Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

vīlĭcātĭo, ōnis, f. [1. vilico, I.], the care or management of an estate in the country, Col. 11, 1, 13; 11, 1, 27; Petr. 69: proici de vilicatione suā, Hier. Ep. 121, 6.

vīlĭcātus, ūs, m. [1. vilico, I.], a stewardship (late Lat.), Aug. Qu. Evang. 2, 45.

1. vīlĭco (villĭco; perf. and sup. perh. not found), āre, 1, v. n. and a.; and vīlĭ-cor, ātus sum, āri, 1., v. dep. [vilicus].

  1. I. Neutr.
    1. A. To act as bailiff, overseer; to superintend (prop. of a country estate).
      1. 1. Form vilico: dispensare rem publicam, et in quodammodo vilicare, Cic. Rep. 5, 3, 5.
      2. 2. Form vincor: non vilicari, sed dominari mea est sententia, Pomp. ap. Non. p. 186, 2 (Com. Rel. v. 45 Rib.): longe ab urbe vilicari, quo erus rarenter venit, id. ib. p. 186, 1: hic vilicor ante urbem: nunc rus eo, Turp. ap. Non. p. 186, 7 (Com. Rel. v. 82 Rib.).
    2. B. Transf., to live or reside in the country.
      1. 1. Absol.: in Arpinos jamexplodam hominem, ut vilicetur, Afran. ap. Non. p. 186, 5.
      2. 2. With adv. of place: ego nondum etiam hic vilicabar, Turp. ap. Non. p. 186, 7.
      3. 3. With abl.: vilicatus praediis, Aus. Ep. 22, 1.
  2. II. Act., to manage an estate, etc., as a bailiff, etc.: possessionem maximam illam vilicabat, App. M. 8, p. 211, 20.

2. vīlĭco (villĭco), ōnis, m. [1. vilico, II.], one managing a farm; a bailiff, overseer, etc. (post-class.): neget eum rationibus viliconum, et upilionum, et equisonum sollertissime subscripsisse, App. Mag. p. 329.

vīlĭcor, āri, v. 1 vilico.

vīlĭcus (less correctly villĭcus), a, um, adj. [villa], of or belonging to a countryhouse or villa (very rare): nomina lini, Aus. Ep. 4, 56.
As substt.

  1. A. vīlĭcus, i, m. (sc. homo).
    1. 1. An overseer of a farm or estate, a steward, bailiff; absol., Cato, R. R. 5, 1 sq.; 5, 142; id. ap. Col. 11, 1, 4; Varr. R. R. 1, 2, 14; Cic. Verr. 2, 3, 50, § 119; id. Rep. 5, 3, 5; 1, 38, 59; 1, 39, 61; Hor. Ep. 1, 14, 15.
      With gen.: vilice silvarum et mihi me reddentis agelli, Hor. Ep. 1, 14, 1: vilicus Orbi, id. ib. 2, 2, 160.
    2. 2. Transf., an overseer, superintendent, director: Pegasus attonitae positus modo vilicus urbi, Juv. 4, 77: vilici (sc. aquaeductum), Front. Aquaed. 117: malum vilicum esse imperatorem, Lampr. Alex. Sev. 15.
      With gen.: aerarii, Auct. Priap. 82, 1: AMPHITHEATRI, Inscr. Fabr. 5, n. 3.
      With ab: A PLVMBO, Inscr. Orell. 2859: AB ALIMENTIS, Inscr. Grut. 1033, 9.
  2. B. vīlĭca, ae, f. (sc. mulier), a female overseer; the wife of an overseer, Cato, R. R. 143, 1; Col. 12, praef. 8; Mart. 1, 56, 11; Juv. 11, 69; Cat. 61, 136.

vīlĭfĭco, āre, v. a. [vilis-facio], to make or esteem of little value, Hier. Ep. 135: mulierem, id. in Isa. 15, 54, 56.

* vīlĭpendo, ĕre, v. a. [vilis-pendo], to hold in slight esteem, to depreciate, despise, vilipend: aliquem, Plaut. Truc. 2, 6, 58.

vīlis, e, adj., of small price or value, purchased at a low rate, cheap (opp. carus).

  1. I. Lit.: nec quicquam hic vile nunc est nisi mores mali, Plaut. Trin. 1, 1, 10: annona vilior, id. Mil. 3, 1, 138: istaec (puella) vero vilis est, Ter. Phorm. 3, 3, 25: istuc verbum vile est viginti minis, Plaut. Most. 1, 3, 139: ex eis praediis talenta argenti bina Statim capiebatAc rebus vilioribus multo talenta bina, Ter. Phorm. 5, 3, 8: frumentum quoniam vilius erat, Cic. Verr. 2, 3, 84, § 195: res vilissimae (opp. pretiosissimae), id. Fin. 2, 28, 91.
    Abl. neutr. (sc. pretio), at a small price, at a low rate, cheaply: Ep. Quanti eam emit? Th. Vili, Plaut. Ep. 1, 1, 49: vili vendere, Mart. 12, 66, 10.
    Comp.: quod viliori praedium distraxeritet si non viliori vendidit, etc., Dig. 43, 24, 11, § 8.
    Sup.: res stipulatoris vilissimo distracta est, Dig. 13, 4, 2 fin.
  2. II. Transf.
    1. A. Of trifling value, cheap, poor, paltry, common, mean, worthless, base, vile (cf. indignus): si honor noster vobis vilior fuisset, Cic. Fl. 41, 103: nihil tam vile neque tam vulgare, id. Rosc. Am. 26, 71: Velia non est vilior quam Lupercal, id. Fam. 7, 20, 1: hi quorum tibi auctoritas est videlicet cara, vita vilissima, id. Cat. 1, 8, 19: fidem fortunas pericula vilia habere, Sall. C. 16, 2: nec adeo vilis tibi vita esset nostra, ut, etc., Liv. 40, 9: et genus et virtus nisi cum re vilior alga est, Hor. S. 2, 5, 8: inter Perfectos veteresque referri debet an inter Viles et novos? id. Ep. 2, 1, 38: vilis Europe, vile, abandoned, id. C. 3, 27, 57: tu poscis vilia rerum, id. Ep. 1, 17, 21: si, dum me careas, est tibi vile mori, Ov. H. 7, 48.
      Neutr. adverb.: et vile virentes Hesperidum risit ramos, i. e. in the ordinary manner, Claud. IV. Cons. Hon. 37: vile comparati, Schol. Juv. 11, 145.
      Prov.: vile est, quod licet, Petr. 93.
          1. (β) With inf.: stat fucare colos nec Sidone vilior, Ancon. Sil. 8, 438.
    2. B. Found in great quantities, abundant, common (poet. and rare): poma, Verg. G. 1, 274: phaselus, id. ib. 1, 227.
      Hence, adv.: vīlĭter.
      1. 1. Lit., cheaply: venire poteris intestinis vilius, Plaut. Curc. 2, 1, 28: vilissime constat, Plin. 18, 6, 8, § 45: vilissime constiterit, Col. 9, 1, 6.
      2. 2. Transf., meanly, poorly, vilely: se ipsum colere, App. Flor. 1, p. 344, 29; Claud. IV. Cons. Hon. 97: vilissime natus, Eutr. 9, 21.

vīlĭtas, ātis, f. [vilis], lowness of price, cheapness.

  1. I. Lit.: tanta repente vilitas annonae ex caritate rei frumentariae consecuta est, etc., Cic. Imp. Pomp. 15, 44: vilitas in vendendis (fructibus), id. Verr. 2, 3, 98, § 227: cum alter annus in vilitate, alter in summā caritate fuerit, id. ib. 2, 3, 93, § 216: ad denarios senos vilitas rediit, Plin. 35, 6, 28, § 47: offerre aliquid vilitati, to offer for sale at a low price, Plaut. Capt. 2, 1, 34.
  2. II. Transf.
    1. A. Trifling value of a thing, meanness, baseness, worthlessness, vileness (post-Aug.): verborum, Petr. 118: nominum, Plin. 20, praef. § 1: si humiles producet, vilitatem; potentes, gratiam oportebit incessere, Quint. 5, 7, 23: morum, App. Flor. 1, p. 344, 30.
    2. B. Subject., low esteem, disregard, slighting, contempt: vilitas sui, Sen. Clem. 1, 3, 4; id. Ep. 121, 24; Curt. 5, 9, 6.

vīlĭter, adv., v. vilis fin.

* vīlĭto, āre, v. a. [vilis, II.], to make cheap or of little esteem, to humble, debase, degrade: quae (vitia) te vilitant, Turp. ap. Non. p. 185, 31 (Com. Rel. p. 88 Rib.).