tardo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [tardiusculus].
- I. Act., to make slow, to hinder, delay, retard, impede, prevent (freq. and class.; syn.: remoror, impedio): aut impedire profectionem aut certe tardare, Cic. Fam. 7, 5, 1: cursum, id. Tusc. 1, 31, 75: pedes (alta harena), Ov. H. 10, 20: alas, Hor. C. 2, 17, 25: at non tardatus casu neque territus heros, Verg. A. 5, 453: tardante sagittā Interdum genua impediunt, id. ib. 12, 746: nos Etesiae vehementissime tardarunt, Cic. Att. 6, 8, 4: celeritatem insequendi, Hirt. B. G. 8, 14: palus Romanos ad insequendum tardabat, Caes. B. G. 7, 26: quas non altitudo montis tardare potuisset, id. ib. 7, 52; 3, 70; cf. Cic. Verr. 2, 3, 57, § 130: tormentorum administrationem, Caes. B. C. 2, 2: impetum hostium, id. B. G. 2, 25: impetum, id. ib. 7, 46; id. B. C. 1, 27: studia alicujus, Cic. Or. 1, 3: illum in persequendi studio maeror, hos laetitia tardavit, id. Imp. Pomp. 9, 22: aliquem socors ipsius natura, id. Brut. 68, 239: vereor, ne exercitus nostri tardentur animis, id. Phil. 11, 10, 24: me ratio pudoris a praesentis laude tardaret, id. Caecin. 27, 77.
With inf.: propius adire tardari, Caes. B. C. 2, 43.
- II. Neutr., to tarry, loiter, linger, delay (very rare; syn.: cunctor, moror): tu mitte mihi quaeso obviam litteras, numquid putes rei publicae nomine tardandum esse nobis, Cic. Att. 6, 7, 2: fuci tardantes, Plin. 11, 11, 11, § 27: mors non tardat, Vulg. Ecclus. 14, 12; id. Exod. 22, 29; id. Heb. 10, 37.