 5, 50, § 133; Verg. A. 6, 824; 7, 510; Cat. 17, 19; Ov. H. 16, 105; Liv. 2, 5, 8 et saep.: secure, App. M. 8, p. 216, 1; Tert. Pud. 16), f. [seco], an axe or hatchet with a broad edge (cf. bipennis).

  1. I. In gen., as a domestic utensil, Cato, R. R. 10, 3; Plaut. Aul. 1, 2, 17; id. Bacch. 5, 1, 31: rustica, Cat. 19, 3 al.
    For felling trees, Cat. 17, 19; Verg. A. 6, 180; Ov. F. 4, 649; id. M. 9, 374; Hor. S. 1, 7, 27; Plin. 16, 39, 74, § 188.
    For hewing stones in the quarries, Stat. S. 2, 2, 87.
    For fighting, a battle-axe, Verg. A. 11, 656; 11, 696; 12, 306; 7, 184; 7, 627; Hor. C. 4, 4, 20 al.: anceps, a two-edged axe, Ov. M. 8, 397 (just before, bipennifer).
    For slaying animals for sacrifice, Hor. C. 3, 23, 12; Verg. A. 2, 224; Ov. Tr. 4, 2, 5; id. M. 12, 249.
    As the cutting edge of a vine-dresser’s bill, Col. 4, 25, 4 et saep.
  2. II. In partic.
    1. A. Lit., an executioner’s axe, for beheading criminals (borne by the lictors in the fasces; v. fascis): missi lictores ad sumendum supplicium nudatos virgis caedunt securique feriunt, i. e. behead them, Liv. 2. 5; so, securi ferire, Cic. Verr. 2, 1, 30, § 75; Hirt. B. G. 8, 38 fin.: percutere, Cic. Pis. 34, 84; Sen. Ira, 2, 5, 5; Flor. 1, 9, 5: strictae in principum colla secures, id. 2, 5, 4: necare, Liv. 10, 9: securibus cervices subicere, Cic. Pis. 34, 83 (cf. infra, B.); id. Verr. 2, 5, 9, § 22: Publicola statim secures de fascibus demi jussit, id. Rep. 2, 31, 55; cf. Lucr. 3, 996; 5, 1234: nec sumit aut ponit secures Arbitrio popularis aurae, Hor. C. 3, 2, 20: saevumque securi Aspice Torquatum (as having caused his own son to be executed), Verg. A. 6, 824.
      Comically, in a double sense, acc. to I.: te, cum securi, caudicali praeficio provinciae, Plaut. Ps. 1, 2, 25: securis Tenedia, Cic. Q. Fr. 2, 11, 2; Front. ad M. Caes. 1, 9 init.; v. Tenedos.
    2. B. Trop.
      1. 1. A blow, death-blow, etc.: graviorem rei publicae infligere securim, to give a death-blow, Cic. Planc. 29, 70; cf.: quam te securim putas injecisse petitioni tuae, cum? etc. (just before: plaga est injecta petitioni tuae), id. Mur. 24, 48.
      2. 2. With reference to the axe in the fasces, authority, dominion, sovereignty.
          1. (α) Usu. in plur.: Gallia securibus subjecta, perpetuā premitur servitute, i. e. to Roman supremacy, * Caes. B. G. 7, 77 fin.; cf.: vacui a securibus et tributis, Tac. A. 12, 34: consulis inperium hic primus saevasque secures Accipiet, Verg. A. 6, 819: Medus Albanas timet secures, i. e. the Roman authority or dominion, Hor. C. S. 54: ostendam multa securibus recidenda, Sen. Ep. 88, 38.
          2. (β) In sing. (poet.): Germania colla Romanae praebens animosa securi, Ov. Tr. 4, 2, 45.

sēcūrĭtas, ātis, f. [securus], freedom from care, unconcern, composure.

  1. I. Lit.
    1. A. In a good sense (class.): Democriti securitas, quae est animi tamquam tranquillitas, quam appellavit εὐθυμίαν, eo separanda fuit ab hac disputatione, quia ista animi tranquillitas ea ipsa est beata vita, Cic. Fin. 5, 8, 23: securitatem nunc appello vacuitatem aegritudinis, in quā vita beata posita est, id. Tusc. 5, 15, 42: vacandum omni est animi perturbatione, ut tranquillitas animi et securitas assit, quae affert cum constantiam tum etiam dignitatem, id. Off. 1, 21, 69: beatam vitam in animi securitate et in omnium vacatione munerum ponimus, id. N. D. 1, 20, 53; id. Lael. 15, 45 and 47; id. Att. 4, 16, 10; Liv. 36, 41; Cels. 4, 4 fin.; Quint. 5, 13, 52 (opp. cura); Plin. Ep. 6, 16, 12 (opp. timor); 7, 6, 14; 7, 10, 60; Tac. A. 3, 44; 11, 3 fin.; Sen. Ep. 105, 7: securitas inaffectatae orationis, quietness, Quint. 11, 1, 93; cf.: vocis ac vultus, Tac. A. 15, 55.
      Plur. (opp. curae): somno ac securitatibus jam dudum hoc fuit, Plin. 23, 1, 23, § 41.
      With gen. obj.: operosissima securitas mortis in M. Ofilio Hilaro ab antiquis traditur, Plin. 7, 53, 54, § 184.
    2. B. In a bad sense, carelessness, heedlessness, negligence (not till after the Aug. period; syn. incuria): neminem celerius opprimi quam qui nihil timeret et frequentissimum initium esse calamitatis securitatem, Vell. 2, 118, 2: res altera taedium laboris, altera securitatem parit, Quint. 2, 2, 6; 2, 5, 13; 2, 3, 4; 4, 1, 55; 6, 1, 34; 6, 3, 62; Tac. H. 3, 83; Gell. 1, 15, 2; 4, 20, 8.
      With gen. obj.: memoriae plerumque inhaeret fidelius, quod nullā scribendi securitate laxatur, Quint. 10, 6, 2.
  2. II. Transf., object., freedom from danger, safety, security (not till after the Aug. period): cum innumerabilia sint mortis signa, salutis securitatisque nulla sunt, Plin. 7, 51, 52, § 171: securitatis urbanae custos, Vell. 2, 98, 1: securitas securitate mutuā persciscenda est, Sen. Clem. 1, 19, 5; cf.: securitati ante quam vindictae consulere, Tac. A. 11, 31: perpetua Romani imperii, Vell. 2, 103, 3: tutela securitatis, id. 2, 128, 3: nec spem modo ac votum securitas publica, sed ipsius voti fiduciam assumserit, Tac. Agr. 3: itinerum, Plin. 28, 2, 4, § 21: annonae, Tac. A. 15, 18: somnum a repentinā securitate datum, Just. 11, 13, 3: dextras securitatis, a safe conduct, Vulg. 2 Macc. 11, 30.
    Hence, SECVRITAS, personified as the tutelary goddess of the Roman State, Inscr. Orell. 1830 and 1831.
    1. B. Mercant. t. t., a guarantee, security for a debt or obligation (by hypothecation, mortgage; by receipt or acknowledgment, etc.): id quod sibi debetur, consequi debet vel ejus securitatem, Dig. 27, 4, 1 fin.
      Plur.,
      Amm. 17, 10, 4; Symm. Ep. 10, 43 fin.

sē-cūrus, a, um, adj. [se = sine and cura], i. q. non or nibil curans, free from care, careless, unconcerned, untroubled, fearless, quiet, easy, composed.

  1. I. Lit.
    1. A. In a good sense (class.; cf. tutus); constr. absol., with de, ab, gen., or a rel.-clause: ut, meis ab tergo tutis, securus bellum Nabidi inferam, Liv. 31, 25: securus solutusque, id. 25, 39; (with otiosus), Quint. 5, 13, 59: securus Hermippus Temnum proficiscitur, Cic. Fl. 20, 46: sine militis usu Mollia securae peragebant otia gentes, Ov. M. 1, 100; 11, 423; 12, 129: non secura quidem, fausto tamen omine laeta Mater abit templo, id. ib. 9, 784; cf.: a non securo Eumene, Liv. 45, 19: Ceres natā secura receptā, easy now that she had found, Ov. M. 5, 572; cf. Tib. 1, 1, 77 (v. infra, b.): de linguā Latinā securi es animi, Cic. Att. 12, 52 fin.: de bello Romano, Liv. 36, 41: de facilitate credentis, Tac. A. 16, 2: securos vos ab hac parte reddemus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 8; Curt. 9, 6, 24; so, ab hac parte, Suet. Tib. 11.
      Comp.: securior ab Samnitibus, Liv. 9, 22: Romani securi pro salute de gloriā certabant, Tac. Agr. 26: aut pro vobis sollicitior, aut pro me securior, id. H. 4, 58.
      With gen. (poet. and in post-Aug. prose): ne sis secura futuri, Ov. M. 6, 137; so, suis (gen. of sus), id. ib. 7, 435: extremi sepulcri, Stat. Th. 12, 781: pelagi atque mei, unconcerned about, Verg. A. 7, 304: amorum germanae, id. ib. 1, 350; 10, 326: poenae, Hor. Ep. 2, 2, 17: tam parvae observationis (Cicero), Quint. 8, 3, 51: odii, Tac. Agr. 43: potentiae, id. A. 3, 28: nec securam incrementi sui patiebatur esse Italiam, Vell. 2, 109, 4: qui (motus) Campaniam numquam securam hujus mali … vastavit, Sen. Q. N. 6, 1, 2: quem (rogum) uxoria pietas mortis secura conscendit, Val. Max. 2, 6, ext. 14: his persuadet, ut securo fugae suae Eumeni superveniant, Just. 13, 8, 5: periculi, Curt. 5, 10, 15: discurrunt securi casus ejus, qui supervenit ignaris, id. 9, 9, 8 (v. infra, b.).
      With rel.-clause: gestit nummum in loculos demittere, post hoc Securus, cadat an recto stet fabula talo, Hor. Ep. 2, 1, 176; id. S. 2, 4, 50 (opp. laboret); id. C. 1, 26, 6.
      With ne and subj.: ne quis etiam errore labatur vestrum quoque, non sum securus, Liv. 39, 16, 6.
        1. b. Of inanim. things.
          1. (α) Free from care, untroubled, tranquil, serene, cheerful, bright (poet. and in post-Aug. prose): deos securum agere aevum, Lucr. 5, 82; 6, 58; Hor. S. 1, 5, 101: quies (leti), Lucr. 3, 211; 3, 939: otia, Verg. G. 3, 376: dies, Tib. 3, 4, 54: merum, id. 2, 1, 46: mensa, id. 3, 6, 30: convivia, Sen. Clem. 1, 26: artus (Herculis), Ov. M. 9, 240: gaudia nato recepto, id. ib. 7, 455: summa malorum, careless, id. ib. 14, 490: olus, i.e. of the careless idler, Hor. S. 2, 7, 30 et saep.; Quint. 10, 5, 8: causae, id. 11, 3, 151: vox securae claritatis, id. 11, 3, 64: tempus securius, more free from care, id. 12, 1, 20; cf.: securior materia, Tac. H. 1, 1 et saep.: securos ab eo metu somnos, Plin. 28, 9, 42, § 149.
            With gen.: vota secura repulsae, safe against, Ov. M. 12, 199.
          2. (β) Poet., that frees from care or anxiety: latices, Verg. A. 6, 715 (securos ab effectu, Serv. ad l. l.).
    2. B. In a bad sense, careless, reckless, heedless, negligent (post-Aug. and very rare): reus, Quint. 6, 1, 14; cf. id. 4, 2, 55; 11, 3, 3.
      Of abstract things: castrensis jurisdictio, easy, off-hand (shortly after, opp. gravis, intentus), Tac. Agr. 9: luxus, id. A. 3, 54.
  2. II. Transf., object., of a thing or place, free from danger, safe, secure (not till after the Aug. period, and rare for the class. tutus): hostis levis et velox et repentinus, qui nullum usquam tempus, nullum locum quietum aut securum esse sineret, Liv. 39, 1: domus, Plin. Pan. 62, 7: Tripolim securissimam reddidit, Spart. Sev. 18: securiorem, Tac. Or. 3: quorum (hominum) ea natura est, ut secura velint, safety, security, id. ib. 37 fin.
    With gen.: subitā inundatione Tiberis non modo jacentia et plana urbis loca sed secura ejusmodi casuum implevit, secure from such accidents, Tac. H. 1, 86.
    Adv., in two forms,
    1. A. sē-cūrē.
      1. 1. (Acc. to I.) Carelessly, heedlessly, fearlessly, unconcernedly, quietly (not ante-Aug.): lente ac secure aliquid ferre, Suet. Ner. 40; Plin. Ep. 1, 4, 3 (with neglegenter); Vell. 2, 129, 3; Val. Max. 4, 7, 1 ext. al.
        Comp., Sen. Ep. 18, 8.
      2. 2. (Acc. to II.) Safely, securely, Plin. Ep. 2, 17, 6.
    2. B. sēcūrĭter (late Lat.), Aug. in Joan. Ep. ad Parth. Tr. 10, 8.