Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

cĕlĕber, ē̆bris, ē̆bre, adj. (masc. celebris, Auct. Her. 2, 4, 7; Tac. A. 2, 88 fin.; 13, 47; 14, 19; Curt. 5, 1, 18; Gell. 17, 21, 10; comp. very rare, but sup. freq.) [perh. Sanscr. çru-, audire; Gr. κλέος; v. Corss. Beitr. p. 368], that which contains a multitude, numerous; hence,

  1. I. Where there is a multitude, or where a multitude comes together; of places, much frequented or resorted to, populous, abounding in, rich in (syn.: plenus, frequens; opp. desertus): celeber πολύανδρος, Gloss. Vet.: in locis illa fortuita: culti an inculti, celebres an deserti, etc., Cic. Part. Or. 10, 36; id. Sest. 67, 140; id. Verr. 2, 2, 65, § 159; id. Mil. 24, 66; Auct. Her. 2, 4, 7: loco celebri an secreto, Quint. 11, 1, 47: in foro celeberrimo, tantā frequentiā, most frequented, Cic. Verr. 2, 3, 58, § 133; but: celeberrimo fori, at the time when the Forum was most frequented, Tac. A. 4, 67 fin.: via, Cato, R. R. 1, 3: portus celeberrimus atque plenissimus navium, Cic. Imp. Pomp. 12, 33: celeberrimo virorum mulierumque conventu, id. Verr. 2, 4, 48, § 107; id. Phil. 14, 6, 16; cf. id. Pis. 15, 34: celebri urbe et copiosā, id. Arch. 3, 4: celeberrimo loco (urbis) elatus, Nep. Dion, 10, 3; cf. Plin. Ep. 2, 7, 7; 8, 6, 14: pars oppidi, Suet. Aug. 1: oraculum, Cic. Div. 1, 19, 37: convivium, Tac. A. 14, 48; id. H. 1, 81: celeberrima fontibus Ide, Ov. M. 2, 218: celeberrimus ilice lucus, id. Am. 3, 5, 3.
  2. II. Meton.
    1. A. That is celebrated, honored by a great assembly, procession, train, etc.; renowned, distinguished, celebrated, famous (syn.: clarus, notus, nobilis; in prose and poetry, partic. since the Aug. per.).
          1. (α) With abl.: gentis Aquitanae celeber Messala triumphis, Tib. 2, 1, 33: dies omni caerimoniarum genere, Liv. 25, 12, 15; cf. ludi, Suet. Aug. 44: Tiresias famā, Ov. M. 3, 339: Daedalus ingenio artis, id. ib. 8, 159: vir arte grammaticā, Plin. 24, 17, 102, § 167: quisque ingenio, Tac. Agr. 1: tribunus plebis opibus, gratiā, etc., Vell. 2, 18, 2: pons Mulvius nocturnis illecebris, Tac. A. 13, 47.
          2. (β) Absol.: dies celeberrimi laetissimique, most solemn, festive, Cic. Lael. 3, 12: res totā Siciliā celeberrima atque notissima, id. Verr. 2, 3, 25, § 61: celebre per Hispaniam responsum, Liv. 21, 19, 8: fama inter barbaros id. 27, 33, 1: nomen ad posteros, id. 1, 3, 8: viri, id. 26, 27, 16: duces, Vell. 2, 17, 2: Arminius, Tac. A. 2, 88: Diana, Hor. C. 2, 12, 20: dea, Ov. M. 1, 747; cf. id. ib. 5, 412: templa, Quint. 1, 4, 16: Aper et Secundus, celeberrima tum ingema fori nostri. Tac. Or. 2.
          3. (γ) With in: celeberrimus fuit in hoc genere Sosus, Plin. 36, 25, 60, § 184.
    2. B. Often repeated, numerous, frequent (very rare): celebri gradu, with double quick step, Att. ap. Non. p. 89, 25 (Trag. Rel. v. 25 Rib.): verba celeberrima, often repeated, Ov. A. A. 2, 705: vox, id. P. 1, 9, 25: lapis celeber trans maria et quondam in Campania, Plin. 34, 1, 2, § 2: nomina in annalibus, Gell. 7 (6), 7, 1.

cĕlē̆bro, āvi, ātum, v. a. [celebro].

  1. I. To go to a place or person in great numbers or often, to frequent, to fill (syn. frequento; class.): deūm delubra festis diebus, Lucr. 5, 1167: viam, Cic. Cael. 14, 34; id. Sest. 63, 131: domum alicujus, id. Mur. 34, 70: atria, Ov. M. 1, 172: silvas, id. ib. 10, 703: tecta, id. ib. 4, 444: forum, id. ib. 4, 144; cf.: forum maxime celebratum, Sall. J. 47, 1: Penates, i. e. domum redire, Tib. 1, 3, 33: me magistrum, id. 1, 4, 75.
        1. b. Of a desired action (cf. celeber, B.), to do something frequently or in multitudes, to practise, engage in, say, use, employ, repeat, = frequento, etc.: intro abite atque haec cito celebrate, i. e. in company, all together, Plaut. Ps. 1, 2, 36: ad eas artes, quibus a pueris dediti fuimus, celebrandas inter nosque recolendas, Cic. de Or. 1, 1, 2: cognitionem exercitationemque, id. ib. 3, 28, 110: genus divinationis, id. Div. 1, 2, 3; cf.: celebratum genus mortis, a kind of death suffered by many, Tac. H. 2, 49 fin.: necessitatem, Cic. de Or. 3, 38, 155: jurisdictionem, Liv. 6, 32, 1: popularem potestatem, id. 2, 42, 6: iambum, Quint. 10, 1, 96: seria ac jocos cum aliquo, Liv. 1, 4, 9.
        2. c. Aliquid aliquā re, to fill up with something: contiones suas convicio cantorum, Cic. Sest. 55, 118: ripas carmine, Ov. M. 2, 252 (cf.: concelebrant ripas, Lucr. 2, 345): cujus litteris, famā, nuntiis celebrantur aures cottidie meae, i. e. are filled, full, Cic. Prov. Cons. 9, 22.
          Poet.: juvenes multo sermone, to talk much with them, Tib. 1, 6, 17.
  2. II. Meton.
    1. A. To go in great numbers to a celebration; hence, in gen., to celebrate, solemnize, keep a festival: festos dies, Cic. Arch. 6, 13; cf.: is (dies) festus celebratusque per omnem Africam, Sall. J. 66, 2; Cic. Pis. 22, 51; id. Cat. 3, 10, 23; Liv. 10, 37, 12; Tac. A. 15, 53; Suet. Aug. 75; id. Tib. 65 init.; Hor. S. 2, 2, 61; Ov. M. 4, 4: convivium omnium sermone laetitiāque, Cic. Verr. 2, 1, 26, § 66; Liv. 40, 14, 2; Tac. A. 4, 59; cf. coetum, Verg. A. 1, 735: conjugia, id. ib. 7, 555; cf. nuptias, Liv. 36, 11, 2; cf.: solemnia nuptiarum, Tac. A. 11, 26 fin.: officium nuptiarum, Suet. Claud. 26; and poet.: taedas jugales Thetidis, Cat. 64, 302: annua sacra, Verg. A. 8, 173; cf. id. ib. 5, 598 and 603: funus, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 49, 117; cf. exsequias, Liv. 25, 17, 5; 37, 22, 2: diem natalem Vitellii, Tac. H. 2, 95; Lact. 1, 20, 6; Plin. Ep. 10, 102 (103): natales, id. ib. 6, 30, 1; Tac. A. 6, 18; and absol.: totā celebrante Siciliā sepultus est, Nep. Timol. 5 fin.
    2. B. To honor, praise, celebrate the praises of a person or thing, to celebrate in song (syn.: colere, laudare, illustrare): laus, quae non poetarum carminibus, non annalium monumentis celebratur, Cic. Rab. Post. 16, 43; cf. id. Planc. 39, 93: vestrum egressum ornando atque celebrando, id. Pis. 13, 31: fortuna res cunctas ex libidine magis quam ex vero celebrat obscuratque, Sall. C. 8, 1: talia carminibus, Verg. A. 8, 303: nomen alicujus scriptis, Cic. Fam. 5, 12, 1: facta pro maxumis, Sall. C. 8, 3: domestica facta, Hor. A. P. 287: se remque publicam haec faciundo, to make renowned, Sall J. 85, 36: Mari virtutem in majus ( = ἐπὶ τὸ μεῖζον κοσμεῖν), id. ib. 73, 5: augereque aliquem, id. ib. 86, 3: honores alicujus, celebrate one’s honor, Verg. A. 12, 840: memoriam, Tac. H. 1, 78: victoriam ingenti fama, id. Agr. 39 al.: virum aut heroa lyrā, etc., Hor. C. 1, 12, 2: sepulcrum hominum conventu et epulis, Cic. Fl. 38, 95: memoriam nominis epulis, id. Fin. 2, 31, 103: litora ludis, Verg. A. 3, 280: sententiam magno assensu, Tac. A. 15, 22: mortem funere censorio, id. ib. 6, 27: aliquem admiratione, id. H. 2, 71: obsequio, id. A. 16, 33: funere publico, id. ib. 6, 11 fin.
    3. C. Without the access. idea of extolling, in gen., to make something known, to publish abroad, proclaim: quibus in locis factum esse consulem Murenam nuntii litteraeque celebrassent, Cic. Mur. 41, 89: quod vocibus maledictisque celebratum est, id. Cael. 3, 6: quā re celebratā, id. Div. 1, 17, 31.cĕlĕbrā-tus, a, um, P. a.
  1. I. (Acc. to I. a.) Frequented, much visited: forum rerum venalium totius regni maxime celebratum, Sall. J. 47, 1.
    1. B. (Acc. to I. b.) Customary, usual, frequent: tritum atque celebratum, Cic. Fl. 27, 65: celebratum est usque in proverbium, Quint. 1, 10, 21: schemata, id. 9, 2, 92: usus anuli celebratior, Plin. 33, 1, 6, § 28: verbum celebratius, Gell. 17, 2, 25 (cf. id. 17, 2, 25, § 17: verbum crebrius, and id. 17, 2, 25, § 18: verbum creberrimum).
  2. II. (Acc. to II. A.) Solemn, festive, brilliant: dies celebratior, Ov. M. 7, 430: supplicatio celebratior, Liv. 3, 63, 5.
    1. B. (Acc. to II. B.) Known, celebrated, famous: loci famā celebrati, Tac. A. 2, 54: quo Actiacae victoriae memoria celebratior in posterum esset, Suet. Aug. 18.
      Adv., v. celebriter.