Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

Jūra, ae (also Jūres, ĭum, m., Plin. 3, 4, 5, § 31; 16, 39, 76, § 197), m., a chain of mountains extending from the Rhine to the Rhone, Caes. B. G. 1, 2.
Hence, Jūren-sis, e, adj., of Mount Jura, Sid. Ep. 4, 25.

1. jūs, jūris, n. [kindred to Sanscr. yūsh, the same; cf. Gr. ζωμός],

  1. I. broth, soup, sauce (class.): cum una multa jura confundit cocus, Plaut. Most. 1, 3, 120: quo pacto ex jure hesterno panem atrum vorent, Ter. Eun. 5, 4, 17: in jus vocat pisces cocus, Varr. R. R. 3, 9: negavit, se jure illo nigro delectatum, Cic. Tusc. 5, 34, 98: in ea cena cocus meus praeter jus fervens nihil potuit imitari, id. Fam. 9, 20, 2: tepidum, Hor. S. 1, 3, 81: male conditum, id. ib. 2, 8, 69.
    In a sarcastic lusus verbb.: Verrinum, hog-broth, or the justice of Verres, Cic. Verr. 2, 1, 46, § 121.
  2. II. Transf., juice, mixture: addita creta in jus idem, the juice of the purple-fish, Plin. 35, 6, 26, § 44.

2. jūs, jūris (gen. plur. jurum for jurium, Plaut. Ep. 3, 4, 86; Cato ap. Charis. p. 72 and 109 P.: juribus, Dig. 13, 5, 3, § 1; Charis. p. 19: jure, arch. dat., Liv. 42, 28, 6; Corp. Ins. Lat. 198, 31), n. [kindred with Sanscr. yu, to join; cf. ζεύγνυμι, jungo, qs. the binding, obliging; cf. lex from ligo], right, law, justice.

  1. I. Lit. (class.; in plur. very rare, except in nom. and acc.), that which is binding or obligatory; that which is binding by its nature, right, justice, duty: juris praecepta sunt haec, honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere, Just. Inst. 1, 1, 3: jus naturale est quod natura omnia animalia docuit … videmus etenim cetera quoque animalia istius juris perita censeri, Dig. 1, 1, 1, § 3; Just. Inst. 1, 2 prooem.: omnes boni ipsam aequitatem et jus ipsum amant; per se jus est appetendum, Cic. Leg. 1, 18, 48: Gy. Amabo, hicine istuc decet? Le. Jusque fasque est, Plaut. As. 1, 1, 20: jus hic orat, id. Trin. 5, 2, 37; id. Ps. 1, 5, 123: omnium legum atque jurium fictor, conditor cluet, id. Ep. 3, 4, 90: jus hominum situm est in generis humani societate, Cic. Tusc. 1, 26, 64: tenere, id. Caecin. 11: obtinere, to maintain, id. Quint. 9: de jure alicui respondere, to lay down the law, id. de Or. 2, 33, 142: respondere, id. Leg. 1, 4, 12: dicere, to pronounce judgment, give a judicial decision, as, e. g. the prætor: a Volcatio, qui Romae jus dicit, id. Fam. 13, 14; Verg. A. 7, 246; cf.: jura dare, id. ib. 1, 507: praetor quoque jus reddere dicitur, etiam cum inique decernit, Dig. 1, 1, 11: quid dubitas dare mihi argentum? S. Jus petis, fateor, you ask what is right, reasonable, Plaut. Ps. 5, 2, 16: jus publicum, common right, Ter. Phorm. 2, 3, 65: jura communia, equal rights, Cic. Div. 1, 5: divina ac humana, id. Off. 1, 26: belli, id. Div. 2, 77: gentium, the law of nations, id. Off. 3, 5: quod naturalis ratio inter omnes homines constituit, id apud omnes populos peraeque custoditur, vocaturque jus gentium, Gai. Inst. 1, 1: civile, the civil law, Cic. Verr. 2, 1, 42, § 109: quod quisque populus ipse sibi jus constituit, id ipsius proprium est vocaturque jus civile, Gai Inst. 1, 1: pontificium, Cic. Dom. 13, 34: praediatorium, id. Balb. 20: conjugialia, Ov. M. 6, 536: jus est, apponi pernam frigidam, Plaut. Pers. 1, 3, 26: jus fasque est, human and divine right, id. Cist. 1, 1, 22: juris nodos solvere, Juv. 8, 50.
    Abl.: jūrĕ, adverb., with justice, justly: jure in eum animadverteretur, Cic. Verr. 2, 5, 8, § 19: jure ac merito, id. ib. 2, 5, 67, § 172; id. Cat. 3, 6, 14; Juv. 2, 34: et jure fortasse, id. Tusc. 3, 12, 26: et fortasse suo jure, id. Fin. 5, 2, 4: te ipse, jure optimo, merito incuses licet, with perfect justice, Plaut. Most. 3, 2, 24: optimo jure, Cic. Off. 1, 31, 111; cf.: pleno jure, Gai Inst. 1, 5, 14: justo jure, Liv. 21, 3, 4; cf. opp. to injuria: non quaero, jure an injuria sint inimici, Cic. Verr. 2, 2, 61, § 150: summum jus, the extremity or utmost rigor of the law: non agam summo jure tecum, id. ib. 2, 5, 2, § 4: ex quo illud, Summum jus, summa injuria, factum est jam tritum sermone proverbium, id. Off. 1, 10, 33; so opp. (aequum et bonum habere quod defendant), si contra verbis et litteris, et, ut dici solet, summo jure contenditur, id. Caecin. 23, 65.
  2. II. Transf.
    1. A. A place where justice is administered, a court of justice: in jus ambula, come before a magistrate, Plaut. Rud. 3, 6, 22; Ter. Phorm. 5, 7, 43: in jus ire, Nep. Att. 6, 4: cum ad praetorem in jus adissemus, Cic. Verr. 2, 4, 65, § 147: in jus acres procurrunt, Hor. S. 1, 7, 20: aliquem in jus vocare, Cic. Verr. 2, 2, 76, § 187; Hor. S. 2, 5, 29: aliquem in jus rapere, id. ib. 1, 9, 77; 2, 3, 72: trahere, Juv. 10, 87.
    2. B. Justice, justness of a thing: absolverunt, admiratione magis virtutis, quam jure causae, Liv. 1, 26.
    3. C. Legal right, power, authority, permission: cum plebe agendi, Cic. Leg. 2, 12, 31: materiae caedendae, Liv. 5, 55.
      Of particular rights: jus eundi, a right of way, Gai Inst. 2, 31: jus agendi, aquamve ducendi, id. ib.: altius tollendi vel prospiciendi, id. ib. 4, 3: jus civitatis, the right to obtain the privileges of citizenship (cf. civitas; v. Krebs, Antibarb. p. 640), Cic. Arch. 5, 11; id. Caecin. 34, 98; 35, 102; id. Verr. 2, 4, 11,§ 26: jus capiendi, Juv. 1, 56: testandi, id. 16, 51; cf. 6, 217: jus trium liberorum, Sen. ap. Lact. 1, 16, 10: patrium, the power of life and death over their children, Liv. 1, 26: homines recipere in jus dicionemque, id. 21, 61: sub jus judiciumque regis venire, id. 39, 24: (homo) sui juris, his own master, independent, Cic. Verr. 2, 1, 7, § 18: jus ad mulieres, over the women, Plaut. Cas. 2, 2, 22: ut eodem jure essent, quo fuissent, Cic. Verr. 2, 3, 6, § 13; cf.: melius, quod nil animis in corpora juris natura indulget, Juv. 2, 139.
      The legal forms of the old jurists: jus Flavianum, Dig. 1, 2, 2, § 7.