Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

gaudens, entis, Part. and P. a., from gaudeo.

gaudĕo, gāvīsus, 2 (archaic

  1. I. perf. gavisi, Liv. Andron. and Cass. Hem. ap. Prisc. p. 868 P.), v. n. and a. [Gr. γαίω, rejoice, for γαϝιω; cf. gavisus; root γαυ-; γηθέω, γάνυμαι, etc.; cf. ἀγαυρός, proud, ἄγη, astonishment], to rejoice, be glad or joyful respecting any thing, to take pleasure in, be pleased with, delight in (of inward joy, opp. laetari, to show one’s self glad, exhibit joy; cf.: gaudere decet, laetari non decet, quoniam docendi causa a gaudio laetitiam distinguimus, Cic. Tusc. 4, 31, 66); usually constr. with an object-clause, quod, the abl., or absol.; less freq. with the acc., cum, quia, the gen., si, etc.
          1. (α) With acc. and inf. or the simple inf.: quae perfecta esse gaudeo vehementerque laetor, Cic. Rosc. Am. 47, 136; cf.: quem tamen esse natum et nos gaudemus et haec civitas dum erit laetabitur, id. Lael. 4, 14: salvum te advenire gaudeo, Plaut. Bacch. 3, 3, 52: venire tu me gaudes? id. ib. 2, 2, 7: quos sibi Caesar oblatos gavisus, Caes. B. G. 4, 13 fin.: animus aliquid magnum agere gaudet, Quint. 1, 2, 30; 2, 1, 5; 9, 2, 78: laudari in bonis gaudent, id. 5, 12, 22: in domo vires remansuras esse gaudebant, Curt. 10, 7, 15; Sen. ap. Quint. 8, 5, 18: iterare culpam, Tac. H. 3, 11; Plin. Pan. 12, 4; cf.: motus doceri gaudet Ionicos, Hor. C. 3, 6, 21; 3, 18, 15: laedere gaudes, id. S. 1, 4, 78: spargere gaudes argumenta viri, Juv. 9, 84.
          2. (β) With quod: sane gaudeo, quod te interpellavi, Cic. Leg. 3, 1, 1: gaude, quod spectant oculi te mille loquentem, Hor. Ep. 1, 6, 19: quod scribis te a Caesare cottidie plus diligi, immortaliter gaudeo, Cic. Q. Fr. 3, 1, 3, § 9; cf.: bonis viris quod ais probari quae adhuc fecerimus, valde gaudeo, id. Att. 9, 7, 6.
          3. (γ) With abl.: ipsa liberatione et vacuitate omnis molestiae gaudemus, omne autem id, quo gaudemus, voluptas est, Cic. Fin. 1, 11, 37: correctione, id. Lael. 24, 90: illis, id. ib. 6, 22: aequitate justitiaque, id. ib. 22, 82: hoc scientiae genere, id. Off. 3, 33, 121: praeda ac populationibus, magis quam otio aut requie, Liv. 22, 9, 5: scaena gaudens miraculis, id. 5, 21, 9: equis, Hor. S. 2, 1, 26: equis canibusque, id. A. P. 162: rure, id. S. 1, 10, 45: pictis tabellis, id. ib. 1, 1, 72: carmine (with delectari iambis), id. Ep. 2, 2, 59: gaude sorte tua, id. Epod. 14, 15; cf.: ille cubans gaudet mutata sorte, id. S. 2, 6, 110: ero gaude, i. e. at your master’s return, Cat. 31, 12; Juv. 6, 74; 209; 379; 7, 105.
            Prov.: gaudet patientia duris, Luc. 9, 403.
          4. (δ) Absol.: tristis sit (servus), si eri sint tristes: hilarus sit, si gaudeant, Plaut. Am. 3, 3, 6; 3, 4, 10: gaudebat, me laudabat, Ter. Phorm. 4, 2, 5: gaudeat an doleat, Hor. Ep. 1, 6, 12: et irasci nos et gaudere fingimus, Quint. 9, 2, 26: si est nunc ullus gaudendi locus, Cic. Att. 9, 7, 6: de Bursa, te gaudere certo scio, id. Fam. 7, 2, 2: admonebo, ut in sinu gaudeant, gloriose loqui desinant, id. Tusc. 3, 21, 51.
            (ε) With acc. (usually with homogeneous or general objects): hunc scio mea solide gavisurum gaudia, Ter. And. 5, 5, 8; cf.: ut suum gaudium gauderemus, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 2, 1; Cat. 61, 119: jam id gaudeo, Ter. And. 2, 2, 25; cf.: gaudeo, etsi nil scio quod gaudeam, Plaut. Capt. 4, 2, 62: hoc aliud est, quod gaudeamus, id. Eun. 5, 9, 11; id. Phorm. 5, 8, 63: quod gaudere posset, hoc fuit, Ov. M. 12, 607: nunc furit tam gavisos homines suum dolorem, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 1: gaudent natorum fata parentes, Stat. Th. 4, 231: tu dulces lituos ululataque proelia gaudes, id. ib. 9, 724.
            In pass.: ista pars gaudenda mihi potius quam, etc., Symm. Ep. 3, 29.
            (ζ) With cum, quia, si, in, etc.: quom gravidam et quom te pulcre plenam aspicio, gaudeo, Plaut. Am. 2, 2, 49; id. Truc. 2, 4, 33; 2, 6, 35: quom tu’s liber, gaudeo, id. Men. 5, 9, 87: quia vos tranquillos video, gaudeo et volupe est mihi, id. Am. 3, 3, 3: Er. Gaude. He. Quid ego gaudeam? Er. Quia ego impero. Age, gaude modo, id. Capt. 4, 2, 59: gaudes, si cameram percusti forte, Hor. S. 2, 3, 273: mea Clotho et Lachesis gaudent, si pascitur inguine venter, Juv. 9, 136: crudeles gaudent in tristi funere fratris, Lucr. 3, 72: in puero, Prop. 2, 4, 18 (28): tibi gratulor, mihi gaudeo, te amo, I for my part, as for myself, Cic. Fam. 6, 15; v. in the foll. the passage Lucr. 3, 145.
    1. B. Like χαίρειν of inanim. and abstr. things, to rejoice in, delight in any thing (mostly poet. and in post-Aug. prose): nec tantum Phoebo gaudet Parnasia rupes, Verg. E. 6, 29; 9, 48: postquam oleo gavisa cutis, Stat. Th. 6, 847: umore omnia hortensia gaudent, Plin. 19, 8, 39, § 131: rastris atque ablaqueationibus (myrrha), id. 12, 15, 33 § 66: addebantur et laudes, quibus haud minus quam praemio gaudent militum animi, Liv. 2, 60, 3: oratio gaudebit occasione laetius decurrendi, Quint. 12, 9, 2: (paeon) ante se brevibus gaudet pyrrhichio vel choreo, id. 9, 4, 111; 10, 7, 16: (vites) Amineae pingui arvo maxime gaudeant, Col. 3, 2, 16: id (sc. consilium, animus) sibi solum per se sapit: id sibi gaudet, rejoices for itself, Lucr. 3, 145.
  2. II. In partic.
    1. A. In sinu or in se, to rejoice within one’s self or secretly, to feel a quiet joy: ut in sinu gaudeant, Cic. Tusc. 3, 21, 51: qui sapit, in tacito gaudeat ille sinu, Tib. 4, 13, 8 (cf.: in tacito cohibe gaudia clausa sinu, Prop. 2, 25 (3, 20), 30): tam gaudet in se tamque se ipse miratur, Cat. 22, 17.
    2. B. Like the Gr. χαίρειν, as a word of salutation (pure Lat. salvere): Celso gaudere et bene rem gerere Albinovano Musa rogata refer, take my greetings to Celsus, Hor. Ep. 1, 8, 1; so ib. 15.
      Hence, gaudens, entis, P. a., joyful, cheerful (very rare): interea cum Musis nos delectabimus animo aequo, immo vero etiam gaudenti ac libenti, Cic. Att. 2, 4, 2; Prop. 3, 14 (4, 13), 9; Stat. S. 4, 6, 55: si quis Forte coheredum senior male tussiet, huic tu Dicgaudentem nummo te addicere, with pleasure, gladly, Hor. S. 2, 5, 109.
      Adv.: gauden-ter, rejoicingly (late Lat. and rare), Pseud. August. ad Fratr. Erem. Serm. 10 al.