Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Perseus.

The word comm��runt could not be parsed. Trying a normal dictionary lookup:

No entries found. Showing closest matches:

cōmissor (on account of erroneous deriv. from comis, comedo, commensa, etc., often written cōmisor, commisor, commissor, cōmesor, cōmes-sor, commessor, commensor, etc.; v. Vel. Long. p. 2233; Liv. 40, 7, 5 Drak.; Quint. 11, 3, 57; Spald. and Zumpt), ātus, 1, v. dep., = κωμάζω (v. Lidd. and Scott in h. v.), to hold a festive procession, to revel, make merry; of young people, who went about with music and dancing, to celebrate a festival, and finally returned to one of their companions, in order to carouse anew (class.; not in Cic.; cf., however, comissatio and comissator): nunc comissatum ibo ad Philolachetem, Plaut. Most. 1, 4, 5: ad fratrem, Liv. 40, 7, 5; 40, 13, 3: domum, Plaut. Most. 1, 4, 22: qui praetereat comissatum volo vocari, id. Stich. 5, 4, 4: in domum alicujus, * Hor. C. 4, 1, 11: intromittere aliquam comissatum, * Ter. Eun. 3, 1, 52.
Absol.: comissantium modo currum secuti sunt, Liv. 3, 29, 5; * Quint. 11, 3, 57; Suet. Calig. 32; id. Dom. 21; Petr. 25, 1.

comma, ătis, n., = κόμμα.

  1. I. In gram.
    1. A. A division of a period (in Cic. Or. 62, 211; 66, 223; Quint. 9, 4, 22, written as Greek; pure Lat. incisum), Quint. 1, 8, 6; Diom. 2, p. 460 sq. P.
    2. B. A mark of punctuation, a comma, Don. p. 1742 P.
  2. II. In verse, the cœsura, Marc. Vict. p. 2519 P.

commăcĕrātĭo, ōnis, f. [commacero], a dissolution, maceration (late Lat.): corporis, Ambros. In Psa. 37, § 59.

com-măcĕro, āre, v. a., to soften by steeping, to macerate: aliquid in aquā pluviali, Marc. Emp. 36 fin.; Ambros. in Luc. 5, 6.

com-măcesco, ĕre, v. inch. n., to grow lean, Varr. ap. Non. p. 137, 3; cf. macesco.

com-măcŭlo, āvi, ātum, 1, v. a., to spot, stain, pollute, defile on all sides (rare but class.).

  1. I. Lit.: sanguine manus, Verg. E. 8, 48: sanguine suo altaria deūm, Tac. A. 1, 39: commaculatus sanguine, Paul. Nol. 6, 164.
  2. II. Trop.: se isto infinito ambitu, * Cic. Cael. 7, 16: se cum Jugurthā miscendo, Sall. J. 102, 5: pia templa domosque occursu, Stat. Th. 11, 752: se consortiis aliquorum, Cod. Th. 3, 12, 3: vidnitatem stupri procacitate, ib. 3, 16, 2: flagitiis commaculatus, Tac. A. 16, 32: nam praeter satellites commaculatos quis eadem volt? Sall. H. 1, 41, 21 Dietscn.

* com-mădĕo, ēre, v. n., to become very soft: bene, Cato, R. R. 156, 5.

Commāgēnē (in MSS. erroneously Comāgēnē), ēs, f., = Κομμαγηνή.

  1. I. The northern province of Syria (whose chief town was Samosata, now Samosat), Mel. 1, 11, 1; Plin. 5, 12, 13, § 66; 5, 24, 20, § 85; 10, 22, 28, § 55; 29, 3, 13, § 55; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 1 al.
    Hence,
      1. 2. Commāgēnus, a, um, adj., of Commagene: legati, Cic. Fam. 15, 1, 2: haruspex, Juv. 6, 550: galla, Plin. 16, 7, 9, § 27: regio, Tac. A. 15, 12.
        Hence, subst.: com-māgēnum, i, n. (sc. medicamentum), a remedy made there, Plin. 29, 3, 13, § 55; 10, 22, 28, § 55; cf. plur. (sc. unguenta), Dig. 34, 2, 21.
        And subst.: Commāgēni, ōrum, m., the inhabitants of Commagene, Mel. 1, 2, 5; Plin. 29, 3, 13, § 55; Tac. A. 2, 42 al.
  2. II. (Supply herba.) An unknown plant, perh. Nardus Syriaca, Plin. 29, 3, 13, § 55.

* com-mălaxo (conm-), āre, v. a., to make entirely mild, to soften; trop.: patrem, Varr. ap. Non. p. 82, 14; cf. Varr. L. L. 6, § 96 Müll.

com-mando, no perf., sum, ĕre, v. a., to chew (late Lat.): frondes myrti, Ser. Samm. 36, 684: radix commansa, Marc. Emp. 8.

commandūcātĭo, ōnis, f. [commanduco], a chewing, mastication (late Lat.): olivarum, Scrib. Comp. 53 and 104.

com-mandūco (conm-), no perf., ātum, 1, v. a. (access. form commandū-cor, ātus, 1, v. dep., Lucil. ap. Non. p. 81, 26; p. 123, 27; p. 479, 2 sq.; in trop. signif.), to chew much, chew to pieces, masticate: linguam, Val. Max. 3, 3, ext. 4: acinos, Plin. 24, 4, 6, § 11; 25, 13, 105, § 165 sq.; Scrib. Comp. 9; 53; 165.

com-mănĕo, ēre, v. n., to remain somewhere constantly (late Lat.): in domo, Macr. S. 6, 8 fin.; Cod. Th. 7, 8, 1: aliquo loco, Aug. Civ. Dei, 22, 8; Jul. Val. Rer. Gest. Alex. M. 1, 20 Mai.

com-mănĭfesto, āre, v. a., to manifest together, Boeth. Arist. Top. 6, 2, p. 707.

com-mănĭpŭlāris, is, m., a comrade who is in the same manipulus, Tac. H. 4, 46; Inscr. Orell. 3557.
So also ‡ COMMANIPVLARIVS, ii, Inscr. Rein. 8, 74.

* commănĭpŭlātĭo, ōnis, f. [commanipulo], companionship in a manipulus, Spart. Nig. 10, 6.

com-mănĭpŭlo, ōnis, m., a comrade of the same manipulus, Spart. Nig. 10, 5.
So also ‡ COMMANIPVLVS and COMMANIPLVS, Inscr. Orell. 3557; Inscr. Grut. 551, 1.

com-marcĕo, ēre, v. n.; lit., to wither; trop., to become wholly faint or inactive (late Lat.): miles, Amm. 17, 10, 1; 31, 12, 13.

* com-margĭno, āre, v. a., to furnish with a parapet or railing: pontes, Amm. 31, 2, 2.

* com-mărītus, i, m., an associatehusband, Plaut. Cas. 4, 2, 18.

* com-martyr, yris, m., a fellow-martyr, companion in martyrdom, Tert. Anim. 55.

com-mascŭlo, āre, v. a. [masculus], to make manly, firm, courageous, to invigorate, embolden (post-class.): animum, App. M. 2, p. 124, 32: frontem, Macr. S. 7, 11.

com-mastĭco, no perf., ātum, 1, v. a., to chew (late Lat.), Aem. Mac. 2, 15; 4, 8.

commătĭcus, a, um, adj., = κομματικός, cut up, divided, short (eccl. Lat.): hymnus, Sid. Ep. 4, 3: rhythmi, id. Carm. 23, 450.

com-mātūresco, rŭi, ĕre, v. inch. n., to ripen thoroughly: ubi commaturuerit, Col. 12, 49, 7 Schneid. N. cr.

com-mĕābĭlis, e, adj. (perh. only in Arn.).

  1. I. Pass., that is casily passed through, permeable: venae, Arn. 2, p. 84, 3.
  2. II. Act., that easily passes through: aurae, Arn. 7, p. 233.

commĕātālis, e, adj. [commeatus], pertaining to provisions or supplies: formula, Cassiod. Var. 7, 36: miles, accompanying the provisions, Cod. Just. 1, 27, 2, § 9; 12, 38, 16, § 2.

commĕātor, ōris, m. [commeo], one who goes to and fro, an epithet of Mercury as messenger of the gods to men, App. M. 11, p. 262; id. Mag. p. 315, 22.

commĕātus (conm-), ūs, m. [commeo].

  1. I. A going to and fro, passing freely, going at will: in eo conclavid ego perfodi parietem, Quā conmeatus clam esset hinc huc mulieri, Plaut. Mil. 2, 1, 65; cf.: commeatum vocis exercent fauces, Pall. 1, 3.
  2. II. Meton.
    1. A. A place through which one can pass back and forth, a thoroughfare, passage (rare; cf.: abitus, aditus, circuitus, etc.): nimis beat, quod conmeatus transtinet trans parietem, Plaut. Mil. 2, 5, 58: per hortum utroque conmeatus continet, id. Stich. 3, 1, 44; Dig. 43, 8, 2, § 25.
    2. B. A leave of absence from one’s station for a definite time, a furlough: commeare, ultro citro ire: unde commeatus dari dicitur, id est tempus, quo ire, redire quis posset, Fest. p. 277, 27 Müll.: dare commeatum totius aestatis, Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62: petere, Vell. 2, 11, 2; Suet. Tib. 10; id. Ner. 35; id. Galb. 6; id. Claud. 23: sumere, Liv. 3, 46, 10: dare, id. 3, 46, 9; Suet. Calig. 29: accipere, Plin. Ep. 3, 4, 2: in commeatu esse, to be on furlough, Liv. 33, 29, 4: commeatu abesse, Suet. Tib. 72; Dig. 4, 6, 35, § 9: in iis stativis satis liberi commeatus erant, Liv. 1, 57, 4: (legiones) promiscuis militum commeatibus infirmaverat, Tac. A. 15, 10; cf. id. H. 1, 46: cum miles ad commeatus diem non adfuit, on the day when the furlough expired, Quint. 7, 4, 14; cf. Auct. Her. 1, 14, 24: commeatūs spatium excedere, Dig. 49, 16, 14: ultra commeatum abesse, ib. 50, 1, 2, § 6.
      Transf.: cras igitur (sc. proficiscar), nisi quid a te commeatus, Cic. Att. 13, 41 fin. dub. (al. commeat); v. Orell. N. cr.: longum mihi commeatum dederat mala valetudo, rest, Sen. Ep. 54, 1: servitus assiduasine intervallo, sine commeatu, id. Q. N. 3, praef. § 16.
    3. C. A train, a convoy, caravan, a company carried, a transportation, trip, passage: Londinium copiā negotiatorum et commeatuum maxime celebre, Tac. A. 14, 33; 13, 39; Suet. Ner. 20: duobus commeatibus exercitum reportare instituit, Caes. B. G. 5, 23: secundum commeatum in Africam mittit ad Caesarem, Auct. B. Afr. 34: commeatibus per municipia ac colonias dispositis, supplies of provisions, relays of horses, etc., Suet. Tib. 38: cerneres canesper omnem nostrum commeatum morsibus ambulare, App. M. 8, p. 209, 18.
    4. D. Provisions, supplies (very freq., esp. in the histt., in sing. and plur.): interclude inimicis commeatum; tibi muni viam, Quā cibatus commeatusque ad te et legiones tuas Tuto possit pervenire, Plaut. Mil. 2, 2, 70 sq.; cf.: importare in coloniam, id. Ep. 3, 2, 7: ex omnibus provinciis commeatu et publico et privato prohibebamur, Cic. Imp. Pomp. 17, 53: ne foro quidem et commeatu juvare populum Romanum, id. Verr. 2, 5, 21, § 52: commeatu nostros prohibere, Caes. B. G. 2, 9 fin.: neque exercitum sine magno commeatu atque molimento in unum locum contrahere posse, id. ib. 1, 34; Quint. 8, 6, 26: maritimi, Liv. 5, 54, 4: ex montibus invecti, id. 9, 13, 10: advecti, id. 9, 32, 2: convecto, id. 2, 14, 3 al.; Suet. Calig. 43: magni commeatus frumenti Romam subvecti, Liv. 28, 4, 7.
      1. 2. Freq. opp. frumentum, the remaining supplies of war: ad Vesontionem rei frumentariae commeatūsque causā moratur, Caes. B. G. 1, 39: uti frumento commeatuque Caesarem intercluderet, id. ib. 1, 48; 3, 6; 3, 23 fin.; cf. Plaut. Mil. 2, 2, 70 supra.
    5. * E. Transf.: commeatus argentarius, gain acquired by money transactions, Plaut. Ps. 1, 5, 9.

* com-mĕdĭtor, āri, v. dep., to impress carefully on one’s mind, to practise, imitate: sonitus chartarum, sounds like, Lucr. 6, 112 Munro ad loc. (but Auct. Her. 3, 18, 31 B. and K. read commode notare).

commējo, āre, = κατουρῶ, Gloss. Gr. Lat.: lectum, Charis. 5, p. 261 P.

com-mĕlĕto, āre, v. n. [vox hybrida, from com-μελετάω; pure Lat. commeditor], to praclise assiduously, Hyg. Fab. 165.

* com-membrātus, a, um, adj. [membro], grown up together, united; only trop., Paul. Nol. Ep. 44, 4.

com-mĕmĭni (conm-), isse,

  1. I. v. defect., to recollect a thing in all its particulars, to remember (in Plaut. several times; elsewh. rare).
          1. (α) With acc.: hoc conmemini magis, quia, etc., Plaut. Am. 1, 1, 98; so id. Curc. 4, 2, 7; id. Mil. 3, 3, 39; id. Poen. 3, 4, 16.
            With acc. of quantity: aliquid, Plaut. Poen. 5, 2, 25; cf. also: quem hominem probe commeminisse se aiebat, Cic. de Or. 1, 53, 227; and: ego autem non commemini antequam sum natus, me miserum, id. Tusc. 1, 6, 13.
          2. (β) With inf. pres.: non conmemini dicere, Plaut. Curc. 5, 3, 32; so id. Mil. 3, 1, 49; id. Men. 5, 9, 15.
          3. (γ) With rel.-clause, Plaut. Truc. 4, 3, 4.
          4. (δ) With gen.: conmeminit domi, Plaut. Trin. 4, 3, 20.
            (ε) Absol.: memini et scio et calleo et conmemini, Plaut. Pers. 2, 1, 8; id. Truc. 1, 2, 19; Ter. Eun. 3, 5, 16; id. Phorm. 3, 2, 38; Ov. F. 3, 792.
  2. II. In speech, to recall to mind, mention (late Lat.): Plato complurium Socratis sectatorum in sermonibus, quos scripsit, commeminit, Gell. 14, 3, 2.

commĕmŏrābĭlis (conm-), e, adj. [commemoro], worth mentioning, memorable (rare): clara et conmemorabilis pugna, * Plaut. Ps. 1, 5, 111: multa commemorabilia proferre, Cic. N. D. 2, 52, 131: pietas, id. Marcell. 4, 10.

commĕmŏrāmentum (conm-), i, n. [commemoro], a reminding, mentioning (ante- and post-class. for the class. commemoratio): stupri, Caecil. ap. Non. p. 84, 5: supremum artis suae, Fronto, 2, p. 374.

commĕmŏrātĭo (conm-), ōnis, f. [commemoro], a calling to mind, reminding, suggesting, commemorating, remembrance, mentioning (several times in Cic. and Quint.; elsewh. rare): istaec commemoratio Quasi exprobratio est immemoris benefici, * Ter. And. 1, 1, 16.
With obj.-gen.: antiquitatis, Cic. Or. 34, 120: nominis nostri, id. Arch. 11, 29: rei gestae, Quint. 5, 11, 6: frequens illorum, quae egerat in senatu, id. 11, 1, 18; Tac. A. 13, 3: fortitudinis, Cic. Verr. 2, 2, 78, § 192: (Verres) in assiduā commemoratione omnibus flagitiorum fuit, every one was continually recounting his crimes, id. ib. 2, 1, 39, § 101: tuae virtutis, id. ad Q. Fr. 1, 1, 12, § 36: commemoratione hominum delectare, id. Verr. 2, 4, 55, § 123.
With subj. -gen.: posteritatis, by posterity, Cic. Fam. 5, 12, 1; cf.: aliquid suā commemoratione celebrare, id. Planc. 40, 95.

* commĕmŏrātor, ōris, m. [commemoro], one who mentions a thing, a commemorator: vetustatum, Tert. adv. Marc. 4, 26.

* commĕmŏrātōrĭum, ii, n. [commemoro], a means of remembrance: calliditatis, Ambros. Off. 25.

(commĕmŏrātus, ūs, a false read. for commemoratum, App. Flor. 1, n. 16.)

com-mĕmŏro (conm-), āvi, ātum, 1, v. a., to recall an object to memory in all its particulars.

  1. I. Rarely of one’s self, to call to mind, be mindful of, keep in mind, remember; with acc. and inf. or rel. -clause: quid quoque die dixerim, audierim, egerim, commemoro vesperi, Cic. Sen. 11, 38.
    With acc. and inf.: cottidie commemorabam te unum in tanto exercitu mihi fuisse adsensorem, Cic. Fam. 6, 21, 1: vitandi rumoris causā, quo patrem Caesarem vulgo reprehensum commemorabam, Suet. Aug. 45.
    More freq.,
  2. II. Of others, to bring something to one’s recollection by speaking of it, to remind of: aliquid, Plaut. Ps. 5, 1, 36; Ter. Eun. 5, 8, 14: ad commemorandam renovandamque amicitiam missi, Liv. 27, 4, 10: beneficia meminisse debet is, in quem collata sunt, non commemorare qui contulit, Cic. Lael. 20, 71.
    Hence (and so most freq.),
    1. B. Without the access. idea of remembering, to make mention of something, to recount, relate; constr. with acc., acc. and inf., rel.clause, or with de.
          1. (α) With acc.: id interdum furtim nomen commemorabitur, Plaut. Truc. 4, 4, 29: res, Lucr. 6, 938: causas, Caes. B. C. 3, 66: humanam societatem, Cic. Off. 3, 6, 31: Xenophontis illam jucunditatem, Quint. 10, 1, 82: o commemoranda judicia! Cic. Verr. 1, 14, 42; cf. id. Fam. 1, 9, 18.
          2. (β) With acc. and inf., Cic. de Or. 2, 38, 160; cf. Nep. Alcib. 2, 2.
          3. (γ) With rel.clause: quid ego nunc commemorem Singillatim, qualis ego in hunc fuerim? Ter. Phorm. 5, 9, 42; 4, 5, 3: chlamydem hanc commemores quanti conducta’st? Plaut. Ps. 4, 7, 88.
          4. (δ) With de: omnes de tuā virtute commemorant, Cic. Q. Fr. 1, 1, 13, § 37; so id. de Or. 3, 20, 75; id. Font. 14, 30; Nep. Dion, 6, 2 al.; cf.: multa de aliqua re, id. Hann. 2, 3; id. Att. 17, 1.
            (ε) With in: quae si in privatis gloriosa sunt, multo magis commemorabuntur in regibus, Cic. Deiot. 14, 40; cf.: cum legent in ejus virtutibus commemorari saltasse eum commode, Nep. praef. § 1.

commendābĭlis, e, adj. [commendo], worthy of praise, commendable (rare; perh. not ante-Aug.); with abl., Liv. 42, 5, 5: arbustum fructu, Col. 5, 6, 37: suco, Plin. 13, 9, 18, § 62: aviculae cantu, Val. Max. 9, 1, 2.
Absol., Liv. 37, 7, 15.
Comp., Treb. XXX. Tyrann. 16.

commendātĭcĭus or -tĭus, a, um, adj. [commendatio], serving for commendation, commendatory (very rare): litterae, letters of recommendation or introduction, Cic. Fam. 5, 5, 1; cf. Dig. 41, 1, 65; so, tabellae, Cic. Verr. 2, 4, 66, § 148; and absol., commendaticiae, ārum, f., Aug. in Macr. S. 2, 4, 15.

commendātĭo, ōnis, f. [commendo], a commendation, recommending (in good prose, and very freq.).

  1. I. In abstr., as an act: amicorum, Cic. Fam. 1, 3, 1; 12, 26 ter; id. Fin. 5, 15, 41; Sall. C. 35, 1; Quint. 9, 2, 59; cf. id. 5, 10, 41; 4, 3, 17; Suet. Caes. 75; id. Aug. 46 al.
    In plur., Cic. Fam. 13, 32, 1.
    With gen. obj.: ad ceteros contempti hominis, Cic. Att. 8, 4, 1: sui, id. Or. 36, 124 (opp. offensio adversarii); Dig. 1, 16, 4, § 3: commendationes morientium, Cic. Fin. 3, 20, 65; cf. commendo, I. B. 2.
    1. B. Trop., by the eyes: oculorum, Cic. de Or. 2, 87, 357: naturae, id. Planc. 13, 31.
  2. II. In concr., that which recommends, the excellence of a thing, worth, praise, a recommendation: ingenii, Cic. Brut. 67, 238: liberalitatis, id. Fam. 1, 7, 9: majorum, id. Cat. 1, 11, 28: probitatis, id. de Or. 2, 52, 211: fumosarum imaginum (i. e. nobilitatis), id. Pis. 1, 1: tanta (erat) oris atque orationis, Nep. Alcib. 1, 2: formae atque aetatis, Auct. B. Alex. 41: animi, Quint. 4, 2, 113: morum, id. 11, 3, 154: prima commendatio proficiscitur a modestiā, Cic. Off. 2, 13, 46; cf. id. ib. § 45; id. Deiot. 1, 2: Epicurus, cum in primā commendatione voluptatem dixisset, id. Fin. 2, 12, 35; cf. id. ib. 5, 14, 40.

commendātĭtĭus, a, um, v. commendaticius.

commendātīvus, a, um, adj. [commendo], commendatory: casus, i. e. dativus, Prisc. p. 670 Putsch.

commendātor, ōris, m. [commendo], one who commends, a commender (in post-Aug. prose; cf., however, commendatrix): fautor et commendator, Plin. Ep. 6, 23, 4; Vop. Prob. 2; Symm. Ep. 1, 40 al.

commendātōrĭus, a, um, adj. [commendator], serving for commendation, commendatory (for the class. commendaticius): litterae, Sid. Ep. 9, 10; Jul. Epit. Nov. 6, § 26.

commendātrix, īcis, f. [commendator], that which commends (rare): legem commendatricem virtutum, * Cic. Leg. 1, 22, 58: terra, * Plin. Ep. 8, 20, 2.

commendātus, a, um, v. commendo, P. a.

com-mendo (conm-), āvi, ātum, 1, v. a. [1. mando], to commit to one for preservation, protection, etc., to intrust to one’s charge, commit to one’s care, commend to.

  1. I. Prop.
    1. A. Lit., implying a physical delivery, to deposit with, intrust to; constr. aliquem or aliquid alicui, or absol.: commendare nihil aliud est quam deponere, Dig. 50, 16, 186: Oratorem meumsic enim inscripsi
      Sabino tuo commendavi, Cic. Fam. 15, 20, 1: sacrum sacrove commendatum qui clepsit rapsitve parricida esto, id. Leg. 2, 9, 22; 2, 16, 40: nummos alicui, Dig. 16, 3, 24: corpus alicui loco, Paul. Sent. 1, 21, 4: CORPORA SARCOPHAGO, Inscr. Orell. 4370.
      Poet.: semina sulcis, Sil. 15, 541.
      With apud or ad and acc. (rare and post-class.): Demetrius duos filios apud Gnidium hospitem suum cum magno auri pondere commendaverat, Just. 35, 2, 1: cujus beneficio ad sororem Medeam est commendatus, Hyg. Fab. 3.
    2. B. Trop.: ego me tuae commendo et committo fidei, Ter. Eun. 5, 2, 47 (cf.: bona nostra haec tibi permitto et tuae mando fide, id. And. 1, 5, 61); so, commendare se patri in clientelam et fidem, id. Eun. 5, 8, 9; 3, 5, 29: tibi ejus omnia negotia, libertos, procuratores, familiam, Cic. Fam. 1, 3, 2: vos sum testatus, vobis me ac meos commendavi, id. Dom. 57, 145: totum me tuo amori fideique, id. Att. 3, 20, 2: tibi suos testamento liberos, id. Fin. 3, 2, 9: simul atque natum sit animal, ipsum sibi conciliari et commendari ad se conservandum, id. ib. 3, 5, 16; * Cat. 15, 1; Ov. M. 6, 495: aliquem diis, Tac. A. 4, 17; cf. id. ib. 15, 23: rempublicam patribus, id. H. 1, 90; Suet. Aug. 56.
      Trop.: aliquid litteris, to commit to writing, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 10, 2: historiam immortalitati, Cic. de Or. 2, 9, 36: nomen tuum immortalitati, id. Fam. 10, 12, 5; cf.: nomen suum posteritati, Curt. 9, 3, 5: eum sempiternae gloriae, Cic. Fam. 5, 12, 6: se fugae, Auct. B. Afr. 34.
      1. 2. Esp., of the dying, to commend children, parents, etc., to the care of others: is, qui morti addictus esset, paucos sibi dies commendandorum suorum causā postulavisset, Cic. Off. 3, 10, 46: hi de suā salute desperantesparentes suos commendabant, si quos ex eo periculo fortuna servare potuisset, Caes. B. C. 2, 41: ille tibi moriens nos commendavit senex, Ter. Ad. 3, 4, 11; Prop. 4 (5), 11, 73: tibi suos testamento liberos, Cic. Fin. 3, 2, 9.
  2. II. In gen., to commend or recommend, i. e. to procure favor for, to make agreeable, to set off with advantage, to grace (class.): principes undique convenire et se civitatesque suas Caesari commendare coeperunt, Caes. B. G. 3, 27 fin.; Auct. B. G. 8, 50: P. Rutilii adulescentiam ad opinionem et conscientiae et juris scientiae P. Mucii commendavit domus, Cic. Off. 2, 13, 47: (vox) quae una maxime eloquentiam vel commendat vel sustinet, id. de Or. 1, 59, 252; cf.: nullā re unā magis oratorem commendari quam verborum splendore et copiā, id. Brut. 59, 216; id. Att. 13, 19, 2; Quint. 6, 1, 21: adfectus nemo historicorum commendavit magis, id. 10, 1, 101: quod me Lucanae commendet amicae, Hor. Ep. 1, 15, 21: marmora commendantur maculis aut coloribus, Plin. 36, 6, 8, § 49: compluresque tribuni militum ad Caesarem veniunt seque ei commendant, Caes. B. C. 1, 74: hoc idcirco commemoratum a te puto, uti te infimo ordini commendares, Cic. Phil. 2, 2, 3: se civibus impiis, id. ib. 5, 1, 3: cum se numeris commendat et arte, Hor. Ep. 2, 1, 261: se tonsā cute, id. ib. 1, 18, 7: his factis abunde se posteritati commendasset, Val. Max. 5, 1, ext. 2.
    Hence, commendātus, a, um, P. a.
    1. A. Commended, recommended to: quae res gloriosior? quae commendatior erit memoriae hominum sempiternae? Cic. Phil. 2, 13, 32; id. Balb. 18, 43: ceteris rebus habeas eos a me commendatissimos, id. Fam. 12, 26, 2; 2, 8, 3; 13, 10, 2; 13, 64, 1.
    2. B. Agreeable, approved, distinguished, valued: vultus commendatior, Petr. 110, 5: calami, Plin. 16, 36, 65, § 161: fama commendatior, id. 25, 10, 81, § 130.

commensūrābĭlis, e, adj. [mensuro], having a common measure, commensurable, Boëth. 1 Arithm. 18, p. 1000 al.

commensūrātĭo, ōnis, f. [mensuro], symmetry, uniformity, Boëth. Arist. Top. 2, 1, p. 680.

commensūrātus, a, um, adj. [mensuro], equal: consonantiae, Boëth. 1 Mus. 29, p. 1084.

1. commensus, a, um, Part., v. commetior.

2. commensus, ūs, m. [commetior], a due proportion or measure, symmetry (a word of Vitr., as transl. of the Gr. συμμετρία), Vitr. 1, 3, 2; 6 praef.; 6, 2.

commentārĭensis, is, m. [commentarius], one who takes control, has the care of a thing; and specif.,

  1. I. A registrar of public documents, a recorder, secretary, Dig. 49, 14, 45, § 7; Cod. Just. 1, 27, 1, § 8.
  2. II. One who makes out a list of prisoners, a keeper of a prison, Cod. Just. 9, 4, 4; Dig. 48, 20, 6; 48, 3, 8.
  3. III. One who forms a list of soldiers, Ps.-Ascon. Cic. Verr. 2, 1, 28, § 71.

commentārĭŏlum, i, n. (-lus, i, m., Hier. Ep. 149, 1), dim. [commentarius], a short treatise, brief commentary: hoc, Q. Cic. Pet. Cons. 14 fin.; of dub. form, abl. plur., Cic. Fin. 4, 4, 10; id. de Or. 1, 2, 5; id. Phil. 1, 7, 16; Quint. 1, 5, 7.

commentārĭus, ii, m. (sc. liber; both together, Gell. 13, 20, 17); commentā-rĭum, ii, n. (sc. volumen, Varr. L. L. 6, § 90 Müll.; Cic. Brut. 44, 164; cf. commentariolum) [commentor].

  1. I. Orig. a note-book, sketch-book, memorandum: diurni, a journal, Suet. Aug. 64.
  2. II. As the title of a book on any subject, but esp. historical, which is only sketched down or written without care (mostly in plur.), a sketch, a paper, memoirs, a commentary, etc., Cic. Fam. 5, 12, 10; Liv. 42, 6, 3; Quint. 2, 11, 7; 3, 8, 58; 3, 8, 67; 8, 2, 12; 10, 7, 30 al.; Tac. A. 6, 47; Suet. Tib. 61 et saep. Thus the two works of Cæsar upon the Gallic and civil wars are called Commentarii, commentaries, Cic. Brut. 75, 262; Hirt. and Asin. Pollio ap. Suet. Caes. 56.
    Of a single book: superiore commentario, i. e. in the Seventh Book, Hirt. B. G. 8, 30; cf. Gai Inst. 2, 23; 2, 145.
    1. B. Esp.
      1. 1. A commentary, exposition, brief explanation, annotation: commentarium in Vergilium, Gell. 2, 6, 1; cf. id. 1, 12; 1, 21.
      2. 2. In law, a brief, Cic. Verr. 2, 5, 21, § 54.
      3. 3. The day-book of an accounting officer, Inscr. Grut. 592, 4; Inscr. Orell. 2904.
      4. 4. A collection of examples or citations, Quint. 1, 8, 19.
      5. 5. A pupil’s notes of a lecture or lesson, Quint. 3, 6, 59.

commentātĭo, ōnis, f. [commentarius].

  1. I. Abstr., a diligent meditation upon something, a studying, a careful preparation, μελέτη (so perh. only in Cic.): loci multa commentatione atque meditatione parati, Cic. de Or. 2, 27, 118.
    In plur., Cic. de Or. 1, 60, 257; id. Brut. 71, 249; 27, 105: commentatio inclusa in veritatis lucem proferenda est, id. de Or. 1, 34, 157.
      1. * 2. As rhet. fig., = ἐνθύμημα, Quint. 5, 10, 1.
    1. B. Trop.: tota philosophorum vita, ut ait idem (Socrates), commentatio mortis est, Cic. Tusc. 1, 30, 74 (transl. of Plat. Phaed. § 12: Τὸ μελέτημα αὐτὸ τοῦτό ἐστι τῶν φιλοσόφων, λύσις καὶ χωρισμὸς Ψυχῆς ἀπὸ σώματος), commentatio ferendi doloris, id. ib. 2, 18, 42.
  2. II. Concr., a learned work, treatise, dissertation, description (so perh. not ante-Aug.): commentatio (de naturā animalium), Plin. 8, 16, 17, § 44; so, Indiae, id. 6, 17, 21, § 60.
    In plur., Plin. 28, 1, 2, § 7; Gell. praef. § 4.

commentātor, ōris, m. [2. commentor].

  1. I. An inventor, contriver (post-class. and rare): omnium falsorum, App. Mag. p. 321, 36: evangelii, i. e. the author, Tert. Res Carn. 33.
  2. II. An interpreter: legum, Cod. Just. 1, 17, 2, § 20; Serv. ad Verg. E. 6, 11.

commentĭcĭus or -tĭus, a, um, adj., [commentus, comminiscor], thought out, devised, fabricated (most freq. in Cicero).

  1. I. Opp. to that already existing, invented, new: nominibus novis et commenticiis appellata, Cic. Fin. 5, 30, 90: spectacula (opp. usitata), Suet. Claud. 21; Dig. 48, 19, 20.
  2. II. Opp. to that which is actual.
    1. A. In gen., feigned, pretended, ideal, imaginary: civitas Platonis, Cic. de Or. 1, 53, 230: commenticii et ficti di, id. N. D. 2, 28, 70; 1, 11, 28.
    2. B. In opp. to moral reality, truth, fabricated, feigned, forged, false: crimen, Cic. Rosc. Am. 15, 42: res, id. ib. 29, 82: fabula, id. Off. 3, 9, 39: fraudes, Gell. 12, 1, 8: epistulae, Cod. Th. 7, 18, 11, § 1: jus, Dig. 20, 48, 19.

com-mentĭor, ītus, 4, v. dep., to invent or devise a falsehood (post-class.), App. Mag. p. 314, 31; id. de Deo Socr. p. 50, 39: se virum bonum, id. M. 7, p. 188, 2.

commento, āvi, 1, v. act., collat. form of 1. commentor, q. v. (cf. Prisc. p. 797 P.), to delineate, sketch; only trop.: ora, humorously, qs. to demonstrate on the face, for to cudgel or beat, Plaut. Men. 5, 7, 30 dub. (Brix, commetavi; cf. 2. commeto).
Hence,

      1. b. commentātus, a, um, pass.: ut sua et commentata et scriptameminisset, Cic. Brut. 88, 301 (just before: secum commentatus in act. signif.): oratio, Q. Cic. ap. Cic. Fam. 16, 26, 1.

1. commentor, ātus sum, 1, v. freq. dep. [comminiscor].

  1. I. Prop., to consider thoroughly, meditate, think over, study, deliberate, weigh, prepare one’s self mentally, etc. (class.).
    1. A. Ingen.
      1. 1. Absol.: ut cito commentatus est, i. e. has made up a story, Plaut. Cas. 2, 3, 27: cum in hortos D. Bruti auguris commentandi causā convenissemus, deliberation, Cic. Lael. 2, 7: magi, qui congregantur in fano commentandi causā, id. Div. 1, 41, 90.
      2. 2. With acc.: te ipsum, qui multos annos nihil aliud commentaris, docebo quid sit humaniter vivere, Cic. Fam. 7, 1, 5: commentari aliquid et discere, id. Fin. 5, 15, 42: futuras mecum commentabar miserias, id. poët. Tusc. 3, 14, 29.
      3. 3. With interrog. clause: ut commentemur inter nos, quā ratione nobis traducendum sit hoc tempus, Cic. Fam. 4, 6, 3.
      4. 4. With de: multos mensis de populi Romani libertate, Cic. Phil. 3, 14, 36.
    2. B. In partic.
      1. 1. Of the orator’s preparation for a speech (freq. and class.).
        1. a. Absol.: ad quem paratus venerat, cum in villā Metelli compluris dies commentatus esset, Cic. Fam. 12, 2, 1: itaque videas barbato rostro eum commentari, Varr. ap. Non. p. 455, 19: crebro digitorum labrorumque motu commentari, Quint. 11, 3, 160.
        2. b. With acc.: ut quae secum commentatus esset, ea sine scripto redderet eisdem verbis quibus cogitasset, Cic. Brut. 88, 301: quae mihi iste visus est ex aliā oratione declamare, quam in alium reum commentaretur, id. Rosc. Am. 29, 82.
      2. 2. Of writings, to prepare, produce as the result of study, write (rare): quorum alter commentatus est mimos, Cic. Phil. 6, 13: eo ipso anno cum commentaremur haec, Plin. 18, 25, 57, § 209: Cato de militari disciplinā commentans, id. praef. § 30.
        With acc., to discuss, write upon: neque commentari quae audierat fas erat, Gell. 1, 9, 4; cf.: carmina legendo commentando, que etiam ceteris nota facere, Suet. Gram. 2.
  2. II. Transf.
    1. A. Of the oratorical student’s practice in speaking (always with reference to the mental exertion and preparation; cf. Jan. ad Cic. Brut. 22, 87): commentabar declamitans, sic enim nunc loquuntur, saepe cum M. Pisone, Cic. Brut. 90, 310: exisse eo colore et eis oculis, ut egisse causam, non commentatum putares, id. ib. 22, 87 fin.: magister hic Samnitium summā jam senectute est et cottidie commentatur, id. de Or. 3, 23, 86 Sorof ad loc.
    2. B. Hence, as a modest expression for a speaker’s effort, to experiment in speaking, attempt to speak: satisne vobis videor pro meo jure in vestris auribus commentatus? Cic. Fin. 5, 25, 75 Orell. and Madv. ad loc.
    3. C. To imitate, adopt the language of another: Achilem Aristarchi mihi commentari lubet, Plaut. Poen. prol. 1.
    4. D. To meditate, purpose: si cogitaras id, quod illa tropaea plena dedecoris et risūs te commentatum esse declarant, Cic. Pis. 40, 97.

2. commentor, ōris, m. [comminiscor], one who devises or invents something, an inventor: uvae, i. e. Bacchus, Ov. F. 3, 785: fraudis, Auct. Ep. Iliad. 579: machinarius, a machinist, Scl. 5, § 13 Momms. (al. commentator).

commentum, i, v. comminiscor fin.

commentus, a, um, Part., from comminiscor.

com-mĕo (conm-), āvi, ātum, 1, v. n., to go and come, pass to and fro: remeare redire, ut commeare ultro citroque ire, unde commeatus (leave of absence; v. commeatus, II. B.) dari dicitur, id est tempus, quo ire et redire commode quis possit, Fest. p. 276, 5, and p. 277, 25.
Hence freq. with ultro and citro (in good prose; freq. in Cic. and the histt.; not in Quint.).

  1. I. In gen.
    1. A. Usu. of living beings: pisciculi ultro ac citro commeant, Varr. R. R. 3, 5, 16; Cic. N. D. 2, 33, 84; Liv. 25, 30, 5; Plin. 2, 38, 38, § 104; Suet. Calig. 19: cum terra in aquam se vertit et cum ex aquā oritur aër, ex aëre aether, cumque eadem vicissim retro commeant, Cic. N. D. 3, 12, 31; 2, 19, 49: ut tuto ab repentino hostium incursu etiam singuli commeare possent, Caes. B. G. 7, 36 fin.: inter Veios Romamque, Liv. 5, 47, 11; cf.: commeantibus invicem nuntiis, Tac. A. 13, 38: quā viā omnes commeabant, Nep. Eum. 8, 5; Plin. 10, 23, 32, § 63; Plin. Ep. 2, 7, 6.
    2. B. Transf., of inanim. and abstr. objects: alterum (genus siderum) spatiis inmutabilibus ab ortu ad occasum commeans. Cic. N. D. 2, 19, 49: (fossam) latitudinis, quā contrariae quinqueremes commearent, pass to and fro, Suet. Ner. 31; cf. Cic. Verr. 2, 5, 18, § 46; Tac. A. 2, 28; 4, 41: quadrigae inter se occurrentes, sine periculo commeare dicuntur, Curt. 5, 1, 25: spiritum a summo ore in pulmonem, atque inde sursum in os commeare, Gell. 17, 11, 3.
      Impers. commeatur, we, they, etc., go, Dig. 43, 8, 2, § 21 al.
    3. C. Rarely with cognate acc. vias, Dig. 48, 10, 27, § 2 (for Plaut. Capt. 1, 2, 82, v. 1. commeto).
  2. II. With particular reference to the terminus ad quem, to go, come, travel somewhere repeatedly or frequently; to visit a place often, to frequent: insula Delos, quo omnes undique cum mercibus commeabant, Cic. Imp. Pomp. 18, 55; cf. Caes. B. G. 1, 1; cf. Cic. Att. 8, 9, 3; Gell. 6, 10: in urbem, Ter. Hec. 1, 2, 100; Plaut. Truc. 3, 2, 14; Tac. A. 1, 46.
    1. B. Transf. to inanim. or abstr. things: nam illaec catapultae ad me crebro commeant, Plaut. Curc. 3, 28: cujus in hortos, domum, Baias jure suo libidines omnium commearent, Cic. Cael. 16, 38: crebro illius litterae ab aliis ad nos commeant, id. Att. 8, 9, 3; cf. Tac. A. 4, 41.

commercātor, ōris, m., συνέμπορος, a fellow-trader, Gloss. Lat. Gr.

commercĭārĭus, ii, m., συνωνητής, a fellow-purchaser, Gloss. Lat. Gr.

commercĭor, āri, 1, v. dep. [commercium], to trade: commerciandi licentia, Cassiod. Var. 5, 39.

com-mercĭum (con-m-; ante-class.; sometimes ‡ commircĭum; cf. Vel. Long. p. 2236 P.), ii, n. [merx].

  1. I. Commercial intercourse, trade, traffic, commerce: mare magnum et ignara lingua commercia prohibebant, Sall. J. 18, 5; Plin. 33, 1, 3, § 7; Plin. Pan. 29; Tac. Agr. 24; Liv. 4, 52, 6: salis, id. 45, 29, 13: commercium hominum in locum aliquem mutui usus contrahunt, id. 38, 18, 12: neque Thraces commercio faciles erunt, id. 40, 58, 1: jus commercii, Dig. 49, 5, 6.
    1. B. Meton.
      1. 1. The right to trade as merchants, a mercantile right: commercium in eo agro nemini est, Cic. Verr. 2, 3, 40, § 93; cf. id. ib. 2, 2, 50, § 124: L. Crasso commercium istarum rerum cum Graecis hominibus non fuisse, id. ib. 2, 4, 59, § 133: ceteris Latinis populis conubia commerciaque et concilia inter se ademerunt, Liv. 8, 14, 10; 43, 5, 9; cf. Dig. 41, 1, 62; 30, 1, 39; 45, 1, 34.
      2. * 2. An article of traffic, merchandise, wares: commercia militaria, Plin. 35, 13, 47, § 168; for provisions, id. 26, 4, 9, § 18; cf. Front. 2, 5, 14.
      3. 3. A place of trade, market-place: commercia et litora peragrare, Plin. 37, 3, 11, § 45; Claud. in Eutr. 1, 58.
  2. II. In gen., intercourse, communication, correspondence, fellowship; lit. and trop.: quid tibi mecum est commerci, senex? Plaut. Aul. 4, 4, 4; id. Bacch. 1, 2, 9; id. Stich. 4, 1, 15: mihi cum vostris legibus Nihil est commerci, I have nothing to do with your laws, id. Rud. 3, 4, 20: commercium habere cum Musis, Cic. Tusc. 5, 23, 66: commercium habere cum virtute, id. Sen. 12, 42: dandi et excipiendi beneficii, Val. Max. 5, 3, ext. 3: agrorum aedificiorumque inter se, Liv. 45, 29, 10: plebis, with them, id. 5, 3, 8; 41, 24, 16: linguae, Ov. Tr. 5, 10, 35; Liv. 1, 18, 3; 9, 36, 6; 25, 33, 3: sermonis, id. 5, 15, 5; cf.: loquendi audiendique, Tac. Agr. 2 fin.: commercia epistularum, Vell. 2, 65, 1: hoc inter nos epistularum commercium frequentare, Sen. Ep. 38, 1: communium studiorum, Suet. Claud. 42: sortis humanae, Tac. A. 6, 19: belli, stipulation, treaty, id. ib. 14, 33: belli tollere, Verg. A. 10, 532; so, belli dirimere, Tac. H. 3, 81.
    Plur.: est deus in nobis, et sunt commercia caeli, Ov. A. A. 3, 549.
    1. B. Esp., forbidden intercourse, illicit commerce: libidinis, Val. Max. 8, 2, 2: stupri, Suet. Calig. 36.
      Absol.: cum mihi fuit commercium, Plaut. Truc. 1, 1, 77.
      1. 2. In law, = collusio, Cod. Th. 3, 11, 4; cf. ib. 11, 4, 1 al.

com-mercor (con-m-), ātus, 1, v. dep., to trade, traffic together, buy up, purchase (except in Sall., only ante-class.): captivos, Plaut. Capt. prol. 26; 1, 1, 32: cives, homines liberos, id. Pers. 4, 9, 12: arma, tela, etc., Sall. J. 66, 1.
Hence, commercātus, a, um, Part. in pass. signif.: edulia, Afran. ap. Non. p. 28, 30.

com-mĕrĕo, ŭi, ĭtum, 2, v. a., to merit fully, to deserve something; usu. in a bad sense.

  1. I. Prop.: interrogabatur reus, quam quasi aestimationem commeruisse se maxime confiteretur, Cic. de Or. 1, 54, 232: poenam, Ov. Tr. 2, 4: numquam sciens commerui merito ut caperet odium illam mei, Ter. Hec. 4, 2, 4.
  2. II. Meton. (with culpam, etc.; antecedens pro consequenti; prop. to earn, acquire, bring to or upon one’s self), to err in something, to commit an offence or crime, be guilty of, perpetrate (mostly ante-class.): noxiam, Plaut. Most. 5, 2, 56: aliquem Castigare pro conmeritā noxiā, id. Trin. 1, 1, 4: culpam in se, id. Merc. 4, 6, 10: quid ego de te conmerui mali? id. Aul. 4, 10, 5: neque te conmeruisse culpam, id. Capt. 2, 3, 43; so, culpam, Ter. Phorm. 1, 4, 29: commerere in se aliquid mali, Plaut. Ep. 1, 1, 59; cf.: quid commerui aut peccavi? Ter. And. 1, 1, 112; cf.: quid placidae commeruistis oves? Ov. F. 1, 362.

commerĕor (conm-), ĭtus sum, 3, v. dep. (ante- and post-class. collat. form of commereo).

  1. I. To commit, be guilty of: me culpam conmeritum scio, Plaut. Aul. 4, 10, 8: quae numquam quicquam erga me conmerita’st, Ter. Hec. 3, 5, 36.
  2. II. To earn, merit (post-class.): fidem sedulitatis et veritatis, Gell. 1, 6, 6: cultus et sacrificia, Arn. 2, p. 93.

commetacŭla, ōrum, n., rods carried by the flamens, Paul. ex Fest. p. 64, 17; cf. id. p. 56, 16.

com-mētĭor (con-m-), mensus, 4, v. dep.,

  1. I. to measure (very rare): omnes porticus, Plaut. Most. 3, 3, 8: agros, Col. 5, 1, 2: siderum ambitus inter se numero, Cic. Univ. 9.
  2. * II. Trop., to measure with or by something, to proportion: negotium cum tempore, Cic. Inv. 1, 26, 39.

1. commēto (conm-), āre, v. freq. n. [commeo, II.], to go frequently, Afran. and Novius ap. Non. p. 89, 30 sq.: ad mulierculam, Ter. Heaut. 3, 1, 35.
With acc. of distance: nam meus scruposam victus conmetat viam, Plaut. Capt. 1, 2, 82.

* 2. com-mēto (con-m-), āre, 1, v. a.; to measure thoroughly; comice: nimis bene ora commetavi atque ex meā sententiā, i. e. with my fists, Plaut. Men. 5, 7, 30 Brix ad loc. (al. commentavi).

* commictĭlis, e, adj. [commingo], that deserves to be defiled, despicable, vile: servi, Pomp. ap. Non. p. 83, 5 (Com. Rel. v. 138 Rib.).

commictus, a, um, Part., from commingo.

commī̆grātĭo, ōnis, f. [commigro], a wandering, migration: (siderum) aliunde alio, Sen. Cons. ad Helv. 6, 6.

com-mī̆gro (con-m-), āvi, ātum, 1, v. n., to go or remove somewhere with all one’s effects, to migrate, enter (rare, but in good prose; esp. freq. after the Aug. per.): huc habitatum, Plaut. Trin. 4, 3, 77: huc, id. Pers. 1, 3, 58; Ter. Ad. 4, 5, 15: huc viciniae, id. And. 1, 1, 43: in tuam (domum), * Cic. Q. Fr. 2, 3, 7: Romam, Liv. 1, 34, 1; 5, 53, 7; 41, 8, 7; Suet. Tib. 1: Antium, deinde Alexandriam, id. Calig. 49: Athenas, Plin. 35, 11, 40, § 135: e Germaniā in Gallias, Tac. G. 27.

com-mīlĕs, ĭtis, m., a fellow-soldier (for the class. commilito), Inscr. Murat. 819, 4.

com-mīlĭtĭum, ii, n. [militia], companionship in war (prob. not in use before the Aug. period).

  1. I. Prop., Veil. 2, 29, 5; * Quint. 5, 10, 111; Tac. A. 1, 60; Flor. 4, 4, 2; Just. 5, 10, 3; 11, 5, 3; Plin. Ep. 10, 11, 2; 10, 18, 1.
  2. II. Transf., fellowship, companionship in gen. (very rare): (studiorum), Ov. P. 2, 5, 72; App. Flor. 3, p. 356, 1; Manil. 1, 780.

1. com-mīlĭto, ōnis, m.

  1. I. A comrade, companion in war, fellow-soldier (in good prose; most freq. in the histt., esp. of the post-Aug. per.), * Cic. Deiot. 10, 28; Caesar ap. Suet. Caes. 67; August. ap. Suet. Aug. 25; C. Cassius ap. Quint. 6, 3, 90; Liv. 3, 50, 5 and 7; Vell. 2, 59, 4; Suet. Claud. 10; id. Galb. 20; id. Vit. 11; Flor. 2, 20, 2.
  2. II. Transf., in gen., a comrade: carissimus sibi, Petr. 80: di, Flor. 1, 11, 4; and for a prostitute, Elag. ap. Lampr. Elag. 26.

2. com-mīlĭto, āre, v. n., to be a companion in war, to fight in company; only fig.: luna quasi commilitans, Flor. 3, 5, 23.

* commĭnābundus, a, um, adj. [comminor], threatening (with dat.): comminabundus nobilibus, Tert. adv. Marc. 4, 15.

commĭnātĭo, ōnis, f. [comminor], a threatening, menacing (rare, but in good prose): orationis tamquam armorum, * Cic. de Or. 3, 54, 206 (cf. Quint. 9, 1, 33): taurorum, Plin. 8, 45, 70, § 181; Dig. 26, 7, 7, § 7.
In plur.: imperiosae, Tiro ap. Gell. 7, 3, 13: Hannibalis, Liv. 26, 8, 3: Tiberii, Suet. Tib. 37.

* commĭnātīvus, a, um, adj. [comminor], threatening, menacing: sensus, Tert. adv. Marc. 2, 25.

* commĭnātor, ōris, m. [comminor], a threatener: ignium, Tert. adv. Gnost. 9.

com-mingo, minxi, minctum, 3, v. a., to pollute, defile: lectum potus (by vomiting), * Hor. S. 1, 3, 90: suavia comminxit spurcā salivā tuā, Cat. 78, 8; cf. id. 99, 10: commictum caenum, as a term of reproach, for a paltry, dirty fellow: commictum caeno stercilinium publicum, Plaut. Pers. 3, 3, 3.

com-mĭniscor (con-m-), mentus, 3, v. a. dep. [miniscor, whence also reminiscor, stem men, whence mens, memini; cf. Varr. L. L. 6, § 44] (lit. to ponder carefully, to reflect upon; hence, as a result of reflection; cf. 1. commentor, II.), to devise something by careful thought, to contrive, invent, feign.

  1. I. (Class., of something untrue; esp. freq. in Plaut.) Reperi, comminiscere, cedo calidum consilium cito, Plaut. Mil. 2, 2, 71: fabricare quidvis, quidvis comminiscere, id. As. 1, 1, 89: mendacium, id. Ps. 2, 3, 23: dolum docte, id. ib. 4, 7, 64: maledicta, id. Bacch. 4, 9, 58: quid agam? aut quid comminiscar, Ter. Heaut. 4, 2, 7: nec me hoc commentum putes, Cic. Att. 6, 1, 8: tantum scelus, * Quint. 5, 13, 30.
    With relative-clause: neque quo pacto celem probrum queo comminisci, Plaut. Aul. 1, 1, 30; 1, 1, 37: fac Amphitruonem ab aedibus Ut abigas quovis pacto commentus sies, id. Am. 3, 3, 24 (cf. infra, P. a.).
    1. B. Of philosophic fiction (cf. commenticius), as antith. to actual, real: Epicurus monogrammos deos et nihil agentes commentus est, Cic. N. D. 2, 23, 59; so, occurrentia nescio quae, id. Fin. 4, 16, 43: quaedam, id. Fat. 3, 5.
  2. II. In gen., to devise, invent, contrive: nihil adversus tale machinationis genus parare aut comminisci oppidani conabantur, Liv. 37, 5, 5: id vectigal commentum alterum ex censoribus satis credebant, id. 29, 37, 4: novas litteras, Suet. Claud. 41: novum balinearum usum, id. Calig. 37; Flor. 2, 6, 27: Phoenices, litteras et litterarum operas, aliasque etiam artes, maria navibus adire, classe confligere, etc., Mel. 1, 12, 1: excubias nocturnas vigilesque, Suet. Aug. 30; id. Ner. 34; id. Vesp. 23.
    Note:
      1. 1. P. a.: commentus, a, um, in pass. signif., devised, invented, feigned, contrived, fictitious: dat gemitus fictos commentaque funera narrat, Ov. M. 6, 565: sacra, id. ib. 3, 558; 4, 37; id. A. A. 1, 319: crimen, Liv. 26, 27, 8: fraus, Paul. Sent. 5, 4, 8.
        Hence,
      2. 2. Subst.: commentum, i, n.
    1. A. (Class.) An invention, fabrication, fiction, falsehood: ipsis commentum placet, Ter. And. 1, 3, 20: opinionum commenta delet dies, Cic. N. D. 2, 2, 5 (cf. just before: opiniones fictas atque vanas): non sine aliquo commento miraculi, Liv. 1, 19, 5: mixta rumorum, Ov. M. 12, 54: animi, id. ib. 13, 38.
    2. B. Since the Aug. per., sometimes, a contrivance, Liv. 29, 37, 6; Suet. Vesp. 18; Just. 22, 4, 3 al.
    3. C. Nefanda, a project, plan, Just. 21, 4, 3: callidum, Dig. 27, 9, 9.
    4. D. A stratagem, in war, Flor. 1, 11, 2.
    5. E. A rhetorical figure, equiv. to commentatio, = ἐνθύμημα, Vitellius ap. Quint. 9, 2, 107; cf. id. ib. 5, 10, 1.

* com-mĭno, āre, v. a., to drive together: pecus gregatim, App. M. 7, p. 192, 29.

com-mĭnor, ātus, 1, v. dep., to threaten one with something, esp., in milit. lang., to threaten with an attack, to menace (in prose most freq. in the histt.; not in Cic.); constr. usu. alicui aliquid; rarely alicui aliquā re, aliquem, or absol.: comminando magis quam inferendo pugnam, Liv. 10, 39, 6: impetum, Auct. B. Afr. 71: obsidionem, Liv. 31, 26, 6; 42, 7, 5: necem alicui, Suet. Caes. 14: inter se, Liv. 44, 9, 7: alicui cuspide, Suet. Caes. 62: accusationem, Dig. 5, 2, 7.
With acc. pers., Dig. 1, 16, 9, § 3; 1, 12, 1, § 10 al.
Absol.: vox comminantis audita est, Suet. Calig. 22 fin.
Part.: commĭ-nātus, a, um, in pass. signif., threatened: mots alicul, App. M. 6, p. 184, 12: novercae nex, id. ib. 10, p. 241, 16.

com-mĭnŭo, ŭi, ūtum, 3, v. a., to make small, either by breaking into many small parts, or by removing parts from the whole (class. in prose and poetry).

  1. I. To separate into small parts, to break or crumble to pieces, to crush, split, etc.: saxo cere comminuit brum, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 1, 412 (Ann. v. 586 Vahl.): fores et postes securibus, Plaut. Bacch. 5, 1, 31: ossa atque artua illo scipione, id. Men. 5, 2, 103: tibi caput, id. Rud. 4, 4, 74: illi statuamdeturbant, affligunt, comminuunt, dissipant, Cic. Pis. 38, 93: scalas, Sall. J. 60, 7: anulum, Cic. Verr. 2, 4, 25, § 56: lapidem, Plin. 2, 103, 106, § 233: vitrea, Stat. S. 1, 6, 73: fabas molis, Ov. Med. Fac. 72: vasa crystallina, Petr. 64.
    Also of medicines: calculos, Plin. 20, 4, 13, § 23.
    Fig.: diem articulatim, i.e. to divide into hours, Plaut. ap. Gell. 3, 3, 5.
  2. II. To lessen, diminish.
    1. A. Lit. (very rare): argenti pondus et auri, * Hor. S. 1, 1, 43: opes civitatis, Cic. Verr. 2, 5, 37, § 98: regni opes, Sall. J. 62, 1.
      1. 2. Transf. to persons: re familiari comminuti sumus, Cic. Att. 4, 3, 6.
    2. B. Trop. (freq.), to weaken, impair, enervate: nullum esse officium tam sanctum atque solenne, quod non avaritia comminuere atque violare soleat, Cic. Quint. 8, 26: ingenia, Quint. 1, 7, 33; cf.: ingenii vires, Ov. P. 3, 3, 34; and, animum, Plin. Ep. 9, 2, 1.
      1. 2. Transf. to persons: Viriathus, quem C. Laelius praetor fregit et comminuit, Cic. Off. 2, 11, 40; so of enemies, Flor. 1, 3, 3; 2, 6, 28: nec te natalis origo Comminuit (i. e. animum tuum), Ov. M. 12, 472: lacrimis comminuēre meis, i.e. vinceris, commoveberis, id. H. 3, 134.

com-mĭnus (less correctly cōmĭ-nus), adv. [manus; cf. Beda, Orth. p. 2331 P.; Fronto, Diff. p. 2193 ib.]; orig. belonging to milit. lang., of conflict,

  1. I. in close contest, hand to hand (with the sword, etc.), Gr. συσταδόν; opp. eminus, also to missilia, sagittae, etc. (class.; most freq. in the histt.): quae mea comminus machaera atque hasta hostibit e manu, Enn. ap. Fest. p. 270, 29 Müll.: nec eminus hastis aut comminus gladiis uteretur, Cic. Sen. 6, 19; Ov. M. 3, 119: undique ex insidiis barbari a fronte ab tergo coörti comminus eminus petunt, Liv. 21, 34, 6; 31, 24, 15; Tac. A. 6, 35; 15, 4; App. M. 5, p. 164, 1: neque ictu comminus neque conjectione telorum (pulsi), Cic. Caecin. 15, 43: jacula inutilia essegladio comminus geri rem, Liv. 44, 35, 12: dum locus comminus pugnandi daretur, Caes. B. C. 1, 58: veteranicomminus acriter instare, Sall. C. 60, 3; Liv. 27, 18, 14: conferre signa, id. 1, 33, 4: conferre vires, id. 42, 47, 8: adversus resistentes niti, Tac. A. 4, 51: trucidato hostium duce, Suet. Tib. 3.
      1. 2. Poet., of copulation, Lucr. 4, 1051; of fighting, Stat. Th. 10, 213; App. M. 2, p. 122, 14.
    1. B. Trop.: sed haec fuerit nobis tamquam levis armaturae prima orationis excursio: nunc comminus agamus, Cic. Div. 2, 10, 26: qui me epistulā petivit, ad te, ut video, comminus accessit, has approached you in person, id. Att. 2, 2, 2: in apros ire, Ov. F. 5, 176; cf.: agrestes comminus ire sues (for in sues), Prop. 2 (3), 19, 22; and so also of game: cervos obtruncant ferro, Verg. G. 3, 374; and of the preparation of the soil (considered as a contest with the same): jacto qui semine comminus arva Insequitur, i. e. manu sive rastro urget, exercet, id. ib. 1, 104; cf. App. M. 2, p. 117, 16; Hand, Turs. II. p. 96.
  2. II. In gen., without the access. idea of contest, nigh at hand, near to, near, = prope, in or ex propinquo (not freq. before the Aug. per.): prius Eminus ardescunt quam comminus imbuat ignis, Lucr. 6, 904: aspicit hirsutos comminus ursa Getas, Ov. P. 1, 5, 74; Tac. A. 12, 12: viso comminus armatorum agmine, id. H. 1, 41; id. G. 8: sole per eos dies comminus facto, Plin. 5, 9, 10, § 55: aliquid comminus judicantur, near at hand, i.e. by the eyesight, Plin. 11, 42, 97, § 240; 35, 3, 6, § 17: recipere a debitore suo pecuniam, Dig. 13, 7, 3.
    1. B. Transf., of time, immediately, = statim, sine intermissione; a very common provincialism in Cisalpine Gaul, acc. to Serv. ad Verg. G. 1, 104.
  3. III. In postAug. poetry sometimes = ad manus, at hand: comminus arma habere, Val. Fl. 5, 583.

commĭnūtus, a, um, Part., from comminuo.

commis, is, v. gummi.

A maximum of 100 entries are shown.