Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

pā̆tro, āvi, ātum, 1, v. a. [etym. dub.; prob. from root pat- of pateo, q. v.; cf. Gr. πατος], to bring to pass, execute, perform, achieve, accomplish, bring about, effect, finish, conclude (rarely used by Cic., by Cæs. not at all; syn.: conficio, perago, perpetro).

  1. I. In gen.: ubi sementim patraveris, Cato, R. R. 54: conata, Lucr. 5, 385: operibus patratis, Cic. Leg. 2, 8, 19: promissa, id. Att. 1, 14, 7: bellum, to bring the war to an end, Sall. J. 75, 2; Vell. 2, 79, 3; 123; Tac. A. 2, 26; Flor. 2, 15, 1; cf. Quint. 8, 3, 44: incepta, Sall. J. 70, 5: facinus, id. C. 18, 8; Liv. 23, 8 fin.: consilia, Sall. J 13, 5: cuncta, id. C. 53, 4: pacem, to conclude a peace, Liv. 44, 25: jusjurandum, as pater patratus (v. infra), to pronounce the customary form of oath in making a treaty, id. 1, 24, 6: jussa, to execute, Tac. H. 4, 83: patrata victoria, obtained, gained, id. A. 13, 41 fin.: patrati remedii gloria, the glory of the effected cure, id. H. 4, 81 multas mortes jussu Messalinae patratas, id. A. 11, 28.
  2. II. In partic., in mal. part.: patranti fractus ocello. i. e. with a lascivious eye, Pers. 1, 18: sunt lusci oculi atque patrantes, Anthol. Lat. 3, 160, 3. (Cf., respecting the accessory notion of patrare, Quint. 8, 3, 44.)
    Part. perf.: pā̆trātus, act. (as if from patror, āri), in the phrase pater patratus, the fetial priest, who ratified a treaty with religious rites: pater patratus ad jusjurandum patrandum, id est sanciendum fit foedus, Liv 1, 24, 6; cf. Serv. ad Verg. A. 9, 53; 10, 14; 12, 206.

pā̆trōna, ae, f [patronus], a protectress, patroness.

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: bonam atque opsequentem deam atque haut gravatam patronam execuntur, Plaut. Rud. 1, 5, 4: te mihi patronam capio. Thais, Ter. Eun. 5, 2, 48 cum lex ipsa sociorum atque amicorum populi Romani patrona sit. Cic. Div in Caecil. 20, 65.
    2. B. In partic., the mistress of a freedman, a patroness, Plin. Ep. 10, 4, 2.
  2. II. Trop., a protectress: provocatio patrona illa civitatis ac vindex libertatis, Cic. de Or. 2, 48, 199; Mart. 7, 72, 14.
    Of the tongue, Plaut. As. 2, 2, 26.

pā̆trōnus, i, m. [pater].

  1. I. Lit., a protector, defender, patron (of individuals, or of cities and entire provinces; also, the former master of a freedman); PATRONVS SI CLIENTI FRAVDEM FECERIT SACER ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Serv. Verg. A. 6, 609; quot enim clientes circa singulos fuistis patronos, tot nunc, etc., Liv 6, 18, 6: ego me patronum profiteor plebis, id. 6, 18, 14; civitatum et nationum, Cic. Off. 1, 11, 35; id. Pis. 11, 25; cf.: tum conventus ille Capuae, qui me unum patronum adoptavit, etc., id. Sest. 4, 9; Inscr. A. U. C. 742, Marin. Fratr Arv. p. 782; see also Inscr. Orell. 956; 1079; 3056 sq.: patronus, defensor, custos coloniae, Cic. Sull. 21, 60; id. Div. in Caecil. 1, 2.
    Of the former master of a freedman or freedwoman: volo me placere Philolachi, meo patrono, Plaut. Most. 1, 3, 11: civis Romani liberti hereditatem Lex XII. Tabularum patrono defert, si intestato sine suo herede libertus decesserit, Ulp. Fragm. tit. 29, § 1; cf. Gai. Inst. 3, 40; Cic. Fam. 13, 21, 2: corrupti in dominos servi, in patronos liberti, Tac. H. 2, 2.
  2. II. Transf., a defender before a court of justice, an advocate, pleader (syn.: advocatus, causidicus, procurator, cognitor): judicis est semper in causis verum sequi, patroni nonnumquam verisimile, etiamsi minus sit verum, defendere, Cic. Off. 2, 14, 51; id. de Or. 2, 69, 280: patronus alicui causae constitui, id. Mur. 2, 4; cf.: his de causis ego huic causae patronus exstiti, id. Rosc. Am. 2, 5; Lex. Servil. lin. 9: patronus partis adversae, Quint. 4, 1, 11; cf.: patronus adversarii, id. 4, 1, 11; Tac. Or. 1.
    1. B. In gen., a defender, advocate: eam legem a vestrorum commodorum patrono esse conscriptam, Cic. Agr. 3, 1, 3: foederum ac foederatorum, id. Balb. 10, 25: justitiae, id. Lael. 7 fin.: qui modo patronus nunc cupit esse cliens, Ov. A. A. 1, 88.
      Comically: video ego te, propter malefacta qui es patronus parieti, i. e. standing like a patron in front of the wall (of one who, for fear of blows, places himself with his back to the wall, Plaut. Truc. 4, 3, 48; cf. id. Ps. 2, 2, 12.
      As an affectionate and respectful form of address: mi patrone, immo potius mi pater, Plaut. Rud. 4, 8, 2; 16.