Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

assŭē-făcĭo (ads-, B. and K., Halm., Weissenb., Dinter), fēci, factum, 3, v. a. [assuetus], to use or accustom to something, to habituate, inure; constr., in Cicero’s time, with abl.; later, with dat. or ad, with in with abl., and with inf. (cf. assuesco).

      1. a. With abl.: aliquem puro sermone adsuefacere, Cic. Brut. 59, 213; so id. de Or. 3, 10, 39: alicujus rei exercitatione adsuefactus, id. Cat. 2, 5: armis, id. Brut. 2, 7; id. Fam. 4, 13, 3: nullo officio aut disciplinā adsuefactus, Caes. B. G. 4, 1: quodam genere pugnae adsuefacti, id. B. C. 1, 44: eruditus et adsuefactus alienis experimentis, Tac. Or. 34.
      2. b. With dat.: operi, Liv. 24, 48: corvus adsuefactus sermoni, Plin. 10, 43, 60, § 121; so Val. Max. 8, 7, ext. 15: parvulos probitati, modestiae, Tac. Or. 29: non luxui aut voluptatibus, id. A. 12, 5: quorum moribus, id. ib. 12, 10: aliquem lanificio, Suet. Aug. 64.
      3. c. With ad: ad supplicia patrum plebem adsuefacere, Liv. 3, 52 fin.
      4. d. With in with abl. (eccl. Lat.): homo adsuetus in verbis, Vulg. Eccli. 23, 20; ib. Jer. 2, 24.
      5. e. With inf.: Caesar (ceteras nationes) domuit, imperio populi Romani parere adsuefecit, Cic. Prov. Cons. 13 fin.: equos eodem remanere vestigio adsuefaciunt, Caes. B. G. 4, 2: parva momenta levium certaminum adsuefaciebant militem paenitere, etc., Liv. 22, 12.

as-sŭesco (ads-, B. and K., Rib., Halm, Weissenb.; ads- and ass-, Merk.), ēvi, ētum, 3 (adsuëtus, four syll., Phaedr. 3, prol. 14), v. a., to use or accustom one to something, to habituate; or, more freq., v. n., to accustom one’s self to, to be wont, to be accustomed to.

  1. I. In gen.; constr. usu. with abl. or inf.; after the Aug. per. also with ad, in with acc., or dat.
          1. (α) With abl. (a constr. unjustly censured by Wunder, Rhein. Mus. 1829, II. p. 288 sq. The idea of the ad, which would require the acc. or dat. case, is not, as at a later period, prominent in the word, but that of suesco; accordingly, pr., to adopt some custom, to addict or apply one’s self to a custom or habit, to become accustomed to something; so that the abl. of specification, as in amore affici, pedibus laborare, etc., only designates more specifically the object which is the subject of that custom; cf. Gron. and Drak. ad Liv. 31, 35, 3; Kritz. ad Sall. C. 2, 9; Rudd. II. p. 137 sq.; Ramsh. p. 427; v. also assuefacio): homines labore adsiduo et cotidiano adsueti, Cic. de Or. 3, 15, 58; so, vicinitas non infuscata malevolentiā, non adsueta mendaciis, id. Planc. 9, 22: gens adsueta multo Venatu nemorum, Verg. A. 7, 746: Odrysius praedae assuetus amore, Ov. M. 13, 554: genus pugnae, quo adsuērant, Liv. 31, 35 Gron.: adsuetae sanguine et praedā aves, Flor. 1, 1, 7; 4, 12, 17: adsuetus imperio et inmoderatā licentiā militari, Just. 31, 1, 8: gentes alterius imperio ac nomine adsuetas, Curt. 6, 3, 8; Front. Princ. Hist. Fragm. 2, p. 341.
          2. (β) With inf.: fremitum voce vincere, Cic. Fin. 5, 2, 5: votis jam nunc adsuesce vocari, Verg. G. 1, 42: adsueti muros defendere, id. A. 9, 511: Candida de nigris et de candentibus atra Qui facere adsuērat, Ov. M. 11, 315; 10, 533; id. Tr. 2, 504; id. M. 8, 335: adsuetus graecari, Hor. S. 2, 2, 11: auditor adsuevit jam exigere laetitiam, Tac. Or. 20; 34; id. H. 4, 34; Vell. 2, 33: (polypus) adsuetus exire e mari in lacus, Plin. 9, 30, 48, § 92: reliquas (legiones) in hiberna dimittere assuerat, Suet. Aug. 49.
          3. (γ) With ad or in with acc.: uri adsuescere ad homines ne parvuli quidem possunt, Caes. B. G. 6, 28; Sall. H. Fragm. ap. Prisc. p. 707 P.: manus adsuetae ad sceptra, Sen. Troad. 152: jam inde a puero in omnia familiaria jura adsuetus, Liv. 24, 5; Flor. 4, 12, 43.
          4. (δ) With dat.: mensae adsuetus erili, Verg. A. 7, 490: Adsuescent Latio Partha tropaea Jovi, Prop. 4, 3, 6: caritas ipsius soli, cui longo tempore adsuescitur, to which one is accustomed, Liv. 2, 1: ex more, cui adsuerunt, Quint. 4, 2, 29: ut quieti et otio per voluptates adsuescerent, Tac. Agr. 21: adsuetus expeditionibus miles, id. ib. 16: adsueti juventae Neronis, id. H. 1, 7: quo celerius (libri senatorum) rei publicae assuescerent, Suet. Aug. 38: Jurationi non adsuescat os tuum, Vulg. Eccli. 23, 9.
            Acc. to a rare constr., (ε) With acc. rei in the Gr. manner, εἴθισμαί τι: ne pueri, ne tanta animis adsuescite bella (for bellis), accustom not your minds to such great wars, Verg. A. 6, 833: Galli juxta invia ac devia adsueti, Liv. 21, 33: frigora atque inediam caelo solove adsuerunt, Tac. G. 4 Baumst.
            (ζ) With gen.: Romanis Gallici tumultūs adsuetis, Liv. 38, 17.
  2. II. Esp.: alicui, in mal. part., Curt. 6, 5.
    Hence, assŭētus (ads-), a, um, P. a., accustomed, customary, usual: Tempus et adsuetā ponere in arte juvat, Ov. P. 1, 5, 36: otium des corpori, adsueta vicis, Phaedr. 3, prol. 14: adsuetos potare fontes, Plin. 8, 43, 68, § 169: adsuetam sibi causam suscipit, Vell. 2, 120.
    Hence with a comp. and abl.: longius adsueto lumina nostra vident, Ov. H. 6, 72: adsueto propior, Stat. Th. 12, 306.

assŭētūdo (ads-; v. assuesco init.), ĭnis, f. [assuetus], a being accustomed to a thing, custom, habit.

  1. I. In gen. (rare; not in Cic.): amor adsuetudinis, Varr. L. L. 9, § 20 Müll.: longāque alit assuetudine flammas, Ov. M. 10, 173: Nil adsuetudine majus, id. A. A. 2, 345: adsuetudo mali, Liv. 25, 26, 5; 27, 39; 44, 5: seu naturā sive adsuetudine suspensa et obscura verba, Tac. A. 1, 11: confarreandi adsuetudo, id. ib. 4, 16: adsuetudo voluptatum, id. H. 2, 62: malorum, id. A. 6, 40: furandi, Gell. 11, 18, 17.
  2. II. Esp. in mal. part. (v. assuesco, II.), Tac. A. 13, 46.

assŭētus (ads-), P. a., from assuesco.