Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

invĭcem, in MSS. and edd. often separately, in vĭcem (poet. in tmesi: inque vicem, Verg. G. 4, 166; id. A. 12, 502; Ov. M: 6, 631; 9, 525; id. Her. 17, 180; Stat. Th. 2, 149; 7, 817 al.), adv. [in-vicis].

  1. I. Prop., by turns, in turn, one after another, alternately (class., but not in Cic.; syn. vicissim): hi rursus in vicem anno post in armis sunt: illi domi remanent, Caes. B. G. 4, 1, 5; 7, 85, 5; Hirt. B. G. 8, 6, 4: defatigatis invicem integri succedunt, Caes. B. G. 7, 85: cum timor atque ira invicem sententias variassent, Liv. 2, 57: Etruscos, multis invicem casibus victos victoresque, id. 2, 44: regio invicem a suis atque hoste vexata, Curt. 3, 8, 8: periculum invicem metuens, Suet. Aug. 10: invicem eum odero, id. Tib. 28: praebens invicem aurem, id. Calig. 22: invicem alternis diebus modo aqua, modo vinum, Cels. 3, 2: invicem modo sedere, modo ingredi, id. 4, 24.
  2. II. Transf., one another, each other, mutually, reciprocally (mostly post-Aug.; syn. inter se): ibi se cognoscunt fratres invicem, Plaut. Men. Arg. 10: Aricini atque Ardeates multis invicem cladibus fessi, Liv. 3, 71, 2: adhortatio invicem totam invasit aciem, id. 6, 24, 7; 9, 3, 4; 41, 3, 3: multum sanguinem invicem hausimus, Curt. 4, 14, 17: invicem amare, Plin. Ep. 4, 1, 2; 7, 20, 7: vixerunt mira concordia, per mutuam caritatem et invicem se anteponendo, Tac. Agr. 6 init.: invicem se occidere, Eutr. 1, 10; Just. 11, 9, 13; cf.: invicem inter se gratantes, Liv. 9, 43, 17: haec invicem obstant, Quint. 4, 5, 13: homines, manibus invicem apprehensis, gradum firmant, id. 9, 4, 129: invicem ardentius diligere, Plin. Ep. 7, 20, 7:
    Note:invicem se ad amorem exacuere, id. ib. 3, 7 fin.: invicem permutatae O atque U, Quint. 1, 4, 16: cuncta invicem hostilia, i. e. on both sides, Tac. H. 3, 46.
    1. B. Esp.
      1. 1. Ad invicem (post-class.), instead of, Veg. Vet. 2, 7 fin.
      2. 2. Ad invicem, mutually: caritatem illorum ad invicem, Vulg. 2 Macc. 25, 32; ib. Luc. 2, 15; ib. Gen. 42, 21; so, in invicem, ib. Joan. 6, 43; ib. Rom. 1, 27: ab invicem, ib. Matt. 25, 32; ib. Dan. 13, 14: pro invicem, ib. 1 Cor. 12, 25.

invictē, adv., v. invictus fin.

invictrix, īcis, f., adj. [invictus], unconquerable (post-class.): invictricis Fortunae filius, Inscr. ap. Grut. 1065, 6.

in-victus, a, um, adj. [2. in], unconquered, unsubdued, not vanquished; hence unconquerable, invincible; constr. with ab, in and abl. or acc., ad, contra, adversum, the simple abl., with gen. and inf. (class.).

        1. (α) With ab: invictum se a labore praestare, Cic. Off. 1, 20, 68: invictus a civibus hostibusque animus, Liv. 22, 26: Fabius prius ab illis invictum animum praestat, id. 22, 15, 1: vos, hoc est populus Romanus, invicti ab hostibus, Sall. J. 31, 20: a cupiditatibus animus, Liv. 39, 40; 22, 26 fin.
        2. (β) With in and abl.: spartum in aquis, marique invictum, Plin. 19, 2, 8, § 29.
        3. (γ) With in and acc.: in hostem et in mortem invictus animus, Just. 12, 15.
        4. (δ) With ad: invictum ad vulnera corpus, Ov. M. 12, 167.
          (ε) With contra: crocodilus contra omnes ictus cute invicta, Plin. 8, 25, 37, § 89.
          (ζ) With adversus or adversum: adversum divitias invictum animum gerebat, Sall. J. 43, 5; so Sen. Helv. 5, 5; Tac. A. 15, 21.
          (η) With simple abl.: armis invictus, Cic. Agr. 2, 35, 95: invicti viribus, Verg. A. 6, 394: certamine, Ov. M. 7, 792: cursu, id. ib. 8, 311: caestibus, id. ib. 5, 107: robore, Luc. 4, 608: invictaque bello dextera, Verg. A. 6, 878: dentes ignibus, Plin. 7, 6, 15, § 70.
          (θ) With the gen. and inf. (poet.): Cantaber hiemisque aestusque famisque Invictus, palmamque ex omni ferre labore, Sil. 3, 326.
          (ι) With dat. cunctis, Luc. 4, 608; cf. Tac. Agr. 18.
          (κ) Absol.: Germani, Caes. B. G. 1, 36: ambae invictae gentes, Verg. A. 12, 191: satis vixi, invictus enim morior, Epam. ap. Nep. Epam. 9, 4: Hannibal, Nep. Hann. 6, 1: nomen invicti imperatoris, Cic. Verr. 2, 4, 38, § 82: dux, Ov. Tr. 4, 2, 44; Luc. 5, 324; 10, 346: res publica, Cic. Par. 4, 29: imperium, Liv. Epit. 3: Palladis manus, Ov. Am. 3, 3, 28: virtus, id. P. 3, 4, 111: invictae opinionis exercitus, reputed invincible, Just. 33, 1, 3: adamas, impenetrable, Ov. P. 4, 12, 32.
          Comp.: invictior ratio, irrefutable, Aug. de Immort. Anim. 8.
          Sup.: omnes sciunt te unum in terra vivere virtute et forma et factis invictissumum, not to be surpassed, Plaut. Mil. 1, 1, 57; Symm. Ep. 10, 78.
          Hence, invictē, adv., invincibly, irrefutably (eccl. Lat.): invictissime, Aug. Ep. 28.

1. invĭdens, P. a., v. invideo fin. D. 1.

2. in-vĭdens, entis, adj., not seeing, without vision: animalia, App. Mag. 51, p. 307, 4.

invĭdentĭa, ae, f. [invideo], an envying, envy: invidentiam esse dicunt aegritudinem susceptam propter alterius res secundas, quae nihil noceant invidenti, Cic. Tusc. 4, 8, 17; cf. id. ib. 3, 10, 21; Scrib. Ep. § 9; Cael. Aur. Tard. 4, 9, 132.

in-vĭdĕo, vīdi, vīsum, 2, v. a.

  1. I. Lit.
    1. A. In gen., i. q. βασκαίνειν (fascinare), to look askance at, to look maliciously or spitefully at, to cast an evil eye upon (only anteclass.).
      With acc.: ut est in Menalippo: quisnam florem liberūm invidit meūm? Male Latine videtur; sed praeclare Attius; ut enim videre, sic invidere florem rectius, quam flori. Nos consuetudine prohibemur; poëta jus suum tenuit et dixit audacius, Cic. Tusc. 3, 9, 20.
      Absol.: ne quis malus invidere possit, produce misfortune by his evil eye, Cat. 5, 12 sq.
    2. B. Trop., to be prejudiced against one, to be influenced by prejudice: semper dignitatis iniquus judex est, qui aut invidet aut favet, Cic. Planc. 3, 7; cf.: cui nisi invidisset is, etc., id. Fam. 5, 21, 2.
  2. II. Transf.
    1. A. (I. q. φθονεῖν τινί τινος.) To envy or grudge one any thing.
          1. (α) With dat. of the person or thing exciting the feeling: malim mihi inimicos invidere quam inimicis me meis, Plaut. Truc. 4, 2, 30: invident homines maxime paribus aut inferioribus, Cic. de Or. 2, 52, 209; id. Ac. 2, 2, 7: probus invidet nemini, id. Univ. 3: bonis, Sall. C. 51, 38: invidet ipsa sibi, Ov. F. 2, 591: Troasin, id. H. 13, 137.
            Pass. impers.: sibi ne invideatur, Plaut. Bacch. 3, 6, 15: illi, quibus invidetur, id. Truc. 4, 2, 32: invidia dicituretiam in eo cui invidetur, Cic. Tusc. 4, 7, 16: si is cui invidetur, et invidet, Sen. Ep. 84, 11.
            Of the thing: eorum commodis, Plaut. Most. 1, 3, 149: honori, Verg. A. 5, 541; Cic. Agr. 2 fin.: virtuti, id. Balb. 6, 15; id. de Or. 2, 51, 208: virtuti vestrae, Sall. C. 58, 21: omnia tunc quibus invideas si lividulus sis, Juv. 11, 110.
          2. (β) Alicui in aliqua re: in qua (purpura) tibi invideo, quod, etc., Cic. Fl. 29, 70: in hoc Crasso, id. de Or. 2, 56, 228.
          3. (γ) Alicui with gen. of the thing (poet.): neque ille Sepositi ciceris nec longae invidit avenae, Hor. S. 2, 6, 84.
          4. (δ) Alicui aliqua re: non inviderunt laude sua mulieribus viri Romani, Liv. 2, 40, 11: nobis voluptate, Plin. Ep. 2, 10, 2; so with abl. alone: ne hostes quidem sepulturā invident, Tac. A. 1, 22; id. Germ. 33: nec invidebo vobis hac arte, Sen. Q. N. 4 praef. § 7: qua (ratione) nulli mortalium invideo, id. de Vit. Beat. 24, 6; cf.: si anticum sermonem nostro comparemus, paene jam quidquid loquimur figura est, ut hac re invidere, non ut omnes veteres et Cicero praecipue, hanc rem, Quint. 9, 3, 11.
            (ε) With ob: ob secundas res malorum hominum, Sen. de Ira, 1, 16, 5.
            (ζ) Absol.: qui invident, eorum, etc., of envious men, Plaut. Most. 1, 3, 149; Cic. Tusc. 4, 8, 17: qui invidet minor est, Plin. Ep. 6, 17, 4; Cic. Brut. 50, 188: non equidem invideo, Verg. E. 1, 11; Ov. Tr. 1, 1, 1; id. P. 1, 8, 8: invidit Clytie, id. M. 4, 234.
            (η) Alicui aliquid (mostly post-class.; not in Cic.; cf. Krebs, Antibarb. p. 624 sq.): fama fuit Monuni Dardanorum principis filiam pacto fratri eum invidisse, Liv. 44, 30, 4 Weissenb.: sibi laudem, Curt. 9, 4, 21: nobis caeli te regia, Caesar, invidet, Verg. G. 1, 504: mihi senectus invidet imperium, id. A. 8, 509; cf.: Liber pampineas invidit collibus umbras, i. e. deprives of, id. E. 7, 58 Forbig. ad loc.; cf. D. infra; Ov. F. 4, 86: homini misero medicinam, Petr. 129: sibi voluptatem, Spart. Hadr. 20 init.; Val. Max. 4, 3, ext. 1.
            (θ) Alicui with object-clause: invidere alii bene esse, tibi male esse, miseriast, Plaut. Truc. 4, 2, 31: nullus est cui non invideant rem secundam optingere, id. Bacch. 3, 6, 14.
            (ι) Aliquid alone, to envy the possession of, envy one on account of: oro vos id mihi dare quod multi invideant, plures concupiscant, Nep. Thras. 4, 2: nam quis invideat mala, Sen. Herc. Oet. 36; cf.: haec qui gaudent, gaudeant perpetuo suo bono; qui invident, etc., Plaut. Most. 1, 3, 49.
            Pass.: ego cur, acquirere pauca Si possum, invideor? (for cur mihi invidetur) am I envied? Hor. A. P. 56.
            Impers.: invidetur enim commodis hominum ipsorum, Cic. de Or. 2, 51: non dixi invidiam, quae tum est, cum invidetur, id. Tusc. 3, 9, 20.
            Hence, P. a., invĭdendus, a, um, enviable: aula, Hor. C. 2, 10, 7: postis, id. ib. 3, 1, 45; Sen. Const. Sap. 13, 3.
    2. B. To be loath, be unwilling; with a foll. inf. (poet.): invidens deduci triumpho, Hor. C. 1, 37, 30.
      With abl.: invidere igne rogi miseris, to grudge, i. e. not grant a burning and burial, Luc. 7, 798.
      With inf.: his te quoque jungere, Caesar, Invideo, am not willing, Luc. 2, 550.
    3. C. To emulate, aspire to rival: Caesar et se illius gloriae invidere, et illum suae invidisse dixit, Val. Max. 5, 1, 10.
    4. D. To hinder, prevent; to refuse, deny: plurima, quae invideant pure apparere tibi rem, Hor. S. 1, 2, 100: invidisse deos, ut Conjugium optatum viderem, Verg. A. 11, 269; cf.: tene invidit fortuna mihi, ne, etc., id. ib. 11, 43: Cereri totum natura concessit, oleum ac vinum non invidit tautum, Plin. 15, 2, 3, § 8: nobis invidit inutile ferrum, Ov. P. 2, 8, 59: nec famam invidit Apollo, Sil. 4, 400.
      With dat. and abl.: tibi laude, nobis voluptate, Plin. Ep. 2, 10, 2.
      With abl. alone: ne hostes quidem sepulturā invident, Tac. A. 1, 22: exemplo, id. ib. 15, 63: spectaculo proelii, id. G. 33: bona morte, Plin. Ep. 2, 20, 8.
      Hence,
      1. 1. invĭdens, entis, P. a., envious: nocere invidenti, Cic. Tusc. 4, 8, 17; Hor. C. 1, 37, 30; Vell. 2, 73, 1: sive apud cupidos sive apud invidentes dicendum habuerit orator, Tac. Dial. 31 med.
      2. 2. invīsus, a, um, P. a.
        1. a. Hated, hateful, detested (class.).
          1. (α) Of persons, animals, etc.: persona lutulenta, impura, invisa, Cic. Rosc. Com. 7, 20: Cato, id. Dom. 25, 65: suspectos alios invisosque efficere, Liv. 41, 24, 18: me invisum meo patri esse intellego, Plaut. Merc. 1, 1, 79: invisos nos esse illos, Ter. Hec. 3, 1, 48: deo, Cic. N. D. 2, 66, 167: caelestibus, Verg. A. 1, 387: divis, id. ib. 2, 647: Minervae, id. G. 4, 246; Ov. Am. 2, 6, 34: dominae deae, id. ib. 3, 13, 18: infamem invisumque plebei Claudium facere, Liv. 27, 20, 11: ne invisi apud incolas forent, caverunt, Just. 36, 2, 15; Quint. 3, 7, 19; 5, 13, 38: (Helena) abdiderat sese atque aris invisa sedebat, Verg. A. 2, 574 Forbig. ed. 4 ad loc.; cf.: Tyndaridis facies invisa, id. ib. 2, 601.
            Comp.: quo quis versutior et callidior est, hoc invisior et suspectior, Cic. Off. 2, 9.
            Sup.: ipsi invisissimus fuerat, Plin. Ep. 2, 20.
          2. (β) Of inanim. and abstr. things: cupressus, Hor. C. 2, 14, 23: negotia, id. Ep. 1, 14, 17: dis inmortalibus oratio nostra, Cic. de Imp. Pomp. 16, 47: regna dis invisa, Verg. A. 8, 245: Troja jacet Danais invisa puellis, Ov. H. 1, 3: improbitas judici, Quint. 6, 4, 15: potestatem invisam facere, Liv. 3, 9, 10: nomen Romanum ad aliquem, id. 24, 32, 2: omnia invisa efficere, id. 42, 42, 5: lux, Verg. A. 4, 631: facies, id. ib. 9, 734: vita, id. ib. 11, 177: lumina, id. ib. 12, 62: aurum, Prop. 3, 5, 3: locus, Ov. P. 2, 8, 64: liberalitas, Curt. 8, 8, 9: Macedonum nomen, id. 10, 1, 4.
        2. b. In act. sense = inimicus, hostile, malicious (rare and poet.): invisum quem tu tibi fingis, Verg. A. 11, 364; cf.: quae tanta licentia ferri, Gentibus invisis Latium praebere cruorem, Luc. 1, 9: invisa belli consulibus fugiens mandat decreta senatus, id. 1, 488.

(in-vĭdĕo, false reading for non vidit, App. Mag. p. 391 Oud.)

invĭdĭa, ae, f. [invidus], envy, grudge, jealousy, act. and pass.; cf.: ut effugiamus ambiguum nomen invidiae, Cic. Tusc. 3, 9, 20: quoniam invidia non in eo qui invidet solum dicitur, sed etiam in eo cui invidetur, id. ib. 4, 7, 16; Quint. 6, 2, 21 (whereas invidentia is only act.; class.).

  1. I. Act., envy jealousy, ill-will.
    With gen. of person envying: invidiā ducum perfidiāque militum Antigono est deditus, Nep. Eum. 10: nobilium, Liv. 9, 46.
    With gen. of obj.: invidia atque obtrectatio laudis suae, Caes. B. G. 1, 7: divitiarum, Liv. 10, 3. More freq. absol.: invidia adducti, Caes. B. G. 7, 77: invidiam sequi, Sall. J. 55, 3: virtus digna imitatione, non invidiā, Cic. Phil. 14, 6: invidia Siculi non invenere tyranni majus tormentum, Hor. Ep. 1, 2, 58; Verg. G. 3, 38; Liv. 9, 46.
    1. B. Esp., in phrases: sine invidia, without ill-will, ungrudgingly: laudem invenire, Ter. And. 1, 1, 39: dare oscula, willingly, with pleasure, Mart. 3, 65, 10.
    2. C. Transf., an object of envy or illwill: invidiae fucinus, Prop. 1, 12, 9.
  2. II. Pass., envy, ill-will, odium, unpopularity: ne quae me illius temporis invidia attingeret, Cic. Fam. 3, 10, 10: in invidia esse, id. Div. in Caecil. 14; Sall. J. 25, 5: in invidiam invidia magna esse, Plin. 18, 6, 8, § 41: habere, to be hated, Cic. de Or. 2, 70, 283: reformidare, id. Rab. Post. 17, 48: in summam invidiam adducere, id. Fam. 1, 1, 4: extinguere, id. Balb. 6, 16: in eum . . . invidia quaesita est, id. Rab. Post. 17, 46: invidiam placare paras, virtute relictā, Hor. S. 2, 3, 13: non erit invidiae victoria nostra ferendae, not sufficient to endure, i. e. not so great as to justify so odious a result, Ov. M. 10, 628; cf. id. Am. 3, 6, 21: venire in invidiam, Nep. Epam. 7, 3: invidiā onerare quemquam, Suet. Tib. 8: cumulare alicui invidiam, id. Ner. 34: conflare, Liv. 3, 12: invidiae alicui esse, Cic. Cat. 1, 9: invidiam a se removere, Ov. M. 12, 626: sedare, Cic. Clu. 33: lenire, Sall. C. 22: pati, Ov. H. 20, 67: intacta invidiā media sunt: ad summa ferme tendit, Liv. 45, 35, 5: Ciceronis, the unpopularity of, Sall. C. 22, 3: Caesaris, Hirt. B. G. 8, 53; Suet. Rhet. 6: fraterna, Sall. J. 39, 5: Decemviralis, Liv. 3, 43.
    Esp., in phrase: absit invidia verbo, to be said without boasting, Liv. 9, 19, 15; 36, 7, 7.
    Plur.: vita remota a procellis invidiarum, Cic. Clu, 56, 153; Amm. 17, 5.

invĭdĭōsē, adv., v. invidiosus fin.

invĭdĭōsus, a, um, adj. [invidia].

  1. I. Full of envy, envious, invidious, hostile (i. q. invidus; class.): illa peraeque Prae se formosis invidiosa dea est, Prop. 2, 28, 10 (3, 24, 10): vetustas, Ov. M. 15, 234.
  2. II. Enviable: possessiones, Cic. Agr. 2, 26 init.; cf. id. Font. 5, 9: pecunia, id. Balb. 25, 66; so, nec curis erat (Pactolus) invidiosus harenis, by reason of, Ov. M. 11, 88; cf.: invidiosior mors, id. ib. 7, 603; and in a good sense, Prop. 2, 1, 73: spes procorum, desired, longed for, Ov. M. 4, 794; 9, 10: praemia, id. ib. 13, 414: solacia, Juv. 13, 179.
  3. III. Exciting envy or hatred, envied, hated, hateful, odious (i. q. invisus): etiam si is invidiosus ac multis offensus esse videatur, Cic. Clu. 58: damnatio, id. Verr. 2, 2, 17, § 42: triumphum accipere, invidiosum ad bonos, id. Att. 8, 3, 6: in eos, id. Cael. 9: invidiosis nominibus utebatur consul, Liv. 34, 7: invidiosa oratione multitudo credula accenditur, Just. 2, 8, 9: laudatrix Venus mihi, Ov. H. 17, 126.
    Sup.: invidiosissimus, Cic. Font. 5; id. Clu. 37, 103; Sen. Contr. 31 fin.
    Hence, invĭdĭōsē, adv., enviously, invidiously; hatefully, odiously (class.): dicere, Cic. Ac. 2, 47; id. Mil. 5; Sen. Ep. 87; Auct. Her. 4, 20, 28.
    Comp.: expulsus, Vell. 2, 45.

invĭdus, a, um, adj. [invideo], envious (class.): neque ambitiosus imperator neque invidus, Cic. Mur. 9, 20: invida me spatio natura coercuit, Ov. Tr. 2, 531: Lycus, Hor. C. 3, 9, 23.
Subst.: invĭdus, i, m., an envious person, a hater: invidus alterius macrescit rebus opimis, Hor. Ep. 1, 5, 27; Verg. Cul. 5.
Mostly plur.: mei, Cic. Fam. 7, 2, 3: istos invidos di perdant, Ter. Hec. 3, 5, 19; Tac. Dial. 34: invidi, malevoli et lividi, Cic. Tusc. 4, 12, 28: tui invidi, id. Fam. 1, 4, 2.
With dat.: o Fortuna viris invida fortibus, Sen. Herc. Fur. 524: aegris, Hor. Ep. 1, 15, 7.
With gen., envious of a thing: laudis invidus, Cic. Fl. 1, 2: ille Martini non invidus gloriarum, Sulp. Sev. Dial. 3, 17, 5.
Absol.: populus invidus etiam potentiae in crimen vocabanturdomum revocat, Nep. Timoth. 3, 5.
Also of inanim. and abstr. things: noxque fuit praeceps, et coeptis invida nostris, hostile, inimical, unfavorable, Ov. M. 9, 485: invida fata piis, Stat. Th. 10, 384: fatum, Phaedr. 5, 6, 5: fatorum series, Luc. 1, 70: cura, Hor. Ep. 1, 10, 18: et jam dente minus mordeor invido, id. C. 4, 3, 10: taciturnitas, id. ib. 4, 8, 24: aetas, id. ib. 1, 11, 7.

in-vĭgĭlo, āvi, ātum, 1, v. n., to watch or be awake in, at, over, or on account of any thing; to be watchful over or on account of; to be intent on, pay attention to, bestow pains upon.
With dat. (mostly poet.): rei publicae, Cic. Phil. 14, 7, 20: publicis utilitatibus, Plin. Pan. 66, 2: custodiendis domibus, Lact. 4, 17, 19: nec capiat somnos invigiletque malis, Ov. F. 4, 530: mens invigilat curis, Sil. 10, 331: rati, Val. Fl. 2, 374: namque aliae victu (for victui) invigilant, Verg. G. 4, 158: venatu (for venatui), id. A. 9, 605: hereditati, Dig. 29, 2, 25, § 8.
Absol., to be watchful: invigilate, viri, tacito nam tempora gressu diffugiunt, Col. 10, 151.
With pro: invigiles igitur nostris pro casibus oro, Ov. Tr. 1, 5, 43.
With inf.: prohibere minas, Val. Fl. 5, 257.
Hence, in-vĭgĭlātus, a, um, P. a., elaborated in night vigils, diligently composed: invigilata lucernis Carmina, Cinna ap. Isid. Orig. 6, 12.

in-vīlesco, lŭi, 3, v. n. inch., not to become bad, Not. Tir. p. 66.

in-vīlĭto, 1, v. a., to account very bad, to despise: invilitat = εὐτελίζει, Gloss. Philox.

in-vincĭbĭlis, e, adj.

  1. I. Invincible, unconquerable (post-class.): invincibile et insuperabile malum, Tert. adv. Herm. 11.
  2. II. Irrefutable: gravia et invincibilia dicere, App. Mag. p. 297.
    Adv.: invin-cĭbĭlĭter, irrefutably, App. Flor. p. 360, 31.

invinctus, a, um, adj. [1. in-vincio], fettered (post-class.): aliquem invinctum habere (al. in vinculis), Dig. 48, 15, 6, § 2.

invīnĭus, a, um, adj. [2. in-vinum], that abstains from wine (post-class.), App. M. 11, p. 268, 26.

* in-vĭo, āvi, ātum, 1, v. a., to tread upon, set foot upon: depavita, Sol. 2, 4.

in-vĭŏlābĭlis, e, adj.,

  1. I. invulnerable, imperishable (poet. and in post-Aug. prose): inviolabile telis servabant sacrumque caput, Sil. 16, 16: inviolabilia haec ne credas forte vigere, Lucr. 5, 305: elementum, App. Mund. 1, p. 57: quia non laniabatur (Mariccus), stolidum vulgus inviolabilem credebat, invulnerable, Tac. H. 2, 61.
  2. II. Inviolable, hallowed: uti Dianae Leucophrynae perfugium inviolabile foret, Tac. A. 3, 62: lex, Cod. Th. 6, 4, 18: comitum concilium, Claud. Laud. Stil. 2, 242 al.
    Adv.: invĭŏlābĭlĭter, inviolably, Cod. 2, 17, 1; Boeëth. Consol. 3 Pros. 10.

in-vĭŏlābĭlĭtas, ātis, f., inviolability (eccl. Lat.), Rustic. c. Aceph. p. 1249.

invĭŏlātē, adv., v. inviolatus fin.

in-vĭŏlātus, a, um, adj.

  1. I. Unhurt, inviolate (class.): invulnerati inviolatique, Cic. Sest. 67, 140: corpus omnium civium, id. Rab. Perd. 4, 11: amicitia, id. Sull. 17: vita, i. e. happy, pleasant, Sil. 13, 875: terra, i. e. unploughed, Varr. R. R. 2, 1, 4: aliquid integrum atque inviolatum praestare, Cic. Cael. 5, 11.
  2. II. Inviolable: tribuni plebis, Liv. 3, 55: tribunicia potestas, id. 8, 54: templum, id. 2, 1: pudicitia, Ov. Liv. Aug. 43: fides publica, Sall. J. 33, 3: jus vel fas, Just. 8, 3, 13: fama, unavailable, Sall. J. 43, 1.
    Adv.: invĭŏlātē, inviolably: servare memoriam alicujus, Cic. de Sen. 22, 81 fin.: servare jusjurandum, Gell. 7, 18, 1.

in-vĭŏlentus, a, um, adj., not violent, Cassiod. Inst. Div. Lit. 20; Not. Tir. p. 88.

in-vĭŏlo, 1, v. a., not to violate, Not. Tir. p. 88.

in-viscĕro, āvi, ātum, 1, v. a., to put into the entrails (post-class.).

  1. I. Lit.: aliquid canibus, Nemes. Cyn. 214.
  2. II. Trop.: caritas inviscerata in cordibus nostris, deeply rooted, Aug. Serm. 24.

1. in-visco, 1, v. a. [viscum], to ensnare, capture with birdlime (late Lat.), Fulg. Serm. 69.

    1. 2.in-visco, 1, v. a. [viscum], to besmear with birdlime, Not. Tir. p. 160.

invīsē, adv., v. 2, invisus fin.

in-vīsĭbĭlis, e, adj., invisible, unseen (post-Aug.): foramina, Cels. praef.: terra, Tert. adv. Herm. 29 init.: deus, Lact. 7, 9; Paul. Nol. Carm. 35, 208; Tert. Carn. Chr. 12: ea in nobis sunt meliora, quae sunt invisibilia, Aug. Ep. 159, 3: opera ad illos dies invisibiles pertinentia, quibus creavit omnia, i. e. when there was no human eye to see, Aug. de Gen. 6, 6 init. al.
Adv.: in-vīsĭbĭlĭter, invisibly, Tert. adv. Val. 14; Aug. de Gen. 6, 6, 10.

invīsĭbĭlĭtas, ātis, f. [invisibilis], invisibility (post-class.), Tert. adv. Prax. 14.

invīsĭbĭlĭtēr, adv. v. invisibilis.

in-vīsĭtātus, a, um, adj., not seen.

  1. I. Unseen, invisible: sidera, Vitr. 9, 1, 4: (potestatum) forma invisitata, vis cognita, App. Flor. p. 348, 16.
  2. II. Not visited: nulla civitas, Quint. Decl. 12, 18.
  3. III. Unseen, unknown: quae est enim forma tam invisitata, tum nulla, quam non sibi ipse fingere animus possit? Cic. Div. 2, 67, 138 B. and K.: acies inaudita ante id tempus invisitataque, Liv. 4, 33, 1; Gell. 5, 14, 7.
    1. B. Transf., uncommon, new, strange: pro di inmortales! speciem humanam invisitatam, egregiam, indignam clade, Att. ap. Non. 225, 32 (Trag. Fragm. v. 340 Rib.): formas hominum invisitatas cernere, Liv. 5, 35, 4: simulacra, Curt. 5, 5, 7: avis invisitata specie, Tac. H. 2, 50.

in-vīso, si, sum, 3, v. a.

  1. I. To look after, to go to see, to visit a person or place: ad meam majorem filiam inviso domum, Plaut. Stich. 1, 2, 9: ad fratrem modo ad captivos alios inviso meos, id. Capt. 2, 3, 85 Brix: huc intro ad me invisam domum, id. Merc. 3, 2, 12; id. Ps. 1, 2, 92: res rusticas, Cic. de Or. 1, 58, 249: quod Lentulum invisis, valde gratum, id. Att. 12, 30, 1: eum locum, id. Fin. 5, 2, 5; id. Att. 4, 6, 4; 4, 10, 2: ut jam invisas nos, id. Att. 1, 20: Delum maternam invisit Apollo, Verg. A. 4, 144: domos castas, Cat. 64, 385.
  2. II. To look into: speculum, App. Mag. p. 283, 22 al.

invīsor, ōris, m. [invideo], one that envies, an envier (post-class.), App. Flor. 1, p. 375, 1; Ambros. Ep. 46, 1.

1. invīsus, a, um, v. 1. invideo, P. a.

2. in-vīsus, a, um, adj.

  1. I. Unseen: sacra maribus non invisa solum, sed etiam inaudita, Cic. Har. Resp. 27, 57: morbus, unknown, Cato, R. R. 141, 2: invisus atque inaccessus in id tempus saltus, Flor. 4, 12, 27.
  2. II. Adv.: invīsē, without being seen (post-class.): invise advenerat, Fulg. Myth. 3, 6.

invītābĭlis, e, adj. [invito], inviting, attractive, alluring (post-class.): sermones, Gell. 13, 11, 4.

invītāmentum, i, n. [invito], an invitation.

  1. I. Lit. (post-class.): filia invitamento matris suae circumlata, App. Mag. p. 322, 39; id. M. 1, p. 103, 40.
  2. II. Trop., an allurement, incitement, inducement: invitamenta naturae, Cic. Fin. 5, 6, 17 fin.: is (honos), autem, non invitamentum ad tempus, sed perpetuae virtutis praemium, id. Fam. 10, 10, 2: temeritatis, Liv. 2, 42, 6: sceleris, Vell. 2, 67, 3: pulchritudinem ejus non libidinis habuerat invitamentum, sed gloriae, Curt. 4, 10, 24 (al. incitamentum): ad res necessarias, id. ap. Non. 321, 16: invitamenta urbis et fori, attractions, Cic. Sull. 26, 74.

invītātĭo, ōnis, f. [invito], an invitation, incitement, challenge (class.): aderat et hospitum invitatio liberalis, Cic. Phil. 9, 3, 6: in Epirum invitatio quam suavis! id. Att. 9, 12, 1: quaedam ad dolendum, id. Tusc. 3, 34, 82: fit invitatio, ut, etc., id. Verr. 2, 1, 26, § 66.
With gen.: largior vini, Gell. 15, 2, 4; cf. benigna, feast, revel, banquet, Liv. 40, 7.

invītātĭuncŭla, ae, f. dim. [invitatio], a little invitation (post-class.): vini, little drinking-matches, Gell. 15, 2 in lemm.

invītātor, ōris, m. [invito],

  1. I. one who invites, an inviter (poet. and post-class.), Mart. 3, 23 lemm.; Sid. Ep. 9, 13; Tert. adv. Marc. 4, 25: aeternae vitae invitator, Christus, id. ib.
  2. II. Esp., the officer charged with invitations at the court, Cod. 12, 60, 10; Inscr. Orell. 4436: Caesaris, Jovis, Mart. 9, 91, 2.

invītātōrĭus, a, um, adj. [invitator], of or belonging to invitation, inviting (postclass.): operatio, Tert. Anim. 57: scripta, Hier. Ep. 1, 15.

invītātrix, īcis, f. [invitator], she that invites (post-class.), Symm. Ep. 1, 59.

invītātus, ūs, m. (only in abl. sing.) [invito], an inviting, invitation (rare), Cic. Fam. 7, 5, 2.

invītē, adv., v. invitus fin.

in-vĭtĭābĭlis, e, adj., inviolable, incorruptible, imperishable (post-class.): aevum, Prud. Psych. 626.

invīto, āvi, ātum, 1 (invitassitis for invitaveritis, Plaut. Rud. 3, 5, 31), v. a. [perh. for invicito; root vec-; Sanscr. vak-, speak; vak’as, word; cf.: vox, convicium; Gr. ϝεπ- in εἶπον, ὄψ], to invite, treat, feast, entertain (cf. illicio; class.).

  1. I. Lit., constr. with ad or in and acc., with simple acc. or abl., or with ut.
          1. (α) With ad: aliquem ad prandium, Cic. Mur. 35, 73: ad cenam, Val. Max. 2, 1, 2; Cic. Fam. 7, 9, 2; Suet. Aug. 34; ad consulem, Liv. 45, 8 fin.
          2. (β) With in and acc.: aliquem in hospitium, Liv. 28, 18; cf. Val. Max. 2, 10, ext. 1: ad cenam in hortos in posterum diem, Cic. Off. 3, 14, 58.
          3. (γ) With simple acc.: aliquem domum suam ut animum ejus in Sthenium inflammarent (cf. ε infra), Cic. Verr. 2, 2, 36, § 89; Liv. 3, 14: alius alium domos suas invitant, Sall. J. 66. 3; Nep. Att. 13, 6.
          4. (δ) With abl.: aliquem tecto ac domo, Cic. Verr. 2, 4, 11, § 25; cf.: hospitio invitabit, id. Phil. 12, 9, 23.
            (ε) With ut: invito eum, ut apud me diversetur, Cic. Att. 13, 2; ut cenem invitor? Mart. 4, 68, 2.
            Absol., to entertain: alii suos in castra, invitandi causā adducunt, Caes. B. C. 1, 74: aliquem poculis, to challenge to drink, Plaut. Rud. 2, 3, 31.
            With se, to treat one’s self, drink one’s own health: sese in cena plusculum, Plaut. Am. 1, 1, 127: se cibo vinoque largius, Sall. Fragm. ap. Non. 321, 25 (Hist. 4, 4 Dietsch).
            Comic.: gladio, to treat to the sword, i. e. to want to kill, Plaut. Cas. 3, 6, 21; cf.: aliquem clavā, id. Rud. 3, 5, 31.
  2. II. Transf.
    1. A. To invite, summon, challenge: a Caesare liberaliter invitor in legationem illam, Cic. Att. 2, 18, 3: Cosconio mortuo, in ejus locum invitor, id. ib. 1, 19, 4: hostes ad deditionem, Hirt. B. G. 8, 19: aliquem ad audiendum, Suet. Calig. 53: ad spectaculum, id. Ner. 12: praemiis ad quippiam agendum, Cic. Lig. 4: in libidinem, Suet. Calig. 41.
    2. B. To incite, allure, attract: ni id me invitet ut faciam fides, Plaut. Trin. 1, 1, 5: invitat hiemps curasque resolvit, Verg. G. 1, 302: invitent croceis halantes floribus horti, id. ib. 4, 109: ad agrum fruendum invitat atque allectat senectus, Cic. de Sen. 16; so, assentationem, to encourage flattery, id. Lael. 26: invitare et allicere appetitum animi, id. Fin. 5, 6: somnos, to attract, Ov. M. 11, 604: culpam, to allure to transgression, id. H. 17, 183: invitatur vino appetentia ciborum, Plin. 23, 1, 22, § 38: fossis invitavit mare, i. e. conducted, Sol. 2.
      Trop., of things: invitat somnos crepitantibus unda lapillis, Ov. M. 11, 604; cf. Hor. Epod. 2, 28.
      With inf.: vicina invitet decedere ripa calori, Verg. G. 4, 23.
    3. C. To ask, request, urge: Germanos, uti ab Rheno discederent, Caes. B. G. 4, 6: benignis verbis, ut, etc., Val. Max. 4, 3, 5 al.

in-vĭtŭpĕrābĭlis, e, adj., unblamable, Tert. adv. Marc. 2, 10; 4, 1 al.

invītus, a, um, adj. [perh. for in-vicitus; cf. Sanscr. va
Note:-, to will; ava
Note:as, unwilling; Gr. ἑκών, ἀ-έκων], against one’s will, unwilling, reluctant (syn. coactus; class.).

  1. I. Of persons: invitus me vides, Plaut. Cas. 2, 4, 23: ut viatores invitos consistere cogant, Caes. B. G. 4, 5: soli hoc contingit sapienti, ut nihil faciat invitus, nihil dolens, nihil coactus, Cic. Par. 5, 1: ego eum a me invitissim us dimisi, very unwillingly, very much against my will, id. Fam. 13, 63: Berenicen ab urbe dimisit (Titus) invitus invitam, Suet. Tit. 7: trahit invitam nova vis, Ov. M. 7, 19.
    Abl. absol.: me (te, se, etc.) invito, against my (your, his, etc.) will, in spite of me, without my consent: vobis invitis, Plaut. Cas. 2, 5, 7: si se invito transire conarentur, against his will, Caes. B. G. 1, 8: Sequanis invitis, id. ib. 1, 9: diis hominibusque invitis, Cic. Q. Fr. 3, 2: invito numine, Verg. A. 10, 31: invita Diana, Ov. M. 8, 395: invitā Minervā, against one’s natural bent, Hor. A. P. 385: invita Minerva, id est adversante et repugnante natura, Cic. Off. 1, 31, 110: quod et illo et me invitissimo fiet, altogether contrary both to his inclination and my own, Cic. Att. 5, 21, 9.
    With ut: invitus feci, ut L. Flaminium e senatu eicerem, Cic. de Sen. 12, 42.
    With gen.: credidit, dominum non invitum fore hujus solutionis, would not be ill pleased with this payment, Dig. 16, 3, 11.
  2. II. Of things: invita in hoc loco versatur oratio, Cic. N. D. 3, 35, 85: invitae properes anni spem credere terrae, Verg. G. 1, 224: verbaque provisam rem non invita sequentur, Hor. A. P. 311: dantur in invitos impia tura focos, Ov. H. 14, 26: lyra, id. Am. 3, 9, 24: ignes, id. M. 8, 514: oculis legere, id. H. 18, 4; cf.: vultu prospicere, Val. Fl. 7, 575: ope, i. e. furnished involuntarily, Ov. P. 2, 1, 16: invito sanguine, Val. Fl. 3, 391.
    Adv.: invītē, against one’s will, unwillingly: invite cepi Capuam, Cic. Att. 8, 3, 4 (dub.).
    Comp.: invitius, Cic. de Or. 2, 89, 364.

invĭus, a, um, adj. [2. in-via], without a road, impassable (syn.: inaccessus, devius; not in Cic. or Cæs.).

  1. I. Lit.: lustra, Verg. A. 4, 151: longa via, id. ib. 3, 383: saltus, Liv. 9, 14: per invias atque ignotas rupes iter, id. 38, 2 fin.: saxa, Verg. A. 1, 537: maria Teucris, Verg. A. 9, 130: rupibus regio, Plin. 12, 14, 30, § 52: virtuti nulla est via, Ov. M. 14, 113.
    Neutr.: nil virtuti invium, Tac. Agr. 27.
    With inf.: Acheron invius renavigari, Sen. Herc. Fur. 715.
    Subst.: invĭa, ōrum, n. plur., impassable places: per invia pleraque et errores, Liv. 21, 35: per vias inviaque, id. 23, 17: per vias, per invia, id. 38, 23: dumosa, Sil. 4, 305.
  2. II. Transf., inaccessible, impenetrable: regna, impenetrable, Verg. A. 6, 514: templa, Ov. M. 11, 414: tot bellis invia tecta, Sil. 14, 639: Sarmaticis lorica sagittis, Mart. 7, 2.

vĭcis (as a gen.; the nom. does not occur), vicem, vice; in plur., vices (nom. and acc.) and vicibus (dat. and abl.), f. [cf. Gr. εἴκω, to yield; root ϝικ-; v. Curt. Gr. Etym. p. 135], change, interchange, alternation, alternate or reciprocal succession, vicissitude (the gen. not ante-Aug.; the other cases class.).

  1. I. Lit.
    1. A. In gen. (mostly poet. and in post-Aug. prose; for which, in class. prose, vicissitudo).
          1. (α) Sing.: ignotus juvenum coetus alternā vice Inibat alacris, Enn. ap. Charis. p. 214 P. (Trag. v. 151 Vahl.): hac vice sermonum, conversation, Verg. A. 6, 535: vice sermonis, Ov. Tr. 4, 4, 79; cf. in the foll. β: deus haec fortasse benigna Reducet in sedem vice, Hor. Epod. 13, 8: solvitur acris hiems grata vice veris et Favoni, id. C. 1, 4, 1: commoti Patres vice fortunarum humanarum, Liv. 7, 31, 6: dum Nox vicem peragit, performs the exchange, i. e. alternales with day, Ov. M. 4, 218: ridica contingens vitem mutuā vice sustinetur et sustinet, Col. 4, 16: versā vice, reversely, Dig. 43, 29, 3; App. Dogm. Plat. p. 32, 6; id. Flor. p. 363; Just. 6, 5, 11 al.
          2. (β) Plur.: plerumque gratae divitibus vices Mundaeque parvo sub Lare pauperum Cenae, Hor. C. 3, 29, 13: et interrogandi se ipsum et respondendi sibi solent esse non ingratae vices, Quint. 9, 2, 14: loquendi, id. 6, 4, 11; Ov. P. 2, 10, 35: ipsius lectionis taedium vicibus levatur, Quint. 1, 12, 4: habet has vices condicio mortalium, ut adversa ex secundis, ex adversis secunda nascantur, Plin. Pan. 5 fin.: spatium diei noctis excipiunt vices, Phaedr. 2, 8, 10: haec quoque non perstantQuasque vices peragantdocebo, what vicissitudes they undergo, Ov. M. 15, 238: mutat terra vices, renews her changes, Hor. C. 4, 7, 3: perque vicis modo Persephone! modo Filia! clamat, alternately, Ov. F. 4, 483; so, per vicis, id. M. 4, 40; Plin. 8, 7, 7, § 23: per vices annorum, i. e. every other year, id. 12, 14, 30, § 54: cur vicibus factis convivia ineant, alternately, by turns, Ov. F. 4, 353.
      1. 2. Adverb.: in vicem (also freq. one word, invĭcem; and less freq. vicem, in vices, or per vices), by turns, alternately, one after the other, mutually, reciprocally.
        1. a. In vicem: bibenda aqua: postero die etiam vinum: deinde in vicem alternis diebus modo aqua modo vinum, Cels. 3, 2 med.: reliqui, qui domi manserunt, se atque alios alunt: hi rursus in vicem anno post in armis sunt, Caes. B. G. 4, 1: propter vicinitatem simul eramus invicem, Cic. Att. 5, 10, 5; Quint. 11, 3, 168: multis invicem casibus victi victoresque, Liv. 2, 44, 12: non comisantium in vicem more jam diu vivimus inter nos, id. 40, 9, 8 Weissenb. ad loc.: in vicem inter se gratantes, id. 9, 43, 17: inque vicem tua me, te mea forma capit, Ov. H. 17, 180; id. M. 6, 631; 8, 473; Verg. G. 3, 188; Hor. S. 1, 3, 141 al.
        2. b. Vicem: ut unus fasces haberet, et hoc insigne regium suam cujusque vicem, per omnes iret, Liv. 3, 36, 3; cf. id. 1, 9, 15.
        3. c. In vices (poet. and in post-Aug. prose): inque vices illum tectos qui laesit amores, Laedit amore pari, Ov. M. 4, 191; 12, 161; Tac. G. 26 Halm.
        4. d. Per vices (post-Aug. and very rare): quod ipsum imperari per vices optimum est, Quint. 2, 4, 6 Halm.
    2. B. In partic.
      1. 1. A time, turn (late Lat.; cf. Orell. ad Hor. C. 4, 14, 13): ager tertiā vice arabitur, Pall. 10, 1: tribus per diem vicibus, id. 1, 3 fin.; cf.: tesserulas in medium vice suā quisque jaciebamus, Gell. 18, 13, 1: vice quādam, once, Sid. Ep. 7, 1; Aus. Pan. Grat. Aug. 4.
      2. 2. Reciprocal behavior or conduct, i. e. return, requital, reciprocal service, recompense, remuneration, retaliation (rare but class.): recito praedicationem amplissimi beneficii, vicem officii praesentis, Cic. Sest. 4, 10: tanto proclivius est injuriae quam beneficio vicem exsolvere, Tac. H. 4, 3; Prop. 1, 13, 10: redde vicem meritis, Ov. Am. 1, 6, 23: non poteris ipsa referre vicem, id. A. A. 1, 370; cf.: dejecit acer plus vice simplici (i. e. non tantam solum cladem illis intulit quantam ipsi dederant, sed duplum, Schol.), Hor. C. 4, 14, 13 Orell. ad loc.
        Plur.: spernentem sperne, sequenti Redde vices, Ov. M. 14, 36: neque est ullus affectusqui magis vices exigat, Plin. Pan. 85, 3.
      3. 3. The changes of fate, fate, hap, lot, condition, fortune, misfortune: mihi uni necesse erit et meam et aliorum vicem pertimescere? Cic. Dom. 4, 8: indignando et ipse vicem ejus, Liv. 40, 23, 1: tacite gementes tristem fortunae vicem, Phaedr. 5, 1, 6; cf.: vicem suam conquestus est, Suet. Aug. 66: convertere humanam vicem, Hor. Epod. 5, 88: publicā vice commoveri, Quint. 11, 1, 42; cf. id. 4, 1, 33.
        Plur.: fors et Debita jura vicesque superbae Te maneant ipsum, Hor. C. 1, 28, 32: testor in occasu vestro nec tela nec ullas Vitavisse vices Danaūm, dangers, contests, Verg. A. 2, 433.
  2. II. Transf., the position, place, room, stead, post, office, duty of one person or thing as assumed by another (the usual signif. of the word): heredum causa justissima est: nulla est enim persona, quae ad vicem ejus, qui e vitā emigrarit, propius accedat, Cic. Leg. 2, 19, 48: ego succedens in vicem imperii tui, Liv. 38, 48, 7: ipse in locum vicemque consulis provolat, id. 3, 18, 9: postquam (Juppiter) te dedit, qui erga omne humanum genus vice suā fungereris, stand in the place of, represent, Plin. Pan. 80, 6: fungar vice cotis, Hor. A. P. 304: per speciem alienae fungendae vicis opes suas firmavit, Liv. 1, 41, 6: ne sacra regiae vicis desererentur, id. 1, 20, 2: vestramque meamque vicem explete, Tac. A. 4, 8 fin.: cujusego vicem debeo inplere, Plin. Ep. 6, 6, 6: (Manus) adverbiorum atque pronominum obtinent vicem, Quint. 11, 3, 87: in ordine vicis suae, Vulg. Luc. 1, 8.
    Plur.: non ad suum pertinere officium rati, quando divisae professionum vices essent, Quint. Inst. prooem. § 4.
      1. 2. Adverb.
        1. a. Vicem, with the gen. or a pers. pron., in the place of, instead of, on account of, for, for the sake of: eri vicem meamque, Plaut. Capt. 3, 3, 11: qui hodie sese excruciari meam vicem possit pati, id. Most. 2, 1, 8; cf. id. ib. 5, 2, 24: vos respondetote istinc istarum vicem, id. Rud. 3, 5, 34: tuam vicem saepe doleo, Cic. Fam. 12, 23, 3: suam vicem indignantem magistratu abisse, Liv. 2, 31, 11: remittimus hoc tibi, ne nostram vicem irascaris. id. 34, 32, 6: sollicito consulieorum vicem quos, etc., id. 44, 3, 5: rex, vicem eorum quos ad tam manifestum periculum miserat, Curt. 7, 11, 20: maestus non suam vicem, sed propter, etc., id. 7, 2, 5: cum Pompeius aedem Victoriae dedicaturus foret, cujus gradus vicem theatri essent, Tiro Tull. ap. Gell. 10, 1, 7: quoniam res familiaris obsidis vicem esse apud rempublicam videbatur, Gell. 16, 10, 11.
          1. (β) Sometimes in a more general sense, after the manner of, like: Sardanapali vicem in suo lectulo mori, Cic. Att. 10, 8, 7: ceteri vicem pecorum obtruncabantur, Sall. Fragm. ap. Non. p. 497, 26; cf. the foll.
        2. b. Vice, instead of, for, on account of: in pane salis vice utuntur nitro, Plin. 31, 10, 46, § 115: temonis vice trahitur, Col. 6, 2, 7: murum urbi cocto latere circumdedit, harenae vice bitumine interstrato, Just. 1, 2, 7: exanimes vice unius, Liv. 1, 25, 6: senatus vice populi, Just. Inst. 1, 2, 5.
          1. (β) In a more general sense (cf. the preced. numbers), after the manner of, like: jactari se passa fluctu algae vice, Plin. 9, 45, 68, § 147: moveri periclitantium vice possumus, Quint. 6, 2, 35: diebus ac noctibus vice mundi circumagi, Suet. Ner. 31: quaeque dixerat, oracli vice accipiens, Tac. A. 6, 21 fin.: ut deorum vice mortuos honorarent, like gods, Lact. 4, 28 fin.: vice navium, App. de Deo Socr. p. 47, 22: vice pecudum occidi, Lact. 5, 10, 6: vice imbellium proculcati, Dict. Cret. 3, 24.
        3. c. In vicem, instead of, for, in place of: potest malleolus protinus in vicem viviradicis conseri, Col. 3, 14, 3: defatigatis in vicem integri succedunt, Caes. B. G. 7, 85: in omnium vicem regni unius insatiabilis amor Successit, Liv. 40, 8, 18: missis in vicem eorum quinque milibus sociorum, id. 31, 11, 3; Col. 5, 6, 1; so dat. vici, Quint. Decl. 6, 4.
        4. d. Ad vicem, instead of, for: ad tegularum et imbricum vicem, Plin. 36, 22, 44, § 159: ad vicem solis cinis calidus subjectus, Pall. 4, 10 fin.; 3, 28; very rarely, ad invicem, Veg. Vet. 2, 7 fin.
          1. (β) In a more general sense (cf. in the preced. numbers a. and b.), after the manner of, like: majores natu a majoribus colebantur ad deum prope ad parentum vicem, Gell. 2, 15, 1.