Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

virtūs, ūtis (gen. plur. virtutium, App. Mag. 73; Paul. Nol. Carm. 10, 34; dat. and abl. VIRTVTEI, Inscr. Corp. Lat. 1, 30 and 34), f. [vir], manliness, manhood, i. e. the sum of all the corporeal or mental excellences of man, strength, vigor; bravery, courage; aptness, capacity; worth, excellence, virtue, etc.: virtus clara aeternaque habetur, Sall. C. 1, 4: ni virtus fidesque vostra spectata mihi forent, id. ib. 20, 2; id. J. 74, 1.

  1. I. In gen.
    1. A. Lit.: ita fiet, ut animi virtus corporis virtuti anteponatur, Cic. Fin. 5, 13, 38: his virtutibus ornatus, modestiā, temperantiā, justitiā, id. Off. 1, 15, 46; cf.: virtutes continentiae, gravitatis, justitiae, fidei, id. Mur. 10, 23: virtus atque integritas, id. Font. 13, 29: oratoris vis divina virtusque, id. de Or. 2, 27, 120.
    2. B. Transf., of animals, and of inanimate or abstract things, goodness, worth, value, power, strength, etc.: nam nec arboris, nec equi virtus (in quo abutimur nomine) in opinione sita est, sed in naturā, Cic. Leg. 1, 16, 45: praedium-solo bono, suā virtute valeat, Cato, R. R. 1, 2: merci pretium statui, pro virtute ut veneat, Plaut. Mil. 3, 1, 131: navium, Liv. 37, 24, 1: ferri, Just. 11, 13, 11: herbarum, Ov. M. 14, 357: oratoriae virtutes, Cic. Brut. 17, 65: oratio habet virtutes tres, Quint. 1, 5, 1: dicendi (opp. vitium), id. 8, praef. § 17: facundiae, id. 12, 3, 9.
  2. II. In partic.
    1. A. In the phrase deūm virtute, usu. with dicam, by the aid or merit of the gods, i. e. the gods be thanked (anteclass), Plaut. Trin. 2, 2, 65: virtute deūm et majorum nostrūm, id. Aul. 2, 1, 44; id. Capt. 2, 2, 71 dub.; cf. id. Mil. 3, 1, 85 and 90; so virtute eorum (i. e. majorum), id. Trin. 3, 2, 17.
    2. B. Moral perfection, virtuousness, virtue.
      1. 1. Lit.: est autem virtus nihil aliud quam in se perfecta et ad summum perducta natura, Cic. Leg. 1, 8, 25: virtus est animi habitus naturae modo rationi consentaneus, id. Inv. 2, 53, 159: cum omnes rectae animi affectiones virtutes appellenturAppellata est ex viro virtus, etc., id. Tusc. 2, 18, 43; id. Inv. 2, 53, 159: nec vero habere virtutem satis est quasi artem aliquam, nisi utarevirtus in usu sui tota posita est, id. Rep. 1, 2, 2: est in eo virtus et probitas et summum officium summaque observantia, id. Fam. 13, 28, a, 2.
      2. 2. Transf., Virtue, personified as a deity, Cic. N. D. 2, 23, 61; 2, 31, 79; id. Leg. 2, 8, 19; 2, 11, 28; id. Phil. 14, 13, 34; Plaut. Am. prol. 42; Liv. 27, 25, 7; 29, 11, 13; Juv. 1, 115 al.
    3. C. Military talents, courage, valor, bravery, gallantry, fortitude (syn. fortitudo), etc.: Helvetii reliquos Gallos virtute praecedunt, quod fere cottidianis proeliis cum Germanis contendunt, Caes. B. G. 1, 1; cf. id. ib. 1, 2; 1, 13: militum, Sall. J. 52, 6; 62, 1: Claudi virtute Neronis Armenius cecidit, Hor. Ep. 1, 12, 26: Scipiadae, id. S. 2, 1, 72; cf. id. Epod. 9, 26; 16, 5; id. C. 2, 7, 11.
    4. D. Obstinacy: iniqua, Stat. Th. 11, 1.