Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

impendĭō, adv., v. impendium fin.

impendĭum (inp-), ĭi, n. (also fem. DE SVA IMPENDIA, Inscr. Grut. 871, 8; 1070, 6; 62, 8) [impendo], money laid out on any thing, outlay, cost, charge, expense (class.; most freq. in plur.; cf.: sumtus, impensa).

  1. I. In gen.: qui quaestum sibi instituisset sine impendio, Cic. Quint. 3, 12; so in sing., Plin. 18, 6, 7, § 38; 16, 37, 68, § 175; 18, 14, 36, § 134; Dig. 38, 1, 20; in plur.: reposcere rationem impendiorum, quae in educationem contulerit, Quint. 1, 10, 18; Suet. Caes. 54; id. Ner. 31; Dig. 9, 2, 7.
    1. B. Transf.: nulla fodiendi impendia, Plin. 17, 23, 35, § 203.
  2. II. In partic.
    1. A. Money paid out for a loan, i. e. interest: usura quod in sorte accedebat impendium appellatum, Varr. L. L. 5, § 183 Müll.: faenus et impendium recusare, Cic. Att. 6, 1, 4: plebes impendiis debilitata, id. Rep. 2, 34.
      1. 2. Transf.: ut impendiis etiam augere possimus largitatem tui muneris, Cic. Brut. 4, 16: magna impendia mundi, i. e. tribute, Stat. S. 3, 3, 88.
    2. B. In abl. impendio.
      1. 1. At or with an expense, i. e. with a loss of any thing (mostly post-Aug.): multatio non nisi ovium boumque inpendio dicebatur, Plin. 18, 3, 3, § 11: nimium risus pretium est, si probitatis impendio constat, Quint. 6, 3, 35: inpendio miserorum experiri commentaria, Plin. 34, 11, 25, § 108: inpendio magis publico quam jactura, Liv. 7, 21, 7: regi suo parvo impendio immortalitatem famae daturos, Curt. 9, 4 med.; cf.: tantulo impendio ingens victoria stetit, id. 3, 11 fin.
      2. 2. Adv.: impendĭo (inp-) (at great expense, i. e. as an intensive particle), by a great deal, greatly, very much; cf. impense under impendo (in vulg. lang.).
        1. a. With compp.: inpendio magis animus gaudebat mihi, Ter. Eun. 3, 5, 39; cf.: at ille inpendio nunc magis odit senatum, Cic. Att. 10, 4, 9: ille vero minus minusque inpendio Curare, Plaut. Aul. prol. 18: nonne hoc impendio venustius gratiusque est, etc., Gell. 18, 12, 2: impendio probabilius, id. 19, 13, 3: leges impendio acerbiores, id. 11, 18, 4: impendio gnarus sermonis, Amm. 14, 1, 9.
        2. b. With verbs: impendio infit, Laev. ap. Gell. 19, 7, 10: cum impendio excusarem, negavit veniam, App. M. 2, p. 122: commoveri, id. Mag. p. 275.