Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

2. turbo, ĭnis, m. (collat. form tur-ben, ĭnis, n., Tib. 1, 5, 3; id. ap. Charis. p. 118 P.; gen. turbonis, Caes. ib.) [1. turbo], that which spins or twirls round (cf. vertex).

  1. I. A whirlwind, hurricane, tornado: ventus circumactus et eundem ambiens locum et se ipse vertigine concitans turbo est. Qui si pugnacior est ac diutius volutatur, inflammatur, et efficit, quem πρηστῆρα Graeci vocant: hic est igneus turbo, Sen. Q. N. 5, 13, 3: falsum est faces et trabes turbine exprimi, id. ib. 7, 5, 1; 2, 22, 2; id. Ep. 109, 18: procellae, turbines, Cic. N. D. 3, 20, 51; cf.: saevi exsistunt turbines, Pac. ap. Cic. de Or. 3, 39, 157 (Trag. Rel. p. 111 Rib.); Enn. ap. Schol. Vat. ad Ter. Heaut. 2, 3, 4 (Ann. v. 553 Vahl.): venti vis rapido percurrens turbine campos, Lucr. 1, 273; cf. id. 1, 279; 1, 294; 5, 217; Ov. M. 6, 310: senatus decrevit, ut Minerva, quam turbo dejecerat, restitueretur, Cic. Fam. 12, 25, 1: turbo aut subita tempestas, id. Cael. 32, 79: pulvis collectus turbine, Hor. S. 1, 4, 31: venti rotanti turbine portant, Lucr. 1, 294: ita turbine nigro Ferret hiemps, Verg. G. 1, 320: venti ruunt et terras turbine perflant, id. A. 1, 83: accendi turbine quodam aëris, Sen. Q. N. 7, 4, 1.
    In apposition with ventus: exoritur ventus turbo, Plaut. Curc. 5, 2, 47: circumstabant navem turbines venti, id. Trin. 4, 1, 16.
    1. B. Trop., whirlwind, storm, etc.: qui in maximis turbinibus ac fluctibus rei publicae navem gubernassem, Cic. Pis. 9, 20: tu, procella patriae, turbo ac tempestas pacis atque otii, id. Dom. 53, 137: ego te in medio versantem turbine leti Eripui, Cat. 64, 149: cum illi soli essent duo rei publicae turbines, Cic. Sest. 11, 25: miserae mentis, Ov. Am. 2, 9, 28: miserarum rerum, id. M. 7, 614: nescio quo miserae turbine mentis agor, id. Am. 2, 9, 28: Gradivi, i. e. tumult of war, Sil. 11, 101: virtutem turbine nullo Fortuna excutiet tibi, Luc. 2, 243: horum mala, turbo quīs rerum imminet, Sen. Agam. 196.
  2. II. Lit., a spinning-top, whipping-top, Verg. A. 7, 378 sq.; Tib. 1, 5, 3.
    1. B. Transf., of things that have the shape or whirling motion of a top, as a reel, whirl, spindle, etc., Cic. Fat. 18, 42; Varr. ap. Serv. Verg. A. 1, 449; Hor. Epod. 17, 7; Cat. 64, 315; Ov. M. 1, 336; Plin. 2, 10, 7, § 47; 9, 36, 61, § 130; 27, 4, 5, § 14; 36, 13, 19, § 90; 37, 4, 15, § 56.
  3. III. A whirling motion, a whirl, twirl, twist, rotation, revolution, a round, circle (mostly poet.): cum caeli turbine ferri, Lucr. 5, 624: lunae, id. 5, 632: ignium, id. 6, 640; cf. Verg. A. 3, 573: teli (contorti), id. ib. 6, 594; cf. id. ib. 11, 284; Luc. 3, 465; Sil. 4, 542: saxi, whirling force, circular hurling, Verg. A. 12, 531: serpentis, i. e. the coiling, Sil. 3, 191: Aegaeus, whirlpool, vortex, Claud. Laud. Stil. 1, 287; so, rapax, Stat Th. 4, 813: verterit hunc (servum in emancipatione) dominus, momento turbinis exit Marcus Dama, i. e. of whirling round, Pers. 5, 78: militiae turbine factus eques, i. e. through the round of military gradation or promotion, Ov. Am. 3, 15, 6: vulgi, i. e. a throng, crowd, Claud. II. Cons. Stil. 200.