Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

gaudĕo, gāvīsus, 2 (archaic

  1. I. perf. gavisi, Liv. Andron. and Cass. Hem. ap. Prisc. p. 868 P.), v. n. and a. [Gr. γαίω, rejoice, for γαϝιω; cf. gavisus; root γαυ-; γηθέω, γάνυμαι, etc.; cf. ἀγαυρός, proud, ἄγη, astonishment], to rejoice, be glad or joyful respecting any thing, to take pleasure in, be pleased with, delight in (of inward joy, opp. laetari, to show one’s self glad, exhibit joy; cf.: gaudere decet, laetari non decet, quoniam docendi causa a gaudio laetitiam distinguimus, Cic. Tusc. 4, 31, 66); usually constr. with an object-clause, quod, the abl., or absol.; less freq. with the acc., cum, quia, the gen., si, etc.
          1. (α) With acc. and inf. or the simple inf.: quae perfecta esse gaudeo vehementerque laetor, Cic. Rosc. Am. 47, 136; cf.: quem tamen esse natum et nos gaudemus et haec civitas dum erit laetabitur, id. Lael. 4, 14: salvum te advenire gaudeo, Plaut. Bacch. 3, 3, 52: venire tu me gaudes? id. ib. 2, 2, 7: quos sibi Caesar oblatos gavisus, Caes. B. G. 4, 13 fin.: animus aliquid magnum agere gaudet, Quint. 1, 2, 30; 2, 1, 5; 9, 2, 78: laudari in bonis gaudent, id. 5, 12, 22: in domo vires remansuras esse gaudebant, Curt. 10, 7, 15; Sen. ap. Quint. 8, 5, 18: iterare culpam, Tac. H. 3, 11; Plin. Pan. 12, 4; cf.: motus doceri gaudet Ionicos, Hor. C. 3, 6, 21; 3, 18, 15: laedere gaudes, id. S. 1, 4, 78: spargere gaudes argumenta viri, Juv. 9, 84.
          2. (β) With quod: sane gaudeo, quod te interpellavi, Cic. Leg. 3, 1, 1: gaude, quod spectant oculi te mille loquentem, Hor. Ep. 1, 6, 19: quod scribis te a Caesare cottidie plus diligi, immortaliter gaudeo, Cic. Q. Fr. 3, 1, 3, § 9; cf.: bonis viris quod ais probari quae adhuc fecerimus, valde gaudeo, id. Att. 9, 7, 6.
          3. (γ) With abl.: ipsa liberatione et vacuitate omnis molestiae gaudemus, omne autem id, quo gaudemus, voluptas est, Cic. Fin. 1, 11, 37: correctione, id. Lael. 24, 90: illis, id. ib. 6, 22: aequitate justitiaque, id. ib. 22, 82: hoc scientiae genere, id. Off. 3, 33, 121: praeda ac populationibus, magis quam otio aut requie, Liv. 22, 9, 5: scaena gaudens miraculis, id. 5, 21, 9: equis, Hor. S. 2, 1, 26: equis canibusque, id. A. P. 162: rure, id. S. 1, 10, 45: pictis tabellis, id. ib. 1, 1, 72: carmine (with delectari iambis), id. Ep. 2, 2, 59: gaude sorte tua, id. Epod. 14, 15; cf.: ille cubans gaudet mutata sorte, id. S. 2, 6, 110: ero gaude, i. e. at your master’s return, Cat. 31, 12; Juv. 6, 74; 209; 379; 7, 105.
            Prov.: gaudet patientia duris, Luc. 9, 403.
          4. (δ) Absol.: tristis sit (servus), si eri sint tristes: hilarus sit, si gaudeant, Plaut. Am. 3, 3, 6; 3, 4, 10: gaudebat, me laudabat, Ter. Phorm. 4, 2, 5: gaudeat an doleat, Hor. Ep. 1, 6, 12: et irasci nos et gaudere fingimus, Quint. 9, 2, 26: si est nunc ullus gaudendi locus, Cic. Att. 9, 7, 6: de Bursa, te gaudere certo scio, id. Fam. 7, 2, 2: admonebo, ut in sinu gaudeant, gloriose loqui desinant, id. Tusc. 3, 21, 51.
            (ε) With acc. (usually with homogeneous or general objects): hunc scio mea solide gavisurum gaudia, Ter. And. 5, 5, 8; cf.: ut suum gaudium gauderemus, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 2, 1; Cat. 61, 119: jam id gaudeo, Ter. And. 2, 2, 25; cf.: gaudeo, etsi nil scio quod gaudeam, Plaut. Capt. 4, 2, 62: hoc aliud est, quod gaudeamus, id. Eun. 5, 9, 11; id. Phorm. 5, 8, 63: quod gaudere posset, hoc fuit, Ov. M. 12, 607: nunc furit tam gavisos homines suum dolorem, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 1: gaudent natorum fata parentes, Stat. Th. 4, 231: tu dulces lituos ululataque proelia gaudes, id. ib. 9, 724.
            In pass.: ista pars gaudenda mihi potius quam, etc., Symm. Ep. 3, 29.
            (ζ) With cum, quia, si, in, etc.: quom gravidam et quom te pulcre plenam aspicio, gaudeo, Plaut. Am. 2, 2, 49; id. Truc. 2, 4, 33; 2, 6, 35: quom tu’s liber, gaudeo, id. Men. 5, 9, 87: quia vos tranquillos video, gaudeo et volupe est mihi, id. Am. 3, 3, 3: Er. Gaude. He. Quid ego gaudeam? Er. Quia ego impero. Age, gaude modo, id. Capt. 4, 2, 59: gaudes, si cameram percusti forte, Hor. S. 2, 3, 273: mea Clotho et Lachesis gaudent, si pascitur inguine venter, Juv. 9, 136: crudeles gaudent in tristi funere fratris, Lucr. 3, 72: in puero, Prop. 2, 4, 18 (28): tibi gratulor, mihi gaudeo, te amo, I for my part, as for myself, Cic. Fam. 6, 15; v. in the foll. the passage Lucr. 3, 145.
    1. B. Like χαίρειν of inanim. and abstr. things, to rejoice in, delight in any thing (mostly poet. and in post-Aug. prose): nec tantum Phoebo gaudet Parnasia rupes, Verg. E. 6, 29; 9, 48: postquam oleo gavisa cutis, Stat. Th. 6, 847: umore omnia hortensia gaudent, Plin. 19, 8, 39, § 131: rastris atque ablaqueationibus (myrrha), id. 12, 15, 33 § 66: addebantur et laudes, quibus haud minus quam praemio gaudent militum animi, Liv. 2, 60, 3: oratio gaudebit occasione laetius decurrendi, Quint. 12, 9, 2: (paeon) ante se brevibus gaudet pyrrhichio vel choreo, id. 9, 4, 111; 10, 7, 16: (vites) Amineae pingui arvo maxime gaudeant, Col. 3, 2, 16: id (sc. consilium, animus) sibi solum per se sapit: id sibi gaudet, rejoices for itself, Lucr. 3, 145.
  2. II. In partic.
    1. A. In sinu or in se, to rejoice within one’s self or secretly, to feel a quiet joy: ut in sinu gaudeant, Cic. Tusc. 3, 21, 51: qui sapit, in tacito gaudeat ille sinu, Tib. 4, 13, 8 (cf.: in tacito cohibe gaudia clausa sinu, Prop. 2, 25 (3, 20), 30): tam gaudet in se tamque se ipse miratur, Cat. 22, 17.
    2. B. Like the Gr. χαίρειν, as a word of salutation (pure Lat. salvere): Celso gaudere et bene rem gerere Albinovano Musa rogata refer, take my greetings to Celsus, Hor. Ep. 1, 8, 1; so ib. 15.
      Hence, gaudens, entis, P. a., joyful, cheerful (very rare): interea cum Musis nos delectabimus animo aequo, immo vero etiam gaudenti ac libenti, Cic. Att. 2, 4, 2; Prop. 3, 14 (4, 13), 9; Stat. S. 4, 6, 55: si quis Forte coheredum senior male tussiet, huic tu Dicgaudentem nummo te addicere, with pleasure, gladly, Hor. S. 2, 5, 109.
      Adv.: gauden-ter, rejoicingly (late Lat. and rare), Pseud. August. ad Fratr. Erem. Serm. 10 al.