Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

tŏlĕrābĭlis, e, adj. [tolero].

  1. I. Pass., that may be borne, bearable, supportable, endurable, passable, tolerable (class.): amicitiae si tolerabiles erunt, ferendae sunt, Cic. Lael. 21, 78: tolerabilis conditio servitutis, id. Cat. 4, 8, 16: genus rei publicae, id. Rep. 1, 26, 42: fenus, id. Att. 6, 1, 16: hoc utcumque tolerabile: gravius illud quod, etc., Plin. Ep. 5, 5, 2: regi tolerabili, aut, si vultis, etiam amabili, Cic. Rep. 1, 28, 44; cf. orator, id. Brut. 48, 178: oratores, id. de Or. 1, 2, 8: Minucius jam ante vix tolerabilis, Liv. 22, 27, 1: non tolerabile numen, Verg. A. 5, 768: habitus, Val. Max. 4, 1, 1.
    Comp.: senectus, Cic. Sen. 3, 8: tolerabilius est sic dicere, etc., id. de Or. 1, 50, 218.
    Sup.: sententia, Dig. 28, 5, 18.
  2. II. Act., that can easily bear or endure, enduring, sustaining, supporting (rare; not in Cic.; but cf. tolerabiliter, 2.): homo, Ter. Heaut. 1, 2, 31: quas (oves) ille tempore auctumni ratus adhuc esse tolerabiles, i. e. able to support the winter, Col. 7, 3, 14.
    Adv.: tŏlĕrābĭ-lĭter.
      1. 1. Bearably, passably, tolerably: facere aliquid, Col. 11, 2, 85: dicere, id. 2, 2, 3: dare veratrum, Cels. 2, 13.
      2. 2. For toleranter, patiently: etenim si dolores eosdem tolerabilius patiuntur, Cic. Fin. 3, 13, 42; so, tolerabilius ferre igniculum desiderii, id. Fam. 15, 20, 2.

tŏlĕrābĭlĭter, adv., v. tolerabilis fin.

tŏlĕrans, antis, Part. and P. a. of tolero.

tŏlĕranter, adv., v. tolero fin.

tŏlĕrantĭa, ae, f. [tolero], a bearing, supporting, endurance (very rare): rerum humanarum, Cic. Par. 4, 1, 27: pax vel incuriā vel tolerantiā priorum timebatur, Tac. Agr. 20; Sen. Ep. 67, 5: doloris, Quint. 2, 20, 10: malorum, id. 5, 10, 33; Vulg. 2 Cor. 1, 6.

* tŏlĕrātĭo, ōnis, f. [tolero], a bearing, supporting, enduring: dolorum, Cic. Fin. 2, 29, 94.

tŏlĕrātor, ōris, m. [tolero], one who endures (late Lat.), Aug. in Psa. 99, 11.

tŏlĕrātus, a, um, Part. and P. a. of tolero.

tŏlĕro, āvi, ātum, 1, v. a. (dep. collat. form tŏlĕror, āri, acc. to Prisc. p. 800 P.) [lengthened form of the root tol, whence tollo and tuli, kindr. with the Gr. ΤΛΑΩ], to bear, support, sustain (syn.: fero, patior, sustineo, sino).

  1. I. Lit. (rare and mostly post-class.): aquilae ipsae non tolerantes pondus apprehensum una merguntur, Plin. 10, 3, 3, § 10; cf. id. 35, 14, 49, § 173: aliquem sinu, App. M. 3, p. 132, 29: gremio suo, id. ib. 4, p. 154, 23: mensula cenae totius honestas reliquias tolerans, id. ib. 2, p. 121, 26.
  2. II. Trop., to bear, endure, tolerate, sustain, support: militiam, Cic. Fam. 7, 18, 1: hiemem, id. Cat. 2, 10, 23; Hirt. B. G. 8, 5, 1: dicunt illi dolorem esse difficile toleratu, Cic. Fin. 4, 19, 52: sumptus et tributa civitatum ab omnibus tolerari aequabiliter, id. Q. Fr. 1, 1, 8, § 25: acritudinem, Att. ap. Fest. p. 356; Ter. Hec. 3, 5, 28: facile labores pericula, dubias atque asperas res, Sall. C. 10, 2: aequo animo servitutem, id. J. 31, 11: cursus, Ov. M. 5, 610: vaporem, id. ib. 2, 301; cf.: vaporis vim, id. ib. 11, 630: tanta peditum equitatumque vis damnaque et injuriae aegre tolerabantur, Tac. H. 2, 56 fin.: sitim aestumque, id. G. 4.
    Absol.: paulo longius tolerari posse, Caes. B. G. 7, 71: posse ipsam Liviam statuere, nubendum post Drusum an in penatibus isdem tolerandum haberet, continue, remain, Tac. A. 4, 40.
          1. (β) With object-clause (poet. and in post-Aug. prose): ferro se caedi quam dictis his toleraret, Enn. ap. Fest. p. 356 Müll. (Ann. v. 137 Vahl.): qui perpeti medicinam toleraverant, Plin. 26, 1, 3, § 3: magnitudinem mali perferre visu non toleravit, Tac. A. 3, 3 fin.
        1. b. Of inanim. or abstr. subjects: Germania imbres tempestatesque tolerat, Plin. 14, 2, 4, § 21; 35, 14, 49, § 173: tolerat et annos metica (vitis), id. 14, 2, 4, § 35.
  3. III. Transf., to support a person or thing, i. e. to nourish, maintain, sustain, preserve by food, wealth, etc., = sustentare (v. h. v. II. B. 1.; so not in Cic.): his rationibus equitatum tolerare, Caes. B. C. 3, 58: octona milia equitum suā pecuniā, Plin. 33, 10, 47, § 136: equos, Caes. B. C. 3, 49: corpora equorum, Tac. A. 2, 24; Col. 6, 24, 5: se fructibus agri, Dig. 50, 16, 203: semetipsos (pisces clausi), Col. 8, 17, 15: vitam, Caes. B. G. 7, 77; Tac. A. 15, 45 fin.; Verg. A. 8, 409: aevum, Lucr. 2, 1171: annos, Mart. 7, 64, 5: egestatem, Plaut. Trin. 2, 2, 57; so id. ib. 2, 2, 77: paupertatem, id. Rud. 4, 2, 14: famem, Caes. B. G. 1, 28: inopiam, Sall. C. 37, 7.
    Absol.: ut toleret (sc. erum amantem servus), ne pessum abeat, Plaut. Aul. 4, 1, 12.
    1. B. To keep, observe: silentium obnixum, App. M. 4, p. 147, 1.
      Hence,
    1. A. tŏlĕrans, antis, P.a., bearing, supporting, enduring, tolerating, tolerant (post-Aug.; mostly with gen.): corpus laborum tolerans, Tac. A. 4, 1 fin.: piscium genera dulcis undae tolerantia, Col. 8, 16, 2.
      Comp.: vacca frigoris tolerantior, Col. 6, 22, 2: bello tolerantior, Aur. Vict. Caes. 11.
      Sup.: asellus plagarum et penuriae tolerantissimus, Col. 7, 1, 2.
      Adv.: tŏlĕran-ter.
      1. 1. Patiently, enduringly, tolerantly: ferre aliquid, Cic. Fam. 4, 6, 2: pati dolorem, id. Tusc. 2, 18, 43.
      2. * 2. For tolerabiliter, bearably, tolerably: at nunc anniculae fecunditatem poscuntur, tolerantius tamen bimae, moderately, Plin. 8, 45, 70, § 176.
    2. B. tŏlĕrātus, a, um, P. a., supportable, tolerable: ut clementiam ac justitiam, quanto ignara barbaris, tanto toleratiora capesseret, acceptable, Tac. A. 12, 11.† † toles (tolles), ĭum, m. [Celtic], a wen on the neck, goitre, Veg. Vet. 1, 38; 3, 64; Ser. Samm. 16, 289; Marc. Emp. 15 med.; cf. Fest. p. 356 Müll.