Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

2. părĭo, pĕpĕri, părĭtum, and partum, 3 (fut. part. parturam, Plaut. Am. 2, 2, 86; fut. paribis for paries, Pompon. ap. Non. 508, 3; inf. parire, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 59 Müll., and in Diom. p. 378 P.; Plaut. Fragm. ap. Philarg. Verg. E. 2, 63), v. a. [cf. Gr. root πορ- in ἔπορον, gave, πέπρωται, is fated; Lat. portio, partus, puerpera, perh. parare], to bring forth, to bear; of animals, to drop, lay, spawn, etc. (syn. gigno).

  1. I. Lit.: si quintum pareret mater ejus, asinum fuisse pariturum, Cic. de Or. 2, 66, 267: ut ea liberos ex sese pareret, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 3: gallinas teneras, quae primum parient, concludat, Cato, R. R. 89; so, quae gallina id ovum peperisset, Cic. Ac. 2, 18, 57; cf.: ova parire solet, etc., Enn. l. l. (Ann. v. 10 Vahl.): nam audivi feminam ego leonem semel parire, Plaut. l. l.
    Of plants, to flower, Plin. 16, 25, 39, § 94.
    1. B. Transf
      1. 1. Of males, to beget (poet.): apud tragicos: et jam leo pariet, at pater est, Quint. 8, 6, 34; Caecil. ap. Non. 464, 22 (in a corrupt passage).
      2. 2. In gen., to bring forth, produce: ligna putrefacta per imbres Vermiculos pariunt, Lucr. 2, 899: ut sarmentum in pariendis colibus vires habeat majores, Varr. R. R. 1, 32, 2; cf. id. ib. 1, 41, 5: fruges et reliqua, quae terra pariat, Cic. N. D. 1, 2; Plin. 16, 37, 68, § 174; 31, 10, 46, § 112: spiritum, Vulg. Isa. 26, 18.
  2. II. Trop., to produce, create, bring about, accomplish, occasion, devise, invent, procure, acquire, etc. (syn.: genero, creo, gigno): ars dicendi habet hanc vim, non ut aliquid pariat et procreet, verum ut educet atque confirmet, Cic. de Or. 2, 87, 356: qui famam multo peperere labore, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 188 (Ann. v. 427 Vahl.): dolorem, voluptatem, Cic. Fin. 1, 15, 49: discidium, Lucr. 1, 220: taedium, Quint. 9, 4, 43: spinosiora multa pepererunt, Cic. Or. 32, 114; so, quibus etiam verba parienda sunt, id. Fin. 3, 1, 3; and: hinc fabulae Scyllam et Charybdim peperere, Just. 4, 1, 13: ne quicquam nobis pariant ex se incommodi, Plaut. Most. 2, 1, 17: alicui aegritudinem, id. Trin. 2, 2, 35: fiduciam, Sall. H. 1, 41, 22 Dietsch: alicni curas, Prop. 1, 18, 23: obsequium amicos, veritas odium parit, Ter. And. 1, 1, 41: sibi maximam laudem, Cic. Off. 2, 13, 47: meis laboribus dignitas salusque pariatur, id. Cat. 4, 1, 1; id. Sull. 17, 49: praedā improbe partā, id. Fin. 1, 16, 51: aliquem honeste partis bonis privare, id. Quint. 23, 74; id. Sull. 28, 77: sibi salutem, Caes. B. C. 3, 69: ante partam rei militaris gloriam amittere, id. B. G. 6, 39: gratiam ingentem apud aliquem, Liv. 34, 44: sibi decus et victoriam, id. 30, 14: amicos officio et fide, Sall. J. 10, 4: alicui somnum mero, Tib. 1, 7, 27 (6, 23): qui sibi letum Insontes peperere manu, Verg. A. 6, 434; Tib. 4, 13, 20.
    Hence, partus, a, um, P. a., that has borne: parta nutrici consociata, etc., the ewe that has dropped the lamb, Col. 7, 4, 3.
    1. B. Gained, acquired.
      Hence, as subst.: parta, ōrum, n., acquisitions, possessions: quod majus dedecus est parta amittere, quam omnino non paravisse, Sall. J. 31, 17; cf. id. C. 51, 42; d. H. 1, 41, 17 Dietsch: tantis parta malis curā majore metuque Servantur, Juv. 14, 303.

3. părĭo, īre, the ground form of aperio and operio.

pasco, pāvi, pastum, 3, v. a. and n. [root pa-; Sanscr. gō-pas, herdsman; Gr. πατέομαι; cf. pabulum, pastor, Pales, panis; perh. also, Penates, penum], to cause to eat, to feed, pasture.

  1. I. Lit.
    1. A. Of animals, to pasture, drive to pasture, to feed, attend to the feeding of, etc. (cf. pabulor): cum sues puer pasceret, Cic. Div. 1, 17, 31: greges armentaque pavit, Ov. M. 6, 395: non, me pascente, capellae, cytisum carpetis, Verg. E. 1, 78: turpes sub gurgite phocas, id. G. 4, 395: ut pasceret porcos, Vulg. Luc. 15, 15.
      1. 2. = depasco, of land, to pasture, give as a pasture: et vomere duros Exercent collis atque horum asperrima pascunt, Verg. A. 11. 319.
    2. B. In gen., to feed, supply with food: quot greges et quantos sit pasturus, Varr. R. R. 2, 1, 24: bestias pascere, Cic. Off. 2, 4, 14: a quo (Catone) cum quaereretur, quid maxime in re familiari expediret? respondit: Bene pascere. Quid secundum? Satis bene pascere. Quid tertium? Male pascere, id. ib. 2, 25, 89: quid refert, quantum pascat aut feneret? Sen. Ep. 2, 5: plures calones atque caballi Pascendi, Hor. S. 1, 6, 103.
      1. 2. To feed, nourish, maintain, support (syn.: alo, nutrio): olusculis nos soles pascere, used to feed us with vegetables, Cic. Att. 6, 1, 13: quos, dives Anagnia, pascis, quos, Amasene pater, Verg. A. 7, 684: servi, ad quos pascendos transmarinarum regionum est optanda fertilitas, Sen. Ep. 17, 3; so, servos, Juv. 3, 141: viginti ventres pasco et canem, Petr. 57: nullā provinciarum pascente Italiam, Plin. 18, 3, 4, § 15: Juv. 7, 93.
        Of one who gives frequent entertainments, to feast, entertain: cum plurimos suis sumptibus pasceret, Spart. Hadr. 17; Lampr. Alex. Sev. 41: se sutoris arte pascere, earn a living, Aug. Civ. Dei, 22, 8.
        Rarely of things: et volsis pascunt radicibus herbae (sc. me), Verg. A. 3, 650.
      2. 3. To cherish, cultivate, let grow, feed, etc.
        Poet.: barbam, i.e. to cherish, to let grow, πωγωνοτροφεῖν, Hor. S. 2, 3, 35: sacrum (Baccho) crinem, Verg. A. 7, 391: genas Phoebo, crinem Iaccho, Stat. Th. 8, 493: Danaas paverunt Pergama flammas, fed, Ov. M. 14, 467: ubi Taurica dira Caede pharetratae pascitur ara deae, id. Tr. 4, 4, 63: polus dum sidera pascet, Verg. A. 1, 608; Luc. 10, 258: umbra pascens sata, Plin. 17, 12, 18, § 90: brevitate crassitudinem pascens, Plin. 14, 1, 3, § 13: agros, to till, cultivate, Mart. 10, 58, 9: nummos alienos, to keep adding to, heap debt on debt, Hor. Ep. 1, 18, 35.
      3. 4. Of animals, to graze, browse (poet.): pascentes capellae, Verg. E. 3, 96: columbae, id. A. 6, 199: saltibus in vacuis pascunt, id. G 3, 143: sed tunc pascebant herbosa Palatia vaccae, Tib. 2, 5, 25: ire vis, mula, pastum foras, Plaut. Most. 4, 1, 22.
        Esp.
        1. b. In pass. reflex., with dep. force: cetera pascuntur viridis armenta per herbas, Verg. G. 3, 162: pascitur in magnā Silā formosa juvenca, id. ib. 3, 219: frondibus et victu pascuntur simplicis herbae, id. ib. 3, 528: carice pastus acutā, id. ib. 3, 231; 341: si pulli non pascentur, Liv. 6, 41, 8: iterum pasto pascitur ante cibo, chews the cud, Ov. Am. 3, 5, 17 sq.
          1. (β) Like depascere, with acc.: silvas, Verg. G. 3, 314: mala gramina, id. A. 2, 471: apes arbuta, id. G. 4, 181: beluae pastae radices fruticum, Plin. 9, 3, 2, § 7.
  2. II. Trop.
      1. 1. To feast, to gratify: quos P. Clodii furor rapinis et incendiis et omnibus exitiis pavit, Cic. Mil. 2, 3: alicujus cruciatu atque supplicio pascere oculos animumque exsaturare, to feast, id. Verr. 2, 5, 26, § 65; cf.: in ejus corpore lacerandooculos paverit suos, id. Phil. 11, 3, 8; Sen. Ep. 6, 6, 25: animum picturā pascit inani, Verg. A. 1, 464: spes inanes, to cherish, id. ib. 10, 627.
        Of style: omnia quasi eodem cibo pasta, Petr. S. 2.
        1. b. Pass. reflex.: his ego rebus pascor, his delector, feast myself, Cic. Pis. 20, 45: pasci discordiis civium et seditione, id. Sest. 46, 99: ego hic pascor bibliothecā Fausti, id. Att. 4, 10, 1: qui maleficio et scelere pascuntur, live by, id. Off. 2, 11, 40: otia corpus alunt: animus quoque pascitur illis, Ov. P. 1, 4, 21: pasci dolore alicujus, id. M. 6, 280.
      2. 2. To lay waste, ravage, desolate: vestros campos, Liv. 25, 12: et pascent terram Assur in gladio, Vulg. Mic. 5, 6; cf.: pasce populum tuum in virgā tuā, id. ib. 7, 14.

păvĕo, pāvi (part. pres. gen. plur. paventūm, Ov. M. 14, 412), 2, v. n. and a. [etym. dub.; perh. akin with pavio].

  1. I. Neutr., to be struck with fear or terror, to tremble or quake with fear, to be afraid, be terrified (perh. not used by Cic.; not in Cæs.; syn.: tremo, trepido, timeo, metuo): nam et intus paveo et foris formido, Plaut. Cist. 4, 2, 20: mihi paveo, Ter. Phorm. 1, 4, 10; Plaut. Curc. 2, 1, 10: ne pave, id. Am. 5, 1, 58; id. Mil. 3, 3, 21: quaeres, quando iterum paveas, Hor. S. 2, 7, 69: paventes ad omnia, Liv. 5, 42, 4: repente Maurus incerto vultu pavens ad Sullam accurrit, in great fear, Sall. J. 106, 2; Ov. M. 8, 89: admiratione paventibus cunctis, seized with astonishment, Liv. 7, 34, 7; cf.: speque metuque pavent, Ov. F. 3, 362: in alieno discrimine sibi pavens, ne adlevasse videretur, Tac. H. 2, 63; cf. venae, id. ib. 5, 6: hoc sermone pavent, i. e. express their fears, Juv. 6, 189.
    With prepp. (eccl. Lat.): pavete ad sanctuarium meum, Vulg. Lev. 26, 2; cf. id. Deut. 31, 6: pavens pro arcā Dei, id. 1 Reg. 4, 13: pavebit a facie consilii Domini, id. Isa. 19, 17; cf. id. ib. 30, 31; 31, 4: super quo pavet anima, id. Ezech. 24, 21.
  2. II. Act., to fear, dread, be terrified at: et illud paveo et hoc formido, Plaut. Cist. 2, 1, 59; so with a general object: ad hoc mulieres . . . miserari parvos liberos, rogitare, omnia pavere, Sall. C. 31, 3: noctem paventes, Poët. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23: quis Parthum paveat, quis gelidum Scythen? Hor. C. 4, 5, 25: ut pavet acres Agna lupos capreaeque leones! id. Epod. 12, 25: tristiorem casum, Tac. H. 1, 29: mores alicujus, id. ib. 1, 50: saturam serpentibus ibin, Juv. 15, 3: mortem, Plin. 2, 12, 9, § 54: funera, Hor. C. 4, 14, 49: (Castanea) pavet novitatem, Plin. 17, 20, 34, § 149.
    Pass. (in Plin. 31, 9, 45, § 104, read batuerentur): nec pedibus tantum pavendas serpentes, Plin. 8, 23, 35, § 85.
    Perh. here too belongs: paveri frumenta dicebant antiqui, quae de vaginā non bene exibant, Fest. p 251 and 253 Müll.; v. Müll. ad loc.
          1. (β) With inf. (poet.): pavetque Laedere jactatis maternas ossibus umbras, Ov. M. 1, 386: nec illae numerare aut exigere plagas pavent, Tac. G. 7.