Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

1. spĕcŭla, ae, f. [specio].

  1. I. A high place from which to look out, a look-out, watch-tower: specula, de quo prospicimus, Varr. L. L. 6, § 82 Müll.: praedonum adventum significabat ignis e speculā sublatus, Cic. Verr. 2, 5, 35, § 93: dat signum speculā ab altā, Verg. A. 3, 239; Luc. 6, 279: tamquam ex aliquā speculā prospexi tempestatem futuram, Cic. Fam. 4, 3, 1; id. Phil. 7, 7, 19; Col. 7, 3 fin. al.
    Plur., Liv. 29, 23’ specularum significationem Sinon invenit, Plin. 7, 56, 57, § 202; Stat. Th. 6, 547; App. de Mundo, p. 69, 40.
    1. * B. Trop., a watchtower: stetit Caesar in illā amicitiae speculā, Plin. Pan. 86, 4.
  2. II. In gen.
    1. A. In speculis esse, to be on the watch or lookout: nunc homines in speculis sunt, observant, quemadmodum sese unusquisque vestrum gerat, Cic. Verr. 1, 16, 46; cf. id. Deiot. 8, 22: in speculis omnis Abydos erat, Ov. H. (17), 18, 12: in speculis atque insidiis relicti, Cic. Mur. 37, 79: diem unum in speculis fuit, Liv. 34, 26: gentis paratas pendere in speculis, Claud. B. Get. 569.
    2. B. Poet., like σκοπιά, a high place, height, eminence: in speculis summoque in vertice montis Planities ignota jacet, Verg. A. 11, 526; so of the summits of mountains, id. E. 8, 59; id. A. 10, 454; of the high walls of a city, id. ib. 11, 877; 4, 586.

2. spēcŭla, ae, f. dim. [spes; cf. recula, from res], a slight hope (rare but class.): estne quid in te speculae? Plaut. Pers. 2, 5, 9; id. Cas. 2, 4, 27: ulla nec specula est, id. Rud. 3, 3, 3; Cic. Clu. 26, 72: oblectabar speculā, id. Fam. 2, 16, 5: cassae speculae renuntias fortiter, App. M. 6, p. 175, 17: tenui speculā solabar clades ultimas, id. ib. 10, p. 253, 5.

* spĕcŭlābĭlis, e, adj. [speculor], that may be seen, visible: Sunion, Stat. Th. 12, 624.

spĕcŭlābundus, a, um, adj. [speculor], on the look-out, on the watch; watching for any thing (post-Aug.): Festus Hadrumeto, ubi speculabundus substiterat, etc., Tac. H. 4, 50: ab ostio speculabunda, Mart. Cap. 2, § 112.
With acc.: speculabundus ex altissimā rupe identidem signa, Suet. Tib. 65.

* spĕcŭlāmen, ĭnis, n. [speculor], a looking at, observing: glaucum, Prud. Apoth. 88.

spĕcŭlar, āris, v. specularis, II. fin.

spĕcŭlāris, e, adj. [speculum].

  1. I. In gen., of or belonging to a mirror, like a mirror (post-Aug.): speculari ratione, in the manner of a mirror, Sen. Q. N. 1, 5, 9.
  2. II. In partic.: specularis lapis, a kind of transparent stone, muscovy-glass, isinglass-stone, mica, Plin. 36, 22, 45, § 150 sqq.; 9, 35, 56, § 113; Petr. 68; Lact. Opif. Dei, 8 med.
    Hence, spĕcŭlārĭa, ōrum, n., window panes, a window, Sen. Ep. 90, 25; 86, 11; id. Prov. 4, 9; id. Q. N. 4, 13, 7; Plin. 19, 5, 23, § 64; Plin. Ep. 2, 17, 4 and 21; Mart. 8, 14; Juv. 4, 21; Col. 11, 3, 52; Pall. 1, 20, 1 al.
    In sing.: per corneum specular, Tert. Anim. 53 med.

spĕcŭlārĭus (contr. collat. form SPECLARIVS, Inscr. Orell. 4284), ii, m. [speculum], a mirror-maker, Dig. 50, 6, 6; Cod. Th. 13, 4, 2; Cod. Just. 10, 64, 1; Inscr. Orell. 6296.
Called also ‡ SPECVLARIARIVS (or contr. SPECLARIA), Inscr. Orell. 6351 sq.

spĕcŭlātĭo, ōnis, f. [speculor].

  1. I. A spying out, exploration, observation (late Lat.): speculationibus fidis doctus, Amm. 26, 10, 4; 27, 2, 4: turris speculationis, Greg. Mag. in Job, 31, 85.
  2. II. A contemplation, speculation, Boëth. Consol. Phil. 4, 1; 5, 2; Aus. Mos. 326.

spĕcŭlātīvus, a, um, adj. [speculor], speculative (late Lat.): philosophia, Boëth. ap. Porphyr. Dial. 1, p. 2.
Hence, subst.: spĕcŭlātīva, ae, f., = contemplativa (sc. philosophia), Cassiod. Var. 1, 45.

spĕcŭlātor (also written spĭcŭl-), ōris, m. [speculor], in milit. lang., a looker-out, spy, scout, explorer, éclaireur (syn. explorator).

  1. I. Lit.: speculator, quem mittimus ante, ut respiciat quae volumus, Varr. L. L. 6, § 82 Müll.: repentinus, Cic. Verr. 2, 5, 63, § 164; Caes. B. G. 2, 11; 5, 49 fin.; Cic. N. D. 2, 56, 140; Sall. J. 101, 1; 106, 2; Liv. 3, 40, 13; 22, 33, 1; 28, 2, 2 al.
    These scouts formed a special division in each legion, Auct. B. Hisp. 13; Tac. H. 1, 25; Inscr. Orell. 1222; 3518 al.
    Under the emperors they were employed as special adjutants, messengers, and body-guards of a general, Suet. Calig. 44; Tac. H. 2, 73; Suet. Aug. 74; id. Claud. 35; id. Galb. 18; id. Oth. 5; Tac. H. 1, 24 Lips.; 2, 11; 2, 33; Sen. Ira, 1, 16, 15; id. Ben. 3, 25; Vulg. Marc. 6, 27 (where the Greek has also σπεκουλάτωρ) al.
  2. II. Transf., in gen., a searcher, explorer, investigator, examiner: physicus, id est speculator venatorque naturae, Cic. N. D. 1, 30, 83; id. Div. in Caecil. 16, 51: ad has excipiendas voces speculator ex convivis Persei missus, Liv. 40, 7: Cleonis fuisse publice praepositos χαλαζοφύλακας, speculatores futurae grandinis, Sen. Q. N. 4, 6, 1: quo tu matutinus speculator amicae? Prop. 2, 29 (3, 27), 31: apes consumptis in proximo floribus speculatores ad pabula ulteriora mittunt, Plin. 11, 8, 8, § 19: Fabius cautā speculator mente futuri, Sil. 1, 679.

spĕcŭlātōrĭus, a, um, adj. [speculator], of or belonging to spies or scouts: navigia, spy-boats, vessels of observation, Caes. B. G. 4, 26; also called speculatoriae naves, Liv. 30, 10, 14; 35, 26, 9; 36, 42, 8; and caliga, worn by spies or scouts, Suet. Calig. 52.
Hence, subst.: spĕcŭlātōrĭa, ae, f.

  1. A. (Sc. navis.) A spy-boat, Liv. 22, 19, 5; 22, 36, 42.
  2. B. (Sc. caliga.) A boot worn by spies or scouts, Tert. Cor. Mil. 1.

spĕcŭlātrīx, īcis, f. [speculor], she that spies or watches, a (female) spy, watcher.

  1. I. Lit.: furiae deae sunt speculatrices, credo, et vindices facinorum et scelerum, * Cic. N. D. 3, 18, 46; Sen. Contr. 1, 6 med.: mens boni speculatrix consiliorum suorum est, Ambros. Ep. 67, 5; App. Doctr. Plat. 2, p. 16, 1: Caucasiis speculatrix Juno resedit rupibus, Val. Fl. 7, 190: SPECVLATRIX ET PROPVGNATRIX MEORVM PERICVLORVM, Inscr. Orell. 4859.
  2. II. Transf.: speculatrix villa profundi, i. e. that looks towards the sea, Stat. S. 2, 2, 3: aestuosi maris alto e tumulo speculatrix statua, Val. Max. 9, 8, ext. 1.

1. spĕcŭlātus, a, um, Part. of speculor.

* 2. spĕcŭlātus, a, um, adj. [speculum], furnished or adorned with mirrors: cubiculum, Gloss. ap. Suet. Vit. Hor.