Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

longē, adv., v. longus fin. A.

longus, a, um, adj. [cf. λαγγάζω, λογγάζω], long.

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: longo interjecto intervallo, Cic. Off. 1, 9, 30: longissima epistula, id. Att. 16, 11: Rhenus longo spatio citatus fertur, Caes. B. G. 4, 9: proficisci longissimo agmine, id. ib. 5, 31: stant longis annixi hastis, Verg. A. 9, 229: umbilicus septem pedes longus, Plin. 6, 34, 39, § 212: longa folia habet fere ad tres digitos, id. 27, 12, 86, § 110: ferrum autem tres longum habebat pedes, in length, Liv. 21, 8: scrobes faciemus tribus pedibus longas, Pall. 2, 10: longa navis, a war-ship, manof-war, on account of its shape, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 11, 326 (Ann. v. 468 Vahl.); Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 15, 5: longus versus, the heroic hexameter, Enn. ap. Cic. Leg. 2, 27, 68; Diom. p. 493 P.; Isid. Orig. 1, 38: longa atque insignis honorum pagina, Juv. 10, 57: sesquipede est quam tu longior, taller, Plaut. Trin. 4, 2, 58: longus homo, i. q. longurio, a tall fellow, long-shanks, Cat. 67, 47; so, Maura, Juv. 10, 223: longa manus, a long, far-reaching, mighty hand: an nescis longas regibus esse manus, Ov. H. 17, 166; on the contrary: attulimus longas in freta vestra manus, unmutilated, uninjured, Prop. 3, 5, 14 (4, 6, 60).
    2. B. In partic., far off, remote, distant, = longinquus (post-Aug. and very rare): remeans longis oris, Sil. 6, 628: longa a domo militia, Just. 18, 1: longas terras peragrare, Auct. Decl. Quint. 320.
    3. C. Great, vast, spacious (poet.): pontus, Hor. C. 3, 3, 37; 3, 27, 43: Olympus, Verg. G. 3, 223: classemque ex aethere longo prospexit, id. A. 7, 288: caelum, Ov. M. 6, 64.
  2. II. Transf., of time, long, of long duration or continuance, tedious: in tam longa aetate, Cic. de Sen. 19, 66: vita longior, id. Tusc. 1, 39, 94: horae quibus exspectabam longae videbantur, id. Att. 12, 5, 4: uno die longior mensis, id. Verr. 2, 2, 52, § 129: longa interjecta mora, Caes. B. C. 3, 69: post longum tempus, Sen. Contr. 7, 17, 2; 9, 28, 12: per longum tempus, Suet. Ner. 57: vita, Liv. 2, 40, 6; 9, 17, 6: spatium (sc. temporis), id. 9, 18, 10: error, protracted, id. 5, 33: caedes, id. 6, 8, 7: longi aliorum principatus, Tac. H. 2, 55: longae pacis mala, Juv. 6, 292: bellum, Quint. 3, 8, 56: memoriam nostri longam efficere, Sall. C. 1, 3: morbus, Liv. 27, 23, 6; Cels. 3, 1, 1: longo tempore, after a long interval, Verg. A. 3, 309; cf.: longo post tempore, id. E. 1, 29: longa dies, length of days, a long life, Juv. 10, 265: longa syllaba, Cic. de Or. 3, 47, 183: littera, id. Or. 48, 159: syllabae, Quint. 9, 4, 36: vocalis, id. 9, 4, 85: longae pretium virtutis, Luc. 2, 258: longa Lethe, id. 6, 769: in rebus apertissimis nimis longi sumus; Cic. Fin. 2, 27, 85: exordium nimis longum, Auct. Her. 1, 7, 11: longior quam oportet sermo, Quint. 8, 3, 53: nulla de morte hominis cunctatio longa est, Juv. 6, 221: quantis longa senectus plena malis, id. 10, 190; 14, 251.
    Hence: longum est, it would take long, it would be tedious, Cic. Verr. 2, 1, 60, § 156: longum est ea dicere, sed hoc breve dicam, id. Sest. 5, 12: experire; non est longum, id. Phil. 3, 2, 10: arcessere tormenta longum videbatur, Tac. H. 3, 71.
    Ellipt., without inf., Cic. N. D. 1, 8, 19: ne longum sit, ne longum faciam, not to be tedious, to speak briefly: ac, ne longum sit, Quirites, tabellas proferri jussimus, id. Cat. 3, 5, 10: ac ne longum fiat, videte, id. Leg. 2, 10, 24: ne longum faciam: dum tu quadrante lavatum Rex ibis, Hor. S. 1, 3, 137: longius facere, to defer or put off any longer: nihil opus est exemplis id facere longius, Cic. Fin. 5, 6, 16; id. Leg. 1, 7, 22: nihil est mihi longius, nothing makes time seem longer to me than, i. e. I am full of impatience, can hardly wait for: respondit, nihil sibi longius fuisse, quam ut me viderit, id. Fam. 11, 27, 1; id. Verr. 2, 4, 18, § 39; but: nec mihi longius quicquam est quam videre hominum voltus, nothing is more tedious, id. Rab. Post. 12, 35: in longum, long, for a long time: nec in longum dilata res, Liv. 5, 16: in longum dilata conclusio, drawn out tediously, Quint. 8, 2, 22: causando nostros in longum ducis amores, Verg. E. 9, 56: otium ejus rei haud in longum paravit, Tac. A. 3, 27; 11, 20: in longum sufficere, id. H. 4, 22: odia in longum jaciens, ia. A. 1, 69: nec in longius consultans, id. H. 2, 95: per longum, for a long time: per longum celata fames, Sil. 2, 465: ex longo, for a long time back: collecta fatigat edendi Ex longo rabies, Verg. A. 9, 64: longa spes, that looks far ahead, reaching far into futurity: vitae summa brevis spem nos vetat inchoare longam, Hor. C. 1, 4, 15; Stat. Th. 1, 322.
    Of persons, prolix, tedious: nolo esse longus, Cic. N. D. 1, 36, 101: in verbis nimius et compositione nonnumquam longior, Quint. 10, 1, 118: (testis) longus protrahi potest, id. 5, 7, 26: longus spe ( = tardus et difficilis ad sperandum), slow to hope, Hor. A. P. 172.
    Hence, adv., in three forms.
    1. A. Form longē, long, in length.
      1. 1. Lit., a long way off, far, far off, at a distance, Plaut. Rud. 4, 3, 95: ab eo oppido non longe fanum est Junonis, Cic. Verr. 2, 4, 46, § 103: longe absum, audio sero, id. Fam. 2, 7, 1: quam longe est hinc in saltum Gallicanum, id. Quint. 25, 79: longe mihi obviam processerunt, id. Verr. 2, 2, 27, § 65: longe lateque collucere, in length and breadth, i. e. far and wide, everywhere, id. N D. 2, 15, 40: Di vim suam longe lateque dmundunt, id. Div. 1, 36, 79: longe gradi, to take long steps, Verg. A. 10, 572: Vercingetorix locum castris delegit ab Avarico longe millia passuum XVI., Caes. B. G. 7, 16: Rhenum non longe a mari transire, id. ib. 4, 1, 1: tu autem abes longe gentium, Cic. Att. 6, 3, 1; cf. id. Fam. 12, 22, 2.
        Comp.: fontes longius a praesidiis aberant, Caes. B. C. 3, 49, 5: longius non discedam, Cic. Fam. 14, 2 fin.: longius meare, Col. 9, 8, 9.
      2. 2. Trop.
        1. a. Of time, long, for a long period (but, acc. to some, not in positive; and the foll. passages are to be understood locally; v. Forbig. ad Verg. A. 5, 406; 10, 317): longe prospicere futuros casus, Cic. Lael. 12, 40: stupet Dares, longeque recusat, Verg. A. 5, 406: nec longe, id. ib. 10, 317: quae venientia longe ante videris, Cic. Tusc. 3, 14, 29.
          Comp.: Varro vitam Naevii producit longius, Cic. Brut. 15, 60: paulo longius tolerare, Caes. B. G. 7, 71, 4: longius anno remanere, id. ib. 4, 1, 7; Nep. Att. 2, 4; Sall. C. 29, 1.
          Sup.: quamdudum in portum venis huc? Ep. Longissime, Plaut. Stich. 4, 1, 24: quid longissime meministi in patria tua, id. Men. 5, 9, 52: quoad longissime potest mens mea respicere, Cic. Arch. 1, 1.
        2. b. Of speech, long, at length, diffusely: haec dixi longius quam instituta ratio postulabat, Cic. Or. 48, 162: longius aliquid circumducere, Quint. 10, 2, 17.
        3. c. Longe esse, abesse.
          1. (α) To be far away, i. e. to be of no assistance, of no avail: longe iis fraternum nomen populi Romani afuturum, Caes. B. G. 1, 36: longe illi dea mater erit, Verg. A. 12, 52: quam tibi nunc longe regnum dotale Creusae, Ov. H. 12, 53: longe conjugia, ac longe Tyrios hymenaeos Inter Dardanias acies fore, Sil. 17, 80; Petr. 58.
          2. (β) Longe esse ab aliqua re, to be far from, i. e. destitute of a thing: ut ab eloquentia longissime fuerint, Quint. 8 prooem. § 3.
        4. d. Widely, greatly, much, very much, by far; esp. with sup. and (poet. and post-Aug. = multo) comp.: errat longe, Ter. Ad. 1, 1, 40: longe ante videre, Cic. Tusc. 3, 14; Liv. 1, 19, 12: longe melior, Verg. A. 9, 556: minor, Liv. 24, 28, 5: longe acrius, Tac. A. 4, 40: praestantior, Curt. 10, 3, 10; Suet. Calig. 5; Quint. 10, 1, 67: tumultuosior, Vell. 2, 74: proelium longe magis prosperum, id. 2, 51: longe omnium longissima est, Plaut. Most. 8, 3, 8: longe nobilissimus, Caes. B. G. 1, 2: longe doctissimus, Hor. S. 1, 5, 3: longe plurimum ingenio valuisse videtur, Cic. Brut. 14, 35: longe princeps, id. Fam. 13, 13: longe praestare, id. Brut. 64, 230: ceteris antecellere, id. Verr. 2, 4, 53, § 118: anteponere alicui rei aliquid, id. de Or. 1, 21, 98: dissentire, id. Lael. 9, 32 init.: quod longe secus est, id. ib. 9, 29 fin.: longe aliter se habet ac, id. Ac. 2, 31, 101: longe dissimilis contentio, id. Sull. 17, 49: longe ante alias specie insignis, Liv. 1, 9: sciunt longe aliud esse virgines rapere, aliud pugnare cum viris, id. 1, 12, 8: longe mihi alia mens est, Sall. C. 52, 2: a quo mea longissime ratioabhorrebat, Cic. Verr. 2, 2, 4, § 10: longissime diversa ratio est, id. Phil. 5, 18, 49: (istae facultates) longe sunt diversae, id. de Or. 1, 49, 215: longe omnes multumque superare, id. Verr. 2, 5, 44, § 115: longe et multum antecellere, id. Mur. 13, 29.
          Repeated: plurimum et longe longeque plurimum tribuere honestati, Cic. Fin. 2, 21, 68: sed longe cunctis longeque potentior illa, Ov. M. 4, 325; so Gell. 14, 1.
        5. e. In post-class. Lat. = valde: longe gravis, Stat. Th. 10, 140: longe opulentus, App. M. 1, p. 112, 1: par studiis aevique modis sed robore longe (sc. impar), far from equal, Stat. Achill. 1, 176.
    2. * B. Form longĭter, far: non, ut opinor, id a leto jam longiter errat, Lucr. 3, 676.
    3. C. Form longum, long, a long while (poet.): nimis longum loquor, Plaut. Ep. 3, 2, 40: nimis diu et longam loquor, id. Ps. 2, 3, 21: nec longum laetabere, Verg. A. 10, 740; Ov. M. 5, 65: clamare, Hor. A. P. 459; Juv. 6, 65; Stat. Th. 7, 300; 10, 467.