No entries found. Showing closest matches:
1. Vĕnus, ĕris
(
- I. gen. sing. VENERVS, Inscr. Orell. 1364), f. [v. veneror], the goddess of Love, the goddess Venus, Cic. N. D. 3, 23, 59 sq.; id. Div. 1, 13, 23; id. Or. 2, 5; id. Verr. 2, 4, 60, § 135; Varr. R. R. 1, 1, 6; Lucr. 1, 2; Hor. C. 1, 30, 1: filius Veneris, i. e. Cupid, Ov. M. 1, 463; cf. puerum, id. Am. 1, 10, 17; also Æneas, Verg. A. 1, 325; and in jest, Venere prognatus, of C. Julius Cœar, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 15, 2: Veneris mensis, i. e. April, Ov. F. 4, 61.
- B. Transf.
- 1. Love, sexual love, venery (as euphemism freq.): sine Cerere et Libero friget Venus, Ter. Eun. 4, 5, 6: Venus trivio conmissa, Prop. 4 (5), 7, 19; Verg. G. 3, 97; Ov. M. 10, 80; 10, 434; 11, 306; 12, 198; App. M. 1, p. 106, 13; Quint. 8, 6, 24; Tac. G. 20; Col. 6, 27, 10.
- 2. Like the Engl. love, to denote a beloved object, beloved: nec veneres nostras hoc fallit, Lucr. 4, 1185: mea Venus, Verg. E. 3, 68; Hor. C. 1, 27, 14; 1, 33, 13.
- 3. Qualities that excite love, loveliness, attractiveness, beauty, grace, elegance, charms (sing. and plur.; not in Cic.): quo fugit venus? quo color? decens Quo motus? Hor. C. 4, 13, 17: ac bene nummatum decorat suadela venusque, id. Ep. 1, 6, 38; id. A. P. 42; Sen. Ben. 2, 28, 1: fabula nullius veneris sine pondere et arte, Hor. A. P. 320: sermo ipse Romanus non recipere videatur illam solis concessam Atticis venerem, Quint. 10, 1, 100: quod cum gratiā quādam et venere dicatur, id. 6, 3, 18; so (with gratia) id. 4, 2, 116.
Of paintings: deesse iis unam illam suam venerem dicebat, quam Graeci charita vocant, Plin. 35, 10, 36, § 79.
Plur.: profecto Amoenitates omnium venerum atque venustatum adfero, Plaut. Stich. 2, 2, 5: Isocrates omnes dicendi veneres sectatus est, Quint. 10, 1, 79.
- 4. The planet Venus, Cic. N. D. 2, 20, 53; id. Rep. 6, 17, 17.
- 5. The highest throw at dice, when each of the dice presented a different number, the Venus throw, Prop. 4 (5), 8, 45; Hor. C. 2, 7, 25; Aug. ap. Suet. Aug. 71; cf. in the foll.
- II. Derivv.: Vĕnĕrĕus or Vĕnĕrĭus, a, um, adj., of or belonging to Venus: sacerdos, Plaut. Rud. 2, 2, 23: antistita, id. ib. 3, 2, 10: nepotulus, id. Mil. 5, 20; 5, 28: nutricatus, id. ib. 3, 1, 54: servi, temple-slaves of the Erycinian Venus in Sicily, Cic. Verr. 2, 3, 20, § 50; 2, 5, 54, § 141; v. also infra, B. 2.: res, voluptates, etc., of or belonging to sexual love, venereous, venereal, Cic. Sen. 14, 47; id. Div. 2, 69, 143: visa, Plin. 34, 18, 50, § 166; Col. 12, 4, 3; cf. in a pun: homo, belonging to Venus and lascivious (of Verres), Cic. Verr. 2, 5, 54, § 141: delphinus, wanton, Gell. 7, 8, 1: nostros quoque antiquiores poëtas amasios et Venerios fuisse, id. 19, 9, 9: pira, a kind of pear, Venus-pear, Col. 5, 10, 18; 12, 10, 4; Plin. 15, 15, 16, § 56.
- B. Substt.
- 1. Vĕnĕrĕus (Vĕnĕrĭus), i, m. (i. e. jactus), the Venus-throw at dice (v. supra, I. B. 5.), Cic. Div. 1, 13, 23; 2, 21, 48; 2, 59, 121; also Vĕnĕrĕum, i, n.: hoc Venereum est, Plaut. As. 5, 2, 55.
- 2. Vĕnĕrĕi (Vĕnĕrĭi), ōrum, m. (i. e. servi), the templeslaves of the Erycinian Venus (v. supra), Cic. Verr. 2, 2, 38, § 92; 2, 3, 25, § 61; id. Clu. 15, 43.
- 3. Vĕnĕrĕae (Vĕnĕrĭae), ārum, f. (i. e. conchae), a kind of mussels, Venus-shell, Plin. 9, 33, 52, § 103; 32, 11, 53, § 151.
2. vēnus, ūs, m., or vēnum (vaen-), i, n. (occurring only in the forms venui, veno, and venum) [Gr. ὦνος, price; ὠνή, purchase; cf. Sanscr. vasuas, price; vasuam, wages; and perh. Germ. Gewinn], sale.
- a. Dat.
- (α) Form venui (late Lat.): rogavit haberetne venui lacte? App. M. 8, p. 210, 12: cantherium venui subicere, id. ib. 8, p. 221, 29.
- (β) Form veno (post-Aug.): posita veno irritamenta luxus, Tac. A. 14, 15: quae veno exercerent, id. ib. 13, 51.
- b. Acc. venum (class.): dare aliquem venum, to sell, Liv. 24, 47, 6: venum cuncta dari, Claud. in Rufin. 1, 179; hence the compound venumdo, q. v.: ut ejus familia ad aedem Cereris venum iret, Liv. 3, 55, 7: pileatos servos venum solitos ire, Gell. 7, 4, 1: venum iturum, Sen. Const. 3, 2: seque et sua tradita venum Castra videt, Luc. 4, 206: venum redibat, Claud. in Eutr. 1, 37.
Vĕnŭsĭa, ae, f., a town on the borders of Apulia and Lucania, the birthplace of the poet Horace, now Venosa, Plin. 3, 11, 16, § 104; Cic. Att. 5, 5, 1; 16, 5, 3; Liv. 22, 49; 22, 54; Vell. 1, 14, 6.
Hence, Vĕnŭsīnus, a, um, adj., of or belonging to Venusia, Venusian: silvae, Hor. C. 1, 28, 26: colonus, i. e. Horace, id. S. 2, 1, 35: lucerna, i. e. the poetry of Horace, Juv. 1, 51.
Subst.: Vĕ-nŭsīni, ōrum, m., the inhabitants of Venusia, the Venusians, Liv. 22, 54; 27, 10.
vĕnustas, ātis, f. [1. Venus], loveliness, comeliness, charm, grace, beauty, elegance, attractiveness, etc. (syn.: pulchritudo, formositas).
- I. Of the body: cum pulchritudinis duo genera sint, quorum in altero venustas sit, in altero dignitas, venustatem muliebrem ducere debemus, dignitatem virilem, Cic. Off. 1, 36, 130; cf. id. ib. 1, 30, 17: venustas et pulchritudo corporis, id. ib. 1, 27, 95: voltus quantam affert tum dignitatem, tum venustatem, id. Or. 18, 60.
Transf., of inanim. things: signa eximiā venustate, Cic. Verr. 2, 4, 3, § 5: Capitolii fastigium illud non venustas sed necessitas ipsa fabricata est, id. de Or. 3, 46, 180: pomorum, Varr. R. R. 1, 59, 2.
- II. Of the mind: homo affluens omni lepore et venustate, Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142: (oratoris est) agere cum dignitate ac venustate, id. de Or. 1, 31, 142: dicendi vis egregia, summā festivitate et venustate conjuncta profuit, id. ib. 1, 57, 243: comprobari cum dignitate tum etiam venustate, id. Arch. 12, 31; Quint. 4, 2, 118; 9, 2, 66; 9, 3, 72: verborum, Gell. 17, 20, 6: tui quidem omnes mores ad venustatem valent, Plaut. Mil. 3, 1, 63; cf. id. ib. 3, 1, 54; id. Truc. 4, 2, 4: diem pulchrum et venustatis plenum, pleasantness, pleasure, id. Poen. 1, 2, 44; cf.: quis me fortunatior, venustatisque adeo plenior, Ter. Hec. 5, 4, 8.
Plur.: amoenitates omnium venerum atque venustatum affero, Plaut. Stich. 2, 1, 5; id. Ps. 5, 1, 12.
vĕnustē, adv., v. venustus fin.
vĕnusto, āre, v. a. [venustus], to make lovely, beautify: se unguentis, Naev. ap. Fulg. p. 565, 19: ideo primo fecit (fidem) deus, postea venustavit, Ambros. Hexaëm. 1, 7, 27: miracula, id. in Luc. 2, 42.
vĕnustŭlus, a, um, adj. dim. [id.], lovely, charming, delightful: oratio, Plaut. As. 1, 3, 70: carmina, Aus. Ep. Idyll. 4 praem.
vĕnustus, a, um, adj. [1. Venus], lovely, comely, charming, pleasing, winning, agreeable, graceful, beautiful, elegant, etc. (syn.: pulcher, formosus, speciosus).
- I. Physically: species, Plaut. Poen. 5, 2, 153: vultus, Ter. And. 1, 1, 93; Suet. Ner. 51: gestus et motus corporis, Cic. Brut. 55, 203: soror, Cat. 89, 2.
Sup.: diva venustissima Venus, Plaut. Poen. 5, 4, 4: forma, Suet. Aug. 79.
Transf., of inanim. things: sphaera venustior et nobilior, Cic. Rep. 1, 14, 21: hortuli, Phaedr. 4, 5, 34: Sirmio, Cat. 31, 12: aspectus figurationis, Vitr. 3, 2.
- II. Mentally: Graecus facilis et valde venustus, Cic. Pis. 28, 70: plerumque dolor etiam venustos facit, Plin. Ep. 3, 9, 3: venustum esse, quod cum gratiā quādam et venere dicatur apparet, Quint. 6, 3, 18: (genus dictionis) sententiosum et argutum, sententiae concinnae et venustae, Cic. Brut. 95, 325: (antiqua comoedia) grandis et elegans et venusta, Quint. 10, 1, 65: transitus, id. 9, 2, 61.
Comp.: homines venustiores, Cat. 3, 1: longe venustiora omnia in respondendo quam in provocando, Quint. 6, 3, 13.
Sup.: repercutiendi genus venustissimum, Quint. 6, 3, 78: materia, id. 6, 3, 84: lusus, id. 5, 13, 46.
Adv.: vĕnustē, charmingly, gracefully, beautifully: venuste cecidisse, most delightfully, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 2: dicere, Quint. 6, 3, 54: respondere, id. 5, 7, 31: eludere, id. 5, 13, 48: scribere mimiambos, Plin. Ep. 6, 21, 4.
Comp.: Hispanus hunc colorem venustius (adhibuit), Sen. Contr. 1, 1, 20.
Sup.: quibus venustissime Curio respondit, se, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 11, 2: omnia venustissime fingere, Quint. 6, 3, 41.