Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

saecŭlāris (sēcŭ-), e, adj. [saeculum],

  1. I. of or belonging to a saeculum: ludi, secular games, celebrated at very long intervals (the interval was fixed, in the time of Augustus, at one hundred and twenty years), and continuing three days and nights, Varr. and Liv. ap. Censor. de Die Nat. 17; Suet. Aug. 31; id. Dom. 4; id. Vit. 2; Plin. 7, 48, 49, § 159; Tac. A. 11, 11: carmen, a hymn sung at the secular games, a secular hymn; the best known hymn of this character is that composed by Horace, at the command of Augustus, to be sung at the secular games, A. U. C. 737; cf. Suet. Vit. Hor.
    Hence, substt.
    1. A. saecŭlāres, ium, m. (sc. ludi), the secular games, Suet. Claud. 21.
    2. B. saecŭlārĭa, ium, n. (sc. sacra), the secular games, Val. Max. 2, 4, 4 al.
  2. II. Worldly, temporal, profane, lay, secular; pagan, heathen (eccl. Lat.): homines (opp. monachi), Hier. Ep. 60, 11: historia, Sedul. in Conc. post Ep. 7, 9: exempla, Tert. Exhort. ad Cast. 13 (al. saeculi): feminae quaedam (Dido, Lucretia), id. ib. 13 fin.
    As subst.: saecŭlārĭa, ium, n., worldly matters: redditur in culpā pastor saecularia servans, Commod. 94, 69.
    Hence, adv.: saecŭlārĭter, in a worldly manner (eccl. Lat.): mulierem saeculariter ornari, Cypr. Testim. 3, 36.

saecŭlum (poet., esp. Lucretian, sae-clum; less correctly sēcŭlum, sē-clum), i, n. dim. [etym. dub.; perh. root si- = sa-; Gr. σάω, to sift; Lat. sero, satus; whence Saturnus, etc.; hence, orig.],

  1. I. a race, breed, generation (freq. in Lucr.; very rare in later writers; usu. in plur.): saecla propagare, Lucr. 1, 21; cf. id. 2, 173; 5, 850: nec toties possent generatim saecla referre Naturam parentum, id. 1, 597: saecla animantum, i. e. animals, id. 2, 78; 5, 855: hominum, id. 1, 467; 5, 339; 6, 722: ferarum, id. 2, 995; 3, 753; 4, 413; 4, 686; cf.: silvestria ferarum, id. 5, 967: serpentia ferarum, id. 6, 766: mortalia, id. 5, 805; 5, 982; 5, 1238: bucera (with lanigerae pecudes), id. 5, 866; 6, 1245; cf.: vetusta cornicum (with corvorum greges), id. 5, 1084: aurea pavonum, id. 2, 503: totisque expectent saecula ripis, i. e. the shades of the infernal regions, Stat. Th. 11, 592.
    Sing.: et muliebre oritur patrio de semine saeclum, the female sex, women, Lucr. 4, 1223; so, muliebre, id. 5, 1020; 2, 10 sq.
  2. II. Transf.
    1. A. Like γενεά.
      1. 1. The ordinary lifetime of the human species, a lifetime, generation, age (of thirty-three years; class.; esp. freq. in signif. 2. infra; cf. Schoem. ad Cic. N. D. 1, 9, 21): cum ad idem, unde semel profecta sunt, cuncta astra redierinttum ille vere vertens annus appellari potest: in quo vix dicere audeo, quam multa saecula hominum teneantur, Cic. Rep. 6, 22, 24 Mos.: cum ex hac parte saecula plura numerentur, Liv. 9, 18: quorum (Socratis atque Epicuri) aetates non annis sed saeculis scimus esse disjunctas, Hier. Vit. Cler. 4, p. 262; cf. Censor. de Die Nat. 17; Auct. ap. Serv. Verg. A. 8, 508; id. E. 4, 5.
          1. (β) Esp., the lifetime or reign of a ruler: illustrari saeculum suum ejusmodi exemplo arbitrabatur, Plin. Ep. 4, 11, 6: digna saeculo tuo, id. ib. 10, 1, 2.
      2. 2. The human race living in a particular age, a generation, an age, the times: serit arbores quae alteri saeculo prosient, Caecil. ap. Cic. Sen. 7, 24: in id saeculum Romuli cecidit aetas, cum jam plena Graecia poëtarum esset, Cic. Rep. 2, 10, 18 (for which: quorum aetas cum in eorum tempora incidisset, id. Or. 12, 39): saeculorum reliquorum judicium, id. Div. 1, 19, 36: ipse fortasse in hujus saeculi errore versor, id. Par. 6, 3, 50; cf.: hujus saeculi insolentia, id. Phil. 9, 6, 23; and: o nostri infamia saecli, Ov. M. 8, 97; cf. also: novi ego hoc saeculum, moribus quibus siet, Plaut. Trin. 2, 2, 6; so, hujus saecli mores, id. Truc. prol. 13; and: hoccine saeclum! o scelera! o genera sacrilega, o hominem impurum! Ter. Ad. 3, 2, 6; cf. id. Eun. 2, 2, 15: nec mutam repertam esse dicunt mulierem ullo in saeculo, Plaut. Aul. 2, 1, 7: Cato rudi saeculo litteras Graecas didicit, Quint. 12, 11, 23; so, rude, id. 2, 5, 23: grave ne rediret Saeculum Pyrrhae, Hor. C. 1, 2, 6: primo statim beatissimi saeculi ortu, Tac. Agr. 3; so, beatissimum, id. ib. 44: felix et aureum, id. Or. 12; Quint. 8, 6, 24: aureum, Sen. Contr. 2, 17; Lact. 5, 6, 13; cf.: aurea saecula, Verg. A. 6, 792; Ov. A. A. 2, 277: his jungendi sunt Diocletianus aurei parens saeculi, et Maximianus, ut vulgo dicitur, ferrei, Lampr. Elag. 35: ceteri, qui dii ex hominibus facti esse dicuntur, minus eruditis hominum saeculis fuerunt (with Romuli aetas), Cic. Rep. 2, 10, 18; cf.: res publica constituta non unā hominum vitā sed aliquot saeculis et aetatibus, id. ib. 2, 1, 2: perpetuā saeculorum admiratione celebrantur, Quint. 11, 1, 13: fecunda culpae saecula, Hor. C. 3, 6, 17: ferro duravit saecula, id. Epod. 16, 65; cf.: sic ad ferrum venistis ab auro, Saecula, Ov. M. 15, 261.
      3. 3. The spirit of the age or times: nemo illic vitia ridet; nec corrumpere et corrumpi saeculum vocatur, Tac. G. 19.
    2. B. The utmost lifetime of man, a period of a hundred years, a century: saeclum spatium annorum centum vocārunt, Varr. L. L. 6, 2, § 11 Müll.; cf. Fest. s. v. saeculares, p. 328 ib.; Censor. de Die Nat. 17: cum (Numa) illam sapientiam constituendae civitatis duobus prope saeculis ante cognovit, quam eam Graeci natam esse senserunt, Cic. de Or. 2, 37, 154: saeculo festas referente luces, Hor. C. 4, 6, 42; cf.: multa virum durando saecula vincit, Verg. G. 2, 295.
      1. 2. For an indefinitely long period, an age; plur. (so mostly): (Saturni stella) nihil immutat sempiternis saeculorum aetatibus, quin eadem iisdem temporibus efficiat, Cic. N. D. 2, 20, 52: aliquot saeculis post, id. Verr. 2, 4, 35, § 73: cum aliquot saecula in Italiā viguisset, id. Univ. 1; so, tot, id. Verr. 2, 4, 55, § 122; id. Ac. 2, 5, 15: quot, Quint. 12, 11, 22: multa, Cic. Rep. 2, 10, 20; 6, 26, 29; id. de Or. 2, 5, 21; id. Cat. 2, 5, 11; id. Fam. 11, 14, 3: plurima, id. Rep. 3, 9, 14: sexcenta, id. Fat. 12, 27: omnia, id. Lael. 4, 15; id. Phil. 2, 22, 54: ex omni saeculorum memoriā, id. ib. 4, 1, 3: vir saeculorum memoriā dignus, Quint. 10, 1, 104; cf.: ingeniorum monumenta, quae saeculis probarentur, id. 3, 7, 18: facto in saecula ituro, to future ages, to posterity, Sil. 12, 312; so Plin. Pan. 55, 1: in famam et saecula mitti, Luc. 10, 533: tarda gelu saeclisque effeta senectus, with (many) years, Verg. A. 8, 508.
        Sing.: propemodum saeculi res in unum diem cumulavit, Curt. 4, 16, 10: longo putidam (anum) saeculo, Hor. Epod. 8, 1: ut videri possit saeculo prior, Quint. 10, 1, 113.
        Esp. (eccl. Lat.), the following phrases are used to express forever, to all eternity, endlessly, without end: in saeculum, Vulg. Exod. 21, 6; id. Dan. 3, 89: in saeculum saeculi, id. Psa. 36, 27; id. 2 Cor. 9, 9: in saecula, id. Ps. 77, 69; id. Rom. 1, 25: in saecula saeculorum, Tert. ad Uxor. 1, 1; Ambros. Hexaëm. 3, 17, 72; Vulg. Tob. 9, 11; id. Rom. 16, 27; id. Apoc. 1, 6 et saep.
    3. C. Like the biblical [??], αἰών, the world, worldliness (eccl. Lat.): immaculatus ab hoc saeculo, Vulg. Jacob. 1, 27: et servientem corpori Absolve vinclis saeculi, Prud. στεφ. 2, 583; so id. Cath. 5, 109; Paul. Nol. Ep. 23, 33 fin.
    4. D. Heathenism (eccl. Lat.): saeculi exempla, Tert. Exhort. ad Cast. 13 (al. saecularia).

* sēcŭbātĭo, ōnis, f. [secubo], a lying or sleeping alone, Sol. 26, 4.

sēcŭbĭtus, ūs, m. [secubo], a lying or sleeping alone, Cat. 64, 381; Ov. Am. 3, 10, 16; plur., id. ib. 3, 10, 43.

sē-cŭbo, ŭi, 1, v. n.

  1. I. To lie alone, sleep by one’s self or without a bedfellow (not in Cic.); of a man, Cat. 61, 105; Liv. 39, 10; Quint. 7, 8, 2; Suet. Tib. 7 fin.; of a woman, Tib. 1, 3, 26; Ov. Am. 3, 10, 2; id. F. 2, 328.
  2. II. In gen., to live alone or in solitude: miles depositis annosus secubat armis, Prop. 2, 25 (3, 20), 5; App. M. 2, p. 123, 31.

sĕcŭla, ae, f. [seco], a sickle, so called by the Campanians, Varr. L. L. 5, § 137 Müll.

sēcŭlāris, v. saecularis.

sēcŭlum, v. saeculum.

sēcum = cum se; v. cum, II. fin. and sui.

sĕcundānus, a, um, adj. [secundus]; in gen., the second in rank or order (postclass.): Juppiter, i. e. Neptune, Mart. Cap. 1, § 47: Pales, id. ib. 1, § 51.
Plur. as subst.: sĕcundāni, ōrum, m. (sc. milites), soldiers of the second legion (like primani, tertiani, decimani, etc.): secundani terga hostium caedunt (preceded by secundae legionis principes hastatique), Liv. 34, 15 fin.; 34, 46 fin.; 41, 3; Tac. H. 5, 16; Plin. 3, 4, 5, § 36.

sĕcundārĭus, a, um, adj. [secundus].

  1. I. Of or belonging to the second class, sort, or quality (mostly technical); second-rate, middling, inferior: mel, Col. 12, 11, 1: passum, id. 12, 39, 2; Plin. 14, 9, 11, § 82: triticum (v. cibarium), id. 18, 9, 20, § 87: panis, id. 18, 10, 20, § 89; Suet. Aug. 76 et saep.
  2. II. Of abstr. things (Ciceron.): in hoc loco caput erit illud accusatori, si demonstrare poterit, etc. … secundarium, si, etc., Cic. Inv. 2, 7, 24: habet statum res publica de tribus secundarium, id. Rep. 1, 42, 65.

sĕcundātus, ūs, m. [secundus], the second place or rank (late Lat.): alteri primatum damus, alteri secundatum, Tert. Anim. 27.

sĕcundē, adv. [secundus], favorably, fortunately: quod haec res tam secunde processit, Cato ap. Gell. 7, 3, 14.

sĕcundĭcērĭus, ii, m. [secundus-cera], a functionary of the second rank, Cod. Just. 2, 17, 4; cf. ib. 2, 17, 2, tit. 7: de primicerio et secundicerio et notariis.

sĕcundīnae, ārum, f., the after-birth (cf. secundae), Vulg. Deut. 28, 57.

1. sĕcundō, adv. [secundus].

    1. A. Secondly, in the second place (rare): equidem primum, ut honore dignus essem, maxime semper laboravi; secundo, ut existimarer; tertium mihi fuit illud quod, etc., Cic. Planc. 20, 50; so, primosecundo, Phaedr. 4, 11, 16 sq. (acc. to Charis. p. 195 P., also used by Cato).
    2. B. For the second time: Pontica legio cum fossam circumire secundo conata esset, Auct. B. Alex. 40; Eutr. 2, 19; 4, 17 al.; Lact. 4, 17, 9.
    3. C. Twice: lavit ad diem septimo aestate vel sexto, hieme secundo vel tertio, Treb. Gall. 17.

2. sĕcundo, āre, v. a. [secundus].

  1. * I. To direct favorably, to adjust, adapt, accommodate: tempus ei rei secundas, Plaut. Truc. 4, 2, 3 dub.
  2. II. To favor, further, second (poet. and in post-Aug. prose; syn.: faveo, adjuvo): jam liquidum nautis aura secundat iter, Prop. 3 (4), 21, 14: aura aquas, Ov. H. 13, 136.
    Absol.: secundante vento, the wind being favorable, Tac. A. 2, 24: cum secundante vento celeriter advolare, Just. 26, 3, 4: di nostra incepta secundent, Verg. A. 7, 259: votum (deus), Sen. Herc. Fur. 645: cursum (Fortuna), Aus. Prof. 18, 9: eventus, Verg. G. 4, 397: rite secundarent visus, that they would prosper well the tokens, i. e. secure them a favorable issue, id. A. 3, 36; so, visa, Luc. 1, 635; Sil. 8, 125.

sĕcundum, adv. and prep. [sequor].

  1. I. Adv.
    1. A. After, behind: Am. Age, i ut secundum. So. Sequor, subsequor te, Plaut. Am. 2, 1, 1.
    2. B. Afterwards, in the next place, secondly (so very rare): animadvertendum primum, quibus de causis constituerint paces; secundum, quā fide eas coluerint, Varr. ap. Non. 149, 15 (but secundum is a false reading for iterum in Liv. 7, 3, 3; 6, 18, 1).
  2. II. Prep. with acc.
    1. A. Prop.
      1. 1. In space.
        1. a. Following after, i.e. after, behind (ante-class.): ite hac secundum vos me, Plaut. Stich. 3, 1, 45: nos secundum ferre haec, after us, behind us, id. Mil. 4, 8, 39: secundum ipsam aram aurum abscondidi, id. Fragm. ap. Prisc. p. 890 P.
        2. b. Following an extension in space, i. e. by, along (class.): cum leno secundum parietem transversus iret, Varr. L. L. 7, § 81 Müll.: quae (legiones) iter secundum mare superum faciunt, Cic. Att. 16, 8, 2: sex legiones ad oppidum Gergoviam secundum flumen Elaver duxit, Caes. B. G. 7, 34: quid illuc est hominum secundum litus? Plaut. Rud. 1, 2, 61: hoc genus saepes fieri secundum vias publicas solent et secundum amnes, Varr. R. R. 1, 14, 3: secundum flumen, Caes. B. G. 2, 18 fin.; cf.: castra secundum mare haberet, id. B. C. 3, 65 fin.: vulnus accepit in capite secundum aurem, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 12, 2: centaurium secundum fontes nascitur, Plin. 25, 6, 31, § 68.
      2. 2. In time, succession, rank, value, etc., immediately after, after, next to (class.): secundum vindemiam, ubi vites ablaqueantur, Cato, R. R. 114, 1: secundum ludos, Plaut. Cas. prol. 28; cf.: tua ratio est, ut secundum binos ludos mihi respondere incipias: mea, ut ante primos ludos comperendinem, Cic. Verr. 1, 11, 34; so, comitia, id. Att. 3, 12, 1: hunc diem, id. de Or. 1, 62, 264: aequinoctium vernum, Plin. 19, 8, 42, § 147: proelium, Liv. 8, 10, 9: quietem, after going to sleep, while asleep, in a dream, Cic. Div. 1, 24, 48; so id. ib. 2, 61, 126; Suet. Aug. 94; Petr. 104: secundum patrem tu es pater proximus, Plaut. Capt. 2, 1, 42; cf.: proxime et secundum deos homines hominibus maxime utiles esse possunt, Cic. Off. 2, 3, 11: ille mihi secundum te et liberos nostros ita est, ut sit paene par, id. Q. Fr. 3, 1, 5, § 18: secundum te nihil est mihi amicius solitudine, id. Att. 12, 15: qui secundum deos nomen Romanum veneretur, Liv. 36, 17 fin.: in actione secundum vocem vultus valet, Cic. de Or. 3, 59, 223; id. Or. 18, 60: secundum ea quaero, servarisne, etc., id. Vatin. 6, 15; so, secundum ea, Caes. B. G. 1, 33; cf. (with preceding maxime) Sall. J. 14, 3 Fabri ad loc.
    2. B. Fig.
      1. 1. Agreeably to, in accordance with, according to (class.): tigna prona et fastigata, ut secundum naturam fluminis procumberent, Caes. B. G. 4, 17; cf.: secundum naturam vivere, Cic. Fin. 5, 9, 26; and: facilius esse secundum naturam, quam contra eam, vivere, Quint. 12, 11, 13: collaudavi secundum facta et virtutes tuas, Ter. Eun. 5, 8, 60: duumviros secundum legem facio, Liv. 1, 26, 5; so, legem, Quint. 5, 13, 7; 12, 7, 9: rationem, id. 11, 3, 45: secundum consuetudinem praedatum ire, Front. Strat. 2, 12, 2.
      2. 2. Pregn., according to the will of, in favor of, to the advantage of: nuntiat populo, pontifices secundum se decrevisse … multa secundum causam nostram disputavit, Cic. Att. 4, 2, 3 sq.: de absente secundum praesentem judicare, id. Verr. 2, 2, 17, § 41: secundum eam (partem) litem judices dare, Liv. 23, 4: rei, quae undique secundum nos sit, Quint. 3, 8, 34: post principia belli secundum Flavianos, Tac. H. 3, 7.

1. sĕcundus, a, um, adj. [sequor], following.

  1. A. (Acc. to sequor, I. B. 2.)
    1. 1. Prop., the following in time or order, the next to the first, the second (cf.: alter, proximus); absol.: si te secundo lumine hic offendero, the next morning, Enn. ap. Cic. Att. 7, 26, 1: de tribus unum esset optandum … optimum est facere; secundum, nec facere nec pati; miserrimum digladiari semper, etc., the next best, Cic. Rep. 3, 14, 23; cf.: id secundum erat de tribus, id. Or. 15, 50: aliquem obligare secundo sacramento, priore amisso, etc., id. Off. 1, 11, 36; cf.: prioribus equitum partibus secundis additis, id. Rep. 2, 20, 36: Roma condita est secundo anno Olympiadis septimae, id. ib. 2, 10, 18: Olympias secunda et sexagesima, id. ib. 2, 15, 28: oriens incendium belli Punici secundi, id. ib. 1, 1, 1: aliquem secundum heredem instituere, the second or substituted heir, if the first-named die or refuse the inheritance, id. Fam. 13, 61; so, heres, Hor. S. 2, 5, 48; Inscr. Orell. 3416: mensa, the second course, dessert, Cic. Att. 14, 6, 2; 14, 21, 4; Cels. 1, 2 fin.; Plin. 9, 35, 58, § 120; 19, 8, 53, § 167; Verg. G. 2, 101; Hor. S. 2, 2, 121: Germania, Lower Germany, Amm. 15, 8, 19.
      Subst.: sĕcundae, ārum, f. (sc. membranae), the after-birth, secundines: partus, Cels. 7, 29 fin.: non magis pertinere quam secundas ad editum infantem, Sen. Ep. 92, 34; Col. 7, 7, 4; Plin. 27, 4, 13, § 30; 30, 14, 43, § 123: secundae partūs, id. 9, 13, 15, § 41; 20, 6, 23, § 51; 20, 11, 44, § 115.
    2. 2. Trop.
      1. a. Following, next, second in rank, value, etc.; with ad: quorum ordo proxime accedit, ut secundus sit ad regium principatum, Cic. Fin. 3, 16, 52.
        With ab: potentiā secundus a rege, Hirt. B. Alex. 66; with which cf.: secundus a Romulo conditor urbis Romanae, Liv. 7, 1 fin.; and: Ajax, heros ab Achille secundus, Hor. S. 2, 3, 193: qui honos secundus a rege erat, Just. 18, 4, 5.
        Absol.: nil majus generatur ipso (Jove), Nec viget quicquam simile aut secundum, Hor. C. 1, 12, 18: tu (Juppiter) secundo Caesare regnes, id. ib. 1, 12, 51; corresp. to maxime: maxime vellem … secundo autem loco, etc., Cic. Phil. 8, 10, 31; cf.: me maxime consolatur spes, etc. … facile secundo loco me consolatur recordatio, etc., id. Fam. 1, 6, 1 sq.: cotes Creticae diu maximam laudem habuere, secundam Laconicae, Plin. 36, 22, 47, § 164.
        With dat.: nulli Campanorum secundus vinctus ad mortem rapior, Liv. 23, 10, 7 Weissenb. ad loc.: regio spatio locorum nulli earum gentium secunda, Curt. 5, 10, 3; Vell. 2, 76, 1: secundus sibi, non par, Just. 11, 12, 14: secunda nobilitas Falerno agro, id. 14, 6, 8, § 62: bonitas amomo pallido, id. 12, 13, 28, § 48.
        With abl., Hirt. B. Alex. 66; cf. supra.
      2. b. With the prevailing idea of subjection or inferiority, secondary, subordinate, inferior; absol.: secundae sortis ingenium, only of the second grade, Sen. Ep. 52, 3: moneri velle ac posse secunda virtus est, id. Ben. 5, 25, 4; cf.: (servi) quasi secundum hominum genus sunt, Flor. 3, 20, 1: vivit siliquis et pane secundo (i. e. secundario), Hor. Ep. 2, 1, 123 (cf.: secundarius panis, Plin. 18, 10, 20, § 89; Suet. Aug. 76): tenue argentum venaeque secundae, Juv. 9, 31: haec fuit altera persona Thebis, sed tamen secunda ita, ut proxima esset Epaminondae, Nep. Pel. 4, 3.
        With abl.: haud ulli veterum virtute secundus, inferior, Verg. A. 11, 441.
        With inf.: nec vertere cuiquam Frena secundus Halys, Stat. Th. 2, 574.
        Esp., in phrase partes secundae, second parts, inferior parts: in actoribus Graecis, ille qui est secundarum aut tertiarum partium, Cic. Div. in Caecil. 15, 48: ut credas partis mimum tractare secundas, Hor. Ep. 1, 18, 14.
        With ab: hic erit a mensis fine secunda dies, the last day but one of the month, Ov. F. 1, 710.
        As subst.: sĕcundae, ārum, f. (sc. partes), the second or inferior parts: Spinther secundarum tertiarum Pamphilus, Plin. 7, 12, 10, § 54; Inscr. Orell. 2644: Q. Arrius, qui fuit M. Crassi quasi secundarum, Cic. Brut. 69, 242; so, secundas sortiri, Sen. Ben. 2, 29, 3: ferre, Hor. S. 1, 9, 46: deferre alicui, Quint. 10, 1, 53: agere, Sen. Ira, 3, 8, 6.
  2. B. (Acc. to sequor, II.)
    1. 1. Prop., naut. t. t., of currents of water, etc., favorable, fair (as following the course of the vessel): secundo flumine ad Lutetiam iter facere coepit, i. e. down the stream, Caes. B. G. 7, 58; so, Tiberi, Liv. 5, 46: amni, Verg. G. 3, 447: fluvio, id. A. 7, 494: aqua, Liv. 21, 28; cf.: totā rate in secundam aquam labente, with the current, id. 21, 47: et ventum et aestum uno tempore nactus secundum, Caes. B. G. 4, 23 fin.; so, aestu, Liv. 23, 41: mari, id. 29, 7; and, poet.: (Neptunus) curru secundo, speeding along, Verg. A. 1, 156: secundo amne, Curt. 4, 7, 9: navigatio, Tac. A. 2, 8.
      Esp., of winds: in portum vento secundo, velo passo pervenit, Plaut. Stich. 2, 2, 45; cf.: cum videam navem secundis ventis cursum tenentem suum, Cic. Planc. 39, 94; so, ventus, Caes. B. G. 4, 23 fin.; Hor. C. 2, 10, 23; id. Ep. 2, 1, 102; cf. aquilo, id. ib. 2, 2, 201.
      Sup.: cum secundissimo vento cursum teneret, Cic. N. D. 3, 34, 83.
      Of sails (trop.): des ingenio vela secunda meo, Ov. F. 3, 790.
    2. 2. Transf., with, according to any thing: austri anniversarii secundo sole flant, i. e. according to the course of the sun, Nigid. ap. Gell. 2, 22, 31: squama secunda (opp. adversa), as we say, with the grain, i. e. so as to offer no resistance to the hand when it is passed from the head to the tail, id. ap. Macr. S. 2, 12.
    3. 3. Trop., favorable, propitious, fortunate (opp. adversus); absol.: secundo populo aliquid facere, with the consent of the people, Cic. Tusc. 2, 1, 4; so, concio, id. Agr. 2, 37, 101; cf.: voluntas concionis, id. Att. 1, 19, 4: admurmurationes cuncti senatūs, id. Q. Fr. 2, 1, 3: rumor, Enn. ap. Non. 385, 17 (Ann. v. 260 Vahl.); Hor. Ep. 1, 10, 9: clamor, Verg. A. 5, 491: aures, Liv. 6, 40; 33, 46; 42, 28: praesentibus ac secundis diis, id. 7, 26; so, dis auspicibus et Junone secundā, Verg. A. 4, 45; and: secundo Marte ruat, id. ib. 10, 21: adi pede sacra secundo, id. ib. 8, 302; 10, 255: auspicia, Cic. Div. 1, 15, 27; cf. avis, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107 (Ann. v. 82 Vahl.); and in poet. hypallage: haruspex, Verg. A. 11, 739: scitus, secunda loquens in tempore, Enn. ap. Gell. 12, 4, 3 (Ann. v. 251 Vahl.): res (opp. adversae), Cic. Off. 1, 26, 90; so, id. Lael. 5, 17; 6, 22; id. Att. 4, 2, 1; Hor. S. 2, 8, 74; cf. fortunae (opp. adversae), Cic. Sull. 23, 66; and tempora (opp. adversi casus), Auct. Her. 4, 17, 24; so, res, Enn. ap. Fest. p. 257 Müll. (Ann. v. 357 Vahl.); Ter. Heaut. 2, 2, 1; Cic. N. D. 3, 36, 88 (with prosperitates); Verg. A. 10, 502; Hor. Ep. 1, 10, 30: fortunae, Cato ap. Fest. s. v. parsi, p. 242 Müll.; Plaut. Stich. 2, 1, 28: proelia, Caes. B. G. 3, 1: motus Galliae, successful, id. ib. 7, 59; and: belli exitus, Hor. C. 4, 14, 38: consilium, Caes. B. C. 3, 42: labores, Hor. C. 4, 4, 45.
      Comp.: reliqua militia secundiore famā fuit, Suet. Caes. 2.
      Sup.: secundissima proelia, Caes. B. G. 7, 62.
      With dat.: secunda (sc. verba) irae, i. e. increasing, promoting it, Liv. 2, 38.
      Comp.: secundiore equitum proelio nostris, Caes. B. G. 2, 9.
      Sup.: tres leges secundissimas plebei, adversas nobilitati tulit, Liv. 8, 12: omnia secundissima nobis, adversissima illis accidisse videntur, Caes. ap. Cic. Att. 10, 8, B.
      As subst.: sĕcunda, ōrum, n., favorable circumstances, good fortune: sperat infestis, metuit secundis Alteram sortem, Hor. C. 2, 10, 13: age, me in tuis secundis respice, Ter. And. 5, 6, 11: omnium secundorum adversorumque causes in deos vertere, Liv. 28, 11, 1: in secundis sapere et consulere, id. 30, 42, 16: nimius homo inter secunda, Tac. H. 2, 59; 1, 10; Curt. 4, 6, 31: nemo confidat nimium secundis, Sen. Thyest. 615: poscunt fidem secunda, id. Agam. 934: secunda non habent unquam modum, id. Oedip. 694.

2. Sĕcundus, i, m.; Sĕcunda, ae, f. [1. secundus], a Roman proper name.

  1. I. C. Plinius Secundus, the writer on natural history.
  2. II. C. Plinius Caecilius Secundus, his nephew: OCTAVIA Q. F. SECVNDA, Inscr. Grut. 445, 2; cf. Varr. L. L. 9, § 60 Müll.

sēcūrē, adv., v. securus fin.

sĕcūrĭclātus, a, um, adj. [securicula, II.].

  1. I. Shaped like a hatchet-head, dovetailed: cardines, Vitr. 10, 15.
  2. II. As subst.: sĕcūrĭclāta, ae, f. (sc. herba), a weed growing among lentils, hatchet-vetch, Plin. 18, 17, 44, § 155 (al. securidaca).

sĕcūrĭcŭla, ae, f. dim. [securis].

  1. I. A little axe, a hatchet, Plaut. Rud. 4, 4, 114 sq.; Mart. 14, 35 in lemm. (but Plin. 18, 19, 49, § 177, sericulam).
  2. II. Transf., in carpentry, a mortise in the shape of a hatchethead, a dovetail, Vitr. 4, 7, 4; 10, 17 (10, 11, 8).

sĕcūrĭdāca, v. securiclatus, II.

* sĕcūrĭfer, fĕra, fĕrum, adj. [securisfero], axe-bearing: Pyracmon, i. e. armed with a battle-axe, Ov. M. 12, 460; cf. securiger.

sĕcūrĭger, gĕra, gĕrum, adj. [securisgero], axe-bearing (poet.): puellae, i. e. Amazons armed with battle-axes, Ov. H. 4, 117: dextra, Sil. 16, 48: Nealces, Val. Fl. 3, 191: catervae, id. 5, 138: Lycurgus, Sen. Oedip. 470; cf. securifer.

sĕcūris, is (acc. securim, Plaut. Aul. 1, 2, 17; id. Men. 5, 2, 105; Cic. Mur. 24, 48; id. Planc. 29, 70; Verg. A. 2, 224; 11, 656; 696; Ov. M. 8, 397; Liv. 1, 40, 7; 3, 36, 4; Plin. 7, 56, 57, § 201; cf. Gell. 13, 21, 6: securem, Liv. 3, 36, 4; 8, 7, 20; 9, 16, 17; Cic. Verr. 2, 5, 47, § 123; Varr. ap. Non. p. 79; Val. Max. 1, 3, ext. 3; 3, 2, ext. 1; Tert. adv. Marc. 1, 29; Lact. Mort. Pers. 31, 2; Amm. 30, 8, 5; cf. Prisc. 758; abl. securi, Plaut. Ps. 1, 2, 25; Cic. Verr. 2, 1, 3, § 7; 2, 1, 5, § 12; 2, 4, 64, § 144; 2, 5, 50, § 133; Verg. A. 6, 824; 7, 510; Cat. 17, 19; Ov. H. 16, 105; Liv. 2, 5, 8 et saep.: secure, App. M. 8, p. 216, 1; Tert. Pud. 16), f. [seco], an axe or hatchet with a broad edge (cf. bipennis).

  1. I. In gen., as a domestic utensil, Cato, R. R. 10, 3; Plaut. Aul. 1, 2, 17; id. Bacch. 5, 1, 31: rustica, Cat. 19, 3 al.
    For felling trees, Cat. 17, 19; Verg. A. 6, 180; Ov. F. 4, 649; id. M. 9, 374; Hor. S. 1, 7, 27; Plin. 16, 39, 74, § 188.
    For hewing stones in the quarries, Stat. S. 2, 2, 87.
    For fighting, a battle-axe, Verg. A. 11, 656; 11, 696; 12, 306; 7, 184; 7, 627; Hor. C. 4, 4, 20 al.: anceps, a two-edged axe, Ov. M. 8, 397 (just before, bipennifer).
    For slaying animals for sacrifice, Hor. C. 3, 23, 12; Verg. A. 2, 224; Ov. Tr. 4, 2, 5; id. M. 12, 249.
    As the cutting edge of a vine-dresser’s bill, Col. 4, 25, 4 et saep.
  2. II. In partic.
    1. A. Lit., an executioner’s axe, for beheading criminals (borne by the lictors in the fasces; v. fascis): missi lictores ad sumendum supplicium nudatos virgis caedunt securique feriunt, i. e. behead them, Liv. 2. 5; so, securi ferire, Cic. Verr. 2, 1, 30, § 75; Hirt. B. G. 8, 38 fin.: percutere, Cic. Pis. 34, 84; Sen. Ira, 2, 5, 5; Flor. 1, 9, 5: strictae in principum colla secures, id. 2, 5, 4: necare, Liv. 10, 9: securibus cervices subicere, Cic. Pis. 34, 83 (cf. infra, B.); id. Verr. 2, 5, 9, § 22: Publicola statim secures de fascibus demi jussit, id. Rep. 2, 31, 55; cf. Lucr. 3, 996; 5, 1234: nec sumit aut ponit secures Arbitrio popularis aurae, Hor. C. 3, 2, 20: saevumque securi Aspice Torquatum (as having caused his own son to be executed), Verg. A. 6, 824.
      Comically, in a double sense, acc. to I.: te, cum securi, caudicali praeficio provinciae, Plaut. Ps. 1, 2, 25: securis Tenedia, Cic. Q. Fr. 2, 11, 2; Front. ad M. Caes. 1, 9 init.; v. Tenedos.
    2. B. Trop.
      1. 1. A blow, death-blow, etc.: graviorem rei publicae infligere securim, to give a death-blow, Cic. Planc. 29, 70; cf.: quam te securim putas injecisse petitioni tuae, cum? etc. (just before: plaga est injecta petitioni tuae), id. Mur. 24, 48.
      2. 2. With reference to the axe in the fasces, authority, dominion, sovereignty.
          1. (α) Usu. in plur.: Gallia securibus subjecta, perpetuā premitur servitute, i. e. to Roman supremacy, * Caes. B. G. 7, 77 fin.; cf.: vacui a securibus et tributis, Tac. A. 12, 34: consulis inperium hic primus saevasque secures Accipiet, Verg. A. 6, 819: Medus Albanas timet secures, i. e. the Roman authority or dominion, Hor. C. S. 54: ostendam multa securibus recidenda, Sen. Ep. 88, 38.
          2. (β) In sing. (poet.): Germania colla Romanae praebens animosa securi, Ov. Tr. 4, 2, 45.

sēcūrĭtas, ātis, f. [securus], freedom from care, unconcern, composure.

  1. I. Lit.
    1. A. In a good sense (class.): Democriti securitas, quae est animi tamquam tranquillitas, quam appellavit εὐθυμίαν, eo separanda fuit ab hac disputatione, quia ista animi tranquillitas ea ipsa est beata vita, Cic. Fin. 5, 8, 23: securitatem nunc appello vacuitatem aegritudinis, in quā vita beata posita est, id. Tusc. 5, 15, 42: vacandum omni est animi perturbatione, ut tranquillitas animi et securitas assit, quae affert cum constantiam tum etiam dignitatem, id. Off. 1, 21, 69: beatam vitam in animi securitate et in omnium vacatione munerum ponimus, id. N. D. 1, 20, 53; id. Lael. 15, 45 and 47; id. Att. 4, 16, 10; Liv. 36, 41; Cels. 4, 4 fin.; Quint. 5, 13, 52 (opp. cura); Plin. Ep. 6, 16, 12 (opp. timor); 7, 6, 14; 7, 10, 60; Tac. A. 3, 44; 11, 3 fin.; Sen. Ep. 105, 7: securitas inaffectatae orationis, quietness, Quint. 11, 1, 93; cf.: vocis ac vultus, Tac. A. 15, 55.
      Plur. (opp. curae): somno ac securitatibus jam dudum hoc fuit, Plin. 23, 1, 23, § 41.
      With gen. obj.: operosissima securitas mortis in M. Ofilio Hilaro ab antiquis traditur, Plin. 7, 53, 54, § 184.
    2. B. In a bad sense, carelessness, heedlessness, negligence (not till after the Aug. period; syn. incuria): neminem celerius opprimi quam qui nihil timeret et frequentissimum initium esse calamitatis securitatem, Vell. 2, 118, 2: res altera taedium laboris, altera securitatem parit, Quint. 2, 2, 6; 2, 5, 13; 2, 3, 4; 4, 1, 55; 6, 1, 34; 6, 3, 62; Tac. H. 3, 83; Gell. 1, 15, 2; 4, 20, 8.
      With gen. obj.: memoriae plerumque inhaeret fidelius, quod nullā scribendi securitate laxatur, Quint. 10, 6, 2.
  2. II. Transf., object., freedom from danger, safety, security (not till after the Aug. period): cum innumerabilia sint mortis signa, salutis securitatisque nulla sunt, Plin. 7, 51, 52, § 171: securitatis urbanae custos, Vell. 2, 98, 1: securitas securitate mutuā persciscenda est, Sen. Clem. 1, 19, 5; cf.: securitati ante quam vindictae consulere, Tac. A. 11, 31: perpetua Romani imperii, Vell. 2, 103, 3: tutela securitatis, id. 2, 128, 3: nec spem modo ac votum securitas publica, sed ipsius voti fiduciam assumserit, Tac. Agr. 3: itinerum, Plin. 28, 2, 4, § 21: annonae, Tac. A. 15, 18: somnum a repentinā securitate datum, Just. 11, 13, 3: dextras securitatis, a safe conduct, Vulg. 2 Macc. 11, 30.
    Hence, SECVRITAS, personified as the tutelary goddess of the Roman State, Inscr. Orell. 1830 and 1831.
    1. B. Mercant. t. t., a guarantee, security for a debt or obligation (by hypothecation, mortgage; by receipt or acknowledgment, etc.): id quod sibi debetur, consequi debet vel ejus securitatem, Dig. 27, 4, 1 fin.
      Plur.,
      Amm. 17, 10, 4; Symm. Ep. 10, 43 fin.

sē-cūrus, a, um, adj. [se = sine and cura], i. q. non or nibil curans, free from care, careless, unconcerned, untroubled, fearless, quiet, easy, composed.

  1. I. Lit.
    1. A. In a good sense (class.; cf. tutus); constr. absol., with de, ab, gen., or a rel.-clause: ut, meis ab tergo tutis, securus bellum Nabidi inferam, Liv. 31, 25: securus solutusque, id. 25, 39; (with otiosus), Quint. 5, 13, 59: securus Hermippus Temnum proficiscitur, Cic. Fl. 20, 46: sine militis usu Mollia securae peragebant otia gentes, Ov. M. 1, 100; 11, 423; 12, 129: non secura quidem, fausto tamen omine laeta Mater abit templo, id. ib. 9, 784; cf.: a non securo Eumene, Liv. 45, 19: Ceres natā secura receptā, easy now that she had found, Ov. M. 5, 572; cf. Tib. 1, 1, 77 (v. infra, b.): de linguā Latinā securi es animi, Cic. Att. 12, 52 fin.: de bello Romano, Liv. 36, 41: de facilitate credentis, Tac. A. 16, 2: securos vos ab hac parte reddemus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 8; Curt. 9, 6, 24; so, ab hac parte, Suet. Tib. 11.
      Comp.: securior ab Samnitibus, Liv. 9, 22: Romani securi pro salute de gloriā certabant, Tac. Agr. 26: aut pro vobis sollicitior, aut pro me securior, id. H. 4, 58.
      With gen. (poet. and in post-Aug. prose): ne sis secura futuri, Ov. M. 6, 137; so, suis (gen. of sus), id. ib. 7, 435: extremi sepulcri, Stat. Th. 12, 781: pelagi atque mei, unconcerned about, Verg. A. 7, 304: amorum germanae, id. ib. 1, 350; 10, 326: poenae, Hor. Ep. 2, 2, 17: tam parvae observationis (Cicero), Quint. 8, 3, 51: odii, Tac. Agr. 43: potentiae, id. A. 3, 28: nec securam incrementi sui patiebatur esse Italiam, Vell. 2, 109, 4: qui (motus) Campaniam numquam securam hujus mali … vastavit, Sen. Q. N. 6, 1, 2: quem (rogum) uxoria pietas mortis secura conscendit, Val. Max. 2, 6, ext. 14: his persuadet, ut securo fugae suae Eumeni superveniant, Just. 13, 8, 5: periculi, Curt. 5, 10, 15: discurrunt securi casus ejus, qui supervenit ignaris, id. 9, 9, 8 (v. infra, b.).
      With rel.-clause: gestit nummum in loculos demittere, post hoc Securus, cadat an recto stet fabula talo, Hor. Ep. 2, 1, 176; id. S. 2, 4, 50 (opp. laboret); id. C. 1, 26, 6.
      With ne and subj.: ne quis etiam errore labatur vestrum quoque, non sum securus, Liv. 39, 16, 6.
        1. b. Of inanim. things.
          1. (α) Free from care, untroubled, tranquil, serene, cheerful, bright (poet. and in post-Aug. prose): deos securum agere aevum, Lucr. 5, 82; 6, 58; Hor. S. 1, 5, 101: quies (leti), Lucr. 3, 211; 3, 939: otia, Verg. G. 3, 376: dies, Tib. 3, 4, 54: merum, id. 2, 1, 46: mensa, id. 3, 6, 30: convivia, Sen. Clem. 1, 26: artus (Herculis), Ov. M. 9, 240: gaudia nato recepto, id. ib. 7, 455: summa malorum, careless, id. ib. 14, 490: olus, i.e. of the careless idler, Hor. S. 2, 7, 30 et saep.; Quint. 10, 5, 8: causae, id. 11, 3, 151: vox securae claritatis, id. 11, 3, 64: tempus securius, more free from care, id. 12, 1, 20; cf.: securior materia, Tac. H. 1, 1 et saep.: securos ab eo metu somnos, Plin. 28, 9, 42, § 149.
            With gen.: vota secura repulsae, safe against, Ov. M. 12, 199.
          2. (β) Poet., that frees from care or anxiety: latices, Verg. A. 6, 715 (securos ab effectu, Serv. ad l. l.).
    2. B. In a bad sense, careless, reckless, heedless, negligent (post-Aug. and very rare): reus, Quint. 6, 1, 14; cf. id. 4, 2, 55; 11, 3, 3.
      Of abstract things: castrensis jurisdictio, easy, off-hand (shortly after, opp. gravis, intentus), Tac. Agr. 9: luxus, id. A. 3, 54.
  2. II. Transf., object., of a thing or place, free from danger, safe, secure (not till after the Aug. period, and rare for the class. tutus): hostis levis et velox et repentinus, qui nullum usquam tempus, nullum locum quietum aut securum esse sineret, Liv. 39, 1: domus, Plin. Pan. 62, 7: Tripolim securissimam reddidit, Spart. Sev. 18: securiorem, Tac. Or. 3: quorum (hominum) ea natura est, ut secura velint, safety, security, id. ib. 37 fin.
    With gen.: subitā inundatione Tiberis non modo jacentia et plana urbis loca sed secura ejusmodi casuum implevit, secure from such accidents, Tac. H. 1, 86.
    Adv., in two forms,
    1. A. sē-cūrē.
      1. 1. (Acc. to I.) Carelessly, heedlessly, fearlessly, unconcernedly, quietly (not ante-Aug.): lente ac secure aliquid ferre, Suet. Ner. 40; Plin. Ep. 1, 4, 3 (with neglegenter); Vell. 2, 129, 3; Val. Max. 4, 7, 1 ext. al.
        Comp., Sen. Ep. 18, 8.
      2. 2. (Acc. to II.) Safely, securely, Plin. Ep. 2, 17, 6.
    2. B. sēcūrĭter (late Lat.), Aug. in Joan. Ep. ad Parth. Tr. 10, 8.

1. sĕcus, n. indecl., v. sexus.

2. sĕcus.

  1. I. Adj. [root seq- or secof sequor, q. v.], only comp. sĕquĭor, us, ōris, inferior, lower, worse (only post-class.; cf. Weissenb. ad Liv. 2, 37, 3): in sequiorem sexum, App. M. 7, p. 192, 7: sexus sequioris fetus, id. ib. 10, p. 249, 33; 8, p. 206, 7: vitae sequioris, Dig. 2, 15, 8, § 11: fortuna sequior, Amm. 18, 6, 6.
  2. II. Adv. (prop., following, later in rank or order, i. e. less than something mentioned before; hence, in gen.), otherwise, differently, not so; and esp. freq. with a negative (per litoten), not otherwise, i. e. even so, just so (opp. always to what is right, correct, or proper, not to what is wrong; cf. Krebs, Antibarb. p. 1056 sq.; for comp. forms, v. I. B. infra).
    1. A. Posit. (freq. and class.; syn. aliter): si illuc, quod volumus, eveniet, gaudebimus: Sin secus, patiemur animis aequis, Plaut. Cas. 2, 6, 25: si bonus est, obnoxius sum: sin secus est, faciam, uti jubes, id. Trin. 4, 3, 57: oratorum genera esse dicuntur tamquam poëtarum. Id secus est, Cic. Opt. Gen. 1, 1; id. Rep. 1, 19, 32; cf. id. Att. 4, 17, 1: (ille est) quem dudum dixi. Hoc si secus reperies, etc., Plaut. Capt. 3, 4, 92: videsne, quod paulo ante secus tibi videbatur, Cic. Rep. 1, 17, 26: magnum mehercule hominem, nemo dicet secus; sed, etc., id. Brut. 85, 293: quod si ita essetad amicitiam esset aptissimus: quod longe secus est, id. Lael. 9, 29: omnia longe secus, id. Part. 5, 15: videtote, quanto secus ego fecerim, Cato ap. Charis, p. 192 P.: nobis aliter videtur: recte secusne, postea, whether rightly or not, right or wrong, Cic. Fin. 3, 13, 44: recte an secus, id. Pis. 28, 68; cf.: honestis an secus amicis uteretur, Tac. A. 13, 6 fin.: pro bene aut secus consulto, for good or ill, Liv. 7, 6; cf.: prout bene ac (al. aut) secus cessit, Plin. Pan. 44, 8: prout opportune proprieque aut secus collocata sunt (verba), Quint. 10, 2, 13: (artes) utiles aut secus, id. 2, 20, 1 et saep.
          1. (β) With quam or atque: secus aetatem agerem, quam illi egissent, Cato ap. Charis, p. 195 P.; Ter. Phorm. 2, 3, 91: ne quid fiat secus quam volumus quamque oportet, Cic. Att. 6, 2, 2: eadem sunt membra in utriusque disputatione, sed paulo secus a me atque ab illo partita, id. de Or. 3, 30, 119.
        1. b. Non (nec) secus or haud secus (the latter not in Cic.), not otherwise, i. e. even so, just so: educavit (eam) magna industria, Quasi si esset ex se nata, non multo secus, Plaut. Cas. prol. 46; cf.: fit obviam Clodio hora fere undecima aut non multo secus, Cic. Mil. 10, 29: quod non multo secus fieret, id. Fam. 4, 9, 2: bibitur, estur, quasi in popinā, haud secus, Plaut. Poen. 4, 2, 13: ita jam quasi canes, haud secus, circumstabant navem, id. Trin. 4, 1, 16: veluti qui anguem pressit, etc. … Haud secus Androgeos visu tremefactus abibat, Verg. A. 2, 382: aequam memento rebus in arduis Servare mentem, non secus in bonis, Hor. C. 2, 3, 2: qualis in arvis movet arma leo, … Haud secus gliscit violentia Turno, Verg. A. 12, 9: nec secus apud principem ad mortem aguntur, Tac. A. 6, 10 et saep.
          With gen.: alaeque et auxilia cohortium neque multo secus in iis virium, Tac. A. 4, 5 fin.
          In negative questions: dedistine ei gladium, qui se occideret? … Quid secus est aut quid interest, dare te argentum, etc., Plaut. Trin. 1, 2, 93.
          1. (β) With ac or quam (the latter not in Cic.: non secus ac = non aliter ac; but: non secus quam = non minus quam, Zumpt ad Cic. Mur. 4, 10; cf. infra): numquam secus Habui illam, ac si ex me esset nata, Ter. Hec. 2, 3, 5: itaque illud quod dixi, non dixi secus ac sentiebam, Cic. de Or. 2, 6, 24; so, non secus ac, id. Mur. 4, 10; id. Planc. 1, 3; id. Fam. 3, 5, 4; Hor. A. P. 149; Ov. M. 15, 180 al.: haud secus ac, Sall. J. 79, 6; Verg. A. 3, 236 al.: accepit ad sese, haud secus quam si ex se simus natae, Plaut. Rud. 2, 3, 79; so, haud secus quam, Liv. 5, 36; 5, 41; 8, 8; 8, 9 et saep.; Ov. M. 12, 102 al.; Curt. 3, 2, 1; 8, 1, 21; 8, 11, 17: non secus quam, Ov. M. 2, 727; 12, 480: nec secus quam, Plaut. Am. 5, 1, 26; id. Capt. 2, 2, 23; 2, 3, 68: ne secus quam, Tac. A. 4, 8.
            In the poets freq. non (haud) secus ac, for introducing a comparison: non secus ac patriis acer Roma-nus in armis, etc., Verg. G. 3, 346: non secus ac, id. A. 8, 243; 10, 272; 12, 856; Ov. M. 8, 162: non secus atque, Verg. A. 8, 391: haud secus atque, id. ib. 11, 456; Ov. M. 9, 40; cf. also without ac: non secus in jugis stupet Evias, Hor. C. 3, 25, 8.
      1. 2. Pregn., otherwise than as it should be, or, than is wished, i. e. not well, ill, badly (rare but class.): magna consolatio est, cum recordare, etiam si secus acciderit, te, etc., Cic. Fam. 6, 21, 2: ea ipsa … secus ab eo in me ipsum facta esse, id. Att. 9, 9, 1: cum in alterā re causa nihil esset quin secus judicaret ipse de se, id. Quint. 9, 32: cadere, Tac. A. 2, 80; 6, 22: prius omnia pati decrevit; quam bellum sumere, quia temptatum antea secus cesserat, Sall. J. 20, 5: quod ubi secus procedit, id. ib. 25, 10: Quintus frater purgat se multum per litteras et affirmat nihil a se cuiquam de te secus esse dictum, Cic. Att. 1, 19, 11: loqui de aliquo (just before, irreligiose), Tac. A. 2, 50: scribere de aliquo, Liv. 8, 33, 15: existimare de aliquo, Cic. Clu. 44, 124; id. Fam. 3, 6, 6.
    2. B. Comp. in four forms, which are often confused in MSS. and edd.; sĕquĭus, but with negatives or quo, eo, nihilo, etc., usu. sētĭus, less correctly sē-cĭus; also (ante-class.) sectĭus, Plaut. ap. Gell. 18, 94; id. Trin. 1, 2, 93 Ritschl (v. on the authorities for these forms, Neue, Formenl. 2, 691 sq.): nisi inpediret ingeni inbecillitas Metusque me, quo setius me colligam, so that I cannot (syn.: quo minus), Afran. ap. Charis, p. 195 (Com. Rel. v. 291 Rib.): impedimento est, quo setius lex feratur, Auct. Her. 1, 12, 21: quoniam in eo consistit, melius an sequius terrae mandaverit pater familias pecuniam, Col. 3, 4, 3: invitus, quod sequius sit, de meis civibus loquor, Liv. 2, 37, 3.
        1. b. Non (haud) setius: instat non setius ac rotat ensem, none the less, just as much, Verg. A. 9, 441; so, non setius, id. G. 3, 367: nec setius, id. ib. 2, 277: haud setius, id. A. 7, 781: si servus meus esses, nihilo setius Mihi obsequiosus semper fuisti, no less, just as, Plaut. Capt. 2, 3, 57: nihilo setius, nevertheless, Ter. And. 3, 2, 27; cf. Caes. B. G. 1, 49; so, nihilo setius, id. ib. 4, 17; id. B. C. 3, 26; Suet. Vesp. 6; Nep. Con. 2, 4; cf.: nihilo tamen setius, Caes. B. G. 5, 4; 5, 7: tamen nihilo setius, Nep. Att. 22, 3: nec hōc setius, Lucr. 6, 315: nec eo setius, Suet. Caes. 8; id. Ner. 24; 42; id. Vit. 10; id. Dom. 12; id. Gram. 20; Nep. Milt. 2, 3: nec tamen eo setius, Suet. Dom. 2.
          1. (β) With quam: haec nihilo mihi esse videntur sectius quam somnia, Plaut. Men. 5, 7, 57.
            In negative questions: quid fecimus? quid diximus tibi sequius quam velles? Plaut. Aul. 3, 2, 22.
      1. 2. Pregn. (v. supra, I. A. 2.), ill, badly: sed memet moror, cum hoc ago setius, Plaut. Cist. 4, 2, 24: sin, id quod non spero, ratio talis sequius ceciderit, Afran. ap. Charis. p. 195 P. (Com. Rel. p. 291 Rib.): vereor ne homines de me sequius loquantur, Sen. Ben. 6, 42, 2.
  3. III. Prep. with acc. (anteclass. and late Lat.), by, beside, along, on: id quod vulgus usurpat Secus illum sedi, hoc est secundum illum, et novum et sordidum est, Charis. p. 61 P.: dextra sinistra foramina utrimque secus laminas, Cato, R. R. 21, 2: ut quae secus mare essent locis regnaret, Enn. ap. Lact. 1, 11, 34: SECVS VIAM, Inscr. Orell. 3688 (but in Quint. 8, 2, 20; Plin. 24, 15, 85, § 135, the best MSS. have secundum): SECVS CONIVGEM, Inscr. Grut. 806, 5: secus viam, Vulg. Tob. 11, 5: secus mare, id. Matt. 13, 1 et saep.
    1. B. Transf., according to, in proportion to: SECVS MERITA EIVS, Inscr. Orell. 7170.
      1. 3. Affixed to a pron., = side: altrinsecus, on the other side: utrinsecus, on both sides: circumsecus, on all sides, round about.

* sĕcūtĭo, ōnis, f. [sequor], a following after, striving after: dei, Aug. Mor. Eccl. 1, 11.

sĕcūtor (sĕquūtor), ōris, m. [sequor], one that follows another, a follower.

  1. I. In gen., an attendant (post-class.): acerrimum relinquens uxori secutorem, App. M. 9, p. 224, 41; 4, p. 148, 17: TRIBVNI, Inscr. Orell. 3516 and 3517.
    As an appellation of Mars (with Comes), App. M. 7, p. 192, 30.
  2. II. In partic., a pursuer, a kind of light-armed gladiator who fought with the retiarii (pursuing them), Juv. 8, 210 (et Schol. ad loc.); Inscr. Orell. 2571; 2572; 2583; Suet. Calig. 30; cf. Isid. Orig. 18, 55; and Friedlaender in Neues Rhein. Mus. 10, p. 585.

sĕcūtōrĭus, a, um, adj. [sequor], following: judicium, Gai. Inst. 4, 166; 169.

sĕcūtrix, īcis, f. [secutor], a follower (late Lat.), Inc. Assum. Mar. 7.

* sĕcūtŭlēius, a, um, adj. [sequor], that follows or runs after others: mulier secutuleia, i. e. a street-walker, Petr. 81, 5.

sexus, ūs (abl. plur. sexibus, Spart. Hadr. 18, 10 al.; but sexubus, Jul. Val. Rer. G. Alex. 1, 36), m., or sĕcus, indecl. n. [root sec- of seco; hence properly, a division, segment].

  1. I. A sex, male or female (of men and beasts).
          1. (α) Form sexus: hominum genus et in sexu consideratur, virile an muliebre sit, Cic. Inv. 1, 24, 35; cf.: natus ambiguo inter marem ac feminam sexu infans, Liv. 27, 11; and: mare et femineum sexus, App de Mundo, c. 20, p. 66 med.: feminarum sexus, Plin. 7, 52, 53, § 175: virilis sexus, Pac. ap. Fest. p. 334 Müll. (Trag. Rel. p. 70 Rib.); Plin. 10, 55, 76, § 154 orbus virili sexu, Afran. ap. Fest. l. l. (Com. Rel. p. 166 Rib.): liberi sexūs virilis, Suet. Aug. 101; Front. Strat. 1, 11, 6: puberes virilis sexūs, Liv. 26, 34: tres (liberi) sexūs feminini, Suet. Calig. 7; cf. Plin. 27, 2, 2, § 4; cf.: juvenes utriusque sexūs, Suet. Aug. 31: liberi, id. ib. 100; id. Vit. 6; id. Tib. 43: sine ullo sexūs discrimine, id. Calig. 8; Tac. A. 16, 10 fin. et saep.
            Plur.: (συνεζευγμένον) jungit et diversos sexus, ut cum marem feminamque filios dicimus, Quint. 9, 3, 63: lavacra pro sexibus separavit, Spart. Hadr. 18 fin.
          2. (β) Form secus (in the poets and historians, in the latter usually virile or muliebre secus, as an acc. resp. or limiting accusative, equivalent to the genitive or ablative of quality; v. Zumpt, Lat. Gram. § 428, for the preceding virilis sexūs, the male sex): filiolam ego unam habui, Virile secus numquam ullum habui, Plaut. Rud. 1, 2, 19: virile secus, Asell. ap. Gell. 2, 13, 5: quod ejus virile secus futurum est, Varr. ib. 3, 10, 7: secus muliebre, Aus. Idyll. 11, 8: puerile, id. Epigr. 70, 6: virile ac muliebre secus populi multitudo, Sisenn. ap. Non. 222, 27: concurrentium undique virile et muliebre secus, Sall. H. Fragm. ib. 25; and in Macr. S. 2, 9 (p. 228 Gerl.): ut Philippi statuaeitem majorum ejus virile ac muliebre secus omnium tollerentur, Liv 31, 44, 4: multitudinem obsessorum omnis aetatis, virile ac muliebre secus, Tac. H. 5, 13: praedas hominum virile et muliebre secus agebant, Amm. 29, 6, 8 et saep.: liberorum capitum virile secus ad decem milia capta, Liv. 26, 47, 1: athletarum spectaculo muliebre secus omnes adeo summovit, ut, etc., Suet. Aug. 44 fin.: destinatum Lacedaemoniis omnes virile secus interficere, Front. Strat. 1, 11, 6.
            Rarely as nom.: affluxere avidi taliumvirile ac muliebre secus, omnis aetas, Tac. A. 4, 62: tres ordine partae, Vesta, Ceres et Juno, secus muliebre, sorores, Aus. Idyll. 11, 7; or as object of a verb: cur ex his unum secus virile designet, Arn. 1, 59; 5, 25: promiscue virile et muliebre secus trucidabant, Amm. 16, 11, 9; 27, 10, 2.
  2. II. Transf.
    1. A. A sex, of plants and minerals, Plin. 13, 4, 7, § 31; 12, 14, 32, § 61; 36, 16, 25, § 128; 36, 21, 39, § 149.
    2. B. The sexual organs, Plin. 22, 8, 9, § 20; Lact. 1, 21, 16.