Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Perseus.

The word vit�� could not be parsed. Trying a normal dictionary lookup:

No entries found. Showing closest matches:

2. Utens or Utīs, entis, m., = Οὔτεις, εντος, a river in Cisalpine Gaul, now the Montone, Liv. 5, 35, 3; called Vitis, Plin. 3, 15, 20, § 115.

vīta, ae (gen. sing. vitaï, Lucr. 1, 415; 2, 79; 3, 396), f. [vivo; Sanscr. gīv, to live; Gr. βίος, life], life.

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: tribus rebus animantium vita tenetur, cibo, potione, spiritu, Cic. N. D. 2, 54, 134: dare, adimere vitam alicui, id. Phil. 2, 3, 5: necessaria praesidia vitae, id. Off. 1, 17, 58: in liberos vitae necisque potestatem habere, Caes. B. G. 6, 19: exiguum vitae curriculum, Cic. Rab. Perd. 10, 30: ego in vitā meā nullā umquam voluptate tantā sum adfectus, etc., id. Att. 5, 20, 6: vitam agere honestissime, id. Phil. 9, 7, 15; cf.: degere miserrimam, id. Sull. 27, 75: vitam in egestate degere, id. Rosc. Am. 49, 144: tutiorem vivere, id. Verr. 2, 2, 47, § 118: profundere pro aliquo, id. Phil. 14, 11, 30 fin.: amittere per summum dedecus, id. Rosc. Am. 11, 30: auferre alicui, id. Sen. 19, 71: in vitā manere, id. Fam. 5, 15, 3: in vitā diutius esse, id. Q. Fr. 1, 3, 5: e vitā discedere, id. Fam. 2, 2; cf. cedere, id. Brut. 1, 4: vitā cedere, id. Tusc. 1, 15, 35: de vitā decedere, id. Rab. Perd. 11: vitā se privare, id. de Or. 3, 3, 9: vitā aliquem expellere, id. Mur. 16, 34: si vita suppetet, id. Fin. 1, 4, 11: si mihi vita contigerit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 1: ne ego hodie tibi bonam vitam feci, a pleasant life, Plaut. Pers. 4, 8, 3: bonam vitam dare, id. Cas. 4, 4, 21; cf., on the other hand: malae taedia vitae, Ov. P. 1, 9, 31.
    2. B. In partic., life, as a period of time = aetas (post-Aug.): ii quadragensimum annum vitae non excedunt, Plin. 6, 30, 35, § 195; 7, 2, 2, § 30; 7, 49, 50, § 160: periit anno vitae septimo et quinquagesimo, Suet. Vit. 18: septem et triginta annos vitae explevit, Tac. A. 2, 88 fin.; Val. Max. 4, 1, 6; 8, 13, ext. 7; Gell. 15, 7, 1; Hier. in Dan. 6, 1.
      Plur.: nec vero, si geometrae et grammaticiomnem suam vitam in singulis artibus consumpserint, sequitur, ut plures quasdam vitas ad plura discenda desideremus, Quint. 12, 11, 20; cf. also in the foll.
  2. II. Transf.
    1. A. A living, support, subsistence (Plautinian; syn. victus): vitam sibi repperire, Plaut. Stich. 3, 2, 9; cf.: neque illi concedam quicquam de vitā meā, id. Trin. 2, 4, 76.
    2. B. A life, i. e. a way or mode of life (class.): vita hominis ex ante factis spectabitur, Auct. Her. 2, 3, 4: vita rustica honestissima atque suavissima, Cic. Rosc. Am. 17, 48: hanc usus, vita, mores respuit, id. Mur. 35, 74; cf.: inquirendo in utriusque vitam et mores, Liv. 40, 16, 2; so (with mores) Ov. H. 17, 172 Ruhnk.: neque ante philosophiam patefactam hac de re communis vita dubitavit, nor was it doubted in common life, Cic. Div. 1, 39, 86: vita, victusque communis, social life, id. Off. 1, 17, 58; cf.: omni vitā atque victu excultus, id. Brut. 25, 95.
      Plur.: inspicere, tamquam in speculum, in vitas omnium, Ter. Ad. 3, 3, 61; cf.: per omnium vitas amicitia serpit, Cic. Leal. 23, 87: (Minos) vitas et crimina discit, Verg. A. 6, 433.
    3. C. Life, real life (opp. fancy or fiction): ex quo est illud e vitā ductum ab Afranio, Cic. Tusc. 4, 20, 45: de vitā hominum mediā sumptum, Gell. 2, 23, 12: nil sine magno Vita labore dedit mortalibus, Hor. S. 1, 9, 60.
    4. D. Like our life, to denote a very dear object: certe tu vita es mihi, Plaut. As. 3, 3, 24; cf. Ter. Ad. 3, 2, 33.
      Hence, mea vita, or simply vita, my life, as a term of endearment, Plaut. Stich. 4, 2, 6; Cic. Fam. 14, 2, 3; 14, 4, 1; Prop. 1, 2, 1; 2, 20 (3, 13), 17.
    5. E. The living, i. e. mankind, the world; like Gr. βίος (poet. and in postAug. prose): rura cano, rurisque deos, his vita magistris Desuevit quernā pellere glande famem, Tib. 2, 1, 37: agnoscat mores vita legatque suos, Mart. 8, 3, 20: verum falsumne sit, vita non decrevit, Plin. 8, 16, 19, § 48: alias in tumultu vita erat, id. 13, 13, 27, § 89.
  3. F. A life, i. e. a course of life, career, as the subject of biography: in hoc exponemus libro de vitā (al. vitam) excellentium imperatorum, Nep. praef. § 8; id. Epam. 4 fin.: vitae memoriam prosā oratione composuit, Suet. Claud. 1 fin.: propositā vitae ejus velut summā, id. Aug. 9: referam nunc interiorem ac familiarem ejus vitam, id. ib. 61; cf. Serv. Verg. A. 1, 368: qui vitas resque gestas clarorum hominum memoriae mandaverunt, Gell. 1, 3, 1.
  4. G. The duration of life (in plants, etc.), duration: arborum immensa, Plin. 16, 44, 85, § 234; 16, 44, 90, § 241; Pall. 12, 7, 17.
  5. H. An existence, a being, of spirits in the infernal regions: tenues sine corpore vitae, Verg. A. 6, 292; cf. id. ib. 12, 952.

vītābĭlis, e, adj. [vito], that may or ought to be shunned: Ascra, Ov. P. 4, 14, 31; Arn. 5, 165.

vītābundus, a, um, adj. [vito], shunning, avoiding, evading (rare; not in Cic. or Cæs.).

        1. (α) With acc.: vitabundus classem hostium, Sall. Fragm. ap. Non. p. 186, 17 (id. H. 3, 19 Dietsch): Hanno vitabundus castra hostium consulesque, Liv. 25, 13, 4.
        2. (β) Absol.: vitabundus per saltuosa loca exercitum ductare, Sall. J. 38, 1: inter tela hostium vitabundus erumpit, id. ib. 101, 9; Tac. H. 3, 37.

vītālis, e, adj. [vita], of or belonging to life, vital.

  1. I. Adj.: caloris natura vim habet in se vitalem, vital power, Cic. N. D. 2, 9, 24: spiritus, id. ib. 2, 45, 117: totum corpus vitalis calor liquit, Curt. 3, 5, 3; 7, 3, 14; 8, 4, 8: recepto calore vitali, id. 8, 4, 17; Sen. Ben. 4, 6, 3; Lact. 2, 12, 6: viae, i. e. air-passages, Ov. M. 2, 828 aevum, lifetime, life, Plaut. Poen. 5, 4, 14: vita, i. e. true life, Enn. ap. Cic. Lael. 6, 22 (Enn. p. 180 Vahl.): motus, Lucr. 3, 560: lumen relinquere, i. e. to die, Ov. M. 14, 175 saecla, ages. generations, Lucr. 1, 202: lectus, upon which one is laid while alive and is laid out when dead, a death-bed, funeral-couch, Petr. 42: si esse salvum me vis aut vitalem tibi, i. e. remaining or keeping alive, long-lived, Plaut. Bacch. 4, 9, 75; Hor. S. 2, 1, 61; 2, 7, 4; Sen. Contr. 1, 1 fin.
  2. II. Substt.
    1. A. vī-tāle, is, the means of life, subsistence: mortiferum vitali admiscere, Liv. 6, 40, 12.
    2. B. vītālia, ĭum, n.
      1. 1. The vital parts, vitals, Sen. Ira, 2, 1, 2; Luc. 7, 620; 9, 743: capitis, Plin. 8, 7, 7, § 20: arborum, id. 17, 27, 42, § 251: rerum, Lucr. 2, 575.
      2. 2. Graveclothes (cf. supra, lectus vitalis), Sen. Ep. 99, 22; Petr. 77 fin.—* Adv.: vītālĭter, vitally: vitaliter esse animata, with life, vitally, Lucr. 5, 145.

vītālĭtas, ātis, f. [vita], vital force, life, vitality: durat in corde, Plin. 11, 37, 69, § 182; so id. 11, 38, 90, § 221; 11, 45, 103, § 250.

vītālĭter, adv., v. vitalis fin.

vītātĭo, ōnis, f. [vito], a shunning, avoiding, avoidance: doloris, Cic. Fin. 5, 7, 20: oculorum, lucis, urbis, fori, id. Phil. 3, 10, 24: periculi, Auct. Her. 3, 2, 3.

vītĕcŭla, v. viticula.

Vitellenses, ium, m., a people of Latium, Plin. 3, 5, 9, § 69.

Vitellĭa, ae, f., an ancient town of the Æqui, near the modern Valmontone, Liv. 2, 39; 5, 29; Suet. Vit. 1.

Vĭtellĭānus, a, um, v. Vitellius, B.

vĭtellīna, ae, f. (caro) [vitellus, I.], calf’s-flesh, veal, Apic. 8, 5.

Vĭtellĭus, i, m., the name of a Roman gens. So esp., A. Vitellius, a Roman emperor.
Hence,

  1. A. Vĭtellĭus, a, um, adj., of or belonging to the emperor Vitellius, Vitellian: via, so named after him, Suet. Vit. 1; Tac. H. 1, 1; 1, 57.
  2. B. Vĭtellĭānus, a, um, adj., of or belonging to Vitellius, Vitellian: milites, Tac. H. 1, 85: partes, id. ib. 1, 84: bellum, Suet. Dom. 1: vitia, Capitol. Ver. 4.
    1. 2. Plur. subst.: Vĭtellĭāni, ōrum, m.
      1. a. Soldiers of Vitellius, Vitellians, Tac. H. 3, 79; Suet. Vesp. 8.
      2. b. A kind of writing-tablets, perh. used by Vitellius, Mart. 2, 6, 6; 14, 8, 2; 14, 9 in lemm.

vĭtellum, i, v. vitellus, II.

vĭtellus, i, m. dim. [vitulus].

  1. * I. A little calf, as a term of endearment, Plaut. As. 3, 3, 77.
  2. II. Transf., the yolk of an egg, Cels. 6, 6, 1; Cic. Div. 2, 65, 134; Petr. 33 fin.; Plin. 10, 53, 74, § 148; Hor. S. 2, 4, 14; 2, 4, 57; Mart. 13, 40, 1.
    Called also vĭtellum, i, n., Apic. 4, 1; Varr. ap. Prob. ad Verg. E. 6, 31.

vītĕus, a, um, adj. [vitis], of or belonging to the vine: coliculus, Varr. R. R. 1, 31, 4: pocula, i. e. wine, Verg. G. 3, 380: rura, planted with vines, Prud. Ham. 228.

vītex, ĭcis, f. [Sanscr. vaja, twig; Gr. ἴτυς, rim; cf. Curt. Gr. Etym. p. 392], the chaste-tree, Abraham’s balm: Vitex agnus castus, Linn.; Plin. 24, 9, 38, § 59.

vĭtĭābĭlis, e, adj. [vitium], that may be harmed, violable, corruptible: ne jam vitiabilis esset, Prud. Apoth. 1113; id. Ham. 216.

vītĭārĭum, ii, n. [vitis], a nursery for vines, Cato, R. R. 40; 47; Varr. R. R. 1, 31, 2; Col. 3, 4, 1; 3, 5, 1.

vĭtĭātĭo, ōnis, f. [vitio], an injuring, violation, corruption (post-Aug. and very rare): feminae, Sen. Contr. 3, 23, 6.

vĭtĭātor, ōris, m. [vitio], an injurer, violator, corrupter (post-Aug. and very rare): feminae, Sen. Contr. 2, 11, 1; 3, 23, 1; 3, 23, 4: pupillae, Quint. Decl. 284; 309.

* vītĭcarpĭfer, fĕra, fĕrum, adj. [vitiscarpo-fero], that serves for pruning vines: forcipes, Varr. ap. Prisc. p. 868 P.

vītĭcella, ae, f., a plant, otherwise unknown, Isid. Orig. 17, 9, 92.

Viticīni, ōrum, m., a people in the territory of Picenum, Plin. 3, 12, 17, § 108.

* vītĭcŏla, ae, m. [vitis-colo], a cultivator of vines, a vine-planter, Sil. 7, 193.

vītĭcŏmus, a, um, adj. [vitis-coma], adorned or crowned with vine-leaves: ulmus, Sid. Carm. 2, 328: Lyaeus, Avien. Arat. 70.

vītĭcŭla (vītĕc-, Plin. Ep. 1, 24, 4), ae, f. dim. [vitis].

  1. I. A little vine, Cic. N. D. 3, 35, 86; Tert. Carm. adv. Marc. 2, 230; Val. Cat. Dir. 11, 5.
  2. II. A tendril, in gen.: fruticis, Plin. 24, 11, 58, § 98: cucumeris, Pall. 4, 9, 8.

vītĭfer, ĕra, ĕrum, adj. [vitis-fero], vinebearing, i. e. supporting or producing vines: arbores, Pall. 3, 13, 2: colles, Plin. 3, 5, 9, § 60; cf. mons, Sil. 4, 349: Vienna, Mart. 13, 107, 1.

vītĭgĕnus, a, um, adj. [vitis-gigno], vine-born, produced from the vine: liquor, Lucr. 5, 15: latices, id. 6, 1072; cf. vitigineus.

vītĭgĭnĕus, a, um, adj. [vitis-gigno], produced by the vine, vine-: surculi, Cato, R. R. 41, 3: folia, Col. 12, 16, 3: ligna, Plin. 30, 6, 16, § 50: columnae, id. 14, 1, 2, § 9; cf. vitigenus.

* vĭtĭlēna, ae, f. [vitium-lena; cf. vitilitigator], a bawd, procuress: malesuada, Plaut. Most. 1, 3, 56 MSS. (Ritschl, invitam lena; Lorenz, viti malesuada plena, ex conj. Speng.).

vĭtĭlīgo, ĭnis, f. [vitium], a kind of cutaneous eruption, tetter, Cels. 5, 28, 19; Lucil. ap. Fest. p. 369 Müll.; Plin. 20, 15, 59, § 165; 21, 19, 75, § 129; 22, 25, 74, § 156; Just. 36, 2, 12; App. Mag. p. 306, 14.

vītĭlis, e, adj. [vieo], platted, interwoven.

  1. I. Adj.: cola, Cato, R. R. 11, 2: alvi apum, Varr. R. R. 3, 16, 16: cistae, Plin. 15, 17, 18, § 60: naves corio circumsutae, id. 7, 56, 57, § 206 et saep.
  2. II. Subst.: vītĭlia, ĭum, n., things platted, wicker-work, Plin. 13, 4, 9, § 38; 21, 18, 69, § 114; 24, 9, 38, § 59.

* vĭtĭlītĭgātor, ōris, m. [vitium-litigator; cf. vitilena], a brawler, wrangler, Cato ap. Plin. praef. § 32; cf. vitilitigo.

* vĭtĭlītĭgo, āre, v. n. [vitium-litigo], to quarrel disgracefully, to brawl, wrangle to abuse, calumniate: scio ego, quae scripta sunt, si palam proferantur, multos fore qui vitilitigent, Cato ap. Plin. praef. § 30; cf. vitilitigator.

* vītīnĕus, a, um, adj. [perh. contr. from vitigineus], of the vine, vine-: vincula, Flor. 3, 20, 4.

vĭtĭo, āvi, ātum, 1, v. a. [vitium], to make faulty, to injure, spoil, mar, taint, corrupt, infect, vitiate (class., esp. in the trop. sense; syn.: corrumpo, noceo).

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: dira lues quondam Latias vitiaverat auras, Ov. M. 15, 626; cf.: amnem salibus amaris, id. ib. 15, 286: ossa, Cels. 8, 2: corpora, Ov. F. 6, 136: oculos, id. F. 1, 691: facies longis vitiabitur annis, id. Tr. 3, 7, 33: ferramentum in opere, Col. 11, 1, 20: ova, id. 8, 11, 5: vina, Hor. S. 2, 4, 54: boves aliqua offensa, Pall. 4, 12, 1.
    2. B. In partic., to violate a woman (cf.: violo, polluo): aliquam in occulto, Cato ap. Gell. 17, 13, 4: virginem, Ter. Eun. 4, 4, 37; id. Ad. 4, 5, 52; Suet. Aug. 71; Quint. 9, 2, 70 al.; cf.: vitiati pondera ventris (sc. stupro), Ov. H. 11, 37.
  2. II. Trop.: comitiorum et contionum significationes sunt nonnumquam vitiatae atque corruptae, falsified, Cic. Sest. 54, 115 Halm N. cr.: dies, to make void the nomination of a day for the census, id. Att. 4, 9, 1; cf.: senatusconsulta arbitrio consulum supprimebantur vitiabanturque, Liv. 3, 55, 13: scripturas, Dig. 50, 17, 94: auspicia, Messala ap. Gell. 13, 15, 4: pectora limo malorum, Ov. P. 4, 2, 18; cf.: curis vitiatum corpus amaris, id. ib. 1, 10, 3.

vĭtĭōsē, adv., v. vitiosus fin.

vĭtĭōsĭtas, ātis, f. [vitiosus], faultiness, corruption, viciousness, vice.

  1. * I. Lit.: umoris, Macr. S. 7, 10, 10.
  2. II. Trop. (Ciceron.): hujus virtutis contraria est vitiositas. Sic enim malo quam malitiam appellare eam, quam Graeci κακίαν appellant. Nam malitia certi cujusdam vitii nomen est, vitiositas omnium, Cic. Tusc. 4, 15, 34: vitiositas autem est habitus aut affectio in totā vitā inconstans et a se ipsa dissentiens, id. ib. 4, 13, 29.

vĭtĭōsus, a, um, adj. [vitium], full of faults or defects, faulty, defective, bad, corrupt, etc.

  1. I. Lit. (very rare): pecus (with morbosum), Varr. R. R. 2, 1, 21: locus (corporis pecudum), i. e. diseased, Col. 7, 5, 6: nux, Plaut. Mil. 2, 3, 45.
  2. II. Trop.
    1. A. In gen.: exemplum, Auct. Her. 2, 29, 46: suffragium, Cic. Leg. 3, 15, 34: vitiosissimus orator, id. de Or. 3, 26, 103: antiquarii, Suet. Aug. 86: consul, chosen contrary to the auspices, Cic. Phil. 2, 33, 84; cf.: quaeque augur injusta nefasta vitiosa dira deixerit, inrita infectaque sunto, XII. Tab ap. Cic. Leg. 2, 8, 21.
      Subst.: vĭtĭōsa, ōrum, n., misfortune, ruin: sinistra dum non exquirimus, in dira et in vitiosa incurrimus, Cic. Div. 1, 16, 29.
    2. B. In partic., morally faulty, wicked, depraved, vicious, Cato ap. Gell. 11, 2, 2: si quem conventum velit, Vel vitiosum, vel sine vitio; vel probum vel improbum, Plaut. Curc. 4, 1, 8: si qui audierunt philosophos, vitiosi essent discessuri, Cic. N. D. 3, 31, 77: vitiosa et flagitiosa vita, id. Fin. 2, 28, 93: vitiosas partes rei publicae exsecare, id. Att. 2, 1, 7.
      Comp.: progenies vitiosior, Hor. C. 3, 6, 48.
      Sup.: inter summam vitiorum dissimulationem vitiosissimus, Vell. 2, 97, 1.
      Hence, adv.: vĭtĭōsē, faultily, defectivelay, badly, corruptly.
      1. 1. Prop.: vitiose se habet membrum tumidum, Cic. Tusc. 3, 9, 19.
      2. 2. Trop.: ferre res bonas (sc. leges), Cic. Phil. 5, 4, 10: concludere (opp. recte), id. Ac. 2, 30, 98.
        Sup.: usurpare, Col. 4, 24, 15.

vitiparra, ae, f., a small bird, otherwise unknown, perh. the titmouse, Plin. 10, 33, 50, § 96.

vītis, is, f. [root in Sanscr. vjā, to cover; cf. Goth. vindan; Germ. winden, to bind; Lat. vieo; cf.: vitta, vitex], a vine, grapevine.

  1. I. Lit., Plin. 14, 1, 2, § 9; Cic. Sen. 15, 52 sq.; Col. 3, 1 sq.; Cic. N. D. 2, 47, 120; Verg. E. 1, 74; 5, 32; id. G. 1, 2; Hor. Ep. 1, 16, 3; Ov. M. 8, 676.
  2. II. Transf.
    1. A. A vine-branch, Cato, R. R. 41; Varr. R. R. 1, 31, 3; 1, 8, 2; Ov. M. 6, 592 al.
      1. 2. A centurion’s staff, made of a vine-branch, Plin. 14, 1, 3, § 19; Liv. Epit. 57; Tac. A. 1, 23; Ov. A. A. 3, 527; Luc. 6, 146; Juv. 8, 247.
        Hence,
        1. b. By a second transf., the office of a centurion, centurionship, Juv 14, 193; Sil. 12, 395; 12, 465; 6, 43; Spart. Hadr. 10 med.
    2. B. For vinea, a military penthouse, mantlet, Lucil. ap. Fest. s. v. sub, p. 311 Müll.
    3. C. A vine in gen., of the pumpkin, cucumber, Pall. 4, 9, 9; 4, 10, 15; Mart. 8, 51, 12.
    4. D. Vitis nigra, black bryony, Plin. 23, 1, 17, § 27.
    5. E. Vitis alba, the plant called also ampeloleuce, Plin. 23, 1, 16, § 21; Col. 10, 347.

vītĭ-sător, ōris, m. [vitis-sero], a vineplanter: Sabinus, Verg. A. 7, 179.
Of Bacchus, Att. ap. Macr. S. 6, 5.
Of Saturn, Arn. 3, 117.

vĭtĭum, ii (gen. plur. vitiūm, Titin. ap. Non. p. 495, 13), n. [from the same root with vieo, vitis, vitta; prop. a twist; hence], a fault, defect, blemish, imperfection, vice (syn. menda).

  1. I. Lit.: quomodo autem in corpore est morbus, est aegrotatio, est vitium: sic in animo. Morbum appellant totius corporis corruptionem: aegrotationem morbum cum imbecillitate: vitium, cum partes corporis inter se dissident; ex quo pravitas membrorum, distortio, deformitas. Itaque illa duo, morbus et aegrotatio, ex totius valetudinis corporis conquassatione et perturbatione gignuntur: vitium autem integrā valetudine ipsum ex se cernitur, Cic. Tusc. 4, 13, 29: corporis, Plaut. Most. 1, 3, 118; Ov. F. 4, 148: mancipii, Dig. 21, 1, 1, § 6: jumenti, ib. 21, 1, 38 init.
    In buildings, a breach, defect: si nihil est in parietibus aut in tecto vitii, Cic. Fam. 9, 15, 5; cf.: si aedes corruerunt vitiumve fecerunt, have received damage, become damaged, id. Top. 3, 15.
    In plants, a blemish, vice: sive illis (agris) omne per ignem Excoquitur vitium atque exsudat inutilis umor, Verg. G. 1, 88: vitio moriens sitit aëris herba, id. E. 7, 57.
    In fruits, the useless part, the core: vitiumque cinctum fructu, Plin. 15, 28, 34, § 112.
  2. II. Trop.
    1. A. In gen., a fault, defect, blemish: acutius atque acrius vitia in dicente quam recta videre, Cic. de Or. 1, 25, 116; cf. orationis, Quint. 1, 5, 1; 12, 1, 22: sermonis, id. 1, 1, 13: soloecismi, id. 1, 5, 53: ingenii, id. 10, 1, 60: mentis, id. 12, 1, 32: Stoicae sectae, id. 11, 1, 70: et illud mihi vitium’st maximum, my greatest fault, Ter. Hec. 1, 2, 37: huc si perveneris, meum vitium fuerit, my fault, Cic. Ac. 2, 16, 49: quamvis quis fortunae vitio, non suo decexisset, id. Phil. 2, 18, 44: honorem vitio civitatis, non suo, non sunt adsecuti, id. Har. Resp. 26, 56: male conjecta falsa sunt, non rerum vitio, sed interpretum inscientiā, id. Div. 1, 52, 118: animadverso vitio castrorum totā nocte munitiones proferunt, i. e. the faulty, unfavorable position (just before: natura iniquo loco castra ponunt), Caes. B. C. 1, 81: milites item conflictati et tempestatis et sentinae vitiis, the injurious effects, id. ib. 3, 28: sese nihil adhuc arbitrari vitio factum eorum, id. ib. 3, 57: vini vitio atque amoris feci, through the fault of, Plaut. Aul. 4, 10, 15.
    2. B. In partic.
      1. 1. A moral fault, failing, error, offence, crime, vice (the predom. signif. of the word in prose and poetry; cf.: scelus, delictum): nullam quidem ob turpitudinem, nullum ob totius vitae non dicam vitium, sed erratum, Cic. Clu. 48, 133: legibus et praemia proposita sunt virtutibus et supplicia vitiis, id. de Or. 1, 58. 247: virtus est vitium fugere, Hor. ep. 1, 1, 41: senectus est naturā loquacior, ne ab omnibus eam vitiis videar vindicare, Cic. Sen. 16, 55: in vitio esse, id. Off. 1, 19, 62: ne sibi vitio verterent, quod abesset a patriā, reckon it a fault, id. Fam. 7, 6, 1: te laudem Sex. Roscio vitio et culpae dedisse, id. Rosc. Am. 16, 48; Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 2.
        1. b. In respect of female chastity (whether of maidens or wives), a violation: quia pudicitiae hujus (Alcumenae) vitium me hic absente est additum, Plaut. Am. 2, 2, 179: pudicitiae ejus nunquam nec vim nec vitium attuli, id. Ep. 1, 2, 7: quoi misere per vim vitium obtulerat, Ter. Ad. 3, 2, 10; so, offerre, id. ib. 3, 1, 9: virginis, id. Eun. 4, 4, 55; cf.: vitium auctore redemit, Ov. H. 16 (17), 49.
      2. 2. In relig. lang., a defect in the auspices or auguries: si cui servo aut ancillae dormienti evenit, quod comitia prohibere solet, ne id quidem mihi vitium facit, Cato ap. Fest. s. v. prohibere, p. 234 fin. Müll.; Ter. Hec. prol. 2; Liv. 8, 23, 16; 4, 7, 3: id igitur obvenit vitium, quod tu jam Cal. Jan. futurum esse provideras, Cic. Phil. 2, 33, 83: tabernaculum vitio captum, id. N. D. 2, 4, 11; cf.: vitio navigare, id. Div. 1, 16, 29: comitiorum solum vitium est fulmen, id. ib. 2, 18, 43.
      3. 3. A fault of language: barbarismi ac soloecismi foeditas absithaec vitia, etc., Quint. 1, 5, 5.
      4. 4. In coinage, t. t., base metal, alloy: in aurum vitii aliquid addere, Dig. 48, 10, 9 praef.; cf.: ignis vitium metallis Excoquit, Ov. F. 4, 785.

vīto, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [for vicito; root vic-; Gr. ϝικ in εἴκω, to yield; cf. ἴχνος, trace], to shun, seek to escape, avoid, evade (class.; syn.: fugio, effugio).

  1. I. Lit.: tela, Caes. B. G. 2, 25: hastas, spicula, Hor. C. 1, 15, 18: lacum, Caes. B. C. 2, 24 fin.: rupem et puteum, Hor. Ep. 2, 2, 135: aequora, id. C. 1, 14, 20: forum, id. Epod. 2, 7: balnea, id. A. P. 298: sapiens, vitatu quidque petitu Sit melius, causas reddet tibi, id. S. 1, 4, 115: insidias, Phaedr. 1, 19, 2: periculosum lucrum, id. 5, 4, 8: vitataque traxit in arma, Ov. M. 13, 39.
  2. II. Trop.
          1. (α) With acc.: vitia, Cic. Rep. 2, 5, 10; Hor. S. 1, 2, 24: vituperationem, Cic. Prov. Cons. 18, 44: omnes suspitiones, Caes. B. G. 1, 20 fin.: periculum, id. B. C. 1, 70: mortem fugā, id. B. G. 5, 20: proditionem celeritate, Sall. J. 76, 1: culpam, Hor. A. P. 267: se ipsum, to shun one’s self, be tired of one’s own company, id. S. 2, 7, 113: impatientiam nauseae, Suet. Calig. 23.
          2. (β) With dat. (Plautin.): infortunio, Plaut. Curc. 2, 3, 19; id. Poen. prol. 25: huic verbo, id. Cas. 2, 2, 35: malo, Petr. 82.
          3. (γ) With ne: erit in enumeratione vitandum, ne, etc., Cic. Part. Or. 17, 60: ne experiatur, Cels. 2, 17.
          4. (δ) With inf.: tangere vitet Scripta, Hor. Ep. 1, 3, 16.

vītor (less correctly, vĭētor), ōris, m. [vieo], a basket-maker, trunk-maker, cooper, Plaut. Rud. 4, 3, 51; Inscr. Grut. 1178, 4; Don. ad Ter. Eun. 4, 4, 21: Vannorum sirpiarumque vitores, Arn. 2, 38; Dig. 9, 2, 27 fin.

vĭtrĕāmen, ĭnis, n. [vitrum]; only in plur., glassware, Dig. 33, 7, 18, § 13.

* vī̆trĕārĭus (vī̆trār-, Lampr. Alex. Sev. 24, 5), ii, m. [vitrum], a glass-worker, glassblower, Sen. Ep. 90, 31.

* vī̆trĕŏlus, a, um, adj. dim. [vitreus], of glass, Paul. Nol. Carm. 26, 413.

vī̆trĕus, a, um, adj. [vitrum], of glass, glass-, vitreous.

  1. I. Lit.
    1. A. Adj.: vasa, Col. 12, 4, 4: Priapus, a glass in the form of a Priapus, Juv. 2, 95: hostis, i. e. a glass chessman, Ov. A. A. 2, 208: latro, Mart. 7, 72, 8: faba, Petr. 76.
    2. B. Subst.: vī̆trĕa, ōrum, n., glass vessels, glassware, Mart. 1, 42, 5; Stat. S. 1, 6, 73: vitrea fracta, broken glass, as a designation for trifles, trumpery, Petr. 10.
  2. II. Transf., like glass, glassy, in color or transparency, clear, bright, shining, transparent: unda, Verg. A. 7, 759: antra, Ov. M. 5, 48: pontus, Hor. C. 4, 2, 3: sedilia, Verg. G. 4, 350: ros, Ov. Am. 1, 6, 55: color, i. e. sea-green, Plin. 9, 31, 51, § 100: Circe, brilliant, beautiful, Hor. C. 1, 17, 20: togae, Varr. ap. Non. p. 448, 28; 536, 32: turgescit vitrea bilis, i. e. transparent (transl. of Gr. ὑαλώδης χολή), Pers. 3, 8.
    1. B. Trop.: fama, brilliant, Hor. S. 2, 3, 222: fortuna, brittle, fragile, P. Syr. Mim. (Sent. v. 189 Rib.).

vī̆trĭārĭa, ae, f. [vitrum], a plant, called also parietaria, wall-pellitory, App. Herb. 81.

vī̆trĭcus, i, m., a step-father, Cic. Att. 15, 12, 2; id. Verr. 2, 1, 51, § 135; id. Mur. 35, 73; id. Brut. 68, 240; Plin. Ep. 9, 13, 16; Tac. A. 3, 29; Suet. Tib. 7.
Poet., of Vulcan, the husband of Venus, in relation to Cupid, the son of Jupiter and Venus: vitricus, Ov. Am. 1, 2, 24.

vī̆trum, i, n. [root in video, to see, as transparent; cf. Plin. 36, 26, 65, § 191], glass.

  1. I. Lit., Plin. 36, 26, 65, § 189; Cic. Rab. Post. 14, 40; Sen. Q. N. 1, 6, 5; Quint. 2, 21, 9; Prop. 4 (5), 8, 37: O fons Bandu siae, splendidior vitro, Hor. C. 3, 13, 1; 1, 18, 16: Bassa, bibis vitro, Mart. 1, 38, 2; Ov. H. 15, 157.
  2. II. Woad, a plant used for dyeing blue: Isatis tinctoria, Linn.; Vitr. 7, 14; Caes. B. G. 5, 14; Mel. 3, 6, 5; Plin. 35, 6, 27, § 46; 37, 8, 37, § 117.

Vitrūvĭus, ii, m. M.
Pollio, a contemporary of Cœsar and Augustus; author of a work on architecture; cf. Teuffel, Röm. Lit. Gesch. § 259.

vitta, ae, f. [vieo], a band, esp. a fillet or chaplet worn round the head; and, in relig. lang., a head-band, a sacrificial or sacerdotal fillet, Ov. M. 2, 413; 4, 6; 5, 110; Prop. 4 (5), 11, 34; Verg. A. 2, 133; 10, 538; Luc. 5, 142; Val. Fl. 1, 480; Ov. M. 13, 643; Juv. 12, 118.
Represented as worn by poets, a symbol of their sacred office, or, acc. to Serv., in token of divine honors, Verg. A. 6, 665.
Also by brides and Vestal virgins, regarded as a symbol of chastity: capite compto crinis vittasque habeat, adsimuletque se Tuam esse uxorem, Plaut. Mil. 3, 1, 197; Tib. 1, 6, 67; Ov. P. 3, 3, 51; Prop. 4 (5), 11, 34; cf. Ov. A. A. 1, 31; id. Tr. 2, 247; id. R. Am. 386.
Bound around the altar, Verg. E. 8, 64; id. A. 3, 64; or on sacred trees, Ov. M. 8, 744; borne by suppliants for protection or pardon, Verg. A. 7, 237; 8, 128; Hor. C. 3, 14, 8; Ov. A. A. 2, 401 al.

vittātus, a, um, adj. [vitta], bound with a fillet or chaplet: capilli, Ov. Am. 1, 7, 17: sacerdos, Luc. 1, 597: honos frontis, Stat. S. 5, 5, 28: navis, Plin. 7, 30, 31, § 110.

1. vĭtŭla, ae, v. vitulus.

2. Vītŭla, ae, f., the goddess of Victory, of Exultation, Macr. S. 3, 2.

vītŭlāmĕn, ĭnis, n. [vitulor], a shoot, sucker, sprig, Ambros. Ep. 37, 57.
Trop., Vulg. Sap. 4, 3.

Vĭtŭlārĭa via, a road near Arpinum, Cic. Q. Fr. 3, 1, 2, § 3.

vītŭlātĭo, ōnis, f. [vitulor], a public thanksgiving or other festival, Macr. S. 3, 2.

vĭtŭlīnus, a, um, adj. [vitulus], of a calf.

  1. I. Adj.: caruncula, a piece of veal, Cic. Div. 2, 24, 52: assum, roast veal, id. Fam. 9, 20, 1: medulla, Cels. 7, 26, 5; 5, 24, 3: jus, id. 5, 27, 3: sevum, id. 5, 19, 9 and 13.
  2. II. Subst.: vĭtŭlīna, ae, f. (caro), calf’s-flesh, veal, Plaut. Aul. 2, 8, 5; Nep. Ages. 8, 4 (where vitulina, acc. plur. as subst., is the read. of some edd.).

vītŭlor, āri, v. dep. n., to celebrate a festival, keep holiday, be joyful (ante-class. for exulto, gestio): is habet coronam vitulans victoriā, Enn. ap. Fest. p. 369 Müll. (Trag. v. 75 Vahl.): in venatu vitulantes, Naev. ap. Non. p. 14, 18 (Trag. Rel. p. 9 Rib.): pontifex in sacris quibusdam vitulari solet, Varr. ap. Macr. S. 3, 2; cf.: Jovi opulento, inclutolubens vitulor, i. e. bring a thank-offering, Plaut. Pers 2, 3, 2.

vĭtŭlus, i, m., and vitŭla, ae, f. [Gr. ἰταλός, bull; whence Italia; Sanscr. vatsas, calf], a calf.

  1. I. Lit.
          1. (α) Masc., a bullcalf, Varr. R. R. 2, 5, 6; Cic. Div. 2, 15, 36; Quint. 1, 9, 5; Ov. M. 2, 624; 4, 755; 10, 227; Mart. 3, 58, 11; Verg. G. 4, 299 al.
          2. (β) Fem., a cow-calf, Verg. E. 3, 29 and 77.
  2. II. Transf.
    1. A. In gen., a calf, foal; of the horse, Verg. G. 3, 164; of the elephant, Plin. 8, 1, 1, § 2; of the whale, id. 9, 6, 5, § 13.
    2. B. In partic.: vitulus marinus, a sea-calf, seal, Juv. 3, 238; Suet. Aug. 90.
      Called also simply vitulus, Plin. 2, 55, 56, § 146.

Vītumnus, i, m. [vita], the god that bestows life, the Life-god, Aug. Civ. Dei, 7, 2 fin.; Tert. adv. Nat. 2, 11.

vĭtŭpĕrābĭlis, e, adj. [1. vitupero], blameworthy, blamable, censurable (very rare, but class.): quod vituperabile est per se ipsum, id eo ipso vitium nominatum puto, Cic. Fin. 3, 12. 40: consulatus, id. Leg. 3, 10, 23 Moser N. cr.

vĭtŭpĕrābĭlĭter, adv. [vituperabilis], blamably: tractare aliquid, Cassiod. Var. 6, 11.

vĭtŭpĕrātĭo, ōnis, f. [1. vitupero],

  1. I. a blaming, censuring; blame, censure, vituperation (either given or received) (freq. and class.): communi vituperatione reprehendere, Cic. Verr. 2, 5, 18, § 46; so (opp. laus) Quint. 2, 4, 33; 3, 4, 12; 8, 6, 55 al.
    Plur., Quint. 3, 4, 5: in vituperationem venire, Cic. Verr. 2, 4, 7, § 13: adductus erat in sermonem, invidiam, vituperationem, id. ib. 2, 3, 61, § 140: in vituperationem cadere, id. Att. 14, 13, 4: vituperationem vitare, id. Prov. Cons. 18, 44: esse alicui laudi potius quam vituperationi, id. Fam. 13, 73, 2: quod effugissem duas maximas vituperationes, id. Att. 16, 7, 5: et laudes et vituperationes scribebantur, Quint. 3, 4, 5; Cic. Brut. 12, 47.
  2. II. Transf., blameworthiness, blameworthy conduct: vituperatio atque infamia, Cic. Verr. 2, 5, 39, § 101.

vĭtŭpĕrātor, ōris, m. [1. vitupero], a blamer, censurer, vituperator: invidos vituperatores confutare, Cic. N. D. 1, 3, 5: philosophiae, id. Fin. 1, 1, 2; id. Tusc. 2, 2, 4: vituperatores mei, id. Fam. 7, 3, 6.

1. vĭtŭpĕro, āvi, ātum (inf. vituperarier, Plaut. Most. 1, 3, 21), 1, v. a. [vitiumparo, qs. to find fault, accuse of a fault; hence, transf.], to inflict censure, to blame, censure, disparage, vituperate (class.; syn.: culpo, objurgo, damno).

  1. I. In gen.: deos, Plaut. Mil. 3, 1, 142: an mavis vituperarier falso quam vero extolli? id. Most. 1, 3, 21: notare ac vituperare, Cic. de Or. 2, 85, 349: multimodis cum istoc animo es vituperandus, Ter. Phorm. 3, 1, 1: Pompeius noster in amicitiā P. Lentuli vituperatur, Cic. Q. Fr. 2, 6, 5: artem aut scientiam aut studium quodpiam vituperare propter eorum vitia, qui in eo studio sunt, Auct. Her. 2, 27, 44: si quis universam (philosophiam) velit vituperare, Cic. Tusc. 2, 1, 4: mensae, quae a Platone graviter vituperantur, id. Fin. 2, 28, 92: tuum consilium, id. Mur. 29, 60: (Rhodiorum res publica) minime quidem vituperanda, id. Rep. 3, 35, 48.
    Prov.: qui caelum vituperant, who find fault with heaven itself, i. e. are satisfied with nothing, Phaedr. 4, 7, 26.
  2. * II. In relig. lang., to render defective, to spoil an omen: cur omen mihi vituperat? Plaut. Cas. 2, 6, 59 dub.

2. vĭtŭpĕro, ōnis, m. [1. vitupero], a blamer, censurer, vituperator (post-class.), Gell. 19, 7, 16; Sid. Ep. 4, 22; 8, 1.