Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

ōtĭum, ĭi, n.

  1. I. In gen., leisure, vacant time, freedom from business (class.; opp. negotium; cf.: immunitas, vacatio): otio qui nescit uti plus negoti habet, Quam, etc., Enn. ap. Gell. 19, 10, 12 (Trag. v. 252 Vahl.): fecero; quamquam haut otium est, Plaut. Poen. 4, 2, 36: tantumne ab re tuast oti tibi? Ter. Heaut. 1, 1, 23: clarorum virorum atque magnorum non minus otii quam negotii rationem exstare oportere, Cato ap. Cic. Planc. 27, 66: in otio de negotiis cogitare, Cic. Off. 3, 1, 1: otium inertissimum et desidiosissimum, id. Agr. 2, 33, 91.
  2. II. In partic.
    1. A. Ease, inactivity, idle life (cf.: ignavia, desidia, inertia): vitam in otio agere, Ter. Ad. 5, 4, 9: hebescere et languescere in otio, Cic. Ac. 2, 2, 4: propter desidiam in otio vivere, id. Agr. 2, 37, 103: otio tabescere, id. Att. 2, 14, 1: languere otio, id. N. D. 1, 4, 7: otium segne trahere, Tac. H. 4, 70: magna otia caeli, Juv. 6, 394: otium sine litteris mors est, Sen. Ep. 82, 2: ducere otia segnia, Ov. P. 1, 5, 44: exercere otia molli cura, Sil. 15, 707.
    2. B. Leisure, time for any thing; esp. for literary occupation: otium moderatum atque honestum, Cic. Brut. 2, 8: ad scribendum, id. Or. 1, 1, 3: otium consumere in historiā scribendā, id. de Or. 2, 13, 57: otium litteratum, id. Tusc. 5, 36, 105: Tusculani requies atque otium, id. de Or. 1, 52, 224: studiosum, Plin. Ep. 1, 22, 11: abundare otio et studio, Cic. de Or. 1, 6, 22: otium rei si sit, Plaut. Mil. 3, 1, 165: otium habere ad potandum, Ter. Phorm. 5, 5, 3: auscultandi, time to hear, id. Ad. 3, 65: horum libros delectationi causa, cum est otium, legere soleo, when I have time, Cic. de Or. 2, 14, 59: si modo tibi est otium, if you have time, id. Part. Or. 1, 1: otium studio suppeditare, to devote time to study, Auct. Her. 1, 1, 1: cum in otium venerimus, Cic. Att. 1, 7: me alebat Parthenope studiis florentem ignobilis oti, i. e. unwarlike, peaceful leisure, Verg. G. 4, 564.
      1. 2. The fruit of leisure: otia nostra, i. e. my poems, Ov. Tr. 2, 224.
    3. C. Rest, repose, quiet, peace (opp. bellum), Ter. Ad. prol. 20: pax, tranquillitas, otium, Cic. Agr. 2, 37, 102: mollia peragebant otia, enjoyed calm repose, Ov. M. 1, 100: multitudo insolens belli diuturnitate otii, Caes. B. C. 2, 36: res ad otium deducere, id. ib. 1, 5: valde me ad otium pacemque converto, Cic. Q. Fr. 3, 5, 5: ex maximo bello tantum otium toti insulae conciliavit, Nep. Tim. 3, 2: studia per otium concelebrata, in times of peace, Cic. Inv. 1, 3, 4: ab hoste otium fuit, Liv. 3, 32: ab seditionibus urbanis, id. 3, 35: otium bello (rogare), Hor. C. 2, 16, 5; 4, 15, 18: quies aëris et otium et tranquillitas, Sen. Q. N. 1, 2, 8: operis otium, Plin. 11, 10, 10, § 25.
    4. D. Adverb.
      1. 1. Abl. otio, at leisure, leisurely: quam libet lambe otio, Phaedr. 1, 24, 6.
      2. 2. Per otium, at leisure: spolia legere, Liv. 27, 2.