Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

fŭgĭo, fūgi, fŭgĭtum (gen. plur. part. sync. fugientum, Hor. C. 3, 18, 1; part. fut. fugiturus, Ov. H. 2, 47 al.), 3, v. n. and a. [root FUG; Gr. ΦΥΓ, φεύγω; Sanscr. bhuj; syn.: flecto, curvo; v. fuga], to flee or fly, to take flight, run away.

  1. I. Neutr.
    1. A. Lit.: propera igitur fugere hinc, si te di amant, Plaut. Ep. 3, 4, 78; cf.: a foro, id. Pers. 3, 3, 31: senex exit foras: ego fugio, I am off, Ter. Heaut. 5, 2, 47: cervam videre fugere, sectari canes, id. Phorm. prol. 7: qui fugisse cum magna pecunia dicitur ac se contulisse Tarquinios, Cic. Rep. 2, 19: Aeneas fugiens a Troja, id. Verr. 2, 4, 33, § 72: omnes hostes terga verterunt, nec prius fugere destiterunt, quam ad flumen Rhenum pervenerint, Caes. B. G. 1, 53, 1: oppido fugit, id. B. C. 3, 29, 1: ex ipsa caede, to flee, escape, id. B. G. 7, 38, 3; cf.: ex proelio Mutinensi, Cic. Fam. 10, 14, 1: e conspectu, Ter. Hec. 1, 2, 107: Uticam, Hor. Ep. 1, 20, 13: fenum habet in cornu; longe fuge, id. S. 1, 4, 34: nec furtum feci nec fugi, run away (of slaves), id. Ep. 1, 16, 46; cf.: formidare servos, Ne te compilent fugientes, id. S. 1, 1, 78; Sen. Tranq. 8.
      Prov.: ita fugias ne praeter casam, i. e. in fleeing from one danger beware of falling into another, Ter. Phorm. 5, 2, 3 Ruhnk.
        1. b. In partic., like the Gr. φεύγειν, to become a fugitive, leave one’s country, go into exile: fugiendum de civitate, cedendum bonis aut omnia perferenda, Quint. 6, 1, 19; so, ex patria, Nep. Att. 4, 4: a patria, Ov. Tr. 1, 5, 66: in exilium, Juv. 10, 160; cf. under II. A. b.
    2. B. Transf., in gen., to pass quickly, to speed, to hasten away, flee away; cf.: numquam Vergilius diem dicit ire, sed fugere, quod currendi genus concitatissimum est, Sen. Ep. 108 med. (mostly poet. and of inanim. and abstr. things): tenuis fugiens per gramina rivus, Verg. G. 4, 19: Tantalus a labris sitiens fugientia captat Flumina, Hor. S. 1, 1, 68: concidunt venti fugiuntque nubes, id. C. 1, 12, 30: spernit humum fugiente pennā, hasting away, rapidly soaring, id. ib. 3, 2, 24: nullum sine vulnere fugit Missile, Stat. Th. 9, 770: insequitur fugientem lumine pinum (i. e. navem), Ov. M. 11, 469: fugere ad puppim colles campique videntur, Lucr. 4, 389: fugiunt freno non remorante dies, Ov. F. 6, 772: sed fugit interea, fugit irreparabile tempus, Verg. G. 3, 284: annus, Hor. S. 2, 6, 40: hora, id. C. 3, 29, 48: aetas, id. ib. 1, 11, 7.
      Of persons: evolat ante omnes rapidoque per aëra cursu Callaicus Lampon fugit, hastens away, Sil. 16, 335. Here perh. belongs: acer Gelonus, Cum fugit in Rhodopen atque in deserta Getarum, i. e. swiftly roves (as a nomade), Verg. G. 3, 462 (acc. to another explan., flees, driven from his abode).
        1. b. Pregn., to vanish, disappear, to pass away, perish: e pratis cana pruina fugit, Ov. F. 6, 730: fugiunt de corpore setae, id. M. 1, 739; cf.: jam fessae tandem fugiunt de corpore vires, Verg. Cir. 447; for which: calidusque e corpore sanguis Inducto pallore fugit, Ov. M. 14, 755: fugerat ore color, id. H. 11, 27: nisi causa morbi Fugerit venis, Hor. C. 2, 2, 15: fugiunt cum sanguine vires, Ov. M. 7, 859: amor, Prop. 1, 12, 12: memoriane fugerit in annalibus digerendis, an, etc., Liv. 9, 44, 4: gratissima sunt poma, cum fugiunt, i. e. when they wilt, become wilted, Sen. Ep. 12; cf.: vinum fugiens, under P. a.
    3. C. Trop. (rare but class.): nos naturam sequamur, et ab omni, quod abhorret ab oculorum auriumque approbatione, fugiamus, Cic. Off. 1, 35, 128; cf.: omne animal appetit quaedam et fugit a quibusdam; quod autem refugit, id contra naturam est, etc., id. N. D. 3, 13, 33; Quint. 11, 1, 54: ad verba, to have recourse to, Petr. 132.
  2. II. Act., to flee from, seek to avoid; to avoid, shun any thing.
    1. A. Lit. (mostly poet.): erravi, post cognovi, et fugio cognitum, Enn. ap. Auct. Her. 2, 24, 38 (Trag. v. 160 Vahl.): cum Domitius concilia conventusque hominum fugeret, Caes. B. C. 1, 19, 2: neminem neque populum neque privatum fugio, Liv. 9, 1, 7: vesanum fugiunt poëtam qui sapiunt, Hor. A. P. 455: percontatorem, id. Ep. 1, 18, 69: hostem, id. S. 1, 3, 10: lupus me fugit inermem, id. C. 1, 22, 12: nunc et ovis ultro fugiat lupus, Verg. E. 8, 52: (Peleus) Hippolyten dum fugit abstinens, Hor. C. 3, 7, 18: scriptorum chorus omnis amat nemus et fugit urbes, id. Ep. 2, 77; id. S. 1, 6, 126: data pocula, Ov. M. 14, 287; cf. vina, id. ib. 15, 323.
      Pass.: sic litora vento Incipiente fremunt, fugitur cum portus, i. e. is left, Stat. Th. 7, 140.
        1. b. In partic. (cf. supra, I. A. b.), to leave one’s country: nos patriam fugimus, Verg. E. 1, 4: Teucer Salamina patremque cum fugeret, Hor. C. 1, 7, 22.
          Hence: quis exsul Se quoque fugit? Hor. C. 2, 16, 20.
      1. 2. Transf. (causa pro effectu), to flee away from, to escape, = effugio (poet.; but cf. infra, B. 2.): hac Quirinus Martis equis Acheronta fugit, Hor. C. 3, 3, 16: insidiatorem, id. S. 2, 5, 25: cuncta manus avidas fugient heredis, id. C. 4, 7, 19.
        And in a poetically inverted mode of expression: nullum Saeva caput Proserpina fugit (= nemo tam gravis est, ad quem mors non accedat), none does cruel Proserpine flee away from, avoid (i. e. none escapes death), Hor. C. 1, 28, 20.
    2. B. Trop., to flee from, avoid, shun (very freq. and class.): conspectum multitudinis, Caes. B. G. 7, 30, 1: ignominiam ac dedecus, Cic. Rep. 5, 4: nullam molestiam, id. ib. 3, 5; cf. laborem, Ter. Heaut. 1, 1, 114; Verg. A. 3, 459 (opp. ferre): recordationes, Cic. Att. 12, 18: vituperationem tarditatis, id. de Or. 2, 24, 101; cf.: majoris opprobria culpae, Hor. Ep. 1, 9, 10: judicium senatus, Liv. 8, 33, 8: vitium, Quint. 2, 15, 16: hanc voluptatem (with reformidare), id. 8, 5, 32: disciplinas omnes (Epicurus), id. 2, 17, 15: nuptias, Ter. And. 4, 4, 27; cf.: usum conjugis, Ov. M. 10, 565: conubia, id. ib. 14, 69: amplexus senis, Tib. 1, 9, 74: nec sequar aut fugiam, quae diligit ipse vel odit, Hor. Ep. 1, 1, 72: spondeum et dactylum (opp. sequi), Quint. 9, 4, 87.
      Pass.: simili inscitiā mors fugitur, quasi dissolutio naturae, Cic. Leg. 1, 11, 31: quemadmodum ratione in vivendo fugitur invidia, sic, etc., Auct. Her. 4, 38, 50: quod si curam fugimus, virtus fugienda est, Cic. Lael. 13, 47: fugiendas esse nimias amicitias, id. ib. 13, 45: fugienda semper injuria est, id. Off. 1, 8, 25; id. Verr. 2, 3, 43, § 103: vitiosum genus fugiendum, id. Or. 56, 189; cf. Quint. 11, 3, 128: petenda ac fugienda, id. 3, 6, 49.
          1. (β) Like the Gr. φεύγειν, with inf. (mostly poet.), to avoid doing something, to omit, forbear, beware, = omittere, cavere: illud in his rebus longe fuge credere, etc., Lucr. 1, 1052: o fuge te tenerae puerorum credere turbae, Tib. 1, 4, 9: quid sit futurum cras, fuge quaerere, Hor. C. 1, 9, 13; cf. also: fuge suspicari, etc., id. ib. 2, 4, 22: mene igitur socium summis adjungere rebus, Nise, fugis? Verg. A. 9, 200; cf. Ov. H. 9, 75: fugeres radice vel herbā Proficiente nihil curarier, Hor. Ep. 2, 2, 150; cf.: neque illud fugerim dicere, ut Caelius, etc., Cic. de Or. 3, 38, 153: huic donis patris triumphum decorare fugiendum fuit? id. Mur. 5, 11.
      1. 2. Transf. (causa pro effectu; cf. supra, II. A. 2.), to escape (poet. also of things as subjects): tanta est animi tenuitas, ut fugiat aciem, Cic. Tusc. 1, 22, 50; Ov. F. 2, 80: sed tamen admiror, quo pacto judicium illud Fugerit, Hor. S. 1, 4, 100: quos viros vigilantia fugit, whom any vigilance escapes, Verg. G. 2, 265; cf. id. E. 9, 54.
        1. b. Esp. freq., res me fugit, it escapes me, escapes my notice; I do not observe it, do not know it (cf.: latet, praeterit): novus ille populus vidit tamen id, quod fugit Lacedaemonium Lycurgum, Cic. Rep. 2, 12; cf.: illos id fugerat, id. Fin. 4, 23, 63: hominem amentem hoc fugit, id. Verr. 2, 4, 12, § 27: quem res nulla fugeret, id. Rep. 2, 1: quae (ratio) neque Solonem Atheniensem fugerat, neque nostrum senatum, id. ib. 2, 34; 1, 16: non fugisset hoc Graecos homines, si, etc., id. de Or. 1, 59, 253: neminem haec utilitas fugit, Quint. 2, 5, 17: nisi quae me forte fugiunt, hae sunt fere de animo sententiae, Cic. Tusc. 1, 11, 22; Quint. 9, 2, 107; 7, 1, 40: nullam rem esse declarant in usu positam militari, quae hujus viri scientiam fugere possit, Cic. de Imp. Pomp. 10, 28: quae (partitio) fugiet memoriam judicis, Quint. 4, 5, 3; cf. Gell. 1, 18, 6.
          With a subject-clause: de Dionysio, fugit me ad te antea scribere, Cic. Att. 7, 18, 3; 5, 12, 3: illud alterum quam sit difficile, te non fugit, id. ib. 12, 42, 2.
          Hence, fŭgĭens, entis, P. a., fleeing, fleeting, vanishing.
    1. A. Lit.: accipiter, Lucr. 3, 752: membra deficiunt, fugienti languida vitā, id. 5, 887: vinum, growing flat, spoiling, Cic. Off. 3, 23, 91: ocelli, dying, Ov. Am. 3, 9, 49: portus fugiens ad litora, running back, retreating, Prop. 4 (5), 6, 15.
      1. 2. Subst. in the later jurid. lang., like the Gr. ὁ φεύγων, the defendant: omnimodo hoc et ab actore et a fugiente exigi, Cod. Just. 2, 58, § 4 (for which, reus, § 7).
    2. B. Trop., with gen.: nemo erat adeo tardus aut fugiens laboris, quin, etc., averse to labor, indolent, Caes. B. C. 1, 69, 3: doloris, Lact. 3, 8, 13: solitudinis (with appeteus communionis ac societatis), id. 6, 10, 18.
      Comp., sup., and adv. do not occur.