Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

lēne, adv., v. lenis fin.

1. lēnis, e, adj. [cf. lentus], soft, smooth, mild, gentle, easy, calm.

  1. I. Lit.: sensus judicat dulce, amarum: lene, asperum, Cic. Fin. 2, 12, 36; id. N. D. 2, 58, 146: vehemens fricatio spissat, lenis mollit, Plin. 28, 4, 14, § 53: vinum hoc asperum est: aliud lenius, sodes, vide, Ter. Heaut. 3, 1, 48: lenibus venenis uti, Cic. Att. 2, 21, 1: lenissimus ventus, id. ib. 7, 2, 1: motus laterum, moderate, gentle, Quint. 11, 3, 92; 161: leni igni sucus coquitur, Plin. 21, 18, 73, § 122.
    Of the Nile: postea lenis, Plin. 5, 9, 10, § 54: tormentum, Hor. C. 3, 21, 13: volatus, Ov. M. 12, 527: somnus, Hor. C. 3, 1, 21.
    Of heights, gently or gradually rising: clivus, Liv. 6, 24; cf. id. 29, 33.
    Comp.: jugum paulo leniore fastigio ab ea parte quae, etc., Caes. B. C. 2, 24; so fastigium, Plin. 16, 36, 64, § 158.
  2. II. Trop., gentle, moderate, mild, lenient, calm.
    1. A. In gen.: servitutem lenem reddere, Plaut. Capt. 2, 1, 5: Ecce me. Opusne (erit tibi) leni? leniorem dices quam mutumst mare, id. Mil. 3, 1, 70: homo lenis et facilis, Cic. Fam. 5, 2, 9: populus Romanus in hostes lenissimus, id. Rosc. Am. 53, 154: lenissima verba, id. Fam. 5, 15, 1: lenissimum ingenium, id. Brut. 56, 204: lenior sententia, Caes. B. C. 1, 2: lene consilium dare, Hor C. 3, 4, 41.
          1. (β) With inf.: non lenis precibus fata recludere Mercurius, Hor. C. 1, 24, 17.
    2. B. In partic.
      1. 1. Of speech, mild, gentle: oratio placida, submissa, lenis, Cic. de Or. 2, 43, 183: lenis et fluens contextus orationis, Quint. 9, 4, 127: leniores epilogi, id. 6, 1, 50.
      2. 2. In gram.: spiritus, the spiritus lenis, the smooth or soft breathing (opp. the spiritus asper), Prisc. p. 572 P.
        Hence, adv. in two forms.
    1. A. lēne (only poet.), softly, mildly, gently: sectus humum rivo, lene sonantis aquae, Ov. F. 2, 704: clivi lene jacentes, gently rising, Calp. Ecl. 7, 25: lene fluens fons, Nemes. Ecl. 4, 47: lene Notus spirat, Avien. Descript. Orb. 857.
    2. B. lēnĭter (class.), softly, mildly, gently.
      1. 1. Lit.: leniter arridens, Cic. Rep. 6, 12, 12: leniter atterens Caudam, Hor. C. 2, 19, 30: ventus leniter pluvius, Plin. 18, 34, 77, § 337: leniter ire per excubias custodum, Ov. Am. 1, 6, 7: collis leniter acclivis, gradually or gently rising, Caes. B. G. 7, 19; so, editus collis, Liv. 2, 50.
        Comp.: torrens lenius decurrit, Ov. M. 3, 568.
      2. 2. Trop., quietly, calmly, gently, moderately, leniently.
        1. a. In gen.: tentem leniter an minaciter? Plaut. Stich. 1, 2, 20: petere quippiam ab aliquo dictis bonis, id. Am. prol. 25: ferre aliquid, Ov. H. 5, 7: traducere aevum, Hor. Ep. 1, 18, 97: nimis leniter latam suam injuriam ratus, Liv. 29, 9 (al. leviter).
          Sup.: lenissime sentire, Cic. Fam. 5, 2, 9.
        2. b. In partic.
          1. (α) Of speech: multa leniter, multa aspere dicta sunt, Cic. Brut. 44, 164: agit versum Roscius quam leniter, quam remisse, quam non actuose, id. de Or. 3, 26, 102.
            Comp.: qui jamdiu multo dicis remissius et lenius quam solebas, Cic. de Or. 1, 60, 255.
          2. (β) Moderately, i. e. very little, not at all: hoc leniter laudabitis, Plaut. Poen. 5, 3, 40; 3, 3, 9: leniter qui saeviunt sapiunt magis, id. Bacch. 3, 3, 4.
          3. (γ) In a bad sense, remissly, indolently: si cunctetur atque agat lenius, too slowly, Caes. B. C. 1, 1.