Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

dis-sĭpo, or, acc. to many MSS., dis-sŭpo, āvi, ātum (part. perf. in the tmesis: disque supatis, Lucr. 1, 651), 1, v. a. [SUPO = jacio, v. the art. ‡ supat; hence, i. q. disicio], to spread abroad, scatter, disperse (very freq. and class., esp. in Cic.).

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: claras scintillas dissupat ignis, Lucr. 6, 163; cf. id. 6, 181: ignis totis se passim dissipavit castris, Liv. 30, 5: (Medea dicitur) in fuga fratris sui membra in iis locis, qua se parens persequeretur, dissipavisse, Cic. de Imp. Pomp. 9, 22; cf.: ossa Quirini, Hor. Epod. 16, 14: qui dissipatos homines congregavit et ad societatem vitae convocavit, Cic. Tusc. 1, 25, 62; cf.: dispersi ac dissipati discedunt, Caes. B. G. 5, 58, 3; 2, 24, 4; id. B. C. 1, 55, 1 et saep.: dissupat in corpus sese cibus omne animantum, Lucr. 1, 350; cf.: piceum venenum per ossa, Ov. M. 2, 801; Cic. Div. 1, 34 fin.
      Mid.: hostes dispersi dissipantur in finitimas civitates, Hirt. B. G. 8, 5 fin. Herz.; cf. Liv. 2, 28.
    2. B. In partic.
      1. 1. Milit. t. t., to disperse, rout, scatter, put to flight: phalangem (for which, shortly after, disjecerunt), Liv. 44, 41: ordines pugnantium, id. 6, 12 fin.; Front. Strat. 2, 2, 11: aciem, id. ib. 2, 1, 14: hostes, Cic. Fam. 2, 10, 3: classem, Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 14: in fugam, Liv. 8, 39, 8; cf Flor. 4, 11, 6: omnes copias, id. 3, 5, 11: praesidia, id. 4, 9, 4 et saep.
        Hence poet.: aper dissipat canes, Ov. F. 2, 231; id. M. 8, 343.
        1. b. Transf., of abstract subjects: dissipata fuga, Liv. 28, 20; 38, 27; cf.: collectis ex dissipato cursu militibus, id. 2, 59; 9: respublica dispersa et dissipata, dissolved, id. 2, 28.
      2. 2. Medic. t. t., like discutere, to disperse, dissipate, discuss morbid matter: humorem, Cels. 5, 28, 7: suppurationem, Scrib. Comp. 263.
      3. 3. Pregn., to demolish, overthrow, destroy; to squander, dissipate: statuam deturbant, affligunt, comminuunt, dissipant, Cic. Pis. 38, 93; cf. turres, Vitr. 1, 5; Cic. Rep. 3, 33: ignis cuncta disturbat et dissipat, id. N. D. 2, 15, 41: alii animum statim dissipari alii diu permanere censent, id. Tusc. 1, 9, 18; cf. id. ib. 1, 11, 24: a majoribus possessiones relictas disperdere et dissipare, id. Agr. 1, 1, 2; cf.: rem familiarem, id. Fam. 4, 7, 5: patrimonium, Crassus in Cic. de Or. 2, 55: avitas opes per luxum, Tac. A. 13, 34: reliquias reip., Cic. Phil. 2, 3, 6: terram, Vulg. Ezech. 30, 12 et saep.
  2. II. Trop.
    1. A. In gen., to disperse, spread abroad, circulate, disseminate, scatter: omnia fere, quae sunt conclusa nunc artibus, dispersa et dissipata quondam fuerunt, Cic. de Or. 1, 42: facilius est enim apta dissolvere quam dissipata conectere, id. Or. 71, 235; so of discourse, unconnected, ill-arranged, id. ib. 65 fin.; 70, 233; and transf. to the speaker: (Curio) cum tardus in cogitando, tum in instruendo dissipatus fuit, id. Brut. 59 fin.: famam istam fascium dissipaverunt, they have spread abroad, published, id. Phil. 14, 6, 15; cf. Suet. Galb. 19; and with acc. and inf.: cum homines lauti et urbani sermones hujusmodi dissipassent, me magna pecunia a vera accusatione esse deductum, id. Verr. 2, 1, 6 fin.; id. Fl. 6, 14; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1 fin.; Suet. Vesp. 6: dissipatum passim bellum, Liv. 28, 3.
    2. B. In partic. (acc. to I. B. 3.): dissipat Evius curas edaces, drives away, Hor. C. 2, 11, 17: amplexus, disturbs, interrupts, Stat. S. 3, 2, 57.