Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

stipa, v. stuppa.

stīpātio, ōnis, f. [stipo], a crowd pressing around any one, a suite, retinue, train.

  1. I. Lit.: latrones dicti ab latere, qui circum latera erant regi, quos postea a stipatione stipatores appellarunt, Varr. L. L. 7, § 52 Müll. fin.: concursatio, stipatio, greges hominum perditorum, * Cic. Sull. 23, 66; cf. Sen. Q. N. 5, 3, 3; Plin. Ep. 4, 16, 1; Auct. Pan. ad Maxim. et Const. 8 fin.
    Of geese swarming together, Plin. 10, 22, 27, § 53.
  2. * II. Trop., a crowd, throng: aggressionum et enthymematum stipatio, Quint. 5, 14, 27.

stīpātor, ōris, m. [stipo; prop. one that presses upon, crowds about another; hence], an attendant of a nobleman; in plur., attendants, train, suite, retinue, bodyguard, etc. (class.; used by the Romans in a bad sense; cf. satelles): latrones dicti ab latere, qui circum latera erant regi, quos postea a stipatione stipatores appellarunt, Varr. L. L. 7, § 52 Müll.: Alexander Pheraeus praemittebat de stipatoribus suis, qui scrutarentur arculas muliebres, Cic. Off. 2, 7, 25; of a royal train, Hor. S. 1, 3, 138; Sen. Clem. 1, 13, 1; Tac. A. 4, 25; 11, 16; Just. 13, 4 al.: stipatores corporis, Cic. Agr. 2, 13, 32: Venerii, id. Verr. 2, 3, 26, § 65; cf.: Catilina omnium flagitiorum atque facinorum circum se, tamquam stipatorum, catervas habebat, Sall. C. 14, 1.

stipātrix, trīcis, adj. f. [stipator], attendant upon, thronging in attendance: turmae stipatrices, Ambros. Hexaëm. 5, 16, 53.

stīpātus, a, um, Part. and P. a. of stipo.

* stī̆pendĭālis, e, adj. [stipendium], of or belonging to tribute: foedere stĭpendiali. by which one engages to pay tribute, Sid. Ep. 8, 9.

stī̆pendĭārĭus, a, um, adj. [stipendium].

  1. I. Of or belonging to tribute, liable to impost or contribution, tributary (of imposts payable in money; whereas vectigalis denotes those payable in kind; the former was held to be the most humiliating; cf. Liv. 37, 55 fin.): civitas, Caes. B. G. 1, 30; Liv. 38, 39; 28, 25, 9: Aedui, Caes. B. G. 1, 36: oppidum, Plin. 5, 4, 4, § 29: provincia, Flor. 2, 17: vectigal, i. e. a fixed yearly impost or contribution in money, Cic. Verr. 2, 3, 6, § 12: praedia, Gai. Inst. 2, 21.
    Plur. subst.: stī̆pen-dĭārĭi, ōrum, m., tributaries (in money; whereas vectigales in kind): socii stipendiariique populi Romani, Cic. Div. in Caecil. 3, 7; id. Balb. 9, 24; id. Leg. 3, 18, 41; Caes. B. G. 7, 10; (opp. vectigales) Cic. Verr. 2, 4, 60, § 134; id. Prov. Cons. 5, 10; cf. Liv. 24, 47; 37, 55 fin.
    Sing.:
    vectigalis stipendiariusque et servus populi Romani (Hannibal), Liv. 21, 41, 7.
  2. II. In milit. lang., receiving pay, serving for pay, stipendiary: (Romani) postquam stipendiarii facti sunt, Liv. 8, 8, 3: cohortes, Auct. B. Afr. 43.

stīpendĭor, ātus, 1, v. dep. n. [id.], to receive pay, to serve for pay (very rare): regi eorum peditum sexcenta M. stipendiantur, Plin. 6, 19, 22, § 68.
Transf.: (infantes Pontici) butyro stipendiati, serving for butter, getting butter for pay, i. e. for their maintenance, Tert. adv. Marc. 3, 13.

* stīpendĭōsus, a, um, adj. [stipendium], belonging to military service: milites (opp. tirones), soldiers in the very service, Veg. 1, 18.

stīpendĭum, ii, n. [contr. from stipipendium, from stips-pendo].

  1. I. In publicists’ lang., a tax, impost, tribute, contribution (payable in money; whereas vectigal in kind; the former being regarded as the more humiliating; v. stipendiarius, I.): Poeni stipendia pendunt, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 182 Müll. (Ann. v. 269 Vahl.); so, pendere, Caes. B. G. 1, 44; 5, 27; Sall. C. 20, 7; Liv. 2, 9; 21, 10: conferre, id. 33, 42: solvere, id. 39, 7: imponere victis, Caes. B. G. 1, 44; 7, 54: stipendio liberare aliquem, id. 5, 27: de stipendio recusare, id. ib. 1, 44: stipendi spem facere, Liv. 28, 25, 9.
    1. B. Transf.
      1. 1. In gen., tribute, dues (poet. and in post-Aug. prose): indomito nec dira ferens stipendia tauro (sc. Minotauro), Cat. 64, 173: quae finis aut quod me manet stipendium? penalty, Hor. Epod. 17, 36: alii tamen obscuriores (scriptores) aliquod stipendium nostro studio contulerunt, contribution, Col. 1, 1, 10.
      2. 2. Income, subsistence, salary: iis, ut adsiduae templi antistites essent, stipendium de publico statuit, Liv. 1, 20, 3.
  2. II. In milit. lang., pay, stipend in full: stipendium militare, Liv. 4, 60, 5; Plin. 33, 3, 13, § 45; commonly stipendium alone: militis stipendia ideo, quod eam stipem pendebant, Varr. L. L. 5, § 182 Müll.; cf. Plin. 33, 3, 13, § 43; Liv. 4, 59 and 60: cum stipendium ab legionibus flagitaretur, Caes. B. C. 1, 87: numerare militibus, Cic. Pis. 36, 88: persolvere, id. Att. 5, 14, 1: dare, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 26; Liv. 2, 12; 5, 12; cf.: dare pecuniam in stipendium, Caes. B. C. 1, 23; Liv. 27, 9 fin.: accipere, id. 5, 4: stipendio afficere exercitum, Cic. Balb. 27, 61: augere, Caes. B. C. 3, 110: fraudare, id. ib. 3, 59: stipendium duum mensium, Curt. 5, 1, 45: dum in calamitosis stipendiis versaretur, might get pay by the misfortunes of others, Amm. 19, 12, 2.
    1. B. Transf., military service (mostly in plur.): merere stipendia, Cic. Mur. 5, 12: stipendia merere (mereri), to perform military service, to serve, id. Cael. 5, 11; id. de Or. 2, 64, 258; also, facere, Sall. J. 63, 3; Liv. 3, 27; 5, 7; 42, 34 al.; cf.: opulenta ac ditia facere, id. 21, 43: emereri, to complete the time of service, to serve out one’s time, id. 25, 6; Cic. Sen. 14, 49; Sall. J. 84, 2; Liv. 3, 57; Val. Max. 6, 1, 10; v. emereo, II.: auxiliaria stipendia mereri, Tac. A. 2, 52: numerare, Liv. 4, 58: enumerare, id. 3, 58: qui (milites) jam stipendiis confecti erant, Cic. Imp. Pomp. 9, 26; cf.: stipendiis exhausti, Liv. 27, 9: adulescentuli statim castrensibus stipendiis imbuebantur, Plin. Ep. 8, 14, 5.
      Sing.: homo nullius stipendii, Sall. J. 85, 10: exercitui dare, id. H. 2, 96, 6 Dietsch: sextus decimus stipendii annus, Tac. A. 1, 17.
      1. 2. In partic., military service of a year, a year’s service, a campaign: si in singulis stipendiis is ad hostes exuvias dabit, Plaut. Ep. 1, 1, 36: quod tricena aut quadragena stipendia senes tolerent, Tac. A. 1, 17: vicena stipendia meritis, id. ib. 1, 36: stipendia sua numerari jubebant, Just. 12, 11, 4: qui eorum minime multa stipendia haberet, Liv. 31, 8 fin.
        Sing.:
        (juventus) octavo jam stipendio functa, Hirt. B. G. 8, 8, 2; cf. with both numbers together: secundo stipendio dextram manum perdidit, stipendiis duobus ter et vicies vulneratus est, Plin. 7, 28, 29 § 104.
    2. C. Trop., in gen., service (very rare): functus omnibus humanae vitae stipendiis, i. e. duties, Sen. Ep. 93, 4: tamquam emeritis stipendiis libidinis, Cic. Sen. 14, 49: plurium velut emeritis annorum stipendiis, Col. 3, 6, 4: rex cui (Hercules) duodecim stipendia debebat, services, labors, Just. 2, 4, 18.

stīpĕs, ĭtis (collat. form stips, stīpis, Petr. 43, 5), m. [root stip-, = Gr. στεφ-; v. stipo; Sanscr. sthapa-jami, to cause to stand, to fix, place; cf. stipula].

  1. I. Lit., a log, stock, post, trunk of a tree, etc. (class.; syn.: palus, sudes), Cat. 64, 289; Caes. B. G. 7, 73; id. B. C. 1, 27; Tib. 1, 1, 11 (21); Prop. 4 (5), 2, 18; Ov. M. 8, 451; id. F. 2, 642; 5, 506; Verg. A. 7, 524; Curt. 8, 10, 30; 4, 3, 10: deligare ad stipitem, to a stake, Suet. Ner. 29.
    As a term of contempt, like our log, stock, post, of a stupid person: in me quidvis harum rerum convenit, Quae sunt dicta in stultum, caudex, stipes, asinus, plumbeus, Ter. Heaut. 5, 1, 4: qui, tamquam truncus atque stipes, si stetisset modo, posset sustinere tamen titulum consulatus, Cic. Pis. 9, 19; cf. id. Har. Resp. 3, 5; id. ap. Senat. 6, 14; Claud. in Eutr. 1, 126.
  2. II. Transf., poet.
      1. 1. A tree, Ov. F. 3, 37; id. de Nuce, 32; Verg. A. 4, 444; Claud. Cons. Prob. et Olybr. 179.
      2. 2. A branch of a tree, Luc. 9, 820; Mart. 13, 19, 2: candelabri, the main stem of the candlestick, Vulg. Exod. 37, 19.

stīpĭdōsus, a, um, adj. [stipes], woody, ligneous: radix, App. Herb. 67; 74.

stīpo, āvi, ātum, 1, v. a. [στέφω, to surround, crowd upon, στέμμα, στέφανος; cf.: stipator, stipulor], to crowd or press together, to compress (class.; esp. of personal objects, and in part. perf.; cf.: comprimo, compono).

  1. I. Lit.: qui acceperant majorem numerum (assium), non in arcā ponebant, sed in aliquā cellā stipabant, id est componebant, quo minus loci occuparet, Varr. L. L. 5, § 182 Müll.: ingens argentum, Verg. A. 3, 465: apes mella Stipant, id. G. 4, 164; id. A. 1, 433: materies stipata, Lucr. 1, 345: nec tamen undique corporea stipata tenentur omnia naturā, id. 1, 329; cf. id. 2, 294; 1, 611; 1, 664: Graeci stipati, quini in lectulis, saepe plures, Cic. Pis. 27, 67: velut stipata phalanx, Liv. 33, 18: ita in arto stipatae erant naves, ut, etc., id. 26, 39: fratrum stipata cohors, Verg. A. 10, 328.
    Poet.: stipare Platona Menandro, i. e. to pack up together the works of Plato, Menander, etc., Hor. S. 2, 3, 11: custodum gregibus circa seu stipat euntem, closely surrounds her with, Prop. 3, 8 (4, 7), 13; cf. mid.: cuncta praecipiti stipantur saecula cursu, throng, crowd, Claud. Rapt. Pros. 2, 311.
  2. II. Transf., to press, cram, stuff, or fill full of any thing: ut pontes calonibus et impedimentis stipatos reperit, Suet. Calig. 51: hos (poëtas) ediscit et hos arcto stipata theatro Spectat Roma, Hor. Ep. 2, 1, 60; cf.: curia cum patribus fuerit stipata, Ov. P. 3, 1, 143: multo Patrum stipatur curia coetu, Sil. 11, 503: recessus equi, Petr. 89: tribunal, Plin. Ep. 6, 33, 4: calathos prunis, Col. 10, 405: nucein sulfure, Flor. 3, 19: calceum, Tert. Virg. Vel. 12: tectum omne, App. M. 3, p. 130, 13.
    1. B. With a personal object, of a dense crowd, to surround, encompass, environ, attend, accompany, etc. (syn.: comitor, prosequor): Catilina stipatus choro juventutis, vallatus indicibus atque sicariis, Cic. Mur. 24, 49: qui stipatus semper sicariis, saeptus armatis, munitus indicibus fuit, id. Sest. 44, 95: stipati gregibus amicorum, id. Att. 1, 18, 1; cf. id. Mil. 1, 1: telis stipati, id. Phil. 5, 6, 17: qui senatum stiparit armatis, id. ib. 3, 12, 31: stipatus lictoribus, id. Verr. 2, 4, 40, § 86: senectus stipata studiis juventutis, id. Sen. 9, 28: comitum turba est stipata suarum, Ov. M. 3, 186: juventus stipat ducem, Val. Fl. 7, 557; Plin. Pan. 23; Capitol. Max. et Balb. 13.
      Absol.: magnă stipante catervă, Verg. A. 4, 136; Liv. 42, 39: huc coetus ministrūm stipantur, Stat. S. 3, 1, 87.
      Hence, * stīpātus, a, um, P. a., begirt, surrounded: ab omni ordine, sexu, aetate stipatissimus, Sid. Ep. 3, 2.

1. stips, stĭpis (nom. does not occur, although stips is assumed by Varr. L. L. 5, § 182 Müll.; Charis. 85 P.; cf. Gloss. stips, ἔρανος), f. [kindr. with stipo, and therefore, orig., small coin in heaps; hence, in partic.], a gift, donation, alms, contribution, given in small coin: etiam nunc dis cum thesauris asses dant, stipem dicunt, Varr. L. L. 5, § 182 Müll.: stipem esse nummum signatum testimonio est, quod datur in stipendium militi et cum spondetur pecunia, quod stipulari dicitur, Fest. pp. 296 and 297 Müll.; cf.: stipendium a stipe appellatum est, quod per stipes, id est modica aera colligatur, Dig. 50, 16, 27: stipem Apollini conferre, Liv. 25, 12; so of religious donations, id. 27, 37; 5, 25; Cic. Leg. 2, 9, 21; 2, 16, 40; Suet. Aug. 57: quis beneficium dicat quadram panis aut stipem aeris abjecti, Sen. Ben. 4, 29, 2; so of alms, id. Vit. Beat. 25; Dig. 47, 22, 1; cf. Liv. 38, 45; Suet. Aug. 91 fin.: ad captandas stipes, id. Calig. 42; Ov. F. 1, 189: pastiones non minimam colono stipem conferunt, bring in no small profit, Col. 8, 1, 2: suburbanum hortum exiguā colere stipe, Curt. 4, 1, 19: parvā cur stipe quaerat opes, Ov. F. 4, 350; cf. Quint. 1, 12, 18: e prostitutis ancilla mercenariae stipis, living by the wages of prostitution, Plin. 10, 63, 83, § 172: nodosam exsolvite stipem, penalty, Val. Max. 2, 9, 1.

2. stips, īpis, v. stipes init.

stĭpŭla, ae, f. dim. [stipes], a stalk, stem, blade, halm; of grain (syn. culmus): frumenta in viridi stipulā lactentia turgent, Verg. G. 1, 315; Plin. 14, 16, 19, § 101; 17, 27, 47, § 260; 18, 18, 47, § 169: e segete ad spicilegium stipulam relinquere, Varr. L. L. 7, § 109 Müll.
Of the stalks of grain left behind in reaping, straw, stubble, Varr. R. R. 1, 53; Ter. Ad. 5, 3, 62; Verg. G. 1, 321; Ov. Am. 1, 8, 90; id. F. 4, 781: in stipulā placidi carpebat munera somni, id. ib. 3, 185; cf. Dig. 50, 16, 30.
Of hay, Varr. R. R. 1, 49, 1.
Of a reed, Verg. E. 3, 27; Plin. 37, 10, 67, § 182.
Of bean-stalks, Ov. F. 4, 725.
Prov.: flammaque de stipulā nostra brevisque fuit, of a quickly extinguished fire, Ov. Tr. 5, 8, 20: postmodo de stipulā magnus acervus erit, id. Am. 1, 8, 90.

stĭpŭlātĭo, ōnis, f. [stipulor], jurid. t. t., a promise given on demand; an engagement, agreement, bargain, covenant, stipulation, obligation (syn. pactum), Gai. Inst. 2, 31: stipulatio est verborum conceptio, quibus is qui interrogatur, daturum facturumve se, quod interrogatus est, respondet, Dig. 45, 1, 5: stipulatio non potest confici, nisi utroque loquente, etc., ib. 45, 1, 1 sq.: pacta, conventa, stipulationes, Cic. de Or. 2, 24, 100: ut ea pecunia ex stipulatione debeatur, id. Leg. 2, 21, 53: aliquem stipulatione alligare, id. Rosc. Com. 12, 36: nondum stipulationes legeram, id. Att. 16, 11, 7: stipulationum et judiciorum formulas conponere, id. Leg. 1, 4, 14; Nep. Att. 9, 5; Just. Inst. 3, 19 pr.; Paul. Sent. 5, 7, 1: is contractus stipulationum sponsionum sponsalia, Serv. Suip. ap. Gell. 4, 4, 2; Vulg. Jer. 32, 11.

* stĭpŭlātĭuncŭla, ae, f. dim. [stipulatio], a little, insignificant promise or stipulation, Cic. de Or. 1, 38, 174.

stĭpŭlātor, ōris, m. [stipulor], jurid. t. t., one who demands a formal promise or covenant (opp. promissor, the one who gives the promise); a bargainer, stipulator, Dig. 2, 10, 3; 45, 1, 41 sq.; 45, 38, 5; Suet. Vit. 14; Isid. Orig. 10, 5.

stĭpŭlātus, ūs, m. [stipulor], jurid. t. t., a promise formally demanded; a bargain, stipulation, Quint. Decl. 12, 21: si quid adversus pactionem fiat, non ex stipulatu agitur, etc., Gai. Inst. 3, 94; 4, 116; Dig. 45, 1, 1; 45, 1, 4 sq.; 45, 1, 103 sq.; Paul. Sent. 5, 7, 2 sq. al.

stĭpŭlo, āre, 1, v. a. (collat. form of stipulor), to exact, bargain for, stipulate, Symm. Ep. 1, 11: ἐπερωτῶ, stipulo, Gloss.; mostly pass.: Suetonius autem passivo protulit in IIII. Pratorum, Laetoria, quae vetat minorem annis viginti quinque stipulari (ἐπερωτᾶσθαι), Prisc. 8, 4, 21, p. 794 P.; cf. id. 18, 19, 149, p. 1164 ib.
Part. pass.: pecunia stipulata (for promissa), Cic. Rosc. Com. 5, 14.

stĭpŭlor, ātus, 1 (inf. paragog. stipularier, Plaut. Ps. 4, 6, 14), v. dep. [acc. to Varr. L. L. 5, § 182 Müll., kindr. with stips: qui pecuniam alligat, stipulari et restipulari; cf. also: cum spondetur pecunia, stipulari dicitur, Fest. p. 297 Müll.
More prob. from unused adj. stipulus, firm, from root stip-; v. stipo], jurid. t. t., to demand a formal promise; to bargain, covenant, stipulate.

  1. I. Lit.: stipularier, Plaut. Ps. 4, 6, 14 sq.; cf. id. ib. 1, 1, 115; Gai. Inst. 3, 92 sq.: itaque stipulantur sic, Illas capras hodie recte esse et bibere posse habereque recte licere, haec spondesne? Varr. R. R. 2, 3, 5; cf. id. ib. 2, 5, 11: si is, cui legatum est, stipulatus est id ipsum, quod legatum est, ut ea pecunia ex stipulatione debeatur, Cic. Leg. 2, 21, 53: reliquum est, ut stipulatum se esse dicat. … Stipulatus es? ubi? quo praesente? quis spopondisse me dicit? id. Rosc. Com. 5, 13: quantumvis stipulare, et protinus accipe quod do, i. e. ask, demand, Juv. 7, 165: quod stipulanti spoponderam, Col. 10 praef.; Dig. 45, 1, 4; 46, 7, 3.
  2. II. Sometimes transf., of him who gives the promise or pledges himself (for the usu. promittere), to promise, engage, pledge one’s self: si quis usuras solverit, quas non erat stipulatus, Dig. 46, 3, 5; so ib. 12, 6, 26 fin.; 13, 4, 7.

stĭpŭlus, a, um, adj. (old Lat.), firm: stipulum apud veteres firmum appellabatur, Just. Inst. 3, 15; Paul. Sent. 5, 7, § 1.

stuppa (less correctly stūpa, stī-pa), ae, f., = στύππη (στύπη), the coarse part of flax, tow, hards, oakum, Plin. 19, 1, 3, § 17; Varr. ap. Gell. 17, 3, 4; Lucr. 6, 880; Caes. B. C. 3, 101; Liv. 21, 8, 10; Verg. A. 5, 682; Pers. 5, 135; cf. Fest. p. 317 Müll.

stypsis (stipsis), is, f., = στύψις, the contracting power, tendency: vini, astringency, Cassiod. Var. 12, 4 (in Cael. Aur. Tard. 4, 1, 1, as Greek).