Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

1. tūtor, ōris, m. [tueor], a watcher, protector, defender.

  1. I. In gen. (so very rare; not in Cic.; syn. defensor): et te, pater Silvane, tutor finium, Hor. Epod. 2, 22: tutorem imperii agere, Suet. Tit. 6: Bacchi, i. e. Priapus, Petr. 133.
  2. II. In partic.
    1. A. Jurid. t. t., a guardian, tutor, of minors, women, insane persons, etc. (prop. of the person; cf. curator, of the estate), Just. Inst. 1, 14, 4; Dig. 26, 1, 18 sq.; 26, 2, 12, § 14.
      With esse and dat.: tutor sum liberis (Triarii), Cic. Att. 12, 28, 3: a pupillo Heio, cui C. Marcellus tutor est, id. Verr. 2, 4, 17, § 37: nemo illum tutorem umquam liberis suis scripsit, id. Clu. 14, 41.
      With gen.: cum pupilli Malleoli tutor esset, Cic. Verr. 2, 1, 36, § 90: is casu pupilli Junii tutor erat, id. ib. 2, 1, 50, § 132; 2, 1, 51, § 135; 2, 1, 53, § 139: qui tutor Philippi erat, Liv. 40, 54, 4; cf. also Cic. Caecin. 25, 72; id. de Or. 1, 53, 228; id. Mur. 12, 27; Plaut. Aul. 3, 2, 16; 3, 5, 14; Liv. 39, 9, 7.
      Trop.: orbae eloquentiae quasi tutores relicti sumus, Cic. Brut. 96, 330; cf.: quasi tutor et procurator rei publicae, id. Rep. 2, 29, 51; Ov. Tr. 3, 14, 16.
    2. B. Tūtor, the title of a mimic play, Cic. de Or. 2, 64, 259.

2. tūtor, ātus (inf. parag. tutarier, Plaut. Mil. 2, 3, 41), 1, v. dep. a. [tueor], to watch, guard, keep, protect, defend.

  1. I. Lit. (class.; syn. tueor): tutatus est domum, Plaut. Am. 1, 1, 196: rem eri (servus), id. Men. 5, 6, 4: rem parentum, id. Merc. 5, 1, 6: res Italas armis, Hor. Ep. 2, 1, 2: genae ab inferiore parte tutantur (oculos), Cic. N. D. 2, 57, 143: egregiis muris situque naturali urbem tutantes, Liv. 5, 2, 6: cum Volsci vallo se tutarentur, id. 3, 22, 5: religione sese tutabatur, Tac. A. 1, 39: rem publicam, Cic. Rep. 6, 13, 13; id. Phil. 4, 1, 2: provincias, id. Imp. Pomp. 6, 14: serves Tuterisque tuo fidentem praesidio, Hor. Ep. 1, 18, 81; 2, 1, 171: quas (spes) necesse est et virtute et innocentiā tutari, Sall. J. 85, 4: natura arbores cortice a frigoribus et calore tutata est, Plin. 7, praef. § 2: quibus (viribus) ab irā Romanorum vestra tutaremini, Liv. 6, 26, 1: a proximorum insidiis salutem, Val. Ant. ap. Gell. 3, 8, 3: locorum ingenio sese contra imbelles regis copias tutabatur, Tac. A. 6, 41: adversus multitudinem hostium, Liv. 21, 25, 14: ut suae quisque partis tutandae reus sit, responsible for its safety, id. 25, 30, 5.
  2. * II. Transf., to ward off, avert an evil: ipse praesentem inopiam quibus poterat subsidiis tutabatur, Caes. B. C. 1, 52.
    Note: Act. collat. form tūto, āre, to watch, defend, guard, etc.: tuos qui celsos terminos tutant, Naev. ap. Non. 476, 10; Pac. ib. 13; Pompon. ib. 12; Plaut. Merc. 5, 2, 24.
      1. 2. tūtor, āri, in pass. signif.: patria et prognati tutantur et servantur, Plaut. Am. 2, 2, 20: hunc per vos tutari conservarique cupiunt, Cic. Sull. 21, 61: tutata possessio, Symm. Ep. 9, 11.