Söksätt:
Svenskt uppslagsord
Fritext svenska
Fritext latin
Sökord:
Jemnvigt:
1.
eg.:
ponderum
aequitas
l.
aequalitas
(
natura
partes
suas
velut
in
ponderibus
constitutas
examinat
,
ne
portionum
aequitate
turbata
mundus
praeponderet
– att ej j-n må störas och verldsbyggnaden luta –,
Sen. Qu. Nat. III. cap. 10);
par
momentum
(
pari
momento
libratum
esse
= vara, stå i j., i motsats till
in
alteram
partem
propensum
esse
, Col. III. 20. 4);
paria
pondera
(
paribus
ponderibus
examinatum
esse
, C. Tusc. I. § 43);
aequilibrium
,
aequilibritas
[dessa ord betyda i och för sig vågskålarnes jemnhöjd l. vågens jemna ställning; men det förra brukas af Seneca i betydelsen jemnhöjd (nivå) i allm.; det senare är af Cicero bildadt för att motsvara gr.
ἰσονομία
=
aequalis
tributio
,
proportionerlig fördelning
(C.
de
Nat. Deor. I. § 50, 109)
och förekommer eljes icke i literaturen]; hålla i j.
(
ponderibus
)
librare
(
quibus
ponderibus
terra
librata
sit
, C. Tusc. V. § 69);
hålla sig i j.
se
librare
(
aves
lapillo
, Pn.;
pari
momento
libratum
se
sustinere
);
sua
vi
nutuque
teneri
(C.
de
Or. III. § 178);
stare
libratum
l.
libramento
(Sen. Nat. Qu. III. c. 29);
hålla j-n
se
sustinere
;
förlora j-n (taga öfverbalansen)
prolabi
,
inclinare
(
inclinato
corporis
pondere
procidere
l.
prolabi
).
2.
i oeg. men.:
a.
sinnets j.:
animi
aequitas
; (
aequus
animus
;
aequa
mens
);
constantia
; (
quanta
probitas
in
ore
!
quam
pari
libra
gravitas
comitasque
– hvilken j. af – l. emellan – allvar och vänlighet,
Pn. Ep. IX. 9);
förlora sinnets j.
perturbari
; (
tumultuantem
)
de
gradu
dejici
(C.
de
Off. I. § 80);
non
servare
constantiam
,
aequam
mentem
;
återvinna j-n
se
colligere
; (
dissipatas
animi
partes
in
suum
locum
cogere
, C. Tusc. IV. § 78).
b.
i allm.: j. i styrka, i förhållanden:
paria
(
contrariis
in
partibus
)
momenta
(
rationum
inveniuntur
– de olika skälen l. partierna hålla hvarandra j-n –
C. Acad. I. § 45);
temperamentum
,
temperatio
(
opus
est
inter
has
tam
diversas
inaequalitates
magno
temperamento
– sorgfällig j. –,
quod
in
corporibus
quoque
nostris
desideratur
,
quorum
bona
valetudo
calidi
et
frigidi
,
humidi
et
aridi
,
densi
et
rari
certo
et
quasi
examinato
modo
continetur
– beror på ett bestämdt och liksom afvägdt förhållande emellan d. v. s. på j. emellan det kalla och varma o. s. v.,
Col. l. c.);
vara i j. med hvarandra
inter
se
pares
esse
; (
alterum
altero
)
compensari
;
(jfr Törneros-Ljungberg).
Kommentera
Bitcoin-adress: bc1qrjh4udzaukdh3r844d7chp7pxy0kd2znl2ua9f
...
jemnlike
jemnlikhet
jemnlikt
jemnmått
jemns
jemnsides
jemnstor
jemnt
jemntjock
jemnvigt
jemnårig
jemte
jemväl
jerf
jern
jernaktig
jernband
jernbeslag
jernbeslagen
...