No entries found. Showing closest matches:
sēcūrē, adv., v. securus fin.
sĕcūrĭclātus, a, um, adj. [securicula, II.].
- I. Shaped like a hatchet-head, dovetailed: cardines, Vitr. 10, 15.
- II. As subst.: sĕcūrĭclāta, ae, f. (sc. herba), a weed growing among lentils, hatchet-vetch, Plin. 18, 17, 44, § 155 (al. securidaca).
sĕcūrĭcŭla, ae, f. dim. [securis].
- I. A little axe, a hatchet, Plaut. Rud. 4, 4, 114 sq.; Mart. 14, 35 in lemm. (but Plin. 18, 19, 49, § 177, sericulam).
- II. Transf., in carpentry, a mortise in the shape of a hatchethead, a dovetail, Vitr. 4, 7, 4; 10, 17 (10, 11, 8).
sĕcūrĭdāca, v. securiclatus, II.
* sĕcūrĭfer, fĕra, fĕrum, adj. [securisfero], axe-bearing: Pyracmon, i. e. armed with a battle-axe, Ov. M. 12, 460; cf. securiger.
sĕcūrĭger, gĕra, gĕrum, adj. [securisgero], axe-bearing (poet.): puellae, i. e. Amazons armed with battle-axes, Ov. H. 4, 117: dextra, Sil. 16, 48: Nealces, Val. Fl. 3, 191: catervae, id. 5, 138: Lycurgus, Sen. Oedip. 470; cf. securifer.
sĕcūris, is (acc. securim, Plaut. Aul. 1, 2, 17; id. Men. 5, 2, 105; Cic. Mur. 24, 48; id. Planc. 29, 70; Verg. A. 2, 224; 11, 656; 696; Ov. M. 8, 397; Liv. 1, 40, 7; 3, 36, 4; Plin. 7, 56, 57, § 201; cf. Gell. 13, 21, 6: securem, Liv. 3, 36, 4; 8, 7, 20; 9, 16, 17; Cic. Verr. 2, 5, 47, § 123; Varr. ap. Non. p. 79; Val. Max. 1, 3, ext. 3; 3, 2, ext. 1; Tert. adv. Marc. 1, 29; Lact. Mort. Pers. 31, 2; Amm. 30, 8, 5; cf. Prisc. 758; abl. securi, Plaut. Ps. 1, 2, 25; Cic. Verr. 2, 1, 3, § 7; 2, 1, 5, § 12; 2, 4, 64, § 144; 2, 5, 50, § 133; Verg. A. 6, 824; 7, 510; Cat. 17, 19; Ov. H. 16, 105; Liv. 2, 5, 8 et saep.: secure, App. M. 8, p. 216, 1; Tert. Pud. 16), f. [seco], an axe or hatchet with a broad edge (cf. bipennis).
- I. In gen., as a domestic utensil, Cato, R. R. 10, 3; Plaut. Aul. 1, 2, 17; id. Bacch. 5, 1, 31: rustica, Cat. 19, 3 al.
For felling trees, Cat. 17, 19; Verg. A. 6, 180; Ov. F. 4, 649; id. M. 9, 374; Hor. S. 1, 7, 27; Plin. 16, 39, 74, § 188.
For hewing stones in the quarries, Stat. S. 2, 2, 87.
For fighting, a battle-axe, Verg. A. 11, 656; 11, 696; 12, 306; 7, 184; 7, 627; Hor. C. 4, 4, 20 al.: anceps, a two-edged axe, Ov. M. 8, 397 (just before, bipennifer).
For slaying animals for sacrifice, Hor. C. 3, 23, 12; Verg. A. 2, 224; Ov. Tr. 4, 2, 5; id. M. 12, 249.
As the cutting edge of a vine-dresser’s bill, Col. 4, 25, 4 et saep.
- II. In partic.
- A. Lit., an executioner’s axe, for beheading criminals (borne by the lictors in the fasces; v. fascis): missi lictores ad sumendum supplicium nudatos virgis caedunt securique feriunt, i. e. behead them, Liv. 2. 5; so, securi ferire, Cic. Verr. 2, 1, 30, § 75; Hirt. B. G. 8, 38 fin.: percutere, Cic. Pis. 34, 84; Sen. Ira, 2, 5, 5; Flor. 1, 9, 5: strictae in principum colla secures, id. 2, 5, 4: necare, Liv. 10, 9: securibus cervices subicere, Cic. Pis. 34, 83 (cf. infra, B.); id. Verr. 2, 5, 9, § 22: Publicola statim secures de fascibus demi jussit, id. Rep. 2, 31, 55; cf. Lucr. 3, 996; 5, 1234: nec sumit aut ponit secures Arbitrio popularis aurae, Hor. C. 3, 2, 20: saevumque securi Aspice Torquatum (as having caused his own son to be executed), Verg. A. 6, 824.
Comically, in a double sense, acc. to I.: te, cum securi, caudicali praeficio provinciae, Plaut. Ps. 1, 2, 25: securis Tenedia, Cic. Q. Fr. 2, 11, 2; Front. ad M. Caes. 1, 9 init.; v. Tenedos.
- B. Trop.
- 1. A blow, death-blow, etc.: graviorem rei publicae infligere securim, to give a death-blow, Cic. Planc. 29, 70; cf.: quam te securim putas injecisse petitioni tuae, cum? etc. (just before: plaga est injecta petitioni tuae), id. Mur. 24, 48.
- 2. With reference to the axe in the fasces, authority, dominion, sovereignty.
- (α) Usu. in plur.: Gallia securibus subjecta, perpetuā premitur servitute, i. e. to Roman supremacy, * Caes. B. G. 7, 77 fin.; cf.: vacui a securibus et tributis, Tac. A. 12, 34: consulis inperium hic primus saevasque secures Accipiet, Verg. A. 6, 819: Medus Albanas timet secures, i. e. the Roman authority or dominion, Hor. C. S. 54: ostendam multa securibus recidenda, Sen. Ep. 88, 38.
- (β) In sing. (poet.): Germania colla Romanae praebens animosa securi, Ov. Tr. 4, 2, 45.
sēcūrĭtas, ātis, f. [securus], freedom from care, unconcern, composure.
- I. Lit.
- A. In a good sense (class.): Democriti securitas, quae est animi tamquam tranquillitas, quam appellavit εὐθυμίαν, eo separanda fuit ab hac disputatione, quia ista animi tranquillitas ea ipsa est beata vita, Cic. Fin. 5, 8, 23: securitatem nunc appello vacuitatem aegritudinis, in quā vita beata posita est, id. Tusc. 5, 15, 42: vacandum omni est animi perturbatione, ut tranquillitas animi et securitas assit, quae affert cum constantiam tum etiam dignitatem, id. Off. 1, 21, 69: beatam vitam in animi securitate et in omnium vacatione munerum ponimus, id. N. D. 1, 20, 53; id. Lael. 15, 45 and 47; id. Att. 4, 16, 10; Liv. 36, 41; Cels. 4, 4 fin.; Quint. 5, 13, 52 (opp. cura); Plin. Ep. 6, 16, 12 (opp. timor); 7, 6, 14; 7, 10, 60; Tac. A. 3, 44; 11, 3 fin.; Sen. Ep. 105, 7: securitas inaffectatae orationis, quietness, Quint. 11, 1, 93; cf.: vocis ac vultus, Tac. A. 15, 55.
Plur. (opp. curae): somno ac securitatibus jam dudum hoc fuit, Plin. 23, 1, 23, § 41.
With gen. obj.: operosissima securitas mortis in M. Ofilio Hilaro ab antiquis traditur, Plin. 7, 53, 54, § 184.
- B. In a bad sense, carelessness, heedlessness, negligence (not till after the Aug. period; syn. incuria): neminem celerius opprimi quam qui nihil timeret et frequentissimum initium esse calamitatis securitatem, Vell. 2, 118, 2: res altera taedium laboris, altera securitatem parit, Quint. 2, 2, 6; 2, 5, 13; 2, 3, 4; 4, 1, 55; 6, 1, 34; 6, 3, 62; Tac. H. 3, 83; Gell. 1, 15, 2; 4, 20, 8.
With gen. obj.: memoriae plerumque inhaeret fidelius, quod nullā scribendi securitate laxatur, Quint. 10, 6, 2.
- II. Transf., object., freedom from danger, safety, security (not till after the Aug. period): cum innumerabilia sint mortis signa, salutis securitatisque nulla sunt, Plin. 7, 51, 52, § 171: securitatis urbanae custos, Vell. 2, 98, 1: securitas securitate mutuā persciscenda est, Sen. Clem. 1, 19, 5; cf.: securitati ante quam vindictae consulere, Tac. A. 11, 31: perpetua Romani imperii, Vell. 2, 103, 3: tutela securitatis, id. 2, 128, 3: nec spem modo ac votum securitas publica, sed ipsius voti fiduciam assumserit, Tac. Agr. 3: itinerum, Plin. 28, 2, 4, § 21: annonae, Tac. A. 15, 18: somnum a repentinā securitate datum, Just. 11, 13, 3: dextras securitatis, a safe conduct, Vulg. 2 Macc. 11, 30.
Hence, SECVRITAS, personified as the tutelary goddess of the Roman State, Inscr. Orell. 1830 and 1831.
- B. Mercant. t. t., a guarantee, security for a debt or obligation (by hypothecation, mortgage; by receipt or acknowledgment, etc.): id quod sibi debetur, consequi debet vel ejus securitatem, Dig. 27, 4, 1 fin.
Plur., Amm. 17, 10, 4; Symm. Ep. 10, 43 fin.
sē-cūrus, a, um, adj. [se = sine and cura], i. q. non or nibil curans, free from care, careless, unconcerned, untroubled, fearless, quiet, easy, composed.
- I. Lit.
- A. In a good sense (class.; cf. tutus); constr. absol., with de, ab, gen., or a rel.-clause: ut, meis ab tergo tutis, securus bellum Nabidi inferam, Liv. 31, 25: securus solutusque, id. 25, 39; (with otiosus), Quint. 5, 13, 59: securus Hermippus Temnum proficiscitur, Cic. Fl. 20, 46: sine militis usu Mollia securae peragebant otia gentes, Ov. M. 1, 100; 11, 423; 12, 129: non secura quidem, fausto tamen omine laeta Mater abit templo, id. ib. 9, 784; cf.: a non securo Eumene, Liv. 45, 19: Ceres natā secura receptā, easy now that she had found, Ov. M. 5, 572; cf. Tib. 1, 1, 77 (v. infra, b.): de linguā Latinā securi es animi, Cic. Att. 12, 52 fin.: de bello Romano, Liv. 36, 41: de facilitate credentis, Tac. A. 16, 2: securos vos ab hac parte reddemus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 8; Curt. 9, 6, 24; so, ab hac parte, Suet. Tib. 11.
Comp.: securior ab Samnitibus, Liv. 9, 22: Romani securi pro salute de gloriā certabant, Tac. Agr. 26: aut pro vobis sollicitior, aut pro me securior, id. H. 4, 58.
With gen. (poet. and in post-Aug. prose): ne sis secura futuri, Ov. M. 6, 137; so, suis (gen. of sus), id. ib. 7, 435: extremi sepulcri, Stat. Th. 12, 781: pelagi atque mei, unconcerned about, Verg. A. 7, 304: amorum germanae, id. ib. 1, 350; 10, 326: poenae, Hor. Ep. 2, 2, 17: tam parvae observationis (Cicero), Quint. 8, 3, 51: odii, Tac. Agr. 43: potentiae, id. A. 3, 28: nec securam incrementi sui patiebatur esse Italiam, Vell. 2, 109, 4: qui (motus) Campaniam numquam securam hujus mali … vastavit, Sen. Q. N. 6, 1, 2: quem (rogum) uxoria pietas mortis secura conscendit, Val. Max. 2, 6, ext. 14: his persuadet, ut securo fugae suae Eumeni superveniant, Just. 13, 8, 5: periculi, Curt. 5, 10, 15: discurrunt securi casus ejus, qui supervenit ignaris, id. 9, 9, 8 (v. infra, b.).
With rel.-clause: gestit nummum in loculos demittere, post hoc Securus, cadat an recto stet fabula talo, Hor. Ep. 2, 1, 176; id. S. 2, 4, 50 (opp. laboret); id. C. 1, 26, 6.
With ne and subj.: ne quis etiam errore labatur vestrum quoque, non sum securus, Liv. 39, 16, 6.
- b. Of inanim. things.
- (α) Free from care, untroubled, tranquil, serene, cheerful, bright (poet. and in post-Aug. prose): deos securum agere aevum, Lucr. 5, 82; 6, 58; Hor. S. 1, 5, 101: quies (leti), Lucr. 3, 211; 3, 939: otia, Verg. G. 3, 376: dies, Tib. 3, 4, 54: merum, id. 2, 1, 46: mensa, id. 3, 6, 30: convivia, Sen. Clem. 1, 26: artus (Herculis), Ov. M. 9, 240: gaudia nato recepto, id. ib. 7, 455: summa malorum, careless, id. ib. 14, 490: olus, i.e. of the careless idler, Hor. S. 2, 7, 30 et saep.; Quint. 10, 5, 8: causae, id. 11, 3, 151: vox securae claritatis, id. 11, 3, 64: tempus securius, more free from care, id. 12, 1, 20; cf.: securior materia, Tac. H. 1, 1 et saep.: securos ab eo metu somnos, Plin. 28, 9, 42, § 149.
With gen.: vota secura repulsae, safe against, Ov. M. 12, 199.
- (β) Poet., that frees from care or anxiety: latices, Verg. A. 6, 715 (securos ab effectu, Serv. ad l. l.).
- B. In a bad sense, careless, reckless, heedless, negligent (post-Aug. and very rare): reus, Quint. 6, 1, 14; cf. id. 4, 2, 55; 11, 3, 3.
Of abstract things: castrensis jurisdictio, easy, off-hand (shortly after, opp. gravis, intentus), Tac. Agr. 9: luxus, id. A. 3, 54.
- II. Transf., object., of a thing or place, free from danger, safe, secure (not till after the Aug. period, and rare for the class. tutus): hostis levis et velox et repentinus, qui nullum usquam tempus, nullum locum quietum aut securum esse sineret, Liv. 39, 1: domus, Plin. Pan. 62, 7: Tripolim securissimam reddidit, Spart. Sev. 18: securiorem, Tac. Or. 3: quorum (hominum) ea natura est, ut secura velint, safety, security, id. ib. 37 fin.
With gen.: subitā inundatione Tiberis non modo jacentia et plana urbis loca sed secura ejusmodi casuum implevit, secure from such accidents, Tac. H. 1, 86.
Adv., in two forms,
- A. sē-cūrē.
- 1. (Acc. to I.) Carelessly, heedlessly, fearlessly, unconcernedly, quietly (not ante-Aug.): lente ac secure aliquid ferre, Suet. Ner. 40; Plin. Ep. 1, 4, 3 (with neglegenter); Vell. 2, 129, 3; Val. Max. 4, 7, 1 ext. al.
Comp., Sen. Ep. 18, 8.
- 2. (Acc. to II.) Safely, securely, Plin. Ep. 2, 17, 6.
- B. sēcūrĭter (late Lat.), Aug. in Joan. Ep. ad Parth. Tr. 10, 8.